Και μόνο το Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας να είχε γράψει ο Μάνος Λοΐζος, θα κατείχε μια από τις πρώτες θέσεις στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού ως ένας κορυφαίος λαϊκός συνθέτης. Ασφαλώς έγραψε και πολλά άλλα όμορφα τραγούδια, αλλά με εκείνο το ζεϊμπέκικο ο Λοΐζος άγγιξε τα άστρα. Και όχι μόνο τα άγγιξε ο ίδιος, αλλά χάρισε σε αναρίθμητους ανθρώπους διαφορετικών γενιών τη δυνατότητα να τα αγγίξουν και οι ίδιοι είτε ακούγοντας είτε (ακόμα καλύτερα) χορεύοντάς το. Κι ενώ στο ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι ο στίχος παίζει εξίσου πρωταγωνιστικό ρόλο με τη μουσική, στην περίπτωση του Ζεϊμπέκικου της Ευδοκίας διαπιστώνουμε ότι «τα λόγια είναι περιττά», όπως πρώτος είχε πει ο ποιητής Νίκος Γκάτσος, όταν ρωτήθηκε τι στίχους θα έγραφε ο ίδιος γι’ αυτό το κομμάτι, εξηγώντας ότι εδώ η μουσική είναι τόσο τέλεια που δεν χρειάζεται λόγια.
Ο Μάνος Λοΐζος δεν υπήρξε μόνο ο πιο μελωδικός από τους δημιουργούς της γενιάς του, αλλά ίσως και ο πιο ταλαντούχος, όπως τονίζει στην αυτοβιογραφία του (Ντόμπρα και σταράτα) ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο οποίος υποκλίνεται μπροστά στο ταλέντο του συναδέλφου του — και να σε θεωρεί συνάδελφο ένας μπαρμπα-Γιάννης δεν είναι λίγο.
Πολλά από τα τραγούδια του Λοΐζου ξεχειλίζουν από χαρά, συντροφικότητα, μοιάζουν καμωμένα να τραγουδιούνται από μια παρέα που περπατά στον δρόμο ή τα πίνει σε μια ταβέρνα ή κατεβαίνει σε μια διαδήλωση. Δεν ήταν καμωμένα για να τα κατεβάζουμε με ένα «κλικ» από τον υπολογιστή ή να τα ακούμε κατά μόνας, κλεισμένοι μες στο κουκούλι των ακουστικών μας. Τυχεροί όσοι άκουσαν τον ίδιο τον Λοΐζο να παίζει κιθάρα και να τραγουδά το Τσε Γκεβάρα σε ένα από τα πρώτα φεστιβάλ (ίσως το πρώτο) φεστιβάλ της ΚΝΕ στην Καισαριανή. Το ρίγος, η συγκίνηση, το πάθος, μεταδόθηκαν στο ακροατήριο από τα πρώτα κιόλας δευτερόλεπτα.
Η αγωνιστική διαδρομή του Λοΐζου ξετυλίχτηκε παράλληλα με την καλλιτεχνική
Ο Λοΐζος δεν ήταν ο μόνος συνθέτης που ταυτίστηκε με το πολιτικό τραγούδι πριν και μετά τη δικτατορία. Ωστόσο, το πολιτικό στοιχείο στα τραγούδια του Λοΐζου –για την ακρίβεια στην επιλογή των στίχων των τραγουδιών του– δεν υποτάσσεται σε μια εφήμερη μόδα, δεν επιδιώκει να κολακέψει το κοινό του. Το πολιτικό στοιχείο διαπερνά το καλλιτεχνικό και αντιστρόφως. Η αγωνιστική διαδρομή του Λοΐζου ξετυλίχτηκε παράλληλα με την καλλιτεχνική. Δεν ήταν δημιουργός της «γυάλας», δεν επιδίωξε την εμπορικότητα, παρόλο που πολλά τραγούδια του έγιναν σουξέ. Είχε από πολύ νωρίς διαλέξει τη «σωστή πλευρά» της μουσικής ιστορίας.
Μαριάννα Τζιαντζή-ΠΡΙΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου