Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2024

Συρία: «Ψυχρός πόλεμος» για τις ρωσικές βάσεις σε Ταρτούς και Λατάκια – Κόλπο γκρόσο του Πούτιν

Τι θα γίνει με τα «φιλέτα» για την επόμενη μέρα της χώρας - Πώς θα κινηθεί η Ρωσία για να προασπίσει το πολυπόθητο λιμάνι της Ταρτούς και μια αεροπορική βάση κοντά στη Λατάκια
Associated Press
Σε μια άκρως απαιτητική παρτίδα σκάκι εξελίσσεται η ισορροπία δυνάμεων στην επόμενη μέρα της Συρίας.

Σε αντάλλαγμα για τη ρωσική στρατιωτική και τη διπλωματική υποστήριξη, ο Άσαντ έδωσε στη Ρωσία το πολυπόθητο λιμάνι της Ταρτούς και μια αεροπορική βάση κοντά στη Λατάκια. Ο Άσαντ δέχτηκε νέες «Συμφωνίες» σε αυτές τις βάσεις για ρωσικές επιχειρήσεις με 50ετή ισχύ. Αυτές οι συμφωνίες είχαν τεράστια στρατηγική σημασία για τη Ρωσία.

Στη βάση αναπτύσσονται μαχητικά Su-24, Su-25, Su-34 και Su-35, μεταφορικά αεροσκάφη An-124 και Il-76, ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος Il-18 και ελικόπτερα Mi-24, Mi-28, Ka-50 και Mi-8.

Πλέον η τύχη των δύο ρωσικών στρατιωτικών βάσεων: της αεροπορικής βάσης Χμεϊμίμ και του σημείου υλικοτεχνικής υποστήριξης στην Ταρτούς είναι πολύ ασαφής.

Ο συγγραφέας και βετεράνος δημοσιογράφος Prakash Nanda, ειδικός αναλυτής των EurAsian Times, και ειδικός θεμάτων που άπτονται της εξωτερικής πολιτικής και των στρατηγικών υποθέσεων, αναλύει όλες τις παραμέτρους, που έχουν να κάνουν με τη Ρωσία με αφορμή τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται.


Σημειωτέον ότι ο Nanda, είναι πρώην Εθνικός Συνεργάτης του Ινδικού Συμβουλίου Ιστορικής Έρευνας και αποδέκτης της Υποτροφίας του Βραβείου Ειρήνης της Σεούλ.

Ποια η κατάσταση των βάσεων μετά την ανατροπή Άσαντ

Υπενθυμίζεται ότι, όπως αναφέρθηκε και στο ρωσικό TASS, η ένοπλη αντιπολίτευση της Συρίας έχει τον πλήρη έλεγχο της επαρχίας Λατάκια, όπου βρίσκονται ρωσικές στρατιωτικές βάσεις. Σύμφωνα με την πηγή που μίλησε στο ρωσικό πρακτορείο,, ένοπλες μονάδες εισήλθαν στις πόλεις Ταρτούς και Τζαμπέλ, αφού η αντιπολίτευση ανακοίνωσε την απομάκρυνση του Σύρου προέδρου Μπασάρ Άσαντ. Η πηγή τόνισε επίσης ότι τα μέλη της αντιπολίτευσης δεν είχαν διεισδύσει στις ρωσικές βάσεις στην Ταρτούς και τη Χμεϊμίμ. «Η αντιπολίτευση ανέλαβε τον πλήρη έλεγχο της επαρχίας Λατάκια, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων Ταρτούς και Τζαμπέλ. Οι ένοπλες δυνάμεις της αντιπολίτευσης δεν διείσδυσαν και δεν σχεδιάζουν να διεισδύσουν στις ρωσικές στρατιωτικές βάσεις, οι οποίες συνεχίζουν να λειτουργούν κανονικά», σημείωσε.

Θέλεις τα σημαντικότερα νέα της ημέρας στο e-mail σου;

Την ίδια ώρα, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Anas al-Abda, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου της Συρίας με έδρα την Κωνσταντινούπολη, ανέφερε ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό για τις νέες αρχές της χώρας να διατηρήσουν καλές σχέσεις με τη Ρωσία. Τόνισε ότι η Ρωσία είναι «ένας πολύ σημαντικός παίκτης στον κόσμο» και η συνεργασία μαζί της θα βοηθήσει τη Συρία να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις.

Με τη σειρά του, ο Ahmed Al-Asrawi, μέλος του εκτελεστικού μηχανισμού και επικεφαλής του τμήματος εξωτερικών σχέσεων της Συριακής Εθνικής Επιτροπής Συντονισμού, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η Συρία δεν πρέπει να εγκαταλείψει τις συμφωνίες με τη Ρωσία που ανταποκρίνονται στα συμφέροντά της. «Πρέπει να τους συνδέσουμε με τα συμφέροντα της Συρίας και τη σύνδεσή της με την αραβική υπόθεση», αναφέρει ο ίδιος σύμφωνα με το RIA Novosti,.

Χθες πάντως υπήρξαν αναφορές ότι το Ισραήλ εξαπέλυσε επιθέσεις στα λιμάνια της Λατάκειας και της Ταρτούς. Ακόμα κι αν τα ρωσικά πλοία δεν είναι οι συγκεκριμένοι στόχοι, το να καταστούν αυτά τα λιμάνια αχρησιμοποίητα για τη Ρωσία είναι τεράστιο πλήγμα και κόβει τις γραμμές ανεφοδιασμού της Ρωσίας στην Αφρική.

Η σημασία των ρωσικών βάσεων

Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Prakash Nanda, η Ταρτούς, ως βάση, επέτρεψε στη Ρωσία να διεξάγει συνεχείς επιφανειακές και υποβρύχιες επιχειρήσεις στη Μεσόγειο Θάλασσα και χρησίμευσε ως αγωγός για επιχειρήσεις στον Ινδικό Ωκεανό. Η σημασία της καθίσταται ακόμη μεγαλύτερη όταν ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας δέχεται πλέον επιθέσεις με drone από την Ουκρανία. Εξάλλου, η εγκατάσταση στην Ταρτούς είναι ο μόνος κόμβος επισκευής και αναπλήρωσης της Ρωσίας στη Μεσόγειο.

«Εάν ο Con Coughlin, συγγραφέας του βιβλίου Assad: The Triumph of Tyranny, θεωρηθεί πιστευτός, το πρωταρχικό κίνητρο του Πούτιν για παρέμβαση στη Συρία το 2015 ήταν η προστασία των δύο στρατιωτικών βάσεων που αναφέρονται παραπάνω. Διαφορετικά, ο Πούτιν δεν συμπάθησε ποτέ τον Άσαντ και «τον απέρριψε ως ανίκανο ανόητο». Οι σύμβουλοί του τον έπεισαν να παρέμβει και να σώσει τον Άσαντ «για να προστατεύσει» τις δύο στρατιωτικές βάσεις», σχολιάζει ο Nanda.

Από την πλευρά του ο Ρώσος στρατιωτικός ανταποκριτής Alexander Kots τονίζει: «Ταυτόχρονα, δημιουργείται τώρα ένα ευρύ φάσμα κινδύνων στη Συρία για τις στρατιωτικές μας βάσεις: από τρομοκρατικές επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης UAV, έως την πλήρη απόσυρση του ρωσικού στρατού. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είχαμε βάσεις μόνο στο Χμεϊμίμ και την Ταρτούς. Η ρωσική παρουσία επεκτάθηκε στην πραγματικότητα σε ολόκληρη την επικράτεια που ελέγχεται από τις κυβερνητικές δυνάμεις», σημείωσε επίσης. Μιλάμε για την Παλμύρα, τα κουρδικά εδάφη και τη Μανμπίτζ. «Από όσο καταλαβαίνουμε, σήμερα υπάρχει συμφωνία για τον στρατό μας να εγκαταλείψει αυτά τα εδάφη χωρίς εμπόδια. Και αν κρίνουμε από ό,τι φαίνεται στα πλάνα στο αραβικό τμήμα των κοινωνικών δικτύων, βγαίνουν οργανωμένα με τα όπλα και τον εξοπλισμό τους, προχωρώντας προς τον κύριο τόπο ανάπτυξης - αυτοί είναι το Χμεϊμίμ και την Ταρτούς», λέει ο ομιλητής. .

Σύμφωνα με τον ίδιο, σχεδόν όλα τα ρωσικά έργα στην αφρικανική ήπειρο συνδέονται υλικοτεχνικά με αυτά τα δύο σημεία. «Για να φτάσουμε στην Αφρική, η αεροπορική βάση στο Χμεϊμίμ χρησιμοποιήθηκε πάντα ως ενδιάμεσο σημείο», αναφέρει ο αναλυτής.

«Η αντιπολίτευση είναι πλέον εξαιρετικά ετερογενής: πρόκειται για διαφορετικές ομάδες που κάποτε είχαν εχθρότητα μεταξύ τους και, ίσως, δεν έχουν ακόμη επιτύχει την ειρήνη. Μπορεί να προκύψει μια κατάσταση στη χώρα όταν ένας εκπρόσωπος στην Κωνσταντινούπολη θα πει ένα πράγμα, στο Κατάρ ένα άλλο και ο επικεφαλής του HTS (απαγορευμένο στη Ρωσία) Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζουλάνι θα πει ένα τρίτο», υποστηρίζει ο Ρώσος στρατιωτικός ανταποκριτής.

Θα παραδώσει, λοιπόν, η Ρωσία αυτά τα «φιλέτα» αμαχητί;

Στις 6 Δεκεμβρίου, η Ρωσία ανακάλεσε στρατεύματα και τους διπλωμάτες της και άρχισε να αποσύρεται από τις βάσεις της, αναφέρουν οι EurAsian Times.

«Στην πραγματικότητα, και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να σημειωθεί, υπάρχουν τώρα αναφορές για ηγέτες της συριακής αντιπολίτευσης που συμφώνησαν να εγγυηθούν την ασφάλεια των ρωσικών στρατιωτικών βάσεων και των διπλωματικών ιδρυμάτων στη Συρία. Δεν είναι περίεργο γιατί, το πρωί της Κυριακής, όταν οι αντάρτες κατέλαβαν τη συριακή πρωτεύουσα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε σε δήλωση ότι οι δύο στρατιωτικές εγκαταστάσεις είχαν τεθεί σε κατάσταση υψηλού συναγερμού, αλλά υποβάθμισε κάθε άμεσο κίνδυνο. «Δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία σοβαρή απειλή για την ασφάλειά τους», ανέφερε το υπουργείο καθώς ανακοίνωσε την αποχώρηση του Άσαντ από το αξίωμα και από τη Συρία», εξηγεί ο αναλυτής Prakash Nanda.

Συνάμα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ επανέλαβε το ίδιο τη Δευτέρα (9 Δεκεμβρίου) σχετικά με το μέλλον των ρωσικών στρατιωτικών βάσεων στη Συρία. Είπε χαρακτηριστικά ότι θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης με τους νέους ηγεμόνες στη Δαμασκό: «Όλα αυτά είναι θέμα συζήτησης με αυτούς που θα είναι στην εξουσία στη Συρία», τόνισε ο Πεσκόφ.

«Και αν αυτό είναι αλήθεια, τότε ο Πούτιν μπορεί να έκανε κάτι σοφό κρατώντας τους διαύλους επικοινωνίας ανοιχτούς με τους Σύρους αντάρτες και την αντιπολίτευση ακόμη και πριν από την ανατροπή του Άσαντ. Μπορεί να είχε διασφαλίσει την ασφάλεια του Άσαντ και της οικογένειάς του δίνοντάς τους πολιτικό άσυλο στη Ρωσία «για ανθρωπιστικούς λόγους», αλλά έκανε ό,τι ήταν δυνατό για να διατηρήσει ανέπαφα τα ρωσικά συμφέροντα στη Συρία», υπογραμμίζει ο Nanda.
Η στάση των Αμερικανών και το ενδιαφέρον της Ελλάδας

Σύμφωνα, όμως, με τον ειδικό αναλυτή Μάικλ Ρούμπιν, η Αμερική πρέπει να συνάψει συμφωνία προκειμένου να πάρει εκείνη υπό τον έλεγχό της τη ρωσική ναυτική βάση Ταρτούς στη Συρία.

O Μάικλ Ρούμπιν είναι πρώην αξιωματούχος του αμερικανικού Πενταγώνου, συγγραφέας, αναλυτής, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής.

Σύμφωνα με τον Αμερικανό αναλυτή, οι ρεαλιστές όπως ο Τραμπ πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν μόνιμοι φίλοι ή εχθροί, παρά μόνο αμοιβαία συμφέροντα και η αναταραχή στη Συρία έχει ανακατέψει τα συμφέροντα. «Το κύριο συμφέρον των Αλαουιτών για την επιβίωση δεν είναι ο «Άξονας της Αντίστασης» του Ιράν ή το να παίξουν πληρεξούσιοι του Πούτιν. Ο Τραμπ θα πρέπει να προσφέρει μια συμφωνία: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υποστήριζαν την αυτονομία των Αλαουιτών στη Λατάκεια με αντικατοπτρισμό την αυτονομία των Κούρδων στη βορειοανατολική Συρία. Το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ θα ήταν πρόθυμο να υπερασπιστεί τους Αλαουίτες με αεροπορική δύναμη εάν οι συριακές σουνιτικές δυνάμεις επιδιώξουν να πιέσουν στην περιοχή. Σε αντάλλαγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα καταλάμβαναν τη ρωσική ναυτική βάση στην Ταρτούς», προτείνει ο Ρούμπιν.

Όπως εξηγεί κάτι τέτοιο θα πετύχαινε «με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια». «Πρώτον, χωρίς βάση στην Ανατολική Μεσόγειο, το ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό δεν θα μπορούσε πια εύκολα να περιφέρεται και θα παρέμενε στη Μαύρη Θάλασσα. Δεύτερον, καθώς η Ανατολική Μεσόγειος αποκτά στρατηγική σημασία, μια βάση με το κλειδί στο χέρι θα μπορούσε να είναι ακριβώς αυτό που απαιτούν οι Ηνωμένες Πολιτείες για να συμπληρώσουν τη μόνιμη παρουσία τους στον κόλπο της Σούδας και στην Αλεξανδρούπολη της Ελλάδας. Ειλικρινά, μια μόνιμη παρουσία του Ναυτικού των ΗΠΑ στην Ταρτούς θα βοηθούσε επίσης στον περιορισμό μιας ολοένα και πιο αλυτρωτικής και αποσταθεροποιητικής Τουρκίας», ερμηνεύει ο Ρούμπιν.

Έλληνας αναλυτής εξηγεί το ελληνικό ενδιαφέρον

Πολύ ενδιαφέρουσα μετά από όλα αυτά είναι και η άποψη του ειδικού αμυντικού αναλυτή Δημήτρη Τσαϊλά, Ναυάρχου ε.α*, ο οποίος αποτυπώνει τα στρατηγικά κέρδη από τη διεκδίκηση της ναυτικής βάσης Ταρτούς, και στέκεται και στην ελληνική εμπλοκή.

«Μια βαθιά ρεαλιστική προοπτική για τις διεθνείς σχέσεις, δίνοντας προτεραιότητα στα στρατηγικά συμφέροντα και τη δυναμική εξουσίας έναντι ιδεολογικών ή ηθικών εκτιμήσεων είναι η διεκδίκηση της ναυτικής βάσης της Ταρτούς από τους συμμάχους. Εκτιμώ ότι προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί η Ελληνική Κυβέρνηση.
Αυτή η κίνηση θα άλλαζε τη στρατηγική για την Ανατολική Μεσόγειο. Η συμπλήρωση της παρουσίας των ΗΠΑ στον κόλπο της Σούδας και την Αλεξανδρούπολη με μια βάση στην Ταρτούς θα ενίσχυε τη θέση μας σε μια ολοένα και πιο αμφισβητούμενη περιοχή. Αυτό θα ενίσχυε επίσης τη νότια πλευρά του ΝΑΤΟ και θα βοηθούσε στον περιορισμό των φιλοδοξιών της Τουρκίας, οι οποίες έχουν αποσταθεροποιήσει τις σχέσεις με τους συμμάχους μέσω κινήσεων στην Κύπρο, το Αιγαίο και τη Λιβύη», εξηγεί ο κ. Τσαϊλάς.

Σύμφωνα με τον ίδιο η Ρωσία είναι απίθανο να εγκαταλείψει εύκολα την Ταρτούς, δεδομένου του κρίσιμου ρόλου της στην παγκόσμια στρατηγική της Μόσχας. Οποιαδήποτε διαπραγμάτευση θα απαιτούσε προσεκτικό χειρισμό για να αποφευχθεί η άμεση αντιπαράθεση ή η κλιμάκωση.

«Η εξασφάλιση της ρωσικής ναυτικής βάσης στην Ταρτούς θα υπονόμευε σημαντικά την ικανότητα της Ρωσίας να προβάλλει ισχύ στην Ανατολική Μεσόγειο, μειώνοντας την επιρροή της στην περιοχή και μειώνοντας τη στρατηγική μόχλευση που κατέχει παγκοσμίως. Το ρωσικό ναυτικό χωρίς πρόσβαση στην Ταρτούς θα αντιμετώπιζε υλικοτεχνικές προκλήσεις όταν θα επιχειρεί στη Μεσόγειο, μεταφέροντας τις επιχειρήσεις του στη Μαύρη Θάλασσα, όπου είναι πιο ευάλωτο στις ουκρανικές και ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις. Ενώ μια αμερικανική ναυτική παρουσία στην Ταρτούς θα παρείχε ένα πολύτιμο αντίβαρο στις ρωσικές και τουρκικές φιλοδοξίες στην περιοχή, ενισχύοντας την αμερικανική επιρροή σε κρίσιμες θαλάσσιες διαδρομές και ενεργειακούς διαδρόμους», σημειώνει ευθυγραμμιζόμενος και με την ανάλυση Ρούμπιν.
Το συμπέρασμα

«Αυτή η πρόταση προσφέρει σημαντικά στρατηγικά πλεονεκτήματα για τις Ηνωμένες Πολιτείες και όσους τους συνδράμουν, αλλά συνοδεύεται από υψηλούς κινδύνους και πιθανότητες για ακούσιες συνέπειες. Θα απαιτούσε μια διαφοροποιημένη προσέγγιση, εξισορροπώντας προσεκτικά τις τοπικές, περιφερειακές και παγκόσμιες δυναμικές. Μια ρεαλιστική στρατηγική πρέπει να περιλαμβάνει, στενό συντονισμό με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ για τη διαχείριση της αντίδρασης της Τουρκίας και τη διασφάλιση συλλογικής υποστήριξης.

Σαφέστατα μια τέτοια πρόταση αντικατοπτρίζει την πολυπλοκότητα της ρεαλπολιτικής σε έναν πολυπολικό κόσμο, όπου τα συμφέροντα συχνά υπερτερούν της πίστης. Η επιτυχία θα εξαρτηθεί από την επιδέξια διπλωματία, τις αξιόπιστες δεσμεύσεις και την προθυμία να διαχειριστούμε τις επακόλουθες γεωπολιτικές συνέπειες», καταλήγει.

*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI). Συγγραφέας του βιβλίου «Ο Σύγχρονος Πόλεμος» Προκλήσεις για την Ελληνική Ασφάλεια. Εκδόσεις Ινφογνώμων.

www.newsbomb.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου