Γιατί το Ιράν κατέλαβε το ελληνικών συμφερόντων δεξαμενόπλοιο

Γράφει ο ΑΛΕΞΗΣ ΛΕΚΑΚΗΣ*

Η κατάληψη του, ελληνικών συμφερόντων, δεξαμενόπλοιου St. Nikolas, με σημαία Νήσων Μάρσαλ, από το ιρανικό πολεμικό ναυτικό έγινε στο πλαίσιο της ιρανικής στρατηγικής της «ενεργητικής αντίστασης», η οποία επιτάσσει σκληρά αλλά συνάμα προσεκτικά υπολογισμένα αντίποινα σε όποια ναυτιλιακή εταιρεία ή χώρα τολμήσει να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ στην κατάσχεση εξαγωγών ιρανικού πετρελαίου.

Η εν λόγω ιρανική πολιτική οδόντα αντί οδόντος αποσκοπεί τόσο στην ανάκτηση του απολεσθέντος πετρελαίου, ακόμη κι από άλλη πηγή, όσο και στο να αποτρέψει/αποθαρρύνει μελλοντικά άλλες ναυτιλιακές εταιρείες από το να παραδώσουν το ιρανικό πετρέλαιο στις ΗΠΑ.

Η «ενεργητική αντίσταση» εγκαινιάστηκε από το Ιράν το 2019 ως απάντηση στις κινήσεις της τότε αμερικανικής διοίκησης να ξεκινήσει τις κατασχέσεις ιρανικού πετρελαίου καθώς και των δεξαμενόπλοιων που το μετέφεραν. Ο τότε πρόεδρος Τραμπ επιθυμούσε να μηδενίσει τοιουτοτρόπως τις σχετικές ιρανικές εξαγωγές, προκειμένου να εξαντλήσει οικονομικά το Ιράν.

Στην προκειμένη περίπτωση, η εμπλεκόμενη ελληνική ναυτιλιακή εταιρεία ονόματι Empire Navigation προέβη σε έναν δικαστικό διακανονισμό με τις ΗΠΑ το περασμένο έτος, κι παρέδωσε στις τελευταίες 980.000 βαρέλια ιρανικού αργού πετρελαίου, που βρισκόταν στο δεξαμενόπλοιο Suez Rajan (σήμερα ονομάζεται St. Nikolas) και προορίζονταν αρχικώς να μεταφερθούν στην Κίνα. Ακολούθως, οι ΗΠΑ πούλησαν το ιρανικό πετρέλαιο, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από το Ιράν. Τούτων δοθέντων, το Ιράν ήθελε να τιμωρήσει την εν λόγω εταιρεία και να περάσει ταυτόχρονα ένα μήνυμα αποτροπής για ανάλογες κατασχέσεις. Στο κάτωθι άρθρο μου είχα αναλύσει διεξοδικά την ιρανική στρατηγική της «ενεργητικής αντίστασης». https://www.foreignaffairs.gr/…/i-%C2%ABenergitiki…

Υ.Γ. Για όσους αναρωτιούνται, γιατί ανέλαβε τούτη τη φορά το ιρανικό πολεμικό ναυτικό την επιχείρηση κατάληψης, κι όχι το ναυτικό των Φρουρών της Επανάστασης, όπως είθισται, ο λόγος είναι ότι το πρώτο είναι επιχειρησιακά υπεύθυνο για τον Κόλπο του Ομάν, εν αντιθέσει με το δεύτερο που έχει αναλάβει την προστασία των ιρανικών χωρικών υδάτων στον Περσικό Κόλπο.

*Ο Αλέξης Λεκάκης Κερκυραίος είναι υποψήφιος διδάκτωρ Ιρανικής Εξωτερικής Πολιτικής στο τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου. Στο πλαίσιο της υπό εκπόνηση διατριβής του, έχει πραγματοποιήσει επιτόπια έρευνα στην Τεχεράνη. Μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά.