news.kathimerini.gr
Os'engage et puis ovoit! Ας εμπλακούμε στη μάχη και μετά βλέπουμε! Το περίφημο σύνθημα του Ναπολέοντα μπορεί να μην οδήγησε τις στρατιές του στην τελική νίκη, φαίνεται όμως ότι είναι αυτό που καθοδηγεί τους ιθύνοντες του ΝΑΤΟ στην εκστρατεία εναντίον του καθεστώτος Καντάφι. Μια εκστρατεία, η οποία εισέρχεται ήδη στην τρίτη εβδομάδα της, αλλά εξακολουθεί ακόμη να αναζητεί ξεκάθαρο στόχο και σχέδιο, χωρίς τίποτα να πείθει ότι ο χρόνος λειτουργεί προς όφελος των εμπνευστών της. Μέχρι πρότινος, ούτε οι πιο θερμοκέφαλοι Αμερικανοί νεοσυντηρητικοί δεν θα τολμούσαν να προτείνουν επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Μέση Ανατολή. Η εισβολή του Τζορτζ Μπους στο Ιράκ οδήγησε το ΝΑΤΟ στα πρόθυμα της διάλυσης, ανοίγοντας το μεγάλο ρήγμα με Γαλλία και Γερμανία, ενώ ο πόλεμος στο Αφγανιστάν κοντεύει να κλείσει δέκα χρόνια, χωρίς ορατή ημερομηνία λήξης. Πώς θα μπορούσε ένας Ομπάμα που εκλέχτηκε με σημαία την εναντίωσή του στο «Σοκ και Δέος» να ηγηθεί μιας τρίτης στρατιωτικής περιπέτειας σε μουσουλμανική χώρα;
«Νέο Ιράκ»
Κι όμως, αυτό ακριβώς έγινε! Και μάλιστα, με τις καλύτερες -εκ πρώτης όψεως- προϋποθέσεις: αυτή τη φορά, οι Αμερικανοί δεν παραβίασαν ανοιχτά τη διεθνή νομιμότητα, αλλά κινήθηκαν με κάλυψη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Δεν επαγγέλθηκαν ότι θα φέρουν τη Δημοκρατία ως ουρανόπεμπτο δώρο, μαζί με τις βόμβες των F-16, αφού για τη Δημοκρατία αγωνίζονταν ήδη, κάτω στη γη, οι εξεγερμένες, αραβικές μάζες. Δεν εμφανίζονταν ως «Σταυροφόροι», αφού τους καλούσε, αρκετές μέρες πριν, ο ίδιος ο Αραβικός Σύνδεσμος. Και δεν διακινδύνευαν τη ρήξη με έναν γκωλικό πρόεδρο της Γαλλίας, αφού ο Σαρκοζί, που είχε στο μεταξύ ξαναφέρει τη χώρα του στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, υπερθερμάτιζε της επέμβασης.
Παρ' όλα αυτά, το φάντασμα ενός «νέου Ιράκ» στοιχειώνει στην Αμερική - έστω κι αν δεν πρόκειται τόσο για το Ιράκ του 2003, όσο για το Ιράκ του 1992: τότε που ο πατήρ Μπους, αφού τσάκισε τον ιρακινό στρατό, άφησε τον Σαντάμ Χουσεΐν στην εξουσία, ακρωτηριάζοντας τη χώρα με τις ζώνες απαγόρευσης πτήσεων στο βόρειο, κουρδικό και στο νότιο, σιιτικό τμήμα της χώρας. Μήπως δεν είναι ήδη ορατός ο κίνδυνος μιας αποτελμάτωσης, με τον Καντάφι να διατηρεί τον έλεγχο στην Τρίπολη και την αντιπολίτευση να παγιώνεται στη Βεγγάζη; Κι αν εξελιχθούν έτσι τα πράγματα, για πόσο καιρό θα μπορεί να νομιμοποιείται μια ξένη επέμβαση σε έναν εμφύλιο πόλεμο, η οποία θα παγιοποιήσει, ουσιαστικά, τη ντε φάκτο διχοτόμηση της Λιβύης;
Με το διάγγελμά του, την περασμένη Δευτέρα, ο Μπαράκ Ομπάμα προσέθεσε περισσότερα ερωτήματα από όσα απάντησε. Υποστήριξε ότι η Ουάσιγκτον ήταν υποχρεωμένη να επέμβει, διότι σε διαφορετική περίπτωση ο Καντάφι θα προχωρούσε σε «γενοκτονία», κάτι που θα αποτελούσε «κηλίδα στη συνείδηση της ανθρωπότητας». Πώς όμως η αμερικανική συνείδηση μένει ακηλίδωτη από το αίμα των διαδηλωτών του Μπαχρέιν (έδρα του αμερικανικού 5ου Στόλου), οι οποίοι καταστέλλονται από τις «συμμαχικές» δυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας; Πώς συμβιβάζεται ο «ιδεαλισμός» του Ομπάμα με τις δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού Αμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς στο ABC, ότι τυχόν ανατροπή του αιμοσταγούς, φιλοαμερικανού δικτάτορα Σάλεχ της Υεμένης θα συνιστούσε «πραγματικό πρόβλημα» για τις ΗΠΑ;
«Αν διευρύναμε την αποστολή μας, από την προστασία των αμάχων στην αλλαγή καθεστώτος, αυτό θα ήταν λάθος», προσέθεσε ο Ομπάμα, ο οποίος, νωρίτερα, είχε δηλώσει ευθέως ότι η Αμερική θέλει να ανατρέψει τον Καντάφι. Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Αντερς Φοχ Ράσμουσεν δεν δίστασε να υποστηρίξει ότι η Συμμαχία είναι τάχα «ουδέτερη» στον λιβυκό εμφύλιο, λες και πρόκειται για Φινλανδούς «Γιατρούς του Κόσμου» και όχι για μια τρομερή πολεμική μηχανή, που βομβαρδίζει τις δυνάμεις του καθεστώτος.
Ιδεώδες σενάριο
Πώς όμως θα ανατρέψουν, τελικά, τον Καντάφι; Το ιδεώδες σενάριο είναι μια ανταρσία που θα «τελειώσει» το καθεστώς εκ των ένδον. Ωστόσο, το να ποντάρει κανείς ό,τι έχει και δεν έχει σ' αυτό το χαρτί, μοιάζει με τυχοδιωκτική κίνηση χαρτοπαίκτη - έστω κι αν η παραίτηση του υπουργού Εξωτερικών Μούσα Κούσα ενίσχυσε τις ελπίδες των Δυτικών. Τα ερωτήματα είναι αυτονόητα: κι αν δεν γίνει η ποθητή «ανταρσία» ή αν γίνει και αποτύχει; Πώς θα «ξεκολλήσουν» τον Καντάφι από την Τρίπολη χωρίς την εισβολή χερσαίων δυνάμεων, από τη στιγμή που οι δυνάμεις της λιβυκής αντιπολίτευσης υστερούν τρομακτικά όχι μόνο στον αέρα, αλλά και στον βαρύ οπλισμό του στρατού ξηράς; Και γιατί η Συμμαχία, ενώ έδιωξε τις δυνάμεις του Καντάφι μακριά από τη Βεγγάζη και την Αζντάμπια, στο ανατολικό τμήμα της χώρας, τις άφησε ουσιαστικά ανενόχλητες στο δυτικό μέτωπο, να εισβάλουν στα περίχωρα της κυριότερης πόλης που είχαν καταλάβει οι αντάρτες, της Μισράτα; Είτε πρόκειται για μακιαβελικό σχέδιο, είτε για τη συνισταμένη συγκρουόμενων θελήσεων στους κόλπους του ΝΑΤΟ, φαίνεται ότι οδηγούμαστε σε μια εξουθένωση και των δύο στρατοπέδων, κανταφικών και αντικαθεστωτικών, ουδείς εκ των οποίων θα μπορεί να διεκδικήσει νίκη με τις δικές του δυνάμεις. Σ' αυτό το φόντο, η διάσκεψη του Λονδίνου, την περασμένη Τρίτη, έθεσε τις αδρές γραμμές ενός τελικού συμβιβασμού: κατάπαυση του πυρός, απομάκρυνση του Καντάφι, συμφωνία κυρίων μεταξύ της αντιπολίτευσης και φυλών που μέχρι τώρα στηρίζουν το καθεστώς για μοίρασμα της εξουσίας και εγκατάσταση κάποιας ξένης δύναμης, εν είδει «ειρηνοποιών». Με δεδομένη, ωστόσο, την αγριότητα που προσέλαβε ο λιβυκός εμφύλιος (όχι μόνο από την πλευρά Καντάφι), είναι πολύ αμφίβολο αν μια παρόμοια «ειρήνευση» είναι βιώσιμη ή αν αποδειχθεί σύντομη παρένθεση μέχρι την αιματηρή κάθαρση του λιβυκού δράματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου