Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009

Οι Αμερικανοί εγκλωβισμένοι στην «παγίδα της Σαϊγκόν»

Πηγή: http://news.kathimerini.gr/

Καταστροφική για τις ΗΠΑ και τη Βρετανία η στήριξη της κυβέρνησης Καρζάι

The Guardian























H αργοπορημένη ανακήρυξη του Χαμίντ Καρζάι ως νικητή των εκλογών στο Αφγανιστάν, είναι καταστροφική για τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς που προσπαθούν να βρουν έναν τρόπο να ολοκληρώσουν την αποστολή τους εκεί που μοιάζει να μην τελειώνει ποτέ. Οι εκλογές στο Αφγανιστάν που σχεδιάστηκαν για να ενισχυθεί η νομιμότητα της αφγανικής κυβέρνησης, είχαν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς ανέδειξαν έναν πρόεδρο μέσα από διαδικασία εκτεταμένης και συστηματικής νοθείας. Ακόμη χειρότερα, η στρατηγική της αντιμετώπισης του αντάρτικου, η οποία εξαρτάται από τη νομιμοποίηση της κυβέρνησης του Αφγανιστάν, δεν αποδίδει, καθώς οι Αμερικανοί βρίσκονται σε θέση ανάλογη με αυτή που είχαν βρεθεί στο Νότιο Βιετνάμ: αφενός να υποστηρίζουν μια μη νόμιμη κυβέρνηση, της οποίας η ικανότητα να ελέγχει το έδαφος της βαίνει μειούμενη και αφετέρου να προσπαθούν να βρουν έναν τρόπο να μη χάσουν τον πόλεμο.

Από πολλές απόψεις, οι ΗΠΑ, η Βρετανία και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ, δεν πρέπει να επιρρίψουν τις ευθύνες για τη δυσάρεστη αυτή κατάσταση σε κανέναν άλλο, εκτός από τους εαυτούς τους. Οπως είχε υποστηρίξει ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, η κατάσταση στο Αφγανιστάν επιδεινώθηκε επειδή η προσοχή της κυβέρνησης Μπους εστράφη στο Ιράκ από τα μέσα του 2002. Επιβαρυμένη από την έλλειψη μέσων και στρατιωτών, η αποστολή του ΝΑΤΟ δεν διακρινόταν από το απαιτούμενο στρατηγικό όραμα για να αντιμετωπίσει το λαθρεμπόριο ναρκωτικών που ανθεί και ένα αντάρτικο που διεξάγεται με πιο σύνθετους όρους. Το ίδιο διάστημα, η κυβέρνηση Καρζάι η οποία είχε αναλάβει να επιτύχει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση μεταξύ των διαφορετικών εθνοτήτων στο Αφγανιστάν, γέμισε τις τσέπες της και τα υπουργεία με τους ανίκανους «κολλητούς» της.

Ανίσχυροι θεσμοί

Η νοθεία που αμαύρωσε τις πρόσφατες εκλογές στο Αφγανιστάν, είναι σύμπτωμα όχι η αιτία της κρίσης της νομιμότητας στο Αφγανιστάν. Μετά οκτώ χρόνια προσπαθειών, δεν δημιουργήθηκαν οι απαραίτητοι θεσμοί και η πολιτική κουλτούρα που απαιτούνταν για τη διεξαγωγή έγκυρων εκλογών. Δεν έχει σημασία αν ο ίδιος ο Καρζάι νόθευσε επί τούτου το αποτέλεσμα των εκλογών, ή αν οι υποστηρικτές του επιδεικνύοντας υπερβολικό ζήλο, γέμισαν τις κάλπες με ψήφους υπέρ του. Αυτό που έχει σημασία, είναι ότι οι θεσμοί στο Αφγανιστάν είναι τόσο ανίσχυροι και μεροληπτικοί ώστε το αρμόδιο σώμα -εν προκειμένω η Ανεξάρτητη Εκλογική Επιτροπή που έβριθε υποστηρικτών του Καρζάι- δεν μπορούσε να ανακοινώσει αποτελέσματα ακόμη και μετά τη συγκέντρωση στοιχείων για εκτεταμένη νοθεία στις εκλογές. Χρειάστηκε η έντονη πίεση του γερουσιαστή Τζον Κέρι για να πειστεί ο Καρζάι να πραγματοποιήσει δεύτερο γύρο προεδρικών εκλογών. Ακόμη και έτσι όμως, κανείς δεν κατάφερε να τον πείσει να μοιραστεί την εξουσία με τον βασικό αντίπαλό του, Αμπντουλά Αμπντουλά. Και τώρα που ο Καρζάι κέρδισε τις εκλογές ελλείψει αντιπάλου για τον δεύτερο γύρο, οι υποστηρικτές του Αμπντουλά αισθάνονται απογοητευμένοι και πληθαίνουν τις τάξεις όσων αμφισβητούν την κυβέρνηση της Καμπούλ.

Για να διευθετηθεί η κρίση στο Αφγανιστάν θα πρέπει η κυβέρνηση Καρζάι να ανταποκριθεί καλύτερα στις απαιτήσεις των Αφγανών από ό,τι ανταποκρίνεται η σκιώδης κυβέρνηση των Ταλιμπάν που υπάρχει στη χώρα. Οσο βάναυση και αν είναι αυτή η σκιώδης κυβέρνηση είναι τουλάχιστον αποτελεσματική και έχει ερείσματα στις τοπικές διοικητικές δομές στις περιοχές όπου δρα. Οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί μάχονται σκληρά στο Αφγανιστάν όχι γιατί οι Ταλιμπάν αύξησαν τον ρυθμό των επιθέσεών τους αλλά γιατί οι Ταλιμπάν έχουν ξεπεράσει την κυβέρνηση Καρζάι στην παροχή κυβερνητικών υπηρεσιών.

Για να ανατρέψουν την κατάσταση στο Αφγανιστάν, οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί θα πρέπει να αποφύγουν την παγίδα της Σαϊγκόν:

Το να ενισχύουν δηλαδή και να χρηματοδοτούν εσαεί μια μη νόμιμη κυβέρνηση, ελλείψει καλύτερων εναλλακτικών λύσεων. Οπως πολλοί Αμερικανοί και διεθνείς αξιωματούχοι έχουν απαυδήσει με τον Καρζάι, έτσι πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι αισθάνονταν αποστροφή για το διεφθαρμένο καθεστώς του Νγκο Ντιν Ντιεμ στο Νότιο Βιετνάμ, στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Από τον φόβο όμως του κομμουνιστικού κινδύνου και ελλείψει καλύτερης ιδέας, στήριξαν επί μακρόν τον Ντιέμ, στήριξη την οποία εκείνος χρησιμοποίησε για να νοθεύσει το αποτέλεσμα των εκλογών και να ορίσει μέλη της οικογένειάς του στην κυβέρνηση.

Για να αποφύγουν την παγίδα της Σαϊγκόν οι Αμερικανοί πρέπει να ανακτήσουν την επιρροή και την ισχύ τους στην κυβέρνηση Καρζάι. Αμερικανοί και Βρετανοί θα πρέπει να υπενθυμίσουν στην κυβέρνηση Καρζάι ότι η υπομονή τους έχει όρια.

Μεταρρυθμίσεις και διαφθορά

Παρά την επανεκλογή του Καρζάι, οι ΗΠΑ και η Βρετανία θα πρέπει να είναι σταθερές στις απαιτήσεις τους για μεταρρυθμίσεις και θεσμικό έλεγχο στο Αφγανιστάν. Για παράδειγμα θα πρέπει να θέσουν τις μεταρρυθμίσεις ως προϋπόθεση της οικονομικής και πολιτικής στήριξής τους στην αφγανική κυβέρνηση. Αν η κυβέρνηση Καρζάι δεν περιορίσει τη διαφθορά και την ικανότητα διακυβέρνησης της χώρας τους επόμενους 12 μήνες, τότε οι ΗΠΑ θα πρέπει να άρουν την οικονομική τους βοήθεια σε ορισμένους τομείς.

Επειτα από οκτώ χρόνια άνευ όρων στήριξης Αμερικανοί και Βρετανοί βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ένα δυστυχή γάμο με μια κυβέρνηση που δεν εμπιστεύονται και την οποία δεν επηρεάζουν. Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε σε αυτή την κυβέρνηση ότι δεν θα αφήσουμε τον φόβο της αποτυχίας, να μας αναγκάζει να δίνουμε εσαεί αυτόν τον πόλεμο για λογαριασμό της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου