http://www.enet.gr
Ο Αντρέας Φιζάν ήρθε πρόσφατα στην Αθήνα για να πάρει μέρος σε εκδηλώσεις της Ενναλακτικής Παρέμβασης Δικηγόρων.
Εχει ασχοληθεί με την κυκλοφορία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και την ανάγκη του να αυξηθεί μέσω νέων παράγωγων προϊόντων, που δεν έχουν σχέση με τη πραγματική παραγωγή. Θεωρεί ότι το ευρωπαϊκό Σύνταγμα στηρίζεται μονομερώς στην οικονομία της αγοράς, παρομοιάζει την Ευρώπη με καζάνι που βράζει και ζητά να αλλάξει η οπτική της πολιτικής μέσα από ένα νέο ευρωπαϊκό New Deal. Λέει «όχι» στην έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
Ε Γιατί φτάσαμε ώς εδώ;
Α Εχουμε πολύ χρήμα στα ανώτερα στρώματα της κοινωνίας. Από τη στιγμή που το κεφαλαιο, μετά το '80, ψάχνει να τοποθετηθεί για να πολλαπλασιασθεί και μπορεί να ασκήσει πολιτική πίεση, η απάντηση της Ε.Ε. και του κόσμου ολόκληρου ήταν ιδιωτικοποιήσεις, μείωση των αποδοχών και μείωση των φόρων. Μιλάμε για τους φόρους των επιχειρήσεων. Μην ξεχνάτε, όμως, ότι οι μισθοί φέρνουν πάντα τους σίγουρους φόρους. Αν ξαφνικά ο μισθός γίνει μικρότερος, μειώνονται και τα έσοδα του κράτους. Και στη Γερμανία το ποσοστό του φόρου που πλήρωναν οι επιχειρήσεις κατά τις δεκαετίες του '50, του '60, του '70 ήταν περίπου ίδιο με όσα πλήρωναν οι μισθωτοί. Ομως ξαφνικά υπήρξε μια μεγάλη υποχώρηση, μια τεράστια διαφορά. Είναι πλέον πολλά τα λεφτά που πληρώνουν οι μισθωτοί και πολύ λίγα αυτά που πληρώνουν οι επιχειρήσεις. Και τα λεφτά αυτά λείπουν από το κράτος.
Ε Τι πρέπει να γίνει στην Ε.Ε.;
Α Υπάρχει μια ανάγκη αναθεώρησης. Αυτό είναι σαφές. Μετά τη κρίση του '29 ο Ρούσβελτ στις ΗΠΑ είχε εισηγηθεί το New Deal. Ενα μέτρο τότε ήταν η φορολόγηση πάνω από 70% σε ακραίες περιπτώσεις. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, η πιο υψηλή φορολόγηση είναι σήμερα 43%. Και η Συνθήκη του Μάαστριχτ, που λέει «όχι» στη υπερχρέωση, θα μπορούσε να πει και λιγότερη ανεργία και ένα μίνιμουμ φορολόγησης. Πρέπει να αλλάξει η οπτική της πολιτικής.
Ε Πώς;
Α Η κρίση δεν τελείωσε, ούτε για τη Γερμανία ούτε φυσικά για σας. Εχω την εντύπωση ότι και η γερμανική και η ευρωπαϊκή αλλά και η παγκόσμια κοινωνία ψάχνουν για νέα μοντέλα. Και το κάνουν με αντιπαραθέσεις, με πιέσεις, με αγώνες. Με αντιπαραθέσεις μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών, μεταξύ διαφόρων κρατών... Υπάρχει πίεση, είναι ένα καζάνι που βράζει και αναζητά διεξόδους και λύσεις που ακόμη δεν έχουν βρεθεί.
Ε Τι πρέπει να προηγηθεί, με βάση τις ευρωπαϊκές Συνθήκες;
Α Το ευρωπαϊκό Σύνταγμα είναι αρκετά απόλυτο, δεν δίνει πολλές δυνατότητες επιλογής. Βασίστηκε στις ιδέες του ανταγωνισμού και της ελεύθερης οικονομίας μονάχα. Στηρίχθηκε αποκλειστικά στις οικονομικές αγορές. Υπάρχει όμως ένα «αλλά»... Οταν υπογράφτηκε η συμφωνία της Λισαβόνας, οι κυβερνήσεις την έσπρωξαν, πρακτικά, στη γωνία. Το ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγοράζει ελληνικά τοξικά ομόλογα, είναι κάτι που απαγορεύεται. Αλλά το κάνει. Και οι αντιδράσεις της Γερμανίας για το αν πρέπει να δοθεί βοήθεια μπήκαν στην άκρη. Ο μηχανισμός σταθεροποίησης με τα 500 δισ. ευρώ, χαρακτηρίστηκε «ειδικό όχημα» που τρέχει παράλληλα με τη Συνθήκη. Το ίδιο συμβαίνει και με το μόνιμο μηχανισμό. Ολα αυτά ισχύουν παράλληλα με τη Συνθήκη, δεν είναι συμβατά με τη Συνθήκη. Αλλά και το «ευρώ+» δημιούργησε νέες αρμοδιότητες, παράλληλες με τη Συνθήκη, για να μην έρθει σε αντίθεση με αυτήν. Ούτε αυτό φέρνει λύση μακροπρόθεσμα. Ομως αποδεικνύει ότι υπάρχει μια κινητικότητα.
Ε Να φύγουμε από το ευρώ;
Α Οχι. Αυτό είναι πολύ ιδιαίτερο. Η Συνθήκη της Λισαβόνας δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να φύγει. Το αντίθετο δεν ισχύει. Ως νομικός πρέπει να δεχθώ ότι δεν γίνεται.
ΑΝΤΡΕΑΣ ΦΙΖΑΝ (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Biefefeld της Γερμανίας)
Εχει ασχοληθεί με την κυκλοφορία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και την ανάγκη του να αυξηθεί μέσω νέων παράγωγων προϊόντων, που δεν έχουν σχέση με τη πραγματική παραγωγή. Θεωρεί ότι το ευρωπαϊκό Σύνταγμα στηρίζεται μονομερώς στην οικονομία της αγοράς, παρομοιάζει την Ευρώπη με καζάνι που βράζει και ζητά να αλλάξει η οπτική της πολιτικής μέσα από ένα νέο ευρωπαϊκό New Deal. Λέει «όχι» στην έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
Ε Γιατί φτάσαμε ώς εδώ;
Α Εχουμε πολύ χρήμα στα ανώτερα στρώματα της κοινωνίας. Από τη στιγμή που το κεφαλαιο, μετά το '80, ψάχνει να τοποθετηθεί για να πολλαπλασιασθεί και μπορεί να ασκήσει πολιτική πίεση, η απάντηση της Ε.Ε. και του κόσμου ολόκληρου ήταν ιδιωτικοποιήσεις, μείωση των αποδοχών και μείωση των φόρων. Μιλάμε για τους φόρους των επιχειρήσεων. Μην ξεχνάτε, όμως, ότι οι μισθοί φέρνουν πάντα τους σίγουρους φόρους. Αν ξαφνικά ο μισθός γίνει μικρότερος, μειώνονται και τα έσοδα του κράτους. Και στη Γερμανία το ποσοστό του φόρου που πλήρωναν οι επιχειρήσεις κατά τις δεκαετίες του '50, του '60, του '70 ήταν περίπου ίδιο με όσα πλήρωναν οι μισθωτοί. Ομως ξαφνικά υπήρξε μια μεγάλη υποχώρηση, μια τεράστια διαφορά. Είναι πλέον πολλά τα λεφτά που πληρώνουν οι μισθωτοί και πολύ λίγα αυτά που πληρώνουν οι επιχειρήσεις. Και τα λεφτά αυτά λείπουν από το κράτος.
Ε Τι πρέπει να γίνει στην Ε.Ε.;
Α Υπάρχει μια ανάγκη αναθεώρησης. Αυτό είναι σαφές. Μετά τη κρίση του '29 ο Ρούσβελτ στις ΗΠΑ είχε εισηγηθεί το New Deal. Ενα μέτρο τότε ήταν η φορολόγηση πάνω από 70% σε ακραίες περιπτώσεις. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, η πιο υψηλή φορολόγηση είναι σήμερα 43%. Και η Συνθήκη του Μάαστριχτ, που λέει «όχι» στη υπερχρέωση, θα μπορούσε να πει και λιγότερη ανεργία και ένα μίνιμουμ φορολόγησης. Πρέπει να αλλάξει η οπτική της πολιτικής.
Ε Πώς;
Α Η κρίση δεν τελείωσε, ούτε για τη Γερμανία ούτε φυσικά για σας. Εχω την εντύπωση ότι και η γερμανική και η ευρωπαϊκή αλλά και η παγκόσμια κοινωνία ψάχνουν για νέα μοντέλα. Και το κάνουν με αντιπαραθέσεις, με πιέσεις, με αγώνες. Με αντιπαραθέσεις μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών, μεταξύ διαφόρων κρατών... Υπάρχει πίεση, είναι ένα καζάνι που βράζει και αναζητά διεξόδους και λύσεις που ακόμη δεν έχουν βρεθεί.
Ε Τι πρέπει να προηγηθεί, με βάση τις ευρωπαϊκές Συνθήκες;
Α Το ευρωπαϊκό Σύνταγμα είναι αρκετά απόλυτο, δεν δίνει πολλές δυνατότητες επιλογής. Βασίστηκε στις ιδέες του ανταγωνισμού και της ελεύθερης οικονομίας μονάχα. Στηρίχθηκε αποκλειστικά στις οικονομικές αγορές. Υπάρχει όμως ένα «αλλά»... Οταν υπογράφτηκε η συμφωνία της Λισαβόνας, οι κυβερνήσεις την έσπρωξαν, πρακτικά, στη γωνία. Το ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγοράζει ελληνικά τοξικά ομόλογα, είναι κάτι που απαγορεύεται. Αλλά το κάνει. Και οι αντιδράσεις της Γερμανίας για το αν πρέπει να δοθεί βοήθεια μπήκαν στην άκρη. Ο μηχανισμός σταθεροποίησης με τα 500 δισ. ευρώ, χαρακτηρίστηκε «ειδικό όχημα» που τρέχει παράλληλα με τη Συνθήκη. Το ίδιο συμβαίνει και με το μόνιμο μηχανισμό. Ολα αυτά ισχύουν παράλληλα με τη Συνθήκη, δεν είναι συμβατά με τη Συνθήκη. Αλλά και το «ευρώ+» δημιούργησε νέες αρμοδιότητες, παράλληλες με τη Συνθήκη, για να μην έρθει σε αντίθεση με αυτήν. Ούτε αυτό φέρνει λύση μακροπρόθεσμα. Ομως αποδεικνύει ότι υπάρχει μια κινητικότητα.
Ε Να φύγουμε από το ευρώ;
Α Οχι. Αυτό είναι πολύ ιδιαίτερο. Η Συνθήκη της Λισαβόνας δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να φύγει. Το αντίθετο δεν ισχύει. Ως νομικός πρέπει να δεχθώ ότι δεν γίνεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου