«Θα σκεφτόµουν περισσότερο»

http://www.tanea.gr

Σε κρίση οι σχέσεις Ιράν - Ρωσίας µετά το ξέσπασµα Αχµαντινετζάντ

Η χειρότερη κρίση στις σχέσεις του Ιράν µε τη Ρωσία τα τελευταία 60 χρόνια ξέσπασε χθες οδηγώντας την Τεχεράνη σε ακόµα µεγαλύτερη διεθνή αποµόνωση, καθώς το Συµβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ετοιµάζεται να της επιβάλει και άλλες κυρώσεις.

Η δηµόσια αντιπαράθεση Μόσχας και Τεχεράνης, µε βαρείς χαρακτηρισµούς του Αχµαντινετζάντ προς τον Μεντβέντεφ, προκλήθηκε µετά την ανακοίνωση της αµερικανικής κυβέρνησης ότι η Ρωσία και η Κίνα, χώρες-µέλη του Συµβουλίου Ασφαλείας οι οποίες µέχρι τώρα κρατούσαν θετική στάση προς το Ιράν, συµφώνησαν σε ένα προσχέδιο για την επιβολή περαιτέρω κυρώσεων εις βάρος του λόγω του συνεχιζόµενου πυρηνικού του προγράµµατος. Προχωρώντας σε µια ασυνήθιστα έντονη κριτική προς το Κρεµλίνο επειδή υπέκυψε στις «αµερικανικές πιέσεις», ο πρόεδρος του Ιράν Μαχµούντ Αχµαντινετζάντ προειδοποίησε σχεδόν προσβλητικά τον ρώσο πρόεδρο Ντµίτρι Μεντβέντεφ να είναι πιο προσεκτικός. «Εάν ήµουν ο ρώσος πρόεδρος, την ώρα που αποφάσιζα για θέµατα σχετικά µε µια µεγάλη χώρα (Ιράν)... θα ήµουν πιο προσεκτικός, θα σκεφτόµουν περισσότερο», είπε ο Αχµαντινετζάντ σε οµιλία του που µεταδόθηκε από την τηλεόραση.

Πρόσθεσε ότι η ρωσική υποστήριξη στην αµερικανική πρόταση είναι απαράδεκτη και ότι η Μόσχα θα πρέπει να επανεξετάσει τη θέση της, αλλιώς θα θεωρηθεί εχθρός από την Τεχεράνη. Χαρακτήρισε «ιστορική ευκαιρία» τη συµφωνία για την ανταλλαγή πυρηνικών καυσίµων στο έδαφος της Τουρκίας - η οποία επετεύχθη µε τη µεσολάβηση του βραζιλιάνου προέδρου Λούλα ντα Σίλβα και του τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν - και ζήτησε από τον Μπαράκ Οµπάµα να την εκµεταλλευθεί.

«Πολιτική δηµαγωγία»

Μέσα σε λίγες ώρες, ο σηµαντικότερος σύµβουλος εξωτερικής πολιτικής στο Κρεµλίνο, ο Σεργκέι Πριχόντκο, κάλεσε τον ιρανό πρόεδρο να απόσχει από την «πολιτική δηµαγωγία». «Κανείς δεν έχει µπορέσει ποτέ να διατηρήσει την εξουσία του µε πολιτική δηµαγωγία», ανέφερε. «Είµαι πεπεισµένος ότι η ίδια η χιλιόχρονη ιστορία του Ιράν το αποδεικνύει. Η πολιτική της Ρωσικής Οµοσπονδίας υπαγορεύεται από τα συµφέροντα της χώρας και δεν είναι ούτε φιλο-αµερικανική ούτε φιλο-ιρανική».

Σύµφωνα µε τους αναλυτές, η διαµάχη µεταξύ δύο εκ των µεγαλύτερων παραγωγών ενέργειας του κόσµου - µε την προσωπική επίθεση ενός προέδρου εναντίον ηγέτη του Κρεµλίνου - είναι η πιο έντονη εδώ και πολλές δεκαετίες. Αν και οι εµπορικές σχέσεις Ιράν και Ρωσίας έχουν αναπτυχθεί ιδιαίτερα τα τελευταία 20 χρόνια, µετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, και φθάνουν πλέον ετησίως στα 3 δισεκατοµµύρια δολάρια, η χθεσινή αντιπαράθεση αναµένεται να προκαλέσει προβλήµατα στην κατασκευή από Ρώσους του πυρηνικού αντιδραστήρα στην περιοχή Μπουσέρ, η οποία ήταν προγραµµατισµένο να αρχίσει τον Αύγουστο, ενώ πλέον θεωρείται απίθανο να παραδώσει η Ρωσία στο Ιράν τους πυραύλους εδάφους-αέρος S-300 που είχε παραγγείλει.

Καθώς η Τεχεράνη δεν δίνει λεπτοµέρειες για το πυρηνικό της πρόγραµµα, η Μόσχα φαίνεται πως αλλάζει σταδιακά στάση απέναντί της. Οπως τόνισε ο Πριχόντκο, «οποιαδήποτε έλλειψη προβλεψιµότητας, οποιοσδήποτε πολιτικός εξτρεµισµός, απουσία διαφάνειας ή ασυνέπειας στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν και αφορούν όλη τη διεθνή κοινότητα δεν είναι αποδεκτή από εµάς. Θα είναι καλό όλοι όσοι µιλούν αυτήν τη στιγµή στο όνοµα του σοφού λαού του Ιράν... να το θυµούνται αυτό», κατέληξε.

Προς τα πού κοιτά η Τουρκία;

Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ της Τουρκίας να µεσολαβήσει προκειµένου να βρεθεί λύση στην αντιπαράθεση µεταξύ Ιράκ και Δύσης εξελίσσεται σε µια έντονη προσπάθεια της Αγκυρας να εµποδίσει την επιβολή νέων κυρώσεων από το Συµβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στην Τεχεράνη. Κι αυτό φέρνει την Τουρκία σε πλήρη αντίθεση µε παραδοσιακούς συµµάχους της όπως οι ΗΠΑ και το Ισραήλ. Η κυβέρνηση Οµπάµα λέει επίσηµα ότι εκτιµά τις µεσολαβητικές προσπάθειες της Αγκυρας, αλλά αξιωµατούχοι της θεωρούν πως έγιναν σε λάθος χρόνο. Οι Ισραηλινοί πάλι λένε πως πλέον η σχέση τους µε την Τουρκία είναι στο χειρότερο δυνατό σηµείο.

Δεν υπάρχει αµφιβολία ότι ο τόνος της εξωτερικής πολιτικής της Αγκυρας έχει αλλάξει. Η Τουρκία θέλει πιο στενές εµπορικές σχέσεις µε το Ιράν, την ώρα που ο ενθουσιασµός για την ένταξη στην Ε.Ε. έχει µειωθεί λόγω της αντίδρασης πολλών Ευρωπαίων στην προσθήκη µιας µουσουλµανικής χώρας. Ο Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται ότι χαράσσει πλέον µια άλλη ρότα...