Δένδιας: Ελληνικά M113 στο Λίβανο – Η Αθήνα σε νέο ρόλο για ΗΠΑ

Δένδιας: Ελληνικά M113 στο Λίβανο – Η Αθήνα σε νέο ρόλο για ΗΠΑ

Από Ιωάννα Ηλιάδη

Η δήλωση του Νίκου Δένδια για τα ελληνικά M113 στον Λίβανο ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο, με την Αθήνα σε νέο ρόλο για τις ΗΠΑ και με σαφές αποτύπωμα στις ισορροπίες της Μέσης Ανατολής.

Η αποστολή των τεθωρακισμένων δεν περιορίζεται σε μια πράξη στρατιωτικής συνδρομής: εντάσσεται στον αμερικανοϊσραηλινό σχεδιασμό για ενίσχυση του επίσημου λιβανικού στρατού (LAF) ως θεσμικού αντίβαρου στη Χεζμπολάχ, ενώ ταυτόχρονα στέλνει μήνυμα προς τις χώρες του Κόλπου που παρακολουθούν στενά κάθε κίνηση που επηρεάζει το ισοζύγιο δύναμης με την ιρανική επιρροή.

Για την Ελλάδα, η επιλογή αυτή σηματοδοτεί μετατόπιση από τον ρόλο της δύναμης επιτήρησης της UNIFIL σε πιο ενεργή εμπλοκή στους δυτικούς σχεδιασμούς στη Μέση Ανατολή.

Η χθεσινή κίνηση Δένδια στέλνει μήνυμα σε τρία διαφορετικά ακροατήρια – το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και τις χώρες του Κόλπου – την ώρα που η Αθήνα μπαίνει όλο και βαθύτερα στον σχεδιασμό της Δύσης για τον νότιο διάδρομο ασφάλειας.

Στο επίκεντρο βρίσκεται ο LAF, ο επίσημος λιβανικός στρατός, τον οποίο Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ θεωρούν τη μοναδική κρατική δύναμη ικανή να εξισορροπήσει τη Χεζμπολάχ και να συγκρατήσει τον κίνδυνο γενικευμένης ανάφλεξης στα σύνορα.

Με αυτή την κίνηση η Ελλάδα εμφανίζεται πλέον ως μέρος αυτής της στρατηγικής: ένα κράτος–μέλος της UNIFIL που περνά από την επιτήρηση στην ενεργή ενίσχυση του «κρατικού πυλώνα» του Λιβάνου, όπως επιθυμούν οι ΗΠΑ, όπως θεωρεί χρήσιμο το Ισραήλ και όπως παρακολουθούν προσεκτικά τα κράτη του Κόλπου που βλέπουν κάθε μη ιρανική ενίσχυση προς τον LAF ως στοιχείο ισορροπίας.

Σε αυτό το φόντο, η ελληνική εμπλοκή δεν αφορά απλώς την αποστολή στρατιωτικού υλικού, αλλά την είσοδο της χώρας σε έναν σχεδιασμό της Δύσης για την Μέση Ανατολή όπου δεν υπάρχουν καθαρές γραμμές.

Από πού ξεκίνησε: η «παράξενη» αναφορά του Απριλίου

Η διαδρομή προς τη χθεσινή ανακοίνωση ξεκινά στις 14 Απριλίου 2025. Τότε, στις κοινές δηλώσεις Δένδια–Lecornu στην Αθήνα, ο Έλληνας υπουργός Άμυνας επέλεξε – χωρίς προηγούμενο σχετικό δημόσιο σήμα – να εντάξει τον Λίβανο στην ελληνογαλλική ατζέντα.

Μέσα σε μια συνέντευξη Τύπου που αφορούσε γαλλικά εξοπλιστικά, την Ανατολική Μεσόγειο και τις γνωστές προτεραιότητες της διμερούς συνεργασίας, ο Δένδιας ανακοίνωσε:ότι η κυβέρνηση έχει λάβει απόφαση ενίσχυσης του λιβανικού στρατού,

και ότι για αυτό «ζητά τη γαλλική συνεργασία και κοινή αντίληψη».

Για όσους παρακολουθούν τις αμυντικές σχέσεις Ελλάδας–Γαλλίας, η αναφορά ήταν ασυνήθιστη. Ο Λίβανος δεν αποτελεί τυπικά μέρος των διμερών στρατηγικών θεμάτων.

Η απότομη ένταξή του εκεί έδειξε ότι κάτι αλλάζει στο εύρος των ελληνικών προτεραιοτήτων – ή στις ανάγκες επιρροής της γαλλικής διπλωματίας.

Η γαλλική παράμετρος που εξηγεί τα πάντα

Η Γαλλία είναι εδώ και δεκαετίες ο βασικός ευρωπαϊκός παράγοντας στον Λίβανο: πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά. Το Παρίσι στηρίζει σταθερά τον επίσημο λιβανικό στρατό LAF ως θεσμικό αντίβαρο στη Χεζμπολάχ και επενδύει σε κάθε κίνηση που ενισχύει τον λιβανικό κρατικό μηχανισμό.

Οπότε, όταν η Ελλάδα: ανακοινώνει ότι ενισχύει τον LAF, τοποθετεί το ζήτημα μέσα στις ελληνογαλλικές συνομιλίες, και ζητά ανοιχτά «συνέργεια» με το Παρίσι, το μήνυμα είναι σαφές: η Αθήνα θέλει να «δέσει» την πράξη της μέσα σε ένα ευρωπαϊκό σχήμα όπου η Γαλλία κρατά τα σκήπτρα. Αυτό εξηγεί και τη συνέχεια.

Η Ελλάδα από την UNIFIL στην αποστολή υλικού

Εδώ και χρόνια η Ελλάδα συμμετέχει στην UNIFIL Maritime Task Force με ναυτικές μονάδες και επιτελείς. Πρόκειται για μια σταθερή συνεισφορά, που όμως δεν είχε έως τώρα υλική διάσταση.

Με τη χθεσινή ανακοίνωση:η Ελλάδα παραχωρεί οχήματα μεταφοράς προσωπικού M113 A1 που αποσύρονται στο πλαίσιο της «Agenda 2030»,

συνδέει τις εσωτερικές αναδιαρθρώσεις των ΕΔ με εξωτερική αποστολή,

και επιδιώκει να εμφανιστεί ως χώρα που «παράγει» ασφάλεια σε μια ιδιαίτερα εύφλεκτη περιοχή.

Τα τρία ακροατήρια

Το αξιοσημείωτο δεν είναι η αξία του υλικού, αλλά η πολιτική τοποθέτηση που δημιουργεί.

1) Ισραήλ: η ανάγκη ενός λειτουργικού LAF

Το Ισραήλ βλέπει τον LAF ως θεσμικό αντίβαρο στη Χεζμπολάχ. Σε μια περίοδο που τα βόρεια σύνορα βρίσκονται σε διαρκή ένταση, η ενίσχυση του λιβανικού στρατού από μια ευρωπαϊκή χώρα που είναι ήδη στην UNIFIL υπηρετεί την ισραηλινή ανάγνωση περί «κρατικής σταθερότητας».

2) ΗΠΑ: ευθυγράμμιση με το δυτικό αφήγημα

Η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι η ενίσχυση του LAF αποτρέπει την κατάρρευση του λιβανικού κράτους και περιορίζει τον χώρο δράσης ιρανικών δικτύων. Η ελληνική κίνηση διαβάζεται ως επιβεβαίωση ότι η Αθήνα συμμετέχει στον ευρύτερο αμερικανικό σχεδιασμό για περιορισμό της έντασης στο βόρειο μέτωπο.

3) Χώρες του Κόλπου: ο αγώνας επιρροής απέναντι στην Τεχεράνη

Τα αραβικά κράτη του Κόλπου παρακολουθούν κάθε κίνηση στον Λίβανο υπό το πρίσμα της αντιπαράθεσης με το Ιράν. Όταν μια ευρωπαϊκή χώρα ενισχύει τον LAF, αυτό θεωρείται κίνηση που ευνοεί τον κρατικό μηχανισμό και εμποδίζει περαιτέρω διείσδυση της ιρανικής επιρροής.

Η νέα θέση της Αθήνας στη Μέση Ανατολή

Η ελληνική κίνηση δεν αλλάζει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή. Αλλάζει όμως την εικόνα της Ελλάδας: από χώρα με ρόλο στο Αιγαίο και στα Βαλκάνια, σε χώρα που συμμετέχει ενεργά σε περιφερειακές πρωτοβουλίες υπό δυτικό πλαίσιο.

Το ερώτημα είναι αν η ελληνική κυβέρνηση έχει υπολογίσει τις συνέπειες αυτής της επιλογής. Γιατί η εμπλοκή σε ένα περιβάλλον όπου συνυπάρχουν ισραηλινές ανησυχίες, αμερικανικά δόγματα περιορισμού και αντιπαλότητες Ιράν–Κόλπου δεν είναι ούτε γραμμική ούτε ακίνδυνη.

Η Ελλάδα με την αποστολή υλικού, αποδέχεται έναν ρόλο που συνδέεται άμεσα με τις επιδιώξεις ΗΠΑ, Ισραήλ και Γαλλίας στη Μέση Ανατολή. Έναν ρόλο που δεν είναι χωρίς ρίσκο.