Από το Τσέρνομπιλ του 1986 στην Ιαπωνία του 2011

ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Η εμπειρία που αποκτήθηκε στις 26 Απριλίου 1986 από την καταστροφή στον πυρηνικό σταθμό του Τσέρνομπιλ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από την Ιαπωνία, προκειμένου να περιοριστεί ο αντίχτυπος της πυρηνικής καταστροφής μετά από το διπλό χτύπημα του σεισμού και του τσουνάμι, ισχυρίζονται Ρώσοι επιστήμονες. Αν και το επίπεδο της καταστροφής δεν είναι πιθανό να φθάσει στα επίπεδα της καταστροφής του Τσέρνομπιλ του 1986 στη Σοβιετική Ενωση, οι Ρώσοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η Ιαπωνία θα μπορούσε να ελαχιστοποιήσει την καταστροφή με την αξιοποίηση τους, ακόμη και με ανορθόδοξους τρόπους και συγκεκριμένα με τη σπορά των σύννεφων και την αναζωογόνηση της αγροτικής γης. «Η εμπειρία του Τσέρνομπιλ πρέπει να χρησιμοποιηθεί», λέει ο Αλεξέι Γιαμπλόκοβ, ραδιοβιολόγος και πρώην σύμβουλος σε περιβαλλοντικά ζητήματα του πρώτου προέδρου της Ρωσίας, Μπορίς Γιέλτσιν. Στο άμεσο μέλλον είναι σημαντικό η Ιαπωνία και οι γειτονικές χώρες να ελέγξουν τη διάδοση των ραδιενεργών υλικών που συσσωρεύονται στα σύννεφα και να εξασφαλίσουν ότι δεν θα πέσουν πάνω από τις μεγαλουπόλεις, ανέφερε.

Οι συνέπειες για τη Μόσχα και άλλες μεγάλες βιομηχανικές πόλεις στην κεντρική Ρωσία θα μπορούσαν να είναι σοβαρότερες εάν η σοβιετική κυβέρνηση δεν είχε πραγματοποιήσει τη σπορά των σύννεφων, μία διαδικασία που αλλάζει τεχνητά τα σύννεφα και κατ' επέκταση τον καιρό.

Ραδιενεργό υλικό

«Ηταν ένα μυστικό πρόγραμμα που ηθικά είναι αμφισβητήσιμο. Η Μόσχα σώθηκε από τις ραδιενεργές βροχές εις βάρος των μικρότερων πόλεων», εξηγεί ο εν λόγω Γιαμπλόκοβ. Τα σύννεφα κατά τη διαδρομή τους προς τη Μόσχα «σπάρθηκαν» με διάφορες χημικές ουσίες έτσι ώστε η ραδιενεργή βροχή να πέσει σε απομακρυσμένες περιοχές όπως στην Τούλα, στη Ριαζάν και στην Καλούγκα.

Τα σύννεφα που περιέχουν ραδιονουκλεΐδια από τη Φουκουσίμα θα μπορούσαν να υποχρεωθούν να κατακρημνιστούν πάνω από το Ειρηνικό Ωκεανό, προτού να φθάσουν σε πόλεις της Ρωσίας όπως το Βλαδιβοστόκ στο οποίο κατοικούν περίπου 600.000 άνθρωποι.

«Πρέπει να ετοιμαστούν αεροπλάνα με ένα φορτίο χημικών παραγόντων όπως το ιωδίδιο του αργύρου. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και τσιμέντο προκειμένου να δημιουργηθεί βροχή που θα πέσει στον ωκεανό αντί των μεγαλουπόλεων όπου θα προκαλούσε τεράστιο κίνδυνο για την υγεία των κατοίκων τους, λέει ο Γιαμπλόκοβ. Αν και ο τύπος των αντιδραστήρων στη Φουκουσίμα είναι πιθανό να μην εξαπλώσει τόσο ραδιενεργό υλικό όσο το ιωδίδιο του αργύρου, όπου ο καιγόμενος γραφίτης το ανάγκασε για να ανεβεί αρκετά χιλιόμετρα και να πέσει σε μία περιοχή, άλλοι παράγοντες όπως τα πυρηνικά καύσιμα που περιέχουν το πλουτώνιο θέτουν νέους κινδύνους, αναφέρουν οι επιστήμονες.

Περισσότερο επικίνδυνο...

Ο αντιδραστήρας 3 στη Φουκουσίμα θεωρείται ότι περιέχει τέτοια καύσιμα, γνωστά ως καύσιμα MOX (πυρηνικά καύσιμα που περιέχουν περισσότερα από ένα οξείδιο του σχάσιμου υλικού). «Το πλουτώνιο είναι 150 φορές περισσότερο επικίνδυνο από τα κανονικά πυρηνικά καύσιμα», επισημαίνει ο Βλαντιμίρ Τσαπρόβ, εξειδικευμένος σε θέματα ενέργειας από την Greenpeace της Ρωσίας.

Εξαλλου, «η Ρωσία, η Ουκρανία, και η Λευκορωσία έχουν αναπτύξει μεθόδους για την αναζωογόνηση του χώματος που είχε προσβληθεί από ραδιενέργεια και ξέρουν τον τύπο λιπασμάτων και των φυτών που μειώνουν την ακτινοβολία. Ενα μεγάλο μέρος του εδάφους επανακτήθηκε για γεωργική χρήση» αναφέρει ο Τσαπρόβ.

Ο θάνατος κρύβεται σε ακτίνα 15.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων

Μια «σαρκοφάγος», που χτίστηκε εσπευσμένα 25 χρόνια πριν, περικλείει σήμερα τον αντιδραστήρα 4 του Τσέρνομπιλ, μέσα στην οποία βρίσκονται θαμμένοι περίπου 200 τόνοι λιωμένων πυρηνικών καυσίμων και συντριμμιών. Πρόκειται για μία μάζα που παραμένει τόσο ραδιενεργή που ακόμη και οι επιστήμονες δεν μπορούν να την πλησιάσουν. Οταν πριν από μερικά χρόνια κατόρθωσαν να τοποθετήσουν όργανα μέτρησης κοντά σε αυτή διαπίστωσαν ότι οι εκπομπές ραδιενέργειας ανέρχονταν σε 10.000 rem ανά ώρα, οι οποίες είναι 2.000 φορές πάνω από το ετήσιο όριο που συστήνεται για τους εργαζομένους στην πυρηνική βιομηχανία.

Σύμφωνα με τις υποδείξεις του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας, η μολυσμένη περιοχή, που εκτείνεται σε μία ακτίνα 15.000 τετραγωνικών μιλίων, θα παραμείνει επηρεασμένη για περισσότερο από 300 χρόνια. Σήμερα, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, οι περισσότεροι από τους 3.400 εργαζομένους που απασχολούνται ακόμα στο σταθμό ατομικής ενέργειας του Τσέρνομπιλ δεν έχουν λάβει τους μισθούς τους από τον Ιανουάριο και τα οφειλόμενα προς αυτούς αγγίζουν το ποσό των 3,6 εκατομμυρίων δολαρίων.

Αν και έχει κριθεί αναγκαία η αντικατάσταση της σαρκοφάγου που περικλείει τον κατεστραμμένο αντιδραστήρα από μία αψίδα χάλυβα που θα τον σφραγίσει για τα επόμενα 100 έτη, με ένα κόστος που υπολογίζεται σε 1,4 δισ. δολάρια, το πρόγραμμα που θα έπρεπε να έχει υλοποιηθεί από το 2005 έχει καθυστερήσει, αφού μεταξύ άλλων αντιμετωπίζει προβλήματα χρηματοδότησης.