Δευτέρα 24 Μαΐου 2010

ΕΙΡΗΝΗ ΜΟΝΟ ΜΕ ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΩΝ ΑΦΓΑΝΩΝ ΤΑΛΙΜΠΑΝ;

Φάκελος Αφγανιστάν
Καθημερινή

Οταν πριν από μερικούς μήνες Αμερικανοί αναλυτές σχολίαζαν πικρόχολα πως το καπέλο - σήμα κατατεθέν του Αφγανού προέδρου Χαμίντ Καρζάι δεν κάθεται πολύ καλά στο κεφάλι του, ήταν σαφές πως η Ουάσιγκτον είχε αρχίσει να απελπίζεται με τον μόνο συνομιλητή που διέθετε στο πιο σημαντικό ανοιχτό μέτωπο των ΗΠΑ. Και όχι αδίκως, αφού η ανικανότητα ή η απροθυμία να πατάξει τη διαφθορά που έχει φέρει την ούτως ή άλλως κατεστραμμένη από 30 χρόνια συνεχούς πολέμου χώρα του στην κορυφή της λίστας των πιο διεφθαρμένων χωρών του κόσμου, ακυρώνει κάθε προσπάθεια που καταβάλλεται από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους για την επιστροφή της χώρας αυτής σε κάποιου είδους ομαλότητα, οκτώ χρόνια μετά την εισβολή των αμερικανικών δυνάμεων.

Κι όμως, όπως απεδείχθη κατά την πρόσφατη επίσκεψη του κ. Καρζάι στην Ουάσιγκτον, τα πράγματα έχουν αρχίσει να αλλάζουν. Η αμερικανική πλευρά, όπως επισημαίνει και ο Ρίτσαρντ Φοντέιν, πρώην σύμβουλος επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής του γερουσιαστή Τζον Μακέιν, μοιάζει να το έχει πάρει πλέον απόφαση πως είτε της αρέσει είτε όχι, αυτός είναι ο άνθρωπος με τον οποίο θα πρέπει να συνεργαστεί αν επιθυμεί να απεμπλακεί κάποτε από το Αφγανιστάν.

Ωστόσο, η πρόσφατη επίσκεψη του Αφγανού προέδρου στην Ουάσιγκτον δεν φαίνεται να έλυσε το βασικότερο ζήτημα που αφορά την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών με τους Ταλιμπάν. Καθώς το κίνημα του Μουλά Ομάρ όχι απλώς έχει επιστρέψει δριμύτερο μετά την ήττα του το 2001 από τις συμμαχικές δυνάμεις, αλλά φαίνεται να ελέγχει ένα μεγάλο τμήμα της χώρας, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αποδεχθεί το γεγονός ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει με κάποιον τρόπο να περιλαμβάνει και τους Ταλιμπάν. Ομως η διαδικασία προσέγγισης αποτελεί αυτή τη στιγμή το σημαντικότερο σημείο διαφωνίας με τον Αφγανό πρόεδρο.

Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν στην τακτική που εφαρμόστηκε και στο Ιράκ, την προσέγγιση δηλαδή των χαμηλόβαθμων μελών της οργάνωσης των Ταλιμπάν, τον αφοπλισμό τους και τη σταδιακή επανένταξή τους. Η επιτυχία της τακτικής, ωστόσο, βασίζεται σε μια ουσιαστική προϋπόθεση: την υπερίσχυση των αμερικανικών δυνάμεων στο πεδίο των μαχών, κάτι που αυτή τη στιγμή τουλάχιστον δεν είναι διόλου βέβαιο. Τρεις μήνες μετά την εισβολή των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή της Μαρτζά, η οποία από τον περασμένο Φεβρουάριο αποτελεί το επίκεντρο της μεγαλύτερης στρατιωτικής επιχείρησης στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν φαίνεται να ελέγχουν ακόμη κάποιες περιοχές, τρομοκρατώντας τον τοπικό πληθυσμό. Υπό το πρίσμα αυτό, οι επικείμενες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Κανταχάρ, το ισχυρότερο προπύργιο των Ταλιμπάν στο νότιο Αφγανιστάν, αποκτούν καθοριστική σημασία, καθώς τόσο ουσιαστικά όσο και ψυχολογικά η επικράτηση των αμερικανικών δυνάμεων εκεί θα άλλαζε άρδην το σκηνικό.

Από θέση ισχύος

Οι ΗΠΑ επιμένουν ότι οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους Ταλιμπάν θα πρέπει να γίνει από θέση ισχύος, το οποίο ουσιαστικά σημαίνει μετά την ήττα των δυνάμεων των Ταλιμπάν στο πεδίο των μαχών, άποψη την οποία υιοθετεί και ο διοικητής των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, στρατηγός Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ. Μπορεί όμως αυτή να επιτευχθεί, και μάλιστα μέσα στα χρονικά περιθώρια που έχει θέσει ο Ομπάμα για την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν;

Από την πλευρά του, ο Αφγανός πρόεδρος θα επιθυμούσε άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων με την ηγεσία των Ταλιμπάν με στόχο μια ειρηνευτική συμφωνία, η οποία θα την περιλάβει με κάποιο τρόπο στη διακυβέρνηση της χώρας, παρά το γεγονός ότι οι Ταλιμπάν δεν διαθέτουν κανένα έρεισμα στον τοπικό πληθυσμό. Γνωρίζει όμως καλά ότι χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ δεν υπάρχει καμία πιθανότητα επιτυχίας στις συνομιλίες, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος, μέσω του αδελφού του, έχει ήδη αρχίσει να προσεγγίζει υψηλόβαθμα στελέχη των Ταλιμπάν, δεδομένου ότι βασικό αίτημά τους για την επίτευξη ειρήνης είναι η αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από τη χώρα.

Ανθρωποι, πάντως, που γνωρίζουν καλά τη σύνθετη πραγματικότητα του Αφγανιστάν, καθώς και την ιστορία του, επιμένουν ότι χωρίς την εμπλοκή των Ταλιμπάν στην ειρηνευτική διαδικασία, η επίτευξη ειρήνης είναι αδύνατη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου