«Πράσινο» φως Ερντογάν για τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ, έπειτα από σκληρά παζάρια
efsyn.gr
Η αναφορά στην ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η αναβάθμιση των F-16 και η καταπολέμηση της «τρομοκρατίας».
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Δευτέρας ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συμφώνησε να προχωρήσει η διαδικασία για την προσχώρηση της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
«Αυτό είναι ένα ιστορικό βήμα που κάνει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ πιο ισχυρούς και ασφαλείς» γράφει στο twitter ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ.
Διευκρίνισε ωστόσο ότι δεν μπορεί να δώσει ο ίδιος λεπτομέρειες για το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθήσει η τουρκική πλευρά, αλλά επέμεινε ότι πρόκειται για μια «σαφή δέσμευση» και ότι ο Ερντογάν είπε ότι θα συμβεί «το συντομότερο δυνατόν».
Όσον αφορά την Ουγγαρία, που επίσης δεν έχει επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας, υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν έχει ξεκαθαρίσει πως δεν θα είναι η τελευταία χώρα που θα εγκρίνει το πρωτόκολλο.
Όροι και ανταλλάγματα
Πριν από την επίτευξη συμφωνίας και το «ναι» του Τούρκου προέδρου, προηγήθηκε σκληρό παζάρι μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών. Σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων (βίζα).
Ο Στόλτενμπεργκ διευκρίνισε πολλές φορές ότι το θέμα της ενταξιακής πορείας της Άγκυρας και τα υπόλοιπα παραπάνω ζητήματα δεν αφορούν το ίδιο το ΝΑΤΟ. Σημειώνεται ότι ανάμεσα σε αυτούς τους όρους που έθεσε ο Ερντογάν, μερικές ώρες πριν απ' τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, ήταν και η διασύνδεση της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας με την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
«Πρώτα ανοίξτε τον δρόμο για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά θα ανοίξουμε τον δρόμο στην Σουηδία» είπε μιλώντας με δημοσιογράφους για να προσθέσει ότι η ένταξη της Σουηδίας εξαρτάται από την εφαρμογή συμφωνίας που επετεύχθη το περσινό καλοκαίρι κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της συμμαχίας στη Μαδρίτη και πρόσθεσε ότι κανένας δεν θα πρέπει να περιμένει συμβιβασμούς από την Άγκυρα.
Το αίτημα αυτό το απέρριψαν ο Γερμανός καγκελάριος και η αναπληρώτρια εκπρόσωπος της Κομισιόν πριν απ' τη Σύνοδο, όμως στη συνέχεια ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ άφησε ανοιχτό κάποιο παραθυράκι, δίχως να προσδιορίσει τι ακριβώς εννοεί. «Καλή η συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ», έγραψε στο Twitter o Σαρλ Μισέλ. «Εξερευνήσαμε τις ευκαιρίες ώστε η συνεργασία μας να ξαναγίνει σημαντική και να ενεργοποιήσουμε εκ νέου τις σχέσεις μας», πρόσθεσε.
Ένας άλλος όρος που είχε θέσει ήταν η αναβάθμιση των F-16, κάτι το οποίο συζήτησε την Κυριακή, τηλεφωνικά με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν. Μιλώντας σχετικά χθες ο Μπάιντεν στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN, ενέπλεξε και την Ελλάδα στο όλο θέμα, λέγοντας: «Η Τουρκία αναζητά τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών F-16. Και ο (σ.σ.: Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος) Μητσοτάκης στην Ελλάδα αναζητά επίσης κάποια βοήθεια. Άρα λοιπόν, αυτό που προσπαθώ να κάνω ειλικρινά είναι να πετύχω μια συνεργασία, στην οποία ενισχύουμε το NATO όσον αφορά την στρατιωτική ικανότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας ώστε να επιτρέψουμε στη Σουηδία να ενταχθεί στη Συμμαχία».
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Ερντογάν εξασφάλισε την αναβάθμιση των F-16.
Επίσης, στην ανακοίνωση του ΝΑΤΟ αναφέρεται ότι η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως τη βάση της συνεχιζόμενης καταπολέμησης της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν αρνούνταν για να συναινέσει στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με την εισδοχή της Σουηδίας, την οποία απ' την αρχή απέρριπτε κατηγορώντας τη Στοκχόλμη ότι υποθάλπτει «τρομοκράτες», αναφερόμενος στο PKK.
Δηλώσεις ικανοποίησης
Η Σουηδία έκανε ένα «μεγάλο βήμα» προς την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον. «Αισθάνομαι πολύ ωραία, αυτός ήταν ο στόχος μου εδώ και πολύ καιρό και πιστεύω ότι είχαμε μια πολύ καλή ανταπόκριση σήμερα και κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα» προς την ένταξη, είπε ο Κρίστερσον σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντηση που είχε νωρίτερα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Ερντογάν. «Είναι μια καλή ημέρα για τη Σουηδία», πρόσθεσε.
Ο Κρίστερσον είπε ότι δεσμεύτηκε να εκπληρώσει όλα τα μέρη του τριμερούς μνημονίου με την Τουρκία και τη Φινλανδία. «Δεν δώσαμε καμία άλλη δέσμευση πέραν αυτών που περιγράφονται στην τριμερή συμφωνία και στη νέα διμερή συμφωνία ασφαλείας», τόνισε.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε την απόφαση του Τούρκου ομολόγου του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να στηρίξει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Μπάιντεν δήλωσε «έτοιμος» να εργαστεί με τον Ερντογάν για την προαγωγή της άμυνας και της αποτροπής στην ευρωατλαντική περιοχή, προσθέτοντας ότι «ανυπομονεί» να υποδεχτεί τη Σουηδία ως το 32ο μέλος του ΝΑΤΟ.
Από το Βερολίνο, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ χαιρέτισε επίσης τη συμφωνία, σημειώνοντας ότι «άνοιξε επιτέλους ο δρόμος» για την επικύρωση του ενταξιακού πρωτοκόλλου της Σουηδίας από το τουρκικό κοινοβούλιο.
Η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ
Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν της Τουρκίας, ο πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον της Σουηδίας και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλντεμπεργκ συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για να αντιμετωπίσουν τις νόμιμες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια. Ως μέρος αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά την αντιτρομοκρατική της συνεργασία κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, όλα τα βήματα που ορίζονται στο Τριμερές Μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Η Σουηδία και η Τουρκία συμφώνησαν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που ιδρύθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ της Μαδρίτης το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφαλείας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας ανάλογα με την περίπτωση. Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφάλειας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως τη βάση της συνεχιζόμενης καταπολέμησης της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι θα δεν παρέχει υποστήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί πέρα από την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Στόλτενμπεργκ επιβεβαίωσε επίσης ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης του Γενικού Γραμματέα, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την Αντιτρομοκρατική.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, φραγμοί ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε για την εξάλειψη τέτοιων εμποδίων.
Η Σουηδία και η Τουρκία συμφώνησαν επίσης να ενισχύσουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα προσπαθήσουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της ελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Σε αυτή τη βάση, και λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκία θα διαβιβάσει το Πρωτόκολλο Προσχώρησης για τη Σουηδία στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου