«Μέχρι να πέσει η κυβέρνηση!»: Συγκλονιστικοί κοινωνικοί αγώνες στη Γαλλία

TOPSHOT - Protestors gather around a fire sculpture that reads '49.3' during a demonstration, a few days after the government pushed a pensions reform through parliament without a vote, using the article 49.3 of the constitution in Le Mans, western France, on March 21, 2023. French Prime Minister's government on March 20, 2023 narrowly survived the first -- and more risky -- of two no-confidence motions over its decision to bypass parliament and impose a controversial pension reform. French President told allies he plans to keep the government in place and not dissolve parliament, defying opponents and widespread public anger over his pensions reform. (Photo by JEAN-FRANCOIS MONIER / AFP)

Γιώργος Παυλόπουλος

▸ Συγκλονιστική η επιμονή και μαχητικότητα των Γάλλων, που επιχειρούν να ακυρώσουν ένα εμβληματικό νόμο για το κεφάλαιο και την ΕΕ

«Μέχρι να πέσει η κυβέρνηση!». Αυτό είναι ένα από τα συνθήματα που ακούγονται όλο και πιο συχνά και δυνατά στους δρόμους της Γαλλίας, οι οποίοι συνεχίζουν να πλημμυρίζουν από ανθρώπινους χείμαρρους, που αρνούνται να συμβιβαστούν με τα ασφυκτικά πλαίσια του προέδρου, της κυβέρνησης, των αφεντικών τους. τελικά, της ίδιας της αστικής δημοκρατίας, που αποκαλύπτει το πραγματικό της πρόσωπο και ποιους εξυπηρετεί. Τι κι αν η βουλή «κατάπιε» την προσβολή της παράκαμψής της και απέρριψε την πρόταση μομφής, με αποτέλεσμα η αντιδραστική αλλαγή του συνταξιοδοτικού να είναι πλέον νόμος του κράτους; Οι διαδηλωτές δεν δέχονται τετελεσμένα, δεν υποχωρούν μπροστά στην αστυνομική καταστολή, ανασυγκροτούνται και επιστρέφουν, αντεπιτίθενται μαχητικά, αντιτάσσοντας τη μαζική βία απέναντι στην καθεστωτική τρομοκρατία.

Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα, άλλωστε –όπως απέδειξε και η συγκλονιστική γενική απεργία της Πέμπτης– το κίνημα αμφισβητεί αντικειμενικά το ίδιο το κράτος, τους διαχειριστές και τους κανόνες του. Πετάει στα σκουπίδια το καταθλιπτικό ΤΙΝΑ τους και αντιτάσσει, με αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση, το δικό του «μπορεί να πάει αλλιώς»! Αναζητεί δρόμους συνέχειας και κλιμάκωσης, παρασέρνοντας στο διάβα του κάθε λογής διαχειριστές και φωνές της «λογικής», που πιστεύουν μάταια πως αυτός ο νόμος μπορεί να ανατραπεί στο συνταγματικό δικαστήριο ή ότι θα εξαναγκάσουν την κυβέρνηση να κάνει δημοψήφισμα. Πυρπολεί συνειδήσεις, διαμορφώνει νέες πλειοψηφίες, ανατρέπει συσχετισμούς, γκρεμίζει φράγματα και ψηλαφεί στον ορίζοντα τους δρόμους της χειραφέτησης και της αντικαπιταλιστικής ανατροπής.

Προσοχή όμως! Τίποτε από τα παραπάνω δεν σημαίνει ότι η μάχη έχει κριθεί ή, έστω, ότι το απέναντι στρατόπεδο είναι έτοιμο να σαλπίσει άτακτη υποχώρηση. Ούτε, όμως, ότι ο Μακρόν είναι πιο απομονωμένος παρά ποτέ, όπως εκτιμούν αρκετά γαλλικά και ξένα ΜΜΕ, ή ότι φοβάται μήπως γίνει πραγματικότητα η απειλή της επαναφοράς της γκιλοτίνας και ο ίδιος έχει την τύχη του Λουδοβίκου 16ου.

Ο Μακρόν δεν είναι μόνος – έχει ισχυρούς συμμάχους και συγκεκριμένο σχέδιο. Ο λαός;

Η αλήθεια είναι ότι ο νυν πρόεδρος εξακολουθεί να έχει ισχυρούς συμμάχους που τον προστατεύουν. Είναι το γαλλικό κεφάλαιο, που μέσω του Συνδέσμου Βιομηχάνων (της Medef) επανέλαβε ότι θεωρεί την αλλαγή του συνταξιοδοτικού αδήριτη ανάγκη — όπως είχε κάνει, εξάλλου, με όλες τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις που έχουν προηγηθεί. Είναι η ΕΕ και οι κυβερνήσεις-εταίροι του στην Ευρώπη, που απαιτούν εδώ και χρόνια την εφαρμογή αυτού του νόμου, πάση θυσία. Είναι μεγάλο τμήμα του αστικού πολιτικού συστήματος, όπως φάνηκε και από την απόρριψη της πρότασης μομφής. Είναι σύσσωμοι οι μηχανισμοί καταστολής, αλλά και ο μηχανισμός της προπαγάνδας, που λειτουργεί πιο έξυπνα από την Ελλάδα. Είναι το ίδιο το σύνταγμα, που του έδωσε (όπως και σε προκατόχους του στο παρελθόν) πολύτιμη διέξοδο, όταν χρειάστηκε. Αυτοί ακριβώς είναι οι λόγοι που επέτρεψαν στον Μακρόν να εμφανιστεί τόσο επιθετικός και προκλητικός στη συνέντευξη της Τετάρτης. Εκεί όπου, αδιαφορώντας για τις δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία είναι στο πλευρό των απεργών, δήλωσε κυνικά ότι «ο όχλος δεν διαθέτει καμία νομιμοποίηση σε σύγκριση με τον λαό, ο οποίος εκφράζεται μέσω των εκλεγμένων αντιπροσώπων του».

Παρ’ όλα αυτά, το γαλλικό αστικό οικοδόμημα –ένα από τα παλαιότερα και πιο έμπειρα στην Ευρώπη– έχει κάθε λόγο να μην κοιμάται ήσυχο. Τα σχόλια κορυφαίων ΜΜΕ αποκαλύπτουν τη νευρικότητα και το άγχος που επικρατεί στις τάξεις του. «Η χώρα βρίσκεται στο χείλος του αγνώστου», διαπιστώνει ανάλυση της κεντροαριστερής le Monde, κάνοντας λόγο για «καθεστωτική και θεσμική κρίση», καθώς και για «έλλειμμα εμπιστοσύνης απέναντι στην εξουσία και ρήγμα μεταξύ ψηφοφόρων και εκλεγμένων αντιπροσώπων». «Η γαλλική πολιτική βρίσκεται στο χείλος του κραχ», προειδοποιεί η κεντροδεξιά le Figaro, τονίζοντας πως όσα συμβαίνουν με το συνταξιοδοτικό «συμπυκνώνουν τους χιλιάδες λόγους για οργή που διαπερνούν το σώμα της κοινωνίας. Όπως ένας μαγνήτης με θανάσιμη έλξη, όλα όσα θα μπορούσαν να έχουν σχέση με τον αντι-μακρονισμό κολλάνε πάνω του: Το αντικαπιταλιστικό μένος και το γεγονός ότι ο κόσμος της εργασίας έχει φτάσει στα όριά του συνυπάρχουν στον ίδιο ανεμοστρόβιλο».

Έτσι, αντιμέτωπο με τον γνήσιο αντισυστημισμό που εκδηλώνεται στους δρόμους της Γαλλίας, ως συνέχεια του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων και των μεγάλων εργατικών κινητοποιήσεων των περασμένων ετών, το σύστημα, πέρα από τη βία, επιχειρεί και αντιπερισπασμό. Ο Μακρόν, για του λόγου το αληθές, δεν δίστασε να παρομοιάσει όσους διαδηλώνουν με τους οπαδούς του Τραμπ που εισέβαλαν στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο του 2021 ή με εκείνους του Μπολσονάρο, ενώ οι «αναλυτές» προβάλλουν τον μπαμπούλα της Λεπέν, παίζοντας ξανά τον άσο του «δημοκρατικού τόξου». Για κακή τους τύχη, όμως, η ανάληψη της πρωθυπουργίας της γειτονικής Ιταλίας από την «όμορη» Μελόνι (όπως και οι κυβερνητικοί ρόλοι σε μια σειρά χώρες της Ευρώπης) ήρθε να αποδείξει πως η Ακροδεξιά όχι απλώς δεν αποτελεί απειλή, αλλά πολύτιμη εφεδρεία για τις δύσκολες στιγμές.

Το μεγάλο στοίχημα των Γάλλων που εξεγείρονται, λοιπόν, δεν έχει να κάνει σήμερα με τη Λεπέν. Αφορά τη ζωτική ανάγκη ύπαρξης ενός διακριτού, ανεξάρτητου, μαχητικού, μαζικού και ανατρεπτικού αντικαπιταλιστικού, επαναστατικού κοινωνικού και πολιτικού ρεύματος, που θα έχει την πρόθεση, το σχέδιο και τη δυνατότητα να φτάσει τη ρήξη μέχρι το τέλος. Μόνο έτσι μπορεί η εξέγερση να νικήσει, από τη Γαλλία ως την Ελλάδα και από την Τουρκία μέχρι την Αργεντινή.

ΠΡΙΝ