ΕΦΣΥΝ
Ιάσονας Αποστολόπουλος, διασώστης ⫸ Αν ήταν Ελληνες πάνω στο σκάφος, στοιβαγμένοι σαν σαρδέλες, έχοντας μαζί τους μωρά, να μην μπορούν να κουνηθούν, να μην μπορούν να κάνουν την ανάγκη τους, θα τους άφηναν να συνεχίσουν για άλλα 500 χιλιόμετρα; Η χρησιμοποίηση σχοινιού δεν παραπέμπει σε προσπάθεια σταθεροποίησης ούτε βέβαια σε προσπάθεια διάσωσης, αλλά παραπέμπει σε απόπειρα επαναπροώθησης.
Ο διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος, με μεγάλη εμπειρία σε διασώσεις προσφύγων σε σωστικά πλοία οργανώσεων στην κεντρική Μεσόγειο και μαχητικός υπερασπιστής των δικαιωμάτων των προσφύγων στη χώρα μας, μιλά στην «Εφ.Συν.» για το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο, ένα από τα πιο θανατηφόρα στη Μεσόγειο εδώ και χρόνια, εντοπίζει αντιφάσεις και αναλήθειες στις εξηγήσεις που επιχειρούν να δώσουν Λιμενικό και κυβέρνηση, μιλά για την εγκληματική «λογική της μη διάσωσης», που αποτελεί συνήθη πρακτική των ελληνικών αρχών για τα υπερφορτωμένα σκάφη των προσφύγων που ταξιδεύουν προς την Ιταλία, και κάνει λόγο για ένα προδιαγεγραμμένο και αναμενόμενο έγκλημα που δεν πρέπει να συγκαλυφθεί.
● To πρώτο που παρατηρούμε στις ενέργειες του Λιμενικού είναι ότι περνούν σχεδόν τρεις ώρες από τη στιγμή που ενημερώνεται για την παρουσία της βάρκας των προσφύγων σε κατάσταση κινδύνου στην ελληνική ζώνη έρευνας και διάσωσης μέχρι τη στιγμή που απογειώνεται ελικόπτερο για να εντοπίσει τη βάρκα, κι αυτό από τη μακρινή Μυτιλήνη αντί για πιο κοντινή περιοχή. Είναι εύλογος χρόνος ή υπάρχει καθυστέρηση;
Καθόλου εύλογος, είναι πολύ αργά. Πρόκειται για συνηθισμένη για το Λιμενικό καθυστέρηση που υπάγεται στη λογική της μη διάσωσης. Αποτελεί πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης Μητσοτάκη να προσποιείται το Λιμενικό ότι δεν βλέπει τα πλοία των προσφύγων που βρίσκονται σε διεθνή ύδατα, αλλά στην ελληνική ζώνη έρευνας και διάσωσης, με προορισμό την Ιταλία. Αν υπάρξει σήμα κινδύνου και ειδοποιήσουν την Ελλάδα οι Αρχές άλλων χωρών ή ομάδες όπως το Alarm Phone ότι οι πρόσφυγες χρειάζονται βοήθεια, στις περισσότερες περιπτώσεις το Λιμενικό θα πει ότι δεν μπόρεσε να εντοπίσει τη βάρκα και θα συλλάβει άτυπα τους πρόσφυγες, στην ουσία θα τους απαγάγει, θα τους ξυλοκοπήσει, θα τους ληστέψει και θα τους επαναπροωθήσει στην Τουρκία.
Αν πάλι πρόκειται για βάρκα με πολύ μεγάλο αριθμό επιβατών, όπως στην περίπτωση του τραγικού ναυαγίου στην Πύλο, και δεν μπορεί να τους επαναπροωθήσει, ή αν η βάρκα βρίσκεται στα πολύ ανοιχτά, ή για άλλους επιχειρησιακούς λόγους που τους ξέρει το ίδιο το Λιμενικό, τότε στέλνει ένα εμπορικό πλοίο να δώσει νερό στους πρόσφυγες και να ενημερώσει για την κατάστασή τους και στη συνέχεια αφήνει τη βάρκα να συνεχίσει την πορεία της προς την Ιταλία.
Ηταν αναμενόμενο και προδιαγεγραμμένο ότι κάποια στιγμή θα συμβεί το κακό
● Πόσο επικίνδυνο είναι αυτό;
Εξαιρετικά επικίνδυνο - και φάνηκε στο ναυάγιο στην Πύλο. Ηταν αναμενόμενο και προδιαγεγραμμένο ότι κάποια στιγμή θα συμβεί το κακό και δυστυχώς έχουμε από τα πιο θανατηφόρα ναυάγια της Μεσογείου εδώ και χρόνια. Κανένα πρωτόκολλο αντιμετώπισης κατάστασης κινδύνου δεν προβλέπει ότι στέλνεις απλώς ένα εμπορικό πλοίο να δώσει νερό. Το κάνουν μόνο και μόνο για να πουν ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν αντιμετωπίζουν κίνδυνο και δεν χρειάζονται διάσωση. Προσπαθούν να αναιρέσουν την έννοια του ναυαγού από τους πρόσφυγες εφόσον δεν έχουν βουλιάξει, να πουν ότι κίνδυνος είναι μόνο όταν πέσουν στο νερό, προκειμένου να μην έχουν υποχρέωση διάσωσης σε κάθε άλλη περίπτωση. Γι’ αυτόν τον λόγο η Ιταλία έχει βγάλει δύο φορές ανακοίνωση που κατηγορεί την Ελλάδα.
Εχει ενδιαφέρον ότι στην Ελλάδα μιλάμε πολύ για τις προωθήσεις προσφύγων που κάνει η Τουρκία προς εμάς και τις κατακρίνουμε, αλλά δεν μιλάμε ποτέ για τις προωθήσεις προσφύγων που κάνουμε εμείς προς την Ιταλία. Και όμως, η Ελλάδα, υποτίθεται υπέρμαχος της προστασίας των συνόρων, που πολεμά τους κακούς διακινητές, αυτές τις βάρκες θα έπρεπε να τις σταματάει, να διασώζει τους πρόσφυγες και να συλλαμβάνει τους διακινητές. Δεν το κάνει. Είναι μύθος το ελληνικό Λιμενικό που διασώζει. Διασώζει όταν γίνονται ναυάγια, σχεδόν ποτέ σε άλλες περιπτώσεις κινδύνου, πριν βουλιάξουν οι βάρκες.
● Ο εκπρόσωπος του Λιμενικού ισχυρίστηκε ότι δεν υπήρξε επέμβαση διότι «δεν ήταν σε κίνδυνο το πλοίο». Ευσταθεί ότι δεν υπήρχε κίνδυνος;
Θα έλεγα ότι ακόμη κι ένα παιδί καταλαβαίνει με το που βλέπει το σκάφος ότι υπάρχει κίνδυνος να βουλιάξει. Πρόκειται για ένα σκάφος δεκαπέντε φορές πάνω από το όριο φόρτωσης, χωρίς σωστικά μέσα, χωρίς μέσα πλοήγησης και επικοινωνίας, χωρίς κανένας να φοράει σωσίβιο. Αυτό το σκάφος βρίσκεται εξ ορισμού σε κατάσταση κινδύνου με βάση τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς κανόνες διάσωσης στη θάλασσα. Ακόμη και αν δεν το ξέρουν οι επιβαίνοντες, κινδυνεύει η ζωή τους. Το μόνο που οφείλει να κάνει το Λιμενικό είναι διάσωση. Αυτός είναι ο μοναδικός σκοπός του στη δική του ζώνη έρευνας και διάσωσης, δεν έχει άλλο ρόλο από την προστασία της ανθρώπινης ζωής.
● Τι συμβαίνει σε περίπτωση που τυχόν αρνηθεί τη διάσωση το σκάφος που κινδυνεύει;
Ποιος θα πάρει την απόφαση; Δεν υπάρχει πιστοποιημένος καπετάνιος, δεν μιλάμε για πλοίο γραμμένο στο νηολόγιο, που ακολουθεί τους κανόνες της ναυσιπλοΐας. Το σκάφος είναι πρακτικά ακυβέρνητο, ενώ στην περίπτωση της Πύλου υπάρχει η πληροφορία ότι ο καπετάνιος είχε εγκαταλείψει το σκάφος νωρίτερα. Αν θελήσει ο διακινητής να βουλιάξει το σκάφος για να μη συλληφθεί, θα τον αφήσουν να το κάνει; Αν ήταν Ελληνες πάνω στο σκάφος, στοιβαγμένοι σαν σαρδέλες, έχοντας μαζί τους μωρά, να μην μπορούν να κουνηθούν, να μην μπορούν να κάνουν την ανάγκη τους, θα τους άφηναν να συνεχίσουν για άλλα 500 χιλιόμετρα;
● Είναι πιθανό να δημιουργηθεί μεγαλύτερος κίνδυνος για το σκάφος από την προσέγγιση των διασωστών;
Η προσέγγιση είναι η πιο ευαίσθητη φάση της διάσωσης. Χρειάζεται εξαιρετικά λεπτό χειρισμό για να προσεγγίσεις μια βάρκα τόσο ασταθή και υπερφορτωμένη, αλλά γι’ αυτό υπάρχουν προβλέψεις στα πρωτόκολλα διάσωσης. Δεν πλησιάζεις ποτέ από το πλάι, αλλά από την πρύμνη ή από την πλώρη, ακριβώς για να μην προκαλέσεις τον κόσμο να μετακινηθεί προς τα πλάγια και αναποδογυρίσει η βάρκα. Γι’ αυτό και είναι επικίνδυνο και ανεύθυνο να χρησιμοποιούν κατά κόρον εμπορικά πλοία σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις, αντί να επιχειρούν με τα ναυαγοσωστικά του Λιμενικού.
Εμείς στα διασωστικά πλοία έχουμε πάνω στο πλοίο δύο πολιτισμικούς διαμεσολαβητές, οι οποίοι εξηγούν σε όλες τις γλώσσες αναλυτικά τι πρόκειται να συμβεί. Το πρώτο που κάνουμε στα διασωστικά πλοία είναι να προσεγγίσουμε τη βάρκα με ό,τι σωστικά μέσα διαθέτουμε, έχουμε 2.000 σωσίβια για όλους τους επιβαίνοντες, πλωτές συσκευές 15 μέτρα μήκος για να μπορούν να πιαστούν οι άνθρωποι σε περίπτωση που γίνει ναυάγιο, πλωτές συσκευές διάσωσης, σταματάμε τη βάρκα, καλούμε να σβήσουν τη μηχανή, μοιράζουμε σωσίβια σε όλους και ανά πέντε τους παίρνουμε στο δικό μας σκάφος και τους μεταφέρουμε στο μεγάλο πλοίο για να μεταφερθούν στην ακτή.
● Πληθαίνουν οι μαρτυρίες επιζώντων ότι το Λιμενικό τούς έριξε σχοινί και προσπάθησε να τους ρυμουλκήσει με ταχύτητα, εξ ου και ανατράπηκε η βάρκα. Επιπλέον, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και ο εκπρόσωπος του Λιμενικού αλληλοδιαψεύδονται σχετικά με το αν χρησιμοποίησε σχοινί το Λιμενικό ή όχι και σε ποιο στάδιο, ενώ οι πρώτες ανακοινώσεις του Λιμενικού δεν κάνουν καθόλου λόγο για σχοινί. Τι δείχνουν όλα αυτά;
Αν ισχύουν οι μαρτυρίες, τότε δεν πρόκειται μόνο για άρνηση διάσωσης και εγκληματική αμέλεια, αλλά για πράξη που προκάλεσε τον θάνατο τόσων ανθρώπων. Η ρυμούλκηση δεν είναι σε καμία περίπτωση ενέργεια διάσωσης, αντιθέτως, προκαλεί πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για βύθιση της βάρκας. Η χρησιμοποίηση σχοινιού δεν παραπέμπει σε προσπάθεια σταθεροποίησης ούτε βέβαια σε προσπάθεια διάσωσης, αλλά παραπέμπει σε απόπειρα επαναπροώθησης.
Ρυμούλκηση έγινε στο πολύνεκρο ναυάγιο στο Φαρμακονήσι, για το οποίο έχουν καταδικαστεί η Ελλάδα και το Λιμενικό στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου για αποτυχία να προστατέψουν τη ζωή των ανθρώπων και για συγκάλυψη των ευθυνών του Λιμενικού, μεταξύ άλλων με φαλκίδευση των καταθέσεων των επιζώντων. Ρυμούλκηση έγινε στο ναυάγιο στη Μύκονο τον Ιούνιο του 2022 και σε άλλα ναυάγια. Η ρυμούλκηση θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ανατράπηκε η βάρκα χωρίς καθόλου κύμα. Πρέπει να γίνει ανεξάρτητη έρευνα για τις ευθύνες Λιμενικού και Frontex και να μη συγκαλυφθεί και αυτή η υπόθεση.
● Τι σκέφτεστε όταν ακούτε τις δηλώσεις συγκίνησης και συγκλονισμού στελεχών της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας και την ανακήρυξη του τριήμερου εθνικού πένθους;
Νομίζω ότι ζούμε το θέατρο του παραλόγου. Είναι κάτι πέρα από την υποκρισία, είναι χυδαιότητα να κάνεις τον θλιμμένο όταν με πολιτική εντολή ξυλοφορτώνεις, βασανίζεις, ληστεύεις, απάγεις και επαναπροωθείς ανθρώπους. Εχουμε το μοναδικό Λιμενικό στον κόσμο που δημιουργεί ναυαγούς αντί να διασώζει ναυαγούς. Πρόκειται για έμμεσες δολοφονίες. Οι πρόσφυγες αναγκάζονται να διασχίσουν τη μισή Μεσόγειο μέσω Λιβύης προς την Ιταλία, διαδρομή πολύ πιο επικίνδυνη, για να αποφύγουν το ελληνικό Λιμενικό και τις βίαιες επαναπροωθήσεις του. Δεν μπορείς να παριστάνεις τον θλιμμένο για ανθρώπους που πεθαίνουν ως ευθεία συνέπεια των πολιτικών σου, σε μια προσπάθεια εξιλέωσης και συγκάλυψης μέσω ενός ψεύτικου πένθους.
Είναι χυδαίο και κτηνώδες να κατηγορείς τα θύματα του ναυαγίου ότι αρνήθηκαν να διασωθούν από τους δυνάμει βασανιστές τους μόνο και μόνο για να ξεπλύνεις τη δική σου ευθύνη. Είναι σαν να μην υπήρξε το 2015, σαν αν μην ξέρουμε τι σημαίνει πρόσφυγας, σαν να μην έχει υπάρξει η εποχή της αλληλεγγύης. Αυτό το πνεύμα θέλουν να επαναφέρουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου