Καταγγελία πρόσφυγα στο TPP: Αστυνομικοί στον Έβρο μου πρότειναν να γίνω «μισθοφόρος» και να κάνω τις επαναπροωθήσεις

Καταγγελία πρόσφυγα στο TPP: Αστυνομικοί στον Έβρο μου πρότειναν να γίνω «μισθοφόρος» και να κάνω τις επαναπροωθήσεις – Η απάντηση της ΕΛ.ΑΣ.

«Όπως και στο Ισαάκιο, έτσι και στο Τυχερό, Σύριοι μισθοφόροι κάνουν τη βρόμικη δουλειά των επαναπροωθήσεων για λογαριασμό της αστυνομίας. Δουλεύουν νύχτα, ενώ τη μέρα υπηρετούν τους αστυνομικούς με υπηρεσίες καθαριότητας. Το αφεντικό τους, ένας 30χρονος Σύριος που ακούει στο όνομα Αμπντουλάχ, μόλις του είπαν οι αστυνομικοί ότι μιλάω αγγλικά μου ζήτησε να τον αντικαταστήσω διότι τελείωνε η θητεία του. Αντάλλαγμα θα ήταν το άσυλό μου και τα κλοπιμαία από τους πρόσφυγες που επαναπροωθούνται. Αρνήθηκα και με επαναπροώθησαν. Την ώρα της επαναπροώθησης έφυγαν σφαίρες», διηγείται ο Bassel στο TPP παρουσιάζοντας αναλυτικά όλα τα στοιχεία.

Ρεπορτάζ: Νεκταρία Ψαράκη

Ο 28χρονος Bassel από τη Συρία, που όπως είχε καταγγείλει στο TPP είχε απαχθεί, κρατηθεί στο Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης Ισαακίου υπό άθλιες συνθήκες, ληστευθεί από Έλληνες αστυνομικούς και επαναπροωθηθεί βάναυσα από Σύριους μισθοφόρους – σκλάβους που κάνουν τη «βρόμικη δουλειά» για λογαριασμό της ΕΛ.ΑΣ., έκανε και δεύτερη απόπειρα να αναζητήσει μία καλύτερη ζωή. «Αυτήν τη φορά, ήταν χειρότερα. Αυτή δεν είναι αστυνομία, είναι μαφία», περιγράφει στο TPP, παρουσιάζοντας αναλυτικά τα στοιχεία της καταγγελίας του.

Ο Bassel πλήρωσε τον διακινητή του, ο οποίος αποφάσισε αυτήν τη φορά να τον μεταφέρει μαζί με άλλους 30 μετανάστες μέσω Υψάλων. Στις 18 Αυγούστου έφτασαν στις τουρκικές όχθες του ποταμού Έβρου. «Περάσαμε τον ποταμό, διασχίσαμε το δάσος, μετά περάσαμε τη στρατιωτική ζώνη και μετά βρεθήκαμε σε κάτι χωράφια. Ξαφνικά, εμφανίστηκαν από παντού φώτα που στόχευαν εμάς, από όλες τις κατευθύνσεις. Εμφανίστηκαν αστυνομικοί και φώναζαν «ΟΛΟΙ ΚΑΤΩ! ΠΕΣΕ ΚΑΤΩ!». Έβγαλαν τα όπλα τους. Ως συνήθως μας πήραν όλα τα χρήματα, τα κινητά μας τηλέφωνα, το φαγητό μας, τα παπούτσια μας και μας χτυπούσαν με μεγάλη μανία», περιγράφει, «ήταν εφιάλτης. Είναι αστυνομικοί και δεν γνωρίζουν τους νόμους. Ή χειρότερα δεν ενδιαφέρονται για τους νόμους».

«Αυτή τη φορά ήξερα τι να παρατηρήσω…»

Ο Bassel αυτήν τη φορά όμως ήταν προετοιμασμένος. «Τώρα ήξερα τι να παρατηρήσω και για όλα τα στοιχεία που θα σας δώσω είμαι απόλυτα βέβαιος. Μεταφέρθηκα στο Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης Τυχερού, το τμήμα που βρίσκεται πολύ κοντά στις γραμμές του τρένου. Έκανα το λάθος να προσπαθήσω να περάσω κρυφά ένα κινητό τηλέφωνο για να καταγράψω τη φυλακή και να έχω αποδείξεις. Το βρήκαν όμως και με χτύπησαν πολύ άσχημα. Αργότερα έψαξα και είδα ότι υπάρχουν διάφορα βίντεο που έχουν διαρρεύσει. Με έβαλαν σε ένα κελί με πάρα πολλούς μετανάστες. Γυναίκες, άνδρες, παιδιά και μωρά κρατούμασταν στον ίδιο χώρο χωρίς νερό και φαγητό για 22 ώρες. Υπήρχαν άνθρωποι από το Ιράκ, γιαζιδιστές στη θρησκεία. Υπήρχαν και χριστιανικές οικογένειες από την Ερυθραία. Μη νομίζετε όμως ότι ο σταυρός στο στήθος τους τους έσωσε. Το δωμάτιο ήταν περίπου 6 μέτρα στο πλάτος και 3 μέτρα στο μήκος. Μέσα υπήρχαν κουκέτες. Το πρώτο κρεβάτι από πέτρα και το δεύτερο από σίδερο. Αφού δεν κατάφερα να εξασφαλίσω δικό μου υλικό έψαξα στο google. Βρήκα φωτογραφίες του τμήματος και του κρατητηρίου», περιγράφει.

Κανείς δε γλίτωσε από την αστυνομική βία και τις άθλιες συνθήκες κράτησης. Όπως καταγγέλλει ο Bassel, γυναίκες αστυνομικοί χτυπούσαν βάναυσα προσφύγισσες μητέρες μπροστά στα νήπιά τους, ενώ επιτίθονταν λεκτικά με απίστευτη αγριότητα σε βρέφη και παιδιά διότι έκλαιγαν. «22 ώρες δεκάδες άνθρωποι σε ένα μικρό κελί. Το πώς χρησιμοποιούσαμε την τουαλέτα ήταν μία άλλη ιστορία. Ήταν χαλασμένη, πλημμυρισμένη και η μυρωδιά κόντευε να πνίξει όλη τη φυλακή. Μας είχαν κλέψει τα παπούτσια και ήμασταν αναγκασμένοι να περπατάμε στα βρόμικα νερά», εξηγεί.

Το κρατητήριο ήταν μικρό για τον αριθμό των προσφύγων που είχαν στοιβαχθεί εκεί, και δεν υπήρχε χώρος για να καθίσει κανείς. «Δεν μπορούσαμε να αναπνεύσουμε και η θερμοκρασία ήταν 45 βαθμοί Κελσίου», προσθέτει. Είχε δύο μικρά παράθυρα. Το ένα παράθυρο έβλεπε σε ένα διπλανό κελί, και το άλλο στο πάρκινγκ. «Από το πάρκινγκ μπορούσα να δω το όχημα που έκανε τη «βρόμικη δουλειά». Έχω συγκρατήσει και τις πινακίδες, σκέφτηκα ότι ίσως βοηθήσουν στο να διερευνηθεί η υπόθεση. (σ.σ. Ο αριθμός κυκλοφορίας του οχήματος είναι στη διάθεση του The Press Project). Από το παράθυρο έβλεπα έναν αστυνομικό, να παίζει με ένα σκύλο. Για λίγα λεπτά ευχήθηκα να ήμασταν σκυλιά. Ίσως μας φέρονταν καλύτερα. Στην είσοδο του κελιού μας στεκόταν ένας αστυνομικός. Μας κοιτούσε με στεναχώρια, λύπηση. Σκέφτηκα να του μιλήσω. Τον πλησίασα και τον ρώτησα «Can I make a request please?» (Θα μπορούσα να σας ζητήσω κάτι;), και εκείνος απάντησε αυστηρά «ΝΟ!». Του είπα πάλι στα αγγλικά ότι απλώς θέλω τα παπούτσια μου διότι με πονάνε τα πόδια μου. Εκείνος μου είπε ξανά όχι και έφυγε. Μετά από λίγη ώρα ένας Σύριος άνοιξε το παράθυρο που έβλεπε στο διπλανό κελί, μας έδωσε από ένα μπισκότο και ρώτησε ποιος από εμάς μίλησε αγγλικά στον αστυνομικό».

Σκλαβιά το πρωί, επαναπροώθηση προσφύγων το βράδυ – Ο Αμπντουλάχ ή αλλιώς… ο Τζολάνι

Το γεγονός ότι ο Bassel μιλούσε αγγλικά, αποτέλεσε βασικό κριτήριο για να επιλεχθεί ως επικεφαλής της ομάδας των «μισθοφόρων» όπως τους αποκαλούν οι μετανάστες, ή «σκλάβων» όπως αποκαλούν οι δημοσιογράφοι τους πρόσφυγες που, με αντάλλαγμα το άσυλό τους, εκτελούν τις παράνομες επαναπροωθήσεις άλλων προσφύγων για λογαριασμό της ελληνικής αστυνομίας. «Ο Σύριος είχε καταγωγή από το Γκολάν. Το όνομά του είναι Αμπντουλλάχ. Έτσι τον φώναζαν οι αστυνομικοί. Οι πρόσφυγες όμως, που είχαν κρατηθεί και επαναπροωθηθεί ξανά από το Τυχερό, τον έλεγαν αλλιώς. Τον αποκαλούσαν Al – Julani. Όλοι έλεγαν «ο Τζολάνι δίνει τα τσιγάρα στη φυλακή, τα μπισκότα στα παιδιά. Ο Τζολάνι είναι ο αρχηγός». Η ηλικία του είναι από 26 ως 30. Ούτε μικρότερος, ούτε μεγαλύτερος. Πρόκειται για έναν σκουρόχρωμο άνδρα, ύψους περίπου 1,76 μ. Εκείνος μαζί με τους υπόλοιπους «μισθοφόρους», έμενε στο κελί δίπλα από το δικό μας. Στο σύνολο μέτρησα τέσσερις μισθοφόρους. Μπορούσα να τους ξεχωρίσω διότι φορούσαν συγκεκριμένα ρούχα. Ήταν μία μπλε στολή που στην πλάτη έγραφε κάτι στα ελληνικά το οποίο δεν καταλάβαινα. Ο Τζολάνι – Αμπντουλλάχ εργαζόταν στο Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης ως μισθοφόρος περίπου τρεις μήνες. Μπορούσα να δω μόνο το πρόσωπο του Τζολάνι. Τα χαρακτηριστικά των άλλων ήταν καλυμμένα», περιγράφει.

Ο Αμπντουλλάχ εξήγησε στον Bassel ότι η δική του δουλειά τελειώνει σε 15 ημέρες και ψάχνει κάποιον να τον αντικαταστήσει. Υποψήφιοι για τη θέση είναι μόνο πρόσφυγες που μιλούν πολύ καλά αγγλικά. Ο Bassel ζήτησε να μάθει τις συνθήκες εργασίας, τι ακριβώς θα κάνει και για πόσο καιρό. «Μου είπε ότι θα μένω στο Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης Τυχερού για 3 μήνες, χωρίς κινητό και ότι καθημερινά θα πραγματοποιώ επαναπροωθήσεις προσφύγων προς την Τουρκία. Μου είπε ότι θα δουλεύω τέσσερις ώρες τη νύχτα και θα επαναπροωθώ περίπου 150 πρόσφυγες καθημερινά. Με προειδοποίησε ότι είναι επικίνδυνο, όμως με διαβεβαίωσε ότι αν το κάνω θα πάρω άσυλο και χαρτιά για να συνεχίσω το ταξίδι μου στην Ευρώπη. Ένας άλλος μισθοφόρος με καταγωγή από το Χαλέπι της Συρίας μου είπε ότι στις αρμοδιότητές μου θα είναι κατά τη διάρκεια της ημέρας να παρέχω υπηρεσίες καθαριότητας. Τους βάζουν να καθαρίζουν τις φυλακές και να περιποιούνται τα γραφεία των αστυνομικών. Μπορούν να κυκλοφορούν παντού μέσα στο κτίριο αλλά απαγορεύεται να βγουν έξω από αυτό και να κυκλοφορούν στο χωριό», διηγείται.

Ωστόσο, δεν είναι το άσυλο το μοναδικό αντάλλαγμα των μισθοφόρων. Ο Αμπντουλλάχ εξήγησε στον Bassel ότι θα μπορεί μέσω των κατασχεμένων κινητών των προσφύγων να παίρνει τα χρήματα που προορίζονταν για τον διακινητή σε περίπτωση που το ταξίδι τους ήταν επιτυχές και ό,τι λεφτά έχουν πάνω τους. Επίσης, όπως του εξήγησε, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για νερό και φαγητό, καθώς οι τσάντες των προσφύγων είναι πάντα γεμάτες τρόφιμα. «Έτσι εξηγείται κιόλας το γιατί μου κατάσχεσαν οι αρχές το φαγητό. Απορούσα…», σχολιάζει.

Ο Αμπντουλλάχ επεσήμανε στον Bassel ότι έχει μόλις 15 ημέρες να αποφασίσει, διότι χρειάζονται άμεσα άτομα. «Μου υποσχέθηκε ότι αν πω το τελικό ναι, το μόνο που χρειάζεται είναι να βρεθώ στο ίδιο σημείο στον Έβρο, και ότι όλα τα υπόλοιπα θα τα κανονίσει εκείνος. Έλεγε και ξαναέλεγε πόσο σημαντικό είναι να θυμάμαι την προθεσμία των 15 ημερών. Εγώ στο τέλος όμως του είπα ότι προτιμώ να γυρίσω στη Συρία από το να συνεργαστώ με αυτή τη μαφία, και ξεκίνησε πάλι η κόλαση. Δεν αντέχω να βλέπω τα όνειρα κακόμοιρων ανθρώπων, παιδιών, να θρυμματίζονται και να είμαι και συνεργός σε αυτό», αναφέρει.

Παιχνίδι πινγκ πονγκ Ελλάδας – Τουρκίας με μπαλάκι τους πρόσφυγες

Περίπου στη 1:00 ξημερώματα Παρασκευής ξεκίνησε η διαδικασία επαναπροώθησης. Οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν σε αστυνομικά οχήματα και έφτασαν στο σημείο απ’ όπου είχαν πρωτοέρθει. Τους χώρισαν σε ομάδες και παρουσία αστυνομικών και «μισθοφόρων» χτυπήθηκαν ξανά. Τους μοίρασαν σε φουσκωτές λέμβους με οδηγούς τους Σύριους μισθοφόρους και ξεκίνησαν να περνούν απέναντι.

«Τα πράγματα όμως δεν πήγαν καλά. Ο μισθοφόρος μάς κατέβασε πέντε μέτρα μακριά από την ακτή, κατεβήκαμε, περπατήσαμε στο νερό και βγήκαμε στην τουρκική όχθη. Λίγα μέτρα μακριά από την τουρκική όχθη μας βρήκε τουρκική περίπολος και έτρεξαν προς το ποτάμι ανοίγοντας πυρ εναντίον των Ελλήνων αστυνομικών και των Σύριων μισθοφόρων οι οποίοι μπήκαν γρήγορα στα αυτοκίνητα και έφυγαν. Οι σφαίρες έφευγαν βροχή. Ήταν πολύ τρομακτικό. Μακάρι τα μάτια μου να ήταν κάμερες και να κατέγραφαν τα όσα είδα!», θυμάται.

Οι πρόσφυγες είχαν μετατραπεί σε μπαλάκι του πινγκ πονγκ. Ξυλοκοπήθηκαν άγρια και από την τουρκική αστυνομία. «Εγώ ήμουν τυχερός. Δεν με χτύπησαν διότι ήμασταν πολλοί. Ξυλοκόπησαν όμως κάποιους ενώ γνώριζαν πολύ καλά ότι δεν επιστρέψαμε στην Τουρκία με δική μας πρωτοβουλία. Μάλιστα συζητούσαν ότι η Ελληνική Αστυνομία επαναπροωθεί κάθε μέρα 1.000 πρόσφυγες κατά μήκος όλου του Έβρου εκ των οποίων οι 600 είναι Αφγανοί», εξηγεί.

Σήμερα ο Bassel βρίσκεται στην Τουρκία. Παρακολουθεί στενά την τουρκική επικαιρότητα και όπως εξηγεί «οι καθημερινές απελάσεις αιτούντων άσυλο συνδέονται με την προεκλογική περίοδο του Ερντογάν. Πουλάει ότι στέλνει τους ξένους από εκεί που ήρθαν. Η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για εμάς. Παρενοχλούμαστε τόσο από τους πολίτες όσο και από την αστυνομία, παντού. Κοιμόμαστε γεμάτοι ανασφάλεια, περιμένοντας πότε θα έρθει η σειρά μας. Φοβόμαστε ότι θα μας γυρίσουν στη Συρία, όπως συνέβη σε τόσους φίλους και γνωστούς μας. Στην Τουρκία μας συμπεριφέρονται λες και είμαστε πολίτες 10ης κατηγορίας παρά το γεγονός ότι στη Συρία είμαστε μακράν πιο ανεπτυγμένοι κοινωνικά και πολιτισμικά. Η χώρα έχει κατακλειστεί από ακροδεξιά κόμματα με ρατσιστικές ιδεολογίες, καταργώντας κάθε είδους ισότητα. Αντιλαμβάνομαι ότι πρέπει να πείσουμε τον κόσμο για το ότι είμαστε κι εμείς άνθρωποι. Με συναισθήματα και όνειρα. Πρώτα πρέπει μάλλον να πετύχουμε αυτό και μετά να αναζητήσουμε δικαιοσύνη. Πρέπει όσο είναι καιρός να φύγω από εδώ και να πάρω διεθνή προστασία, ώστε να τραβήξω μετά τη γυναίκα μου και την μικρή κόρη μας. Θέλουμε να πάμε στη Δυτική Ευρώπη, θέλουμε μία καλύτερη ζωή», καταλήγει.

Η απάντηση της ΕΛ.ΑΣ.

Το TPP αναζήτησε απαντήσεις από την πλευρά της ΕΛ.ΑΣ. Η διαδικασία αναζήτησης απαντήσεων κράτησε περίπου 10 ημέρες. Ξεκίνησε από το Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης Τυχερού και κατέληξε στο Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. Αρχικά, επικοινωνήσαμε με αστυνομικούς του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Τυχερού οι οποίοι μας κατέστησαν σαφή την αναρμοδιότητά τους για σχετικές δηλώσεις. Όπως και οι αστυνομικοί του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Ισαακίου, έτσι κι εκείνοι μας εξήγησαν ότι υπάρχει αυστηρή εντολή να απαντά στον τύπο για το οποιοδήποτε ζήτημα η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και συγκεκριμένα το γραφείο Τύπου.

Το TPP προσπάθησε επανειλημμένα να επικοινωνήσει με τους αρμόδιους αξιωματικούς της ΓΕ.Π.Α.Δ. Την τρίτη ημέρα, αξιωματικός της εν λόγω υπηρεσίας κατέγραψε την καταγγελία του Bassel και έσπευσε να μας ενημερώσει ξανά ότι «δεν είναι πρακτική της Ελληνικής Αστυνομίας οι επαναπροωθήσεις και άρα δεν θα μπορούσαν ούτε τα υπόλοιπα γεγονότα να αληθεύουν». Κατόπιν, γνωστοποιήσαμε στον εν λόγω αξιωματικό ότι ο πρόσφυγας της ιστορίας μας δεν είχε απλώς μία ιστορία να διηγηθεί, αλλά αντιθέτως, καταγγέλλει το γεγονός με ονόματα, σαφείς περιγραφές, στίγματα που αποδεικνύουν την ακριβή τοποθεσία των όσων συνέβησαν και πολύ συγκεκριμένα στοιχεία όπως τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος που συμμετείχε στην παράνομη επαναπροώθηση – πειστήρια που βρίσκονται στη διάθεση του TPP. Ο εν λόγω αξιωματικός αναγνώρισε με τη σειρά του την λεπτομέρεια της περιγραφής και κατέληξε ότι η καταγγελία χρήζει διερεύνησης καθώς σε περίπτωση που αληθεύει συντελούνται αναρίθμητα ποινικά αδικήματα. Έτσι, μας παρέπεμψε με τη σειρά του στο Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ.

Η επικοινωνία μας με το Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. ήταν άμεση. Αρμόδια αξιωματικός της υπηρεσίας κατέγραψε αναλυτικά την καταγγελία και μας γνωστοποίησε τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουμε σε περίπτωση που θα θέλαμε οι ίδιοι να κάνουμε καταγγελία. Με τη σειρά μας, εξηγήσαμε ότι ο πρόσφυγας της ιστορίας από φόβο για τις συνέπειες που θα μπορούσε να επιφέρει στον ίδιο και στην οικογένειά του η αποκάλυψη της ταυτότητάς του προτιμά να διατηρήσει την ανωνυμία του, τονίζοντας ωστόσο ότι είμαστε στη διάθεση του αρμόδιου εισαγγελέα σε περίπτωση που εντοπιστούν από το δημοσίευμα ποινικά κολάσιμες πράξεις και κινηθεί αυτεπάγγελτα, όπως συνηθίζεται να συμβαίνει.

Επιμείναμε για λόγους δεοντολογίας, και ζητήσαμε την επίσημη θέση της ΕΛ.ΑΣ. ώστε να συμπεριληφθεί στο δημοσίευμα. Η επίσημη απάντηση που λάβαμε είναι: «Η Ελληνική Αστυνομία δεν πραγματοποιεί επαναπροωθήσεις».