Όρους θέτει η Άγκυρα για ένταξη Σουηδίας-Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ

© Xbrchx | Dreamstime.com

Όρους θέτει η Άγκυρα για ένταξη Σουηδίας-Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ

Επιμέλεια: Αρχοντία Κάτσουρα

ΕΦΣΥΝ

Απειλές του Τούρκου υπ. Εξωτερικών • Συνάντηση με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου θα έχει ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας, που δήλωσε ότι «δεν ζητάμε την άδεια της Ρωσίας», αλλά συζητάμε. • Δηλώσεις στήριξης στα σχέδια των δύο χωρών από τους υπ. Εξωτερικών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ

Κανονικό παζάρι με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ κάνει η Άγκυρα, η οποία μέσω του συμβούλου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, λίγο πριν από τη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας, δήλωσε ότι «δεν κλείνει την πόρτα», αλλά υπάρχει ζήτημα εθνικής ασφάλειας για την ίδια και πρέπει να γίνουν διαπραγματεύσεις.

Έμμεσες αλλά σαφείς απειλές Τσαβούσογλου

Για τη στάση της Τουρκίας στη σύνοδο προϊδέασε και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, που χρησιμοποίησε το επιχείρημα της «τρομοκρατίας του ΡΚΚ» κατά την άφιξή του στη σύνοδο. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου χαρακτήρισε «απαράδεκτο και εξωφρενικό οι σύμμαχοι μας να στηρίζουν την τρομοκρατική οργάνωση του ΡΚΚ» και πρόσθεσε ότι «η Τουρκία στήριζε από την αρχή την πολιτική ανοιχτών θυρών του ΝΑΤΟ. Ακόμη και όταν κάποιοι ήταν εναντίον της ένταξης κάποιων χωρών στην περιοχή μας και στα δυτικά Βαλκάνια, εμείς στηρίξαμε την ένταξή τους. Αλλά το ΝΑΤΟ δεν είναι ένωση ή διεθνής οργανισμός, είναι συμμαχία».

«Αυτές οι δύο χώρες στηρίζουν ανοιχτά και έχουν σχέσεις με το ΡΚΚ, το οποίο είναι τρομοκρατική οργάνωση, καθημερινά επιτίθεται στα στρατεύματά μας - ακόμη και χθες χάσαμε έναν στρατιώτη στο έδαφός μας», πρόσθεσε και ισχυρίστηκε ότι «λόγω του αγώνα της Τουρκίας εναντίον αυτής της τρομοκρατικής οργάνωσης, έχουν επιβληθεί περιορισμοί εξαγωγών στα προϊόντα αμυντικής βιομηχανίας που εισάγουμε από συμμάχους μας και κάποιες χώρες που σχεδιάζουν να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ».

«Γι' αυτό η μεγάλη πλειοψηφία του τουρκικού λαού είναι κατά της ένταξης αυτών των χωρών και μας ζητά να εμποδίσουμε αυτή την ένταξη» είπε, αν και είπε ότι όλα αυτά τα θέματα θα πρέπει να συζητηθούν με τους συμμάχους και τις δύο ενδιαφερόμενες χώρες.

Η συνέντευξη Καλίν

Το ζήτημα «εθνικής ασφάλειας» που θέτει, είναι σύμφωνα με τον Καλίν «τρομοκρατικές δραστηριότητες» στις χώρες αυτές που πρέπει «να παταχθούν». Την ώρα που αναμένεται η επίσημη αίτηση της Φινλανδίας (Κυριακή) και της Σουηδίας (τη Δευτέρα εκτιμάται ότι θα γίνουν οι ανακοινώσεις) για ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, προκαλώντας και την αντίδραση της Μόσχας, σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters o Ιμπραήμ Καλίν δήλωσε:

«Δεν κλείνουμε την πόρτα. Όμως θέτουμε βασικά αυτό το θέμα ως ζήτημα εθνικής ασφαλείας για την Τουρκία». Ο Τούρκος πρόεδρος την Παρασκευή είχε δηλώσει ότι δεν είναι δυνατό για την Τουρκία να υποστηρίξει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ επειδή η Φινλανδία και η Σουηδία αποτελούν καταφύγιο «πολλών τρομοκρατικών οργανώσεων». Η δήλωση αυτή οδήγησε τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο σκανδιναβικών χωρών να μιλήσουν για την ανάγκη να διεξαχθούν συζητήσεις με την Άγκυρα, αλλά και τον Λευκό Οίκο να ζητήσει διευκρινίσεις.

Ιμπραήμ Καλίν, σύμβουλος εξωτερικών υποθέσεων του Ρετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνAP Photo/Emrah Gurel

Για να ενταχθεί μια χώρα στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να υπάρξει ομόφωνη απόφαση από τις χώρες-μέλη της Συμμαχίας και ενδεχόμενο τουρκικό βέτο θα μπορούσε να δημιουργήσει πολλά προβλήματα.

Ο Καλίν, που απέφυγε πάντως να αναφερθεί στην Ελλάδα, όπως είχε κάνει ο Ερντογάν, υποστήριξε πως το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK, έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.) συγκεντρώνει κεφάλαια και στρατολογεί μέλη στην Ευρώπη και πως η παρουσία του είναι «ισχυρή και ανοικτή και αναγνωρισμένη», ιδιαίτερα στη Σουηδία.

«Αυτό που πρέπει να γίνει είναι σαφές: πρέπει να σταματήσουν να επιτρέπουν να υφίστανται σ' αυτές τις χώρες εμπορικές ή άλλες δραστηριότητες, οργανώσεις, άτομα και άλλου είδους παρουσία του PKK», δήλωσε ο Καλίν.

«Η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ είναι πάντα μια διαδικασία. Θα δούμε πώς θα πάνε τα πράγματα. Όμως αυτό είναι το πρώτο σημείο στο οποίο θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή όλων των συμμάχων καθώς και των σουηδικών αρχών. Φυσικά θέλουμε να κάνουμε μια συζήτηση, μια διαπραγμάτευση με τους Σουηδούς ομολόγους μας» είπε.

Και πρόσθεσε ότι η Τουρκία ζητεί από το ΝΑΤΟ «να εγκύψει στις ανησυχίες όλων των μελών, όχι μόνο μερικών».

Ο Καλίν ρωτήθηκε εάν ανησυχεί μήπως θεωρηθεί πως η Τουρκία επιδίδεται υπερβολικά σε παζάρια σε καιρό πολέμου και ενώ η κοινή γνώμη στη Φινλανδία και τη Σουηδία υποστηρίζει την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Και αντιστρέφοντας το επιχείρημα, είπε ότι το «100% του τουρκικού πληθυσμού είναι πολύ ανήσυχο για την παρουσία του PKK και του FETO (το κίνημα του Γκιουλέν) στην Ευρώπη».

«Αν αυτοί (η Φινλανδία και η Σουηδία) έχουν κοινή γνώμη που ανησυχεί για τη δική τους εθνική ασφάλεια, έχουμε κι εμείς κοινή γνώμη που ανησυχεί εξίσου για τη δική του ασφάλεια. Πρέπει να το δούμε αμοιβαία», πρόσθεσε.

Η Τουρκία έχει τηρήσει επαμφοτερίζουσα στάση στον πόλεμο στην Ουκρανία, κρατώντας ανοιχτούς διαύλους με όλους και πετυχαίνοντας μια πολύ συμφέρουσα αμυντική συμφωνία με τις ΗΠΑ, χωρίς να πλήξει τη συνεργασία της με τη Ρωσία. Όταν ρωτήθηκε αν η Άγκυρα έχει επηρεαστεί από τις σφοδρές επικρίσεις της Μόσχας Ρωσίας για τα σχέδια της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, υποστήριξε ότι «όχι», δεν επηρέασαν την Τουρκία όσον αφορά τη θέση που υιοθέτησε.

Η Μόσχα έχει εκφράσει ανοιχτά τις ενστάσεις της για το ΝΑΤΟϊκό μέλλον των δύο σκανδιναβικών χωρών. Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Αλεξάντερ Γκρούσκο, δήλωσε σήμερα Σάββατο πως «θα χρειαστεί να απαντήσουμε (...) λαμβάνοντας επαρκή προληπτικά μέτρα, τα οποία θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα της αποτροπής».

Για το θέμα είχαν τηλεφωνική επικοινωνία ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Σάουλι Νιινίστο, με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν. Στο ιστορικό αυτό τηλεφώνημα, σύμφωνα με τον Φινλανδό πρόεδρο «η συνομιλία υπήρξε άμεση και χωρίς περιστροφές και διεξήχθη χωρίς εκνευρισμό. Θεωρήθηκε σημαντικό να αποφευχθούν οι εντάσεις».

Από την πλευρά της η ρωσική προεδρία ανακοίνωσε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν «υπογράμμισε πως το τέλος της παραδοσιακής πολιτικής της στρατιωτικής ουδετερότητας θα ήταν ένα λάθος, εφόσον δεν υπάρχει καμιά απειλή για την ασφάλεια της Φινλανδίας».

Η ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών συζητείται σήμερα Σάββατο και αύριο Κυριακή στην άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, στη Γερμανία. Όπως έγινε γνωστό, το κόμμα της πρωθυπουργού της Φινλανδίας, Σάανα Μάριν, τάχθηκε υπέρ της ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ.

Συνομιλία Χααβίστο-Τσαβούσογλου

Συνάντηση με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, κατά τη διάρκεια της συνόδου, όπου έχουν προσκληθεί οι δύο σκανδιναβικές χώρες, ώστε να συζητήσουν τις τουρκικές επιφυλάξεις, προανήγγειλε ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας Πέκα Χααβίστο. Όπως είπε, είχε συνομιλία με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, προκειμένου «να χαμηλώσει η ένταση».

Πέκα ΧααβίστοAP Photo/Michael Sohn

«Μίλησα με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και θα συναντηθούμε και σήμερα. Είμαι αισιόδοξος ότι θα βρούμε λύση», δήλωσε ο Πέκα Χααβίστο προσερχόμενος στο άτυπο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στο Βερολίνο.

Όπως είπε, είναι πολλά τα θέματα που ενδεχομένως απασχολούν ένα κράτος-μέλος εν όψει της ένταξης της Φινλανδίας και γι' αυτό η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει μήνες. «Και ασφαλώς όλα τα κράτη-μέλη έχουν τη δυνατότητα να εμποδίσουν ή να καθυστερήσουν την ένταξη», πρόσθεσε, εξηγώντας ότι είναι σημαντικές οι εγγυήσεις άλλων κρατών-μελών για την ασφάλεια της χώρας, καθώς σε αυτό το χρονικό διάστημα δεν θα καλύπτεται ακόμη από το Άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ.

Αναφερόμενος σε ενδεχόμενη αντίδραση της Ρωσίας, ο Φινλανδός υπουργός Εξωτερικών επισήμανε ότι οι δύο χώρες μοιράζονται ειρηνικά κοινά σύνορα και «θέλουμε να τα διατηρήσουμε έτσι».

Ωστόσο, πρόσθεσε ότι «δεν ζητάμε άδεια» από τη Μόσχα, «αλλά επικοινωνούμε» και εξέφρασε την πεποίθηση ότι στο τέλος, τόσο η Φινλανδία όσο και η Σουηδία θα γίνουν μέλη της Συμμαχίας.

Στηρίζουν οι άλλες χώρες-μέλη

Την υποστήριξή της στα σχέδια της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και ενάντια στην κριτική από την Τουρκία εξέφρασε η υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας, Άνικεν Χούτφελντ.

Χούπε ΧούστραAP Photo/Michael Sohn

«Δεν ξέρουμε τι πραγματικά εννοεί η Τουρκία, αλλά από τη νορβηγική σκοπιά, είμαστε 100% μαζί με τη Φινλανδία και τη Σουηδία εάν αποφασίσουν να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ», είπε προσθέτοντας ότι αυτό θα ενισχύσει και τη συνεργασία μεταξύ των σκανδιναβικών χωρών, «κυρίως επειδή είχαμε κάνει διαφορετικές επιλογές μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Επομένως νομίζω ότι αυτή είναι μια ιστορική στιγμή αυτή τη στιγμή».

Από την πλευρά του ο Ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Χούπκε Χούστρα, κάνοντας έμμεση αλλά σαφή αναφορά στην Τουρκία, είπε ότι είναι σημαντικό όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ να επιδείξουν ενότητα.

Με αναφορές στην ενότητα της συμμαχίες και κάποιες έμμεσες αιχμές για την Τουρκία, τη στήριξή τους στην ένταξη Φινλανδίας-Σουηδίας προσήλθαν και υπόλοιποι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών-μελών της Συμμαχίας.

Δένδιας: Η Ελλάδα θα καλοδεχτεί Σουηδία και Φινλανδία στη ΝΑΤΟϊκή οικογένεια

Κατά την προσέλευσή του στο δείπνο εργασίας στην άτυπη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας, ο Νίκος Δένδιας δήλωσε ότι η Ελλάδα είναι «έτοιμη να καλοδεχθεί τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη ΝΑΤΟϊκή οικογένεια» και πιστεύει ότι «έχουν πολλά να προσφέρουν».

ΥΠ. ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών δήλωσε: «Προσβλέπω σε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον δείπνο. Το κύριο μενού θα είναι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία για όλες τις χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ, η υποδοχή της Σουηδίας και της Φινλανδίας».

Σημείωσε ότι η Ελλάδα έχει διαχρονικά «εξαιρετικές σχέσεις» με τις δύο χώρες, οι οποίες είναι επίσης μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Κατά συνέπεια, η ελληνική πλευρά έχει σαφέστατη τοποθέτηση. Είμαστε έτοιμοι να καλοδεχτούμε τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη ΝΑΤΟϊκή οικογένεια. Πιστεύουμε ότι έχουν πάρα πολλά να προσφέρουν», πρόσθεσε.