Η περίεργη σιωπή του υπουργείου Υγείας για το 401 ΓΣΝΑ

Dreamstime.com

Η περίεργη σιωπή του υπουργείου Υγείας για το 401 ΓΣΝΑ

Δημήτρης Τερζής

Τρεις μήνες μετά τις αποκαλύψεις της «Εφ.Συν.» για τις τουλάχιστον προβληματικές συνθήκες κάτω από τις οποίες δόθηκε άδεια στο στρατιωτικό νοσοκομείο για διενέργεια των ειδικών αυτών επεμβάσεων, ουδεμία απάντηση έχει δοθεί. ● Πώς άναψε «πράσινο φως» στην Ομάδα Καρδιάς του 401 ενώ έλειπαν από τη σύνθεσή της ο αναισθησιολόγος και ο αγγειοχειρουργός; ● Δώδεκα εγχειρήσεις έχουν εγκριθεί από τον Μάιο του 2022.

Σοβαρά ερωτήματα για τον τρόπο που το υπουργείο Υγείας ελέγχει -μέσω του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ)- τα πιστοποιημένα κέντρα εμφύτευσης καρδιακών βαλβίδων τύπου TAVI προκύπτουν από την έρευνα της «Εφ.Συν.» που δημοσιεύουμε σήμερα.

Με αφορμή τα όσα διαδραματίζονται το τελευταίο διάστημα στο αντίστοιχο τμήμα του μεγαλύτερου στρατιωτικού νοσοκομείου της χώρας, του 401 ΓΣΝΑ, και τα οποία καταγράψαμε σε δύο δημοσιεύματα («Πλήθος τα ερωτήματα για τις επεμβάσεις TAVI στο 401», «Εφ.Συν.» - 27 Οκτ. 2022 και «Εγγραφο του 401 επιβεβαιώνει την αποκάλυψη της «Εφ.Συν.» - 25 Νοεμ. 2022) στείλαμε ερωτήματα τόσο στο υπουργείο Υγείας όσο και στη διεύθυνση του στρατιωτικού νοσοκομείου.

Παρά τις διαβεβαιώσεις από το περιβάλλον της αρμόδιας αναπληρώτριας Υγείας Μίνας Γκάγκα, η οποία έχει στον τομέα ευθύνης της το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ), ότι θα παίρναμε απάντηση «από μέρα σε μέρα», το υπουργείο δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημά μας. Η διοίκηση του 401 ΓΣΝΑ ζήτησε περισσότερο χρόνο επειδή οι απαντήσεις στα ερωτήματα πρέπει να ελεγχθούν πρώτα από τα «αρμόδια προϊστάμενα ιεραρχικά κλιμάκια, όπως προβλέπεται από τις στρατιωτικές διαδικασίες».

Ποια είναι η πραγματικότητα, όμως, όπως έχει αναδειχθεί από την έως τώρα έρευνά μας, η οποία δεν έχει διαψευστεί από κανέναν; Το 401 ΓΣΝΑ ξαναπήρε άδεια προκειμένου να πραγματοποιεί επεμβάσεις TAVI (ακριβές επεμβάσεις καρδιάς που το κόστος τους μπορεί να ξεπεράσει και τις 50.000 ευρώ και οι οποίες χρειάζονται έγκριση από ειδική επιτροπή του ΚΕΣΥ για να πραγματοποιηθούν) τον Μάιο του 2022. Η άδεια δίνεται από τη στιγμή που το κάθε νοσοκομείο καταθέσει φάκελο με τα στοιχεία και τα απαραίτητα από τον νόμο δικαιολογητικά των γιατρών που θα τις πραγματοποιούν - τη λεγόμενη Ομάδα Καρδιάς.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η εν λόγω oμάδα απαρτίζεται από συγκεκριμένες ειδικότητες. Στην περίπτωση του 401 ΓΣΝΑ και στο σχετικό ΦΕΚ της άδειας καταγράφονταν οι ειδικότητες μόνο των καρδιολόγων και των καρδιοχειρουργών. Πουθενά δεν γινόταν λόγος για αναισθησιολόγο, αγγειοχειρουργό κ.λπ. που σύμφωνα με τη νομοθεσία συμπληρώνουν την oμάδα. Οι πληροφορίες της «Εφ.Συν.» ανέφεραν πως από τον Μάιο η Ομάδα Καρδιάς του 401 δεν είχε πραγματοποιήσει ούτε μία επέμβαση TAVI και αυτό επειδή αντιμετώπιζε προβλήματα η σύνθεσή της.

Τα προβλήματα επιβεβαιώθηκαν από έγγραφο του ίδιου του επιστημονικού συμβουλίου του νοσοκομείου που δημοσίευσε η «Εφ.Συν.» και το οποίο είχε ημερομηνία 15 Νοεμβρίου 2022. Σε αυτό το έγγραφο γινόταν λόγος για αίτημα του 401 ΓΣΝΑ σε άλλα νοσοκομεία που είναι πιστοποιημένα για τη συγκεκριμένη επέμβαση προκειμένου να μεταφερθούν σε αυτά οι ασθενείς που προορίζονταν για το 401 και είχαν πάρει τη σχετική έγκριση να πραγματοποιήσουν την επέμβαση από την αρμόδια επιτροπή του ΚΕΣΥ.

Οπως χαρακτηριστικά αναφερόταν στο έγγραφο, το αίτημα γινόταν «προκειμένου οι ασθενείς αυτοί να αντιμετωπιστούν το συντομότερο δυνατό διάστημα μέχρι ενάρξεως του προγράμματος TAVI με τη συμμετοχή του αναισθησιολογικού τμήματος και την αλλαγή της συνθέσεως της ευρύτερης ομάδας καρδιάς (αγγειοχειρουργός και ακτινολόγος) λόγω μεταθέσεως ή και αποστρατείας των συμμετεχόντων ιατρών στην αρχική σύνθεση».

Από το έγγραφο προκύπτουν δύο στοιχεία: 1) ότι δεν συμμετείχε το αναισθησιολογικό τμήμα στο πρόγραμμα έως εκείνη την ώρα, και 2) ότι υπήρξαν αλλαγές στην Ομάδα Καρδιάς λόγω μεταθέσεων ή και αποστρατείας. Κατά συνέπεια, τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πώς ακριβώς πήρε άδεια το 401 από το ΚΕΣΥ από τη στιγμή που η Ομάδα Καρδιάς αντιμετώπιζε τέτοια σοβαρά προβλήματα σύνθεσης που είχε ως αποτέλεσμα να μην πραγματοποιεί τις επεμβάσεις;

Οι απαντήσεις και η σιωπή

Η δημοσιοποίηση του θέματος είχε προκαλέσει την αντίδραση του Τομέα Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. που είχε καταθέσει σχετική ερώτηση στη Βουλή τον προηγούμενο Νοέμβριο. Το υπουργείο Εθνικής Αμυνας είχε απαντήσει σχετικά γρήγορα, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι για την αδειοδότηση του 401 ΓΣΝΑ υπεύθυνα είναι το ΚΕΣΥ και το υπουργείο Υγείας. Το υπουργείο Υγείας που είχε επίσης ρωτηθεί απάντησε στις 18 Ιανουαρίου 2023, σχεδόν δύο μήνες μετά την ερώτηση, λέγοντας πως το νοσοκομείο ελέγχθηκε από την αρμόδια επιτροπή του ΚΕΣΥ και νομίμως έχει άδεια και ότι στο σχετικό ΦΕΚ αναγράφονται «μόνο τα ονόματα των εμφυτευτών και των επιστημονικά υπευθύνων».

Η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε στο γραφείο της κ. Γκάγκα με σειρά ερωτημάτων για το θέμα. Πιο συγκεκριμένα ζητήσαμε να μάθουμε:

1. Για ποιους λόγους απουσιάζουν από το ΦΕΚ τα ονόματα του αναισθησιολόγου και του αγγειοχειρουργού;

2. Πώς ακριβώς πήρε άδεια το 401 αφού από το έγγραφο του νοσοκομείου προκύπτει ότι είχε προβλήματα στη σύνθεση της Ομάδας Καρδιάς;

3. Εχει γίνει έλεγχος στους τίτλους μετεκπαίδευσης των γιατρών που συμμετέχουν στην Ομάδα Καρδιάς;

4. Μπορούμε να μάθουμε τελικά τα ονόματα των γιατρών που απαρτίζουν την ομάδα;

5. Εχει ελέγξει το υπουργείο την πορεία ενός ιδιαίτερα επιβαρυντικού -για το 401- πορίσματος του πρώην Σώματος Επιθεωρητών Υγείας και Πρόνοιας (για το ίδιο ακριβώς θέμα, τις TAVI) το οποίο είχε σταλεί στην Οικονομική Εισαγγελία και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, καθώς σε σχετικό έλεγχο τότε είχαν διαπιστωθεί ουκ ολίγες ατασθαλίες στο νοσοκομείο - γεγονός που οδήγησε και στην άρση της άδειάς του να πραγματοποιεί TAVI το 2019;

Σε όλα τα ανωτέρω δεν έχουμε λάβει απάντηση.

Απευθυνθήκαμε επίσης και στη διοίκηση του 401 ΓΣΝΑ και ζητήσαμε να μάθουμε:

1. Αν μπορούμε να έχουμε αντίγραφο της αίτησης του 401 προς το ΚΕΣΥ προκειμένου να λάβει άδεια για TAVI.

2. Τα ονόματα των γιατρών που απαρτίζουν την Ομάδα Καρδιάς.

3. Τον αριθμό των επεμβάσεων TAVI που έχουν γίνει στο νοσοκομείο από τον Μάιο.

4. Αν έχουν γίνει αλλαγές στην Ομάδα Καρδιάς του νοσοκομείου, ποιες είναι αυτές και αν έχει ενημερωθεί σχετικά το ΚΕΣΥ, όπως ορίζει η νομοθεσία.

Ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχαμε λάβει την απάντηση από τα «προϊστάμενα ιεραρχικά κλιμάκια».

«Εχουμε εγκρίνει 12 επεμβάσεις για το 401»

EUROKINISSI

«Οπως προκύπτει από τα αρχεία της γραμματείας, έχουν εγκριθεί από τον Μάιο του 2022 συνολικά 12 περιστατικά για το 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο και έχει απορριφθεί ένα. Δεν γνωρίζω εάν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα επέμβαση TAVI». Αυτή ήταν η απάντηση που έδωσε στην εφημερίδα μας ο κ. Εμμανουήλ Βαβουρανάκης, επίκουρος καθηγητής Επεμβατικής Καρδιολογίας και πρόεδρος της μη αμειβόμενης ειδικής επιτροπής που εγκρίνει τις επεμβάσεις TAVI στα πιστοποιημένα κέντρα ανά την επικράτεια. Η επιτροπή αυτή ανήκει στο Ανώτατο Υγειονομικό Συμβούλιο (ΑΥΣ) του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ).

Από την απάντηση του κ. Βαβουρανάκη προκύπτουν νέα ερωτήματα προς το ΚΕΣΥ και το υπουργείο Υγείας. Τι ακριβώς απέγιναν αυτοί οι ασθενείς; Παραπέμφθηκαν αλλού προκειμένου να βρουν θεραπεία; Βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής μέχρι το 401 να λύσει τα θέματα που έχουν προκύψει; Κινδυνεύει η υγεία τους; Η αρμόδια επιτροπή του ΚΕΣΥ είναι ενήμερη για όλα αυτά;

Το βεβαρημένο παρελθόν

Εχουμε κάνει ήδη αναφορά στο επιβαρυντικό πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ) του 2018 για το εν λόγω νοσοκομείο. Μεταξύ άλλων οι ελεγκτές είχαν διαπιστώσει υψηλή θνητότητα στις επεμβάσεις TAVI (22,22%) πέρα από τα διεθνώς αποδεκτά δεδομένα, παραποιήσεις στοιχείων ασθενών, απευθείας πληρωμές ύψους εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σε συγκεκριμένη εταιρεία για προμήθεια ιατρικού υλικού, χωρίς τη διενέργεια διαγωνισμού, επαναλαμβανόμενη παραπλάνηση ασθενών, παραβάσεις πλήθους διοικητικών διατάξεων που συνιστούν έως και παραβίαση συνταγματικών ατομικών δικαιωμάτων, κατάφωρη παραβίαση της ιατρικής δεοντολογίας και στρατιωτικών κανονισμών, παρουσίαση ελλιπέστατων στοιχείων ή μη αποστολή αυτών στους αρμόδιους φορείς και ανύπαρκτο έλεγχο από τον ελεγκτικό μηχανισμό του κράτους.

Ωστόσο, το εν λόγω πόρισμα ήταν κόλαφος και για το ΚΕΣΥ, καθώς είχε αναδείξει τρομερά κενά στην εφαρμογή της νομοθεσίας από το όργανο που, σύμφωνα με τον νόμο, είναι υπεύθυνο να ελέγχει τα εν λόγω κέντρα. Η έως τώρα στάση του, όπως και του υπουργείου Υγείας, δείχνει ότι υπάρχει ένα σοβαρό έλλειμμα διαφάνειας όσον αφορά την εκ νέου αδειοδότηση του 401 ΓΣΝΑ και μια εντυπωσιακή οκνηρία όσον αφορά τη διερεύνηση των στοιχείων που έχουν δημοσιευτεί το τελευταίο διάστημα. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ο βασικός κορμός της Ομάδας Καρδιάς, που πήρε άδεια το 2022, είναι κατά τα 3/4 ίδιος με εκείνον που την έχασε το 2018. Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι υπάρχει κι άλλο πόρισμα από έλεγχο που πραγματοποίησε η Εθνική Αρχή Διαφάνειας για έναν από τους 4 γιατρούς που συμμετέχουν στον κορμό της Ομάδας Καρδιάς του 401, το οποίο επίσης έχει δημιουργήσει πολλά ερωτήματα. Αλλά με αυτό θα ασχοληθούμε σε επόμενο δημοσίευμά μας.

Θέλουμε να ελπίζουμε ότι η κουμπαριά ενός εκ των γιατρών που συμμετέχουν στην Ομάδα Καρδιάς με τον επίσης γιατρό και υπουργό Δικαιοσύνης Κωνσταντίνο Τσιάρα δεν αποτελεί εμπόδιο για έναν ουσιαστικό έλεγχο στο 401 ΓΣΝΑ από τα αρμόδια όργανα.