Μισθοφόροι σε αδιέξοδο Πίσω από το όνειρο της «σίγουρης καριέρας» κρύβεται ο εφιάλτης τής ακραίας εργασιακής βαρβαρότητας.

Πρόσφατα ολοκληρώθηκε ο διαγωνισµός για την πρόσληψη των πρώτων 1.700 επαγγελµατιών οπλιτών έναντι 30.000 του δεδηλωµένου στόχου. Οι ιλουστρασιόν τυµπανοκρουσίες, η παρουσίαση του θεσµού ως διέξοδο για ανεργία και ανασφάλεια, η ένταξή του σε περίοπτη θέση σε περιοδικά τύπου «καριέρα», έρχεται σε µια γελοία –όσο και τραγική– αντίφαση µε την «έρηµο του πραγµατικού» που αντιµετωπίζουν όσοι ήδη υπηρετούν ως Επαγγελµατίες Οπλίτες (ΕΠ.ΟΠ).

Ακόµα πιο πρόσφατα, η «έρηµος του πραγµατικού» είναι ήδη κυρίαρχη και –σαν τον βήχα– δεν κρύβεται. Νέες αποστολές στο εξωτερικό –τώρα και στη δοκιµαζόµενη Παλαιστίνη– απειλές τής κυβέρνησης να βγάλει τον στρατό στους δρόµους ενάντια στη νεολαία για την καταστολή των «Δεκεµβριανών» του 2008, δύο θάνατοι στελεχών του (όντως, σίγουρη καριέρα κι ευκαιρίες…) µέσα σε 10 µόλις µέρες.

Το απαίτησε ο κ. Μεϊµαράκης και η κυβέρνηση, όµως: Ας µη γενικεύουµε. Στους 5 θανάτους σε ένα µήνα –µεµονωµένα περιστατικά δίπλα στη δολοφονία τού µικρού Αλέξανδρου– οι 2 αφορούν ΕΠ.ΟΠ. Η αύξηση των θανάτων στον στρατό σε ρυθµούς επιδηµίας, προσβάλλει τώρα εξίσου τους επαγγελµατίες, τερµατίζοντας βάναυσα µια «σίγουρη καριέρα».
Η εφαρµογή τού νόµου για τους ΕΠ.ΟΠ., που ψήφισαν ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΣΥΝ, φέρνει και στην Ελλάδα τα προβλήµατα κοινωνικής παθογένειας που προκαλεί η στρατολόγηση µισθοφόρων. Στις γραµµές πλέον των στρατολογηµένων νέων, µε τα πιο ακραία εργασιακά και κοινωνικά αδιέξοδα, εντοπίζονται τα ίδια φαινόµενα που παρατηρούνται σε όλους τους µισθοφορικούς στρατούς. Μαζικά προβλήµατα ναρκωτικών και ποτού, ατυχήµατα συχνά θανατηφόρα, αυτοκτονίες, παραβατική συµπεριφορά κάθε είδους: καθηµερινότητα ένστολων αναλώσιµων επαγγελµατιών.
Ποιος από αυτούς µπορεί να νιώσει υπερήφανος για τη δουλειά που κάνει; Ποιος µπορεί να νιώσει υπερήφανος για την υποταγή του σε έναν από τους πιο «εκσυγχρονισµένους» µηχανισµούς βίας, καταστολής και πελατειακών σχέσεων; Εκτός από τη µετάθεση-µετάταξη εφέδρων, η πρόσληψη των ΕΠ.ΟΠ. είναι πλέον από τα βασικότερα εργαλεία προσωπικών σχέσεων συνδιαλλαγής βουλευτών και υπουργών µε ψηφοφόρους.

Στρατός και κυβέρνηση στέλνουν στρατολόγους στα σχολεία (κυρίως στα τεχνικά λύκεια), προτείνουν ως διέξοδο από την ανεργία τον θεσµό των ΕΠ.ΟΠ, προπαγανδίζουν στα στρατόπεδα τον θεσµό των ΟΒΑ και ως part-time απασχόληση τους Έφεδρους Υψηλής Ετοιµότητας (ΕΦΥΕΣ).
Επί σειρά ετών οι κυβερνήσεις τής ισχυρής Ελλάδας πρώτα διέλυσαν οικονοµικά κι ερήµωσαν κοινωνικά ολόκληρες περιοχές σε Μακεδονία, Ήπειρο, Πελοπόννησο και αλλού. Τώρα περιµένουν να µετατρέψουν νέους ανθρώπους σε υποψήφιους δολοφόνους, που θα στελεχώνουν στρατούς κατοχής στο Νταρφούρ, τα Βαλκάνια, την Άπω Ανατολή. Στα νέα υποψήφια θύµατα, που θα ανοίξουν τον δρόµο για τα νέα Ελντοράντο τού ελληνικού κεφαλαίου και των συµµάχων του στη λεηλατηµένη περιφέρεια του καπιταλισµού.

Πάνω από 80% των ΕΠ.ΟΠ. µόλις που πρόλαβε να τελειώσει κάποιο τεχνικό λύκειο. Πάνω από 80% προέρχεται από όλες εκείνες τις περιοχές που µαστίζονται από την ανεργία και την απόγνωση: από τις φτωχογειτονιές τής Αθήνας ώς την Πάτρα τής νεκρής βιοµηχανικής ζώνης, την Αν. Μακεδονία και τη Θράκη –όπου ο ΕΠ.ΟΠ. µοιάζει συχνά ως περίπου φυσιολογικός προορισµός ζωής.
Ο στρατός τούς υποσχέθηκε ασφάλεια και καριέρα κι ύστερα τους έριξε στον µεσαίωνα της εργασίας χωρίς δικαιώµατα, στις συνεχείς επανακρίσεις, στη λογική ηµεροµηνίας λήξης όταν θα είναι άχρηστοι για την πολεµική του ετοιµότητα.

Η όποια προσδοκία κατοχύρωσης µονιµότητας στο Δηµόσιο καταρρέει βίαια είτε λόγω παραιτήσεων είτε λόγω απολύσεως. Ο στρατός εξάλλου επιθυµεί την παρουσία µιας συνεχώς ανανεωµένης µάζας νέων προθύµων πραιτοριανών. Στο πρόσφατο πολυνοµοσχέδιο για τις ένοπλες δυνάµεις, αναφέρεται ότι οι µισθοφόροι, µετά την «εκπλήρωση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας», θα απολύονται οριστικά, «παρέχοντας δυνατότητα συνεχούς ανανέωσης αυτής της κατηγορίας ανθρώπινου δυναµικού»!
Προσπαθούν να αυξήσουν τον αριθµό των ΕΠ.ΟΠ., την ώρα που το 2007 οι παραιτήσεις (όχι οι αποστρατείες λόγω προβληµάτων υγείας, ακαταλληλότητας) έφτασαν τις 1.200! Ας µιλήσουµε συγκεκριµένα: Την ίδια ώρα που υπάρχει ανάγκη για την αυξηµένη επάνδρωση της 71ης αεροµεταφερόµενης ταξιαρχίας, µε υποχρεώσεις σε ΝΑΤΟ και ευρωστρατό, το 20% των ΕΠ.ΟΠ. που µετατέθηκαν εκεί, παραιτήθηκε! Μάλλον κάτι λέει αυτό για τις µονάδες αιχµής, το «καµάρι τού ελληνικού στρατού». Για το 2008 υπολόγιζαν ότι θα υπάρξει αύξηση του αριθµού των παραιτήσεων στο ποσοστό τού 2007 ή και µεγαλύτερο.

Το 40% τού δυναµικού τού Στρατού Ξηράς, που έχει δεσµευτεί το ελληνικό κράτος να παρέχει σε ΝΑΤΟ και ΕΥΡΩΣΤΡΑΤΟ και η δύναµη 6.000 µονίµων σε 15 χώρες, πρέπει να είναι µάχιµοι, αποτελεσµατικοί. Κυρίως πρέπει να είναι έτοιµοι να σκοτώσουν και να σκοτωθούν. Ο ελληνικός στρατός καταστέλλει εξεγέρσεις (Κόσσοβο, 2004), σκοτώνει άµαχους (Αφγανιστάν, Νοέµβριος 2005). Πίσω από την ιδιότυπη οµερτά που επιβάλλεται, αποδεικνύεται πως έχει θύµατα από τις επιπτώσεις τού απεµπλουτισµένου ουρανίου, τραυµατίες και απώλειες.
Στις Νατοϊκές Δυνάµεις Κατοχής του Κοσσόβου, βασική του αποστολή είναι η επάνδρωση των βάναυσων CRS (Μονάδες Καταστολής Πλήθους και διαδηλώσεων) µε ερπυστριοφόρα τυλιγµένα σε συρµατόπλεγµα ώστε να µην µπορεί να γίνει προσέγγιση από διαδηλωτές.

Πρόσφατα ήρθε στο φως καταγγελία από µισθοφόρους τής πρώτης αποστολής στο Κόσσοβο, το 1999. Το ελληνικό κράτος εξαπάτησε τους εµπλεκόµενους για την πραγµατική κατάσταση πολεµικής ετοιµότητας, τα καθήκοντα της ελληνικής αποστολής, την αδιαφορία για την ασφάλεια και διαβίωσή τους. Οι συνθήκες που οδηγούν σε εγκληµατικές ενέργειες, αναπηρίες και χρόνια ψυχολογικά προβλήµατα, είναι οι συνθήκες κάτω από της οποίες θα κληθούν να υπηρετήσουν οι χιλιάδες απελπισµένοι που θα στελεχώσουν τον ελληνικό στρατό.
Άλλες καταγγελίες θέλουν τις αρχές να δέχονται κλήσεις για διερεύνηση υποθέσεων κακοποιήσεων, βιασµών, λαθρεµπορίου από µέλη των ελληνικών αποστολών στο εξωτερικό. Στοιχεία δείχνουν πως οι Έλληνες αυτών των αποστολών συµµετέχουν σε επικίνδυνες επιχειρήσεις σε εχθρικά εδάφη, ενώ οι κρατικοί µηχανισµοί διατείνονται πως έχουν µόνο υποστηρικτικά καθήκοντα! Αυτοί δεν έρχονται ξανά για να υπηρετήσουν σε µονάδες εντός συνόρων, έχοντας πάνω τους το στίγµα τού θανάτου, της βίας, του πολέµου; Αναρωτιούνται για την εκτίναξη αυτοκτονιών και ατυχηµάτων στον στρατό. Εµείς αναρωτιόµαστε: Πώς θα κλείσει ο κύκλος τού αίµατος που προκαλούν οι Ε.Δ., αν όχι πάνω στο ίδιο τους τελικά το δυναµικό;

Η εκτόξευση της ανεργίας και η επιδείνωση των όρων ζωής τής νεολαίας δεν λύνονται στο εργασιακό µέλλον τού µισθοφόρου. Το δικαίωµα στη ζωή και την αξιο-πρέπεια δεν βρίσκεται στην επένδυση στον µιλιταρισµό. Η έκρηξη των λιποταξιών στον αµερικάνικο στρατό –το πιο «λαµπρό» παράδειγµα µισθοφορικής πολεµικής µηχανής– ανάλογη µε την έκρηξη των αυτοκτονιών και των θανάτων στα πολεµικά µέτωπα, φανερώνει το τεράστιο αδιέξοδο που βιώνουν και θα βιώσουν οι έλληνες ΕΠ.ΟΠ.
Η άρνηση επαγγελµατιών στρατιωτών τού 27ου τάγµατος πεζικού στη Γαλλία να πάνε στο Αφγανιστάν, ενάντια στην πολιτική Σαρκοζί που θέλει να αυξήσει των αριθµό των δυνάµεων εκεί, ανοίγει µια διαφορετική προοπτική για τη νεολαία. Τα µαθήµατα του Δεκέµβρη ανοίγουν ρωγµές –την ύπαρξη µιας διαφορετικής δυνατότητας από τον τρόµο τής ανασφάλειας και της απόγνωσης. Πρέπει να γυρίσουµε την πλάτη στον Καιάδα τής µισθοφορικής κατάταξης. Να διεκδικήσουµε µε νέους συλλογικούς όρους το δικαίωµα σε αξιοπρεπή εργασία, µόρφωση και ζωή.

Γαλέρα τ.42 Mάρτιος 2009