nfo-war.gr
του Ανδρέα Κοσιάρη
Αφού πρώτα φρόντισαν να στηρίξουν τους πολέμαρχους αλ-Μπουρχάν και Χεμένττι, των οποίων η προσωπική διαμάχη εξουσίας αιματοκυλίζει το Σουδάν, οι Ευρωπαϊκές και άλλες κυβερνήσεις έπειτα έσπευσαν να απομακρύνουν τους υπηκόους τους από τη χώρα, αφήνοντας τους άμαχους Σουδανούς στην τύχη τους.
«Τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και όλες οι Δυτικές κυβερνήσεις είναι ο λόγος που υπάρχει πόλεμος αυτή τη στιγμή ανάμεσα στον στρατό και τις RSF», δήλωσε στο Al Jazeera η Αμίρα Οσμάν, Σουδανή ακτιβίστρια παγιδευμένη στην εμπόλεμη Χαρτούμ.
Ήδη προτού οι δύο πολέμαρχοι στραφούν ενάντια στο πρώην αφεντικό τους, δικτάτορα Ομάρ αλ-Μπασίρ, η Δύση βρισκόταν στο Σουδάν για να κάνει τις δικές της δουλειές. Το 2017, η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε τη «Διαδικασία του Χαρτούμ», μια συμφωνία με το Σουδάν και άλλες της Ανατολικής και Βορείου Αφρικής, με σκοπό τον περιορισμό των ροών προσφύγων από την περιοχή.
Το γεγονός ότι οι πρόσφυγες έφευγαν από χώρες όπως το Σουδάν, του οποίου ο δικτάτορας κατηγορούνταν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία στο Νταρφούρ, δεν φαίνεται να έβαλε την ΕΕ σε δεύτερες σκέψεις. Χάρισε πόρους εκατομμυρίων ευρώ στον ίδιο αυτόν δικτάτορα, για να έχει «το κεφάλι της ήσυχο». Και ο αλ-Μπασίρ ενδυνάμωσε μεταξύ άλλων τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (Rapid Support Forces – RSF) του πολέμαρχου Χεμένττι, για να αναλάβουν τον έλεγχο των συνόρων της χώρας.
«Όλοι ξέρουμε πως το μόνο που έκαναν οι RSF ήταν να καταλάβουν τους μεταναστευτικούς διαδρόμους από τους διακινητές», δήλωνε στο Al Jazeera ο Σουδανός ντοκιμαντερίστας Αχμάντ Μαχμούντ, που έχει μελετήσει τις συνέπειες της Διαδικασίας του Χαρτούμ. «Από τη μία, έλαβαν νομιμοποίηση από την Ευρώπη. Κι από την άλλη, προσέφεραν τις ίδιες υπηρεσίες με τους διακινητές».
Κι όταν οι δύο πολέμαρχοι, ο αρχηγός του Στρατού αλ-Μπουρχάν και ο αρχηγός των RSF Χεμένττι, στράφηκαν ενάντια στο πρώην αφεντικό τους τον Απρίλιο του 2019 για να σταματήσουν την πολιτική εξέγερση εναντίον του που απειλούσε και τη δική τους ισχύ, η Δύση ήταν και πάλι εκεί για να τους στηρίξει. Τι κι αν ο Στρατός σφαγίασε διαδηλωτές τον Ιούνιο του 2019, τι κι αν οι δύο συνεργάστηκαν για να ρίξουν τη μεταβατική κυβέρνηση τον Οκτώβριο του 2021, οι δυτικοί διπλωμάτες ήταν πάντα στο πλάι τους.
Με τη βοήθεια και τη στήριξη άλλων αυτοκρατικών κυβερνήσεων της περιοχής, όπως της δικτατορίας της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, το καθεστώς του Σουδάν υπέγραψε τον Ιανουάριο του ’21 τις «Συμφωνίες του Αβραάμ» με το Ισραήλ, ως αντάλλαγμα για την αφαίρεση της χώρας από την αμερικανική λίστα των «χωρών που στηρίζουν την τρομοκρατία». Μέχρι και μερικές ημέρες πριν από την έναρξη των νέων εχθροπραξιών ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα, στις 15 του φετινού Απρίλη, δυτικοί διπλωμάτες συνέχιζαν να «κορτάρουν» τους δύο πολέμαρχους, αγνοώντας τα σημάδια της σύγκρουσης που ερχόταν. Μόλις την προηγούμενη ημέρα, 14 Απριλίου, ο απεσταλμένος του ΟΗΕ στο Σουδάν Φόλκερ Πέρθες, είχε φιλικό δείπνο με τον δεύτερο τη τάξει του σουδανικού στρατού αλ-Καμπάσι. Λίγες ώρες αργότερα θα ξεκινούσαν οι μάχες στη Χαρτούμ.
Οι δικοί μας δικοί μας και οι δικοί σας ας πεθάνουν
Παρά τη φαινομενική τους «αβλεψία» για το τι έμελλε να κάνουν οι πολέμαρχοι που στήριζαν — «δεν είχαμε έγκαιρη προειδοποίηση», είπε σε διαδικτυακή συνομιλία με στελέχη του ΟΗΕ ο Πέρθες λίγες μέρες μετά — οι δυτικές κυβερνήσεις ήταν πανέτοιμες να επέμβουν για να απομακρύνουν τους υπηκόους τους από τη χώρα.
ΗΠΑ, Βρετανία, Κίνα, Γαλλία και μια σειρά από άλλες χώρες έχουν απομακρύνει κατόχους διαβατηρίων τους από το Σουδάν — όμως τα πραγματικά θύματα της ένοπλης διαμάχης, οι άμαχοι Σουδανοί, έχουν αφεθεί να προσπαθήσουν μόνοι τους να διαφύγουν από τις μάχες.
Περίπου 20.000 έχουν ήδη διαφύγει προς το γειτονικό Τσαντ, όπου ήδη ζουν περίπου 400.000 πρόσφυγες από προηγούμενους πολέμους στο Σουδάν, κυρίως από το Νταρφούρ. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, άλλες 100.000 αναμένονται να φτάσουν στο Τσαντ.
Δεκάδες χιλιάδες συνωστίζονται στα σύνορα του Σουδάν με την Αίγυπτο. Οι Αιγυπτιακές αρχές, που φέρουν κι αυτές τεράστιο μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση στο Σουδάν, επιτρέπουν την είσοδο χωρίς βίζα γυναικών και παιδιών — όμως για τους άνδρες 16-50 ετών απαιτείται βίζα, κι έτσι οικογένειες χωρίζονται στα σύνορα, με τις γυναίκες και τα παιδιά να περνούν στην Αίγυπτο και τους άνδρες να πρέπει να ταξιδεύουν στα κοντινότερα προξενεία, τα οποία 20 και 21 Απριλίου ήταν κλειστά λόγω της γιορτής του τέλους του Ραμαζανιού.
Όσο για τη Δύση, αρνείται να ανοίξει διαδρόμους και νόμιμες οδούς για τους πρόσφυγες από το Σουδάν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που θυμίζουμε χρηματοδοτούσε το βάρβαρο καθεστώς του Σουδάν για να σταματά τις προσφυγικές ροές, πνίγει πρόσφυγες στη Μεσόγειο. Και η Βρετανία, που σκοπεύει αυτές τις ημέρες να υιοθετήσει νομοσχέδιο με το οποίο θα απαγορεύεται η αίτηση ασύλου από οποιονδήποτε φτάνει μέσω «μη νόμιμης οδού» στα εδάφη της, αρνείται να ανοίξει νόμιμες οδούς για τους πρόσφυγες από το Σουδάν, όπως έκανε για αυτούς από την Ουκρανία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου