Της Μαριάννας Τζιαντζή
Tο Πολυτεχνείο σφράγισε πολλές γενιές. Κι αυτούς που ήταν μέσα και αυτούς που έζησαν τον απόηχό του. Βιβλία εκδόθηκαν, μαρτυρίες και ιστορικές μελέτες, τραγούδια γράφτηκαν, τηλεοπτικά αφιερώματα προβλήθηκαν. Το άρωμα της εξέγερσης δεν έχει ξεθυμάνει και ας αγγίζει λιγότερους από ό,τι στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Και ας είναι πολλοί οι μαθητές που την περασμένη ηλιόλουστη Τετάρτη πλημμύρισαν τις πλατείες και τα μολ καθώς δεν μετριούνται οι απουσίες από την καθιερωμένη σχολική γιορτή. Έχουν καιρό να μάθουν για το Πολυτεχνείο, έχουν καιρό, ίσως, για τα δικά τους Πολυτεχνεία.
Αξίζει να σκεφτούμε όχι μόνο γύρω από τα συνθήματα, τον παλμό και το μέγεθος της φετινής πορείας, αλλά και για το πόσα πολλά έχουν αλλάξει από το 1973. Τότε ο ερασιτεχνικός ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου έπαιξε καθοριστικό ρόλο, χάραξε την «εγκεκριμένη» από το φοιτητικό κίνημα κατεύθυνση του αγώνα, έσβησε τα προβοκατόρικα συνθήματα. Σήμερα, στην εποχή της έκρηξης των σόσιαλμίντια, όλοι ανά πάσα στιγμή θα ήξεραν τι ακριβώς συμβαίνει, πότε θα ξεκινούσαν τα τανκς από το Γουδί, πότε θα κατηφόριζαν την Αλεξάνδρας για να λάβουν θέση μάχης στην Πατησίων,. Και οι αγωνιούντες γονείς θα έστελναν SMS στα έγκλειστα παιδιά τους: «Φύγε, έρχεται ο στρατός». Ακόμα και αν η χούντα νέκρωνε το Ίντερνετ, τα κινητά θα λειτουργούσαν, θα φωτογράφιζαν, θα βιντεοσκοπούσαν ό,τι συνέβαινε μέσα κι έξω από το Πολυτεχνείο.
Έχει ειπωθεί ότι το 1973 ήταν η χρονιά της μεγαλύτερης στην ιστορία ταπείνωσης των ΗΠΑ καθώς ο Νίξον υπέγραψε συμφωνία με το Βιετνάμ για την κατάπαυση των εχθροπραξιών και την αποχώρηση των Αμερικανών στρατιωτών. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βγήκαν στους δρόμους πανηγυρίζοντας τη νίκη του Βιετνάμ. Το 2021 είναι η χρονιά που οι Αμερικανοί αποχώρησαν από το Αφγανιστάν, όμως ούτε οι λαοί πανηγύρισαν ούτε η σκιά του θανάτου απομακρύνθηκε από αυτή την πολύπαθη χώρα και την ευρύτερη περιοχή.
Τότε, στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου, παρά τα κάποια ανοίγματα της Αμερικής προς τη Ρωσία και την Κίνα, υπήρχε ακόμα η αίσθηση του αντίπαλου δέους. Υπήρχαν βεβαιότητες, έστω και αν τα πόδια τους ήταν πήλινα. Και η πιο τρελή φαντασία δεν μπορούσε τότε να συλλάβει ότι 16 χρόνια μετά θα ακολουθούσε μια ιστορική ήττα του κομμουνισμού και της Αριστεράς. Υπήρχε το σοσιαλιστικό στρατόπεδο και ας μην ξέραμε οι περισσότεροι τι είδους σοσιαλισμός ήταν αυτός που εφαρμοζόταν. Υπήρχε η Κούβα, ο Κάστρο ζούσε, όπως ζούσαν ο Τζον Λένον και ο Μάρλον Μπράντο που έστειλε μια νεαρή Ινδιάνα να παραλάβει το δικό του Όσκαρ για τον Νονό. Η Αθήνα ήταν γεμάτη σινεμά με προσιτό εισιτήριο, ενώ τα ΙΧ αυτοκίνητα δεν είχαν κατακυριεύσει τους δρόμους. Η διά ζώσης επικοινωνία των «υποψιασμένων» ήταν πολύ πιο εύκολη από ό,τι σήμερα, ενώ ο εχθρός ήταν ορατός, καθορισμένος: «αι» ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, ο ιμπεριαλισμός, η χούντα. Σεκιουριτάδες δεν υπήρχαν, ούτε κάμερες παρακολούθησης, ούτε ντρόουν και ελικόπτερα, υπήρχαν όμως χαφιέδες, πολλοί χαφιέδες είτε μισθωτοί είτε άμισθοι πρόθυμοι. Και παρά τη λογοκρισία, οι άνθρωποι καταβρόχθιζαν τις εφημερίδες που η κυκλοφορία τους άγγιζε αστρονομικούς αριθμούς.
Το 1973 σημαδεύτηκε από τη μεγάλη αύξηση της τιμής του πετρελαίου, όπως το 2021 σημαδεύεται από τη μεγάλη αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και την ακρίβεια που καλπάζει. Για το τέλος «της εποχής της αφθονίας» μιλούσαν κάποιοι. Σήμερα όλοι γνωρίζουμε ότι στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο έχει τελειώσει η εποχή της εργασιακής σιγουριάς, ότι η εξαθλίωση και όχι απλώς η φτώχεια χτυπά όλο και περισσότερες πόρτες. Οι εξεγερμένοι φοιτητές του ‘73 ήξεραν ότι παίρνοντας το πτυχίο, θα έβρισκαν κάποια δουλειά, ενώ σήμερα μαθητές και φοιτητές ξέρουν ότι μια ζωή θα βρίσκονται στον αέρα: άνεργοι, κακοπληρωμένοι, ευέλικτοι, αναλώσιμοι. Οι πρόσφυγες και η κλιματική αλλαγή δεν είχαν μπει στην ημερήσια διάταξη. Επιπλέον τότε υπήρχε μεγαλύτερη ανοδική κινητικότητα καθώς οι πύλες των πανεπιστημίων δεν ήταν ολότελα κλειστές για τα παιδιά των φτωχών οικογενειών όπως συμβαίνει σήμερα.
Το 1973 υπήρχαν απαντήσεις ή πολλοί νόμιζαν ότι γνώριζαν τις απαντήσεις. Σήμερα δυσκολευόμαστε ακόμα και να διατυπώσουμε τα ερωτήματα, να χαράξουμε τις συντεταγμένες της πορείας προς την απελευθέρωση. Ακόμα και μες στη μαύρη χούντα υπήρχε η συλλογική ελπίδα ότι οι τύραννοι ήταν δυνατό να ηττηθούν. Σήμερα που η ανασφάλεια διαποτίζει τα πάντα, πολλοί αναγκάζονται να ζουν από μέρα σε μέρα, συχνά παραδομένοι στη μοιρολατρία, τον σκοταδισμό, τον κυνισμό.
Η ιστορία δεν τελειώνει. Νέα Πολυτεχνεία θα γεννηθούν που δεν θα μοιάζουνε με το παλιό.
ΠΗΓΗ: Πριν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου