Νέο δράμα των προσφύγων, στα σύνορα Πολωνίας-Λευκορωσίας

Γιώργος Μιχαηλίδης

«Το υπουργείο μου είναι έτοιμο να υπερασπιστεί τα πολωνικά σύνορα». Τα λόγια αυτά του Πολωνού υπουργού Άμυνας δεν αναφέρονταν σε κάποια στρατιωτική άσκηση ή πρόκληση, αλλά στο ζήτημα της διάσχισης των συνόρων Λευκορωσίας-Πολωνίας από κάποιες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, κυρίως από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Συρία. Η δε Ευρωπαϊκή Ένωση στέλνει ενισχύσεις στην Πολωνία, η οποία προχωρά σε παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων.

Οι τελευταίοι έχουν γίνει κυριολεκτικά μπαλάκι μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας, σε ένα παιχνίδι εκατέρωθεν άσκησης πίεσης. Δεν θα ήταν υπερβολή να λέγαμε πως λίγους μήνες μετά την πολωνική υποδαύλιση της προσπάθειας ανατροπής του Λουκασένκο, ο τελευταίος (και πίσω απ’ αυτόν αναμφισβήτητα η Ρωσία) βρίσκει ευκαιρία να στριμώξει την Πολωνία και την ΕΕ, επιτρέποντας τη διέλευση χιλιάδων προσφύγων. Το παζάρι που σίγουρα γίνεται στο παρασκήνιο θα το μάθουμε ενδεχομένως σε δεύτερο χρόνο. Προς το παρόν, 12.000 Πολωνοί στρατιώτες έχουν παραταχθεί στα συνοριακά περάσματα, ενώ μια «εθελοντική» δύναμη 29.000… επιτηρητών της εδαφικής ακεραιότητας ετοιμάζεται. Η συγκεκριμένη δύναμη ονομάζεται «Δύναμη Εδαφικής Υπεράσπισης» και, αν και λειτουργεί υπό την αιγίδα της κυβέρνησης, στελεχώνεται σε μεγάλο βαθμό από εθνικιστές και ακροδεξιούς.

Ο εγκλωβισμός των προσφύγων στα δασώδη σύνορα Λευκορωσίας-Πολωνίας, σε συνθήκες ψύχους, έχει οδηγήσει σε τουλάχιστον δέκα θανάτους, ενώ ανυπολόγιστη είναι η βία που τους ασκείται ένθεν κακείθεν. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, την ουσιαστική κατάργηση του ασύλου και τις παράνομες επαναπροωθήσεις εκατοντάδων ανθρώπων αιτούντων άσυλο, ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών έδωσε πλήρη στήριξη στην κυβέρνηση της Βαρσοβίας, αφήνοντας υπαινιγμούς για την ανάγκη να οικοδομηθεί ένα τείχος στα ανατολικά σύνορα της Πολωνίας. Ενδιαφέρον έχει ότι αυτή η δήλωση, στην Bild, ήρθε τις ημέρες της επετείου της κατεδάφισης ενός άλλου τείχους, στην καρδιά του Βερολίνου, που χώριζε Ανατολή και Δύση στη βάση των συστημάτων διακυβέρνησης. Ενδεχομένως να έχει φτάσει η στιγμή, ώστε το σχήμα λόγου που μιλούσε τόσα χρόνια για την «Ευρώπη-Φρούριο», να πάρει σάρκα και οστά μέσα από οχυρωματικά έργα που η ΕΕ θα υψώσει έναντι των Άλλων, των «απολίτιστων» της Ανατολής.

Τι μεγάλη ειρωνεία που ταυτόχρονα, στο εσωτερικό της Πολωνίας, διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών ζητούσαν κατάργηση του νόμου περί εκτρώσεων, ο οποίος οδήγησε σε θάνατο από σηπτικό επεισόδιο μία 30χρονη Πολωνή.