Μεθοδεύουν εκτροπή για τις εξορύξεις στην Κρήτη;

Tο ερευνητικό σκάφος «Ramform Hyperion» βρίσκεται ήδη στα νότια της Κρήτης με τα υδρόφωνά του να «σαρώνουν» τον βυθό

Μεθοδεύουν εκτροπή για τις εξορύξεις στην Κρήτη;

Μάριος Διονέλλης

Σειρά δημοσιευμάτων μιλούν για «εγγυήσεις» που ζητούν οι πετρελαϊκές από την κυβέρνηση ώστε να αποφύγουν προσφυγές και αντιδράσεις και να προχωρήσουν «απρόσκοπτα» οι εξορύξεις ● Οργιο προπαγάνδας για τα… μεγάλα κοιτάσματα χωρίς κανένα στοιχείο.

Tις κρυμμένες λεπτομέρειες πίσω από τα διθυραμβικά δημοσιεύματα των τελευταίων εβδομάδων για το θέμα των εξορύξεων υδρογονανθράκων στα νότια της Κρήτης εκθέτει σε ανακοίνωσή της η Πρωτοβουλία Κρήτης ενάντια στις Εξορύξεις, αποδομώντας πλήρως το αφήγημα της ανάπτυξης που φέρνουν μαζί τους οι έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην περιοχή.

Η Πρωτοβουλία σχολιάζει τις ειδήσεις για έναρξη των «τρισδιάστατων» ερευνών στα νότια της Κρήτης, για την υλοποίηση των οποίων μάλιστα εκδόθηκε και σχετική NAVTEX, προκαλώντας πανομοιότυπα… πανηγυρικά ρεπορτάζ με βασική πηγή τις κυβερνητικές διαρροές και φυσικά χωρίς καμία αναφορά στους κινδύνους που συνεπάγεται η εξορυκτική δραστηριότητα.

Καμία έκπληξη

Οπως αναφέρουν τα μέλη της Πρωτοβουλίας, η έναρξη των τρισδιάστατων ερευνών στην πραγματικότητα δεν αποτελεί είδηση. Είδηση θα ήταν αν δεν ξεκινούσαν, καθώς θα σήμαινε ότι εγκαταλείπεται το όλο project. Οι έρευνες 3D είναι το επόμενο στάδιο από τις δισδιάστατες έρευνες που ολοκλήρωσε πέρυσι άλλο ερευνητικό σκάφος της PGS στην ίδια περιοχή.

Ωστόσο, με τα μεθοδευμένα δημοσιεύματα αφήνονται υπόνοιες για τεράστια κοιτάσματα, παρ’ όλο που δεν έχουν δημοσιευτεί πουθενά τα μέχρι τώρα στοιχεία των προηγούμενων (δισδιάστατων) ερευνών. Στα δημοσιεύματα έχει ήδη καθοριστεί και ο χρόνος έναρξης της εξόρυξης, που προσδιορίζεται για το τέλος του 2025.

«Οι αναλύσεις αυτές, ωστόσο, παραμένουν εικασίες και εξακολουθούν να στοχεύουν αποκλειστικά στη δημιουργία εντυπώσεων», αναφέρει η Πρωτοβουλία ενάντια στις Εξορύξεις, συνδέοντας ευθέως τα δημοσιεύματα με το χρηματιστηριακό παιχνίδι της κοινοπραξίας ExxonMobil και Helleniq Energy Το μόνο για το οποίο μπορεί κανείς να είναι βέβαιος είναι οι τεράστιες επιπτώσεις που έχουν οι έρευνες αυτές στα κητώδη θηλαστικά που διαβιούν στην Ελληνική Τάφρο, έναν από σημαντικότερους βιότοπους του πλανήτη.

«Η ακόμα πιο πυκνή σάρωση του θαλάσσιου υπεδάφους με πολλαπλάσιες εκπομπές εκκωφαντικών ηχητικών παλμών και τη χρήση εκατοντάδων υδροφώνων πάνω σε συρόμενα καλώδια πολλών χιλιομέτρων θα προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη περιβαλλοντική ζημιά στο θαλάσσιο οικοσύστημα της Ελληνικής Τάφρου, ιδιαίτερα στις μόνιμες ομάδες κητωδών στο τμήμα νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης (όσες επέζησαν και δεν εκδιώχθηκαν από το προηγούμενο στάδιο των σεισμικών ερευνών)», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας.

Από πρόσφατη κινητοποίηση της πρωτοβουλίας Κρήτης ενάντια στις εξορύξεις

Υπενθυμίζεται πως για τον έλεγχο των συνεπειών που έχουν οι έρευνες στα κητώδη θηλαστικά, η κοινή υπουργική απόφαση προβλέπει ρητά τη σύσταση «διακριτής μονάδας περιβάλλοντος», δηλαδή ενός οργάνου που θα ελέγχει ακόμα και την ομάδα παρατηρητών που θα βρίσκεται πάνω στο πλοίο και «θα αναλάβει τη μέριμνα για την πρόληψη, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον». Οπως είχε αποκαλύψει πριν από έναν χρόνο η «Εφ.Συν.», το όργανο αυτό, που καλείται να ελέγχει τις επιπτώσεις από την έρευνα που διενεργεί η ExxonMobil, αποτελείται από στελέχη της ίδιας της… ExxonMobil («Εφ.Συν.» 5.1.2023 - «Ο λύκος φυλάει τα πρόβατα στις εξορύξεις στην Κρήτη»).

Και φυσικά στις διαρροές που διοχετεύονται το τελευταίο διάστημα στον Τύπο δεν γίνεται ο παραμικρός λόγος για τον τεράστιο κίνδυνο ατυχήματος, που θα σημάνει οικολογική και οικονομική καταστροφή για την Κρήτη, τη στιγμή που οι εξορύξεις σε τέτοια βάθη (3 με 6 χιλιόμετρα) είναι ακόμα στα όρια της πειραματικής τεχνολογίας και δεν υπάρχουν εγγυήσεις ασφάλειας.

Σχέδιο εκτροπής

Από τις τελευταίες ανακοινώσεις, προκύπτει και ένα νέο, πολύ ανησυχητικό στοιχείο. Σχεδόν μονότονα επαναλαμβάνονται οι πληροφορίες για το αίτημα που θέτουν οι πετρελαϊκές εταιρείες στην ελληνική κυβέρνηση ώστε να προχωρήσουν οι έρευνες. Συγκεκριμένα, ζητούν να μεριμνήσει (η κυβέρνηση) για την «απρόσκοπτη πορεία» του προγράμματος. Μάλιστα γίνεται λόγος για τις ανησυχίες των επενδυτών για πιθανές αντιδράσεις και προσφυγές τόσο επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) όσο και επί της έγκρισης της περιβαλλοντικής άδειας (ΑΕΠΟ).

Ο Κωστής Δαμιανάκης

Για τα περιβαλλοντικά κινήματα η προσφυγή στα δικαστήρια και στο ΣτΕ είναι από τα βασικά όπλα τους (αν και όχι τα μόνα) για να μπλοκάρουν την επερχόμενη καταστροφή, όπως εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο Κωστής Δαμιανάκης, μέλος της Πρωτοβουλίας Κρήτης ενάντια στις Εξορύξεις: «Οι πληροφορίες αυτές φαίνεται να αποτελούν προοίμιο νομοθετικής ρύθμισης για την περιστολή τού συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος προσφυγής της κοινωνίας των πολιτών στα αρμόδια δικαστήρια, για την αποτροπή περιβαλλοντικά και κοινωνικά επιζήμιων έργων. Αναρωτιόμαστε αν η κυβέρνηση θα τολμήσει να προχωρήσει σε συνταγματική εκτροπή και σε αυτό το θέμα για να διασφαλίσει τα συμφέροντα των πετρελαϊκών εταιρειών», τονίζει ο ίδιος.

Στην ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας πάντως αναφέρεται το παράδειγμα της Σλοβενίας, η οποία πρόσφατα υποχρεώθηκε να καταβάλει 20 εκατομμύρια ευρώ σε εταιρεία ορυκτών καυσίμων επειδή απαίτησε από αυτήν να εκπονήσει ΜΠΕ κατά το στάδιο των σεισμικών ερευνών και αυτό θεωρήθηκε «ανεπίτρεπτο εμπόδιο στη διαδικασία της εξόρυξης».

Η… τιμωρία αυτή προέκυψε επειδή η Σλοβενία ήταν μέλος της Συμφωνίας για τον Χάρτη Ενέργειας (Energy Charter Treaty, ECT), η οποία προβλέπει δικό της μηχανισμό διευθέτησης διαφορών μεταξύ εταιρειών και κυβερνήσεων εάν οι τελευταίες «δημιουργήσουν εμπόδια» σχετικά με τις εξορύξεις. Και ενώ μια σειρά από χώρες (Γαλλία, Ισπανία, Βέλγιο, Ιταλία, Σλοβενία κ.ά.) έχουν πλέον αποχωρήσει από τη Συμφωνία ECT για προφανείς λόγους, «η Ελλάδα τάσσεται υπέρ της συνέχισης της ισχύος της», αναφέρει ο Κ. Δαμιανάκης.

Την ερχόμενη Κυριακή στην Κρήτη οργανώνεται συνάντηση της «Παγκρήτιας Δικτύωσης για το Περιβάλλον», όλων δηλαδή των φορέων και συλλογικοτήτων που δραστηριοποιούνται για την προάσπιση του περιβάλλοντος ενάντια στη λεηλασία του φυσικού τοπίου, με σκοπό να οργανωθούν οι επόμενες μορφές πάλης και αγώνα.