ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ

Ελευθεροτυπία

Ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, στην πρόσφατη κοινή συνέντευξη τύπου με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Τ. Ερντογάν, υπενθύμισε με κατηγορηματικό τρόπο στον ομόλογό του ότι η Τουρκία οφείλει να καταθέτει σχέδια πτήσεων των μαχητικών της στο Αιγαίο. Εξέφρασε δηλαδή τη γνωστή και πάγια ελληνική θέση στο θέμα αυτό.

Αυτή τη θέση, όμως, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας την έχουν ήδη αλλάξει από τα τέλη του 2009, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τις τροποποιήσεις των διατάξεων του αρμόδιου διεθνούς οργανισμού ICAO. Σύμφωνα με τα επίσημα κρατικά και διεθνή έγγραφα, ο ελληνικός κρατικός μηχανισμός έχει ανοίξει φαρδιά την πόρτα για την παραχώρηση του ελέγχου του Αιγαίου στην Αγκυρα.

Αναλυτικότερα: Ολες οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 1947 μέχρι το 2010 υποστηρίζουν ότι οι κανόνες του ICAO έχουν εφαρμογή στα πολιτικά και στρατιωτικά αεροπλάνα. Το ίδιο υποστήριζε και η Αγκυρα μέχρι και την εισβολή στην Κύπρο, ενώ στις αρχές του 1975 άλλαξε πολιτική εις βάρος της Ελλάδας και υποστηρίζει ότι τα στρατιωτικά αεροσκάφη εξαιρούνται των κανόνων του ICAO και δεν καταθέτουν σχέδια πτήσης στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας.

Εκτοτε η Αγκυρα προσπαθούσε να βρει ευκαιρία να πείσει τον ICAO ώστε να συμπεριλάβει διάταξη που να εξαιρεί τα στρατιωτικά αεροσκάφη από τους κανόνες του οργανισμού, ώστε να μπορούν τα τουρκικά μαχητικά να πετάνε ανεξέλεγκτα στο Αιγαίο, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια της χώρας, την ασφάλεια των πτήσεων στο FIR Αθηνών και με όλες τις συνέπειες για την άμυνα της χώρας.

Υστερα από παρέμβαση προφανώς της Αγκυρας και ενόψει της αναθεώρησης της Σύμβασης του Σικάγου (1944), που γίνεται τώρα, ο ICAO συμπεριέλαβε διάταξη προς έγκριση από τις χώρες - μέλη, με την οποία θα μπορούσαν πλέον τα τουρκικά μαχητικά να πετάνε ανεξέλεγκτα στο Αιγαίο χωρίς να καταθέτουν σχέδια πτήσης, να εξαιρούνται δηλαδή από τους κανόνες του ICAO. Σε σύσκεψη που έγινε στον ICAO στις 12-13 Μαΐου 2009 η Αθήνα απέρριψε τη διάταξη αυτή (objection) και έτσι φάνηκε ότι εξέλιπε ο κίνδυνος για εθνικές περιπέτειες.

Ομως η παρούσα κυβέρνηση σε νέα σύσκεψη στον ICAO πριν από την έγκριση του τελικού κειμένου, αποφάσισε δύο αλλαγές:

*Αντικατέστησε τον μέχρι τότε χειριστή του θέματος καθηγητή κ. Γιόκαρη, εκπρόσωπο της ΥΠΑ.

*Ηρε την ελληνική αντίρρηση για την επίμαχη και επικίνδυνη διάταξη θέτοντας απλώς επιφύλαξη «reservation», με το αιτιολογικό ότι «...στο Αιγαίο επικρατούν ειδικές καταστάσεις» (on special circumstances that prevailed over the Aegean Sea...).

Η ενέργεια αυτή τινάζει στον αέρα τα εθνικά συμφέροντα και την πάγια ελληνική θέση και δίνει το δικαίωμα στα τουρκικά μαχητικά να πετάνε ανεξέλεγκτα στο Αιγαίο, διότι η «επιφύλαξη» δεν έχει καμιά ισχύ και δι' αυτού του τρόπου παραχωρείται το δικαίωμα στην Αγκυρα να εφαρμόζει στην πράξη την επίμαχη αναθεωρημένη διάταξη του ICAO.

Παραλλήλως όμως τίθεται και θέμα περιεχομένου της φράσης «ειδικές καταστάσεις στο Αιγαίο».

Ομως είναι γνωστό ότι η διατύπωση αυτή αποτελεί πολιτική της Αγκυρας εδώ και δεκαετίες εις βάρος της χώρας μας (και έναν από τους λόγους που δεν υπογράφει η Αγκυρα το Δίκαιο της θάλασσας). Σήμερα η Αθήνα, στο πλαίσιο του αρμοδίου διεθνούς οργανισμού, εμφανίζεται να ταυτίζεται με την εθνική πολιτική της Τουρκίας. Δημιουργείται επομένως το ερώτημα ποιος και πότε έδωσε οδηγίες στην ΥΠΑ να άρει την «αντίρρηση» του καθηγητή κ. Γιόκαρη και να θέσει την απλή «επιφύλαξη» με το απαράδεκτο περιεχόμενο και επιπλέον τι εννοεί η κυβέρνηση με τη διατύπωση «ειδικές καταστάσεις στο Αιγαίο».

Στις σχετικές συσκέψεις που έγιναν για την αλλαγή της ελληνικής θέσης το ΥΠΕΞ και η ΥΠΑ βρήκαν την επιφύλαξη «συμφέρουσα» (!), ενώ το ΓΕΕΘΑ, το ΓΕΑ και ο κ. Γιόκαρης ζήτησαν να απαλειφθεί η «επιφύλαξη» διότι είναι επικίνδυνη για τα εθνικά συμφέροντα.

Το ΓΕΕΘΑ και το ΓΕΑ ζήτησαν να ξανατεθεί η «αντίρρηση» στον ICAO. Το ίδιο ζήτησε και ο κ. Γιόκαρης, ο οποίος επισήμανε ότι δεν έπρεπε η ΥΠΑ να άρει την «αντίρρηση» που είχε τεθεί ήδη δύο φορές από ελληνικής πλευράς (Φεβρουάριος και Μάρτιος 2009), διότι η παραμονή της «αντίρρησης» θα ανέστειλε ολόκληρη τη διαδικασία υιοθέτησης του τελικού κειμένου στον ICAO.

Ετσι, αυτή τη στιγμή παρουσιάζεται το εξής οξύμωρο: Οι έλληνες πιλότοι να τρέχουν να αναχαιτίζουν τους Τούρκους και την ίδια στιγμή η κυβέρνηση να συναινεί σε διατάξεις που επιτρέπουν στους τούρκους πιλότους να πετούν ανεξέλεγκτα στο Αιγαίο.

Το τραγικό όμως είναι ότι από το 1947 μέχρι σήμερα σε απόλυτες τιμές η χώρα έχει δαπανήσει περίπου 6 τρισ. ευρώ και έχει θυσιάσει πολλούς έλληνες πιλότους για τις αναχαιτίσεις στο Αιγαίο υποστηρίζοντας μια πάγια ελληνική θέση, που δεν είναι πλέον και τόσο «πάγια».