http://www.ethnos.gr
Επί εβδομάδες ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθούσε συνεπαρμένος τις εξεγέρσεις, πρώτα στην Τυνησία και μετά στην Αίγυπτο με αίτημα τη δημοκρατία και την ελευθερία. Η "αραβική άνοιξη" άνθιζε και εξαπλωνόταν σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική με εντυπωσιακή ταχύτητα. Περισσότερο από μισό χρόνο μετά, όμως, ο άνεμος της επανάστασης έχει κοπάσει και οι λαοί έχουν μείνει στο έλεος των δικτατόρων ή των καιροσκόπων.
Στο Κάιρο και το Αλγέρι οι εξεγερθέντες έρχονται αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα ότι οι μεταρρυθμίσεις όχι μόνο αργούν αλλά ίσως δεν έρθουν ποτέ, παρά τον βαρύ φόρο αίματος που πλήρωσαν οι πολίτες. Στη Λιβύη, παρά τη στρατιωτική υποστήριξη από τη Δύση, το καθεστώς Καντάφι δεν παραιτείται και τώρα το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας έχει μετατοπιστεί προς τη Συρία, όπου ο Μπασάρ Ασαντ έχει απομονωθεί ακόμη και από τους Αραβες και αγωνίζεται να γαντζωθεί στον προεδρικό θώκο αιματοκυλίζοντας τη χώρα.
Στις υπόλοιπες χώρες, όπου άναψε η σπίθα της εξέγερσης, οι πολίτες βλέπουν τις ηγεσίες τους είτε να εξαγοράζουν την παραμονή τους στην εξουσία με χρήμα και εικονική παραχώρηση δικαιωμάτων, είτε να καταστέλλουν σκαιότατα κάθε αντίδραση.
Σιγή ιχθύος
Η Δύση, προασπιζόμενη τα δικά της συμφέροντα και παίζοντας τα δικά της παιχνίδια στρατηγικής, δείχνει ενδιαφέρον μόνο για την κατάσταση στην πλούσια σε ενεργειακά κοιτάσματα Λιβύη και τη στρατηγικά σημαντική Συρία.
Για τα τεκταινόμενα στις άλλες χώρες, όπου παραβιάζονται καταφανώς τα ανθρώπινα δικαιώματα, τηρεί σιγή ιχθύος, όπως συνήθως...
ΜΑΡΟΚΟ
Ραντεβού τον Οκτώβρη
1 Ο βασιλιάς Μοχάμεντ ο 6ος που ανέλαβε τα ηνία της χώρας το 1999 θεωρείτο ένας από τους πιο προοδευτικούς ηγέτες της περιοχής. Αμέσως μετά τη στέψη του είχε προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό της χώρας και είχε παραχωρήσει πολλά δικαιώματα στις γυναίκες, οι οποίες μπορούν ακόμη και να αποκτήσουν τον τίτλο του ιμάμη. Ο Μαροκινός βασιλιάς πρόλαβε την εξάπλωση των εξεγέρσεων στη χώρα του, που περιορίστηκαν σε μερικές ειρηνικές πορείες διαμαρτυρίας. Ηδη από τον Μάρτιο, ο βασιλιάς υποσχέθηκε συνταγματικές αλλαγές, που εγκρίθηκαν μέσω δημοψηφίσματος μέσα στον Ιούλιο. Θεωρητικά, οι μεταρρυθμίσεις φέρνουν το Μαρόκο πιο κοντά στη δημοκρατία και περιορίζουν τις εξουσίες του μονάρχη, ο οποίος δεν θεωρείται πλέον "ιερό πρόσωπο". Εντούτοις ο βασιλιάς θα εξακολουθεί να παίρνει όλες τις σημαντικές αποφάσεις που αφορούν τη χώρα και τους υπηκόους του. Ακόμη, ο Μοχάμεντ προκήρυξε πρόωρες εκλογές που θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο, ενώ φρόντισε να εξασφαλίσει τη στήριξη των εργατικών συνδικάτων, μέσω ενός πακέτου πολλών δισ. με στόχο τη αύξηση των μισθών και την περαιτέρω επιχορήγηση των τροφίμων και της ενέργειας.
ΤΥΝΗΣΙΑ
Περιμένουν ακόμα εκλογές
2 Η επανάσταση του γιασεμιού άφησε σε πολλούς από τους εξεγερθέντες μια πικρή επίγευση, αφού οι πολυαναμενόμενες μεταρρυθμίσεις αργούν πολύ να έρθουν. Οπως είχε προαναγγείλει, η μεταβατική κυβέρνηση θα έπρεπε να παραδώσει την εξουσία μετά από έξι μήνες, όμως ήδη άρχισαν οι πρώτες κωλυσιεργίες: οι εκλογές που επρόκειτο να διεξαχθούν τον Ιούλιο μετατέθηκαν για τον ερχόμενο Οκτώβριο - με τη δικαιολογία ότι πρέπει να υπάρξει ο απαιτούμενος χρόνος για τα νέα κόμματα. Την ίδια στιγμή όμως η ανεργία αυξάνεται, καθώς η τουριστική βιομηχανία έχει παραλύσει και ο λαός αρχίζει να γίνεται όλο και πιο ανυπόμονος. Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν για καιρό με αίτημα τον εκδημοκρατισμό της χώρας και η καταστολή από τους αστυνομικούς γινόταν συχνά με ακόμη πιο σκαιό τρόπο από ότι την εποχή που μεσουρανούσε ο δικτάτορας Μπεν Αλι. Ο κόσμος βγαίνει πλέον στους δρόμους ζητώντας την ενότητα και το τέλος της βίας και του χάους που επικρατεί στην Τυνησία μετά την κατάλυση του δικτατορικού καθεστώτος.
ΑΛΓΕΡΙΑ
Δωροδοκίες και ...άτοκα δάνεια
3 Τον περασμένο Ιανουάριο οι Αλγερινοί είχαν κατακλύσει το Αλγέρι εμπνεόμενοι από τους γείτονές τους και ζητώντας την παραίτηση του προέδρου Μπουτεφλίκα. Ο πρόεδρος "σφράγισε" κυριολεκτικά την πρωτεύουσα της χώρας και κατέστειλε βίαια τους διαδηλωτές. Ο κίνδυνος για αναζωπύρωση των διαδηλώσεων ελλοχεύει πάντοτε και ο Μπουτεφλίκα το γνωρίζει καλά, οπότε έχει καταφύγει στη? δωροδοκία για να διατηρήσει το στάτους κβο. Χάρη στις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, η Αλγερία, παρότι μικρή χώρα, έχει μεγαλύτερο ΑΕΠ από τη Δανία, οπότε υπάρχουν τα αναγκαία κονδύλια γι' αυτά τα? δωράκια. Οι αλγερινές τράπεζες χορηγούν πλέον άτοκα δάνεια για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενώ πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι, όπως οι αστυνομικο και οι δάσκαλοι, θα λάβουν γενναιόδωρες αυξήσεις, που μερικές φορές ξεπερνούν το 100% του μισθού τους. Ταυτόχρονα, η Αλγερία προσπαθεί να διατηρήσει στενές επαφές με τη Δύση, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του "χωροφύλακα" της περιοχής για την Αλ Κάιντα της Βόρειας Αφρικής, που σύμφωνα με τον Μπουτεφλίκα, αρχίζει να εδραιώνεται στη Λιβύη.
ΛΙΒΥΗ
Βυθισμένη στον εμφύλιο
4 Μετά από τέσσερις μήνες ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών, οι δυνάμεις του Μουαμάρ Καντάφι εξακολουθούν να ελέγχουν μεγάλες περιοχές στη Δύση και τον Νότο της χώρας και το συμβούλιο των εξεγερθέντων έχει εδραιώσει τον έλεγχο στα ανατολικά. Η κατάσταση όμως φαίνεται ότι έχει φτάσει σε τέλμα, καθώς οι αντάρτες δεν καταφέρνουν να κερδίσουν έδαφος παρά την εμφανέστατη πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη της Δύσης. Ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει την έκβαση του πολέμου αυτού και όσο περνά ο καιρός και η εκστρατεία του ΝΑΤΟ δεν αποφέρει καρπούς, το κόστος αυξάνεται και τα κράτη-μέλη αρχίζουν να εμφανίζουν σημάδια κόπωσης. Η γαλλική κυβέρνηση, που πρωτοστάτησε στους βομβαρδισμούς και στην αναγνώριση του ανταρτικού συμβουλίου, πλέον συζητάει ακόμη και το ενδεχόμενο παραμονής του Καντάφι στη Λιβύη, με την προϋπόθεση ότι θα παραδώσει την εξουσία. Εκείνος, βέβαια, δεν εμφανίζεται διατεθειμένος να μετακινηθεί ούτε σπιθαμή και έτσι η χώρα παραμένει βυθισμένη στο χάος του εμφυλίου.
ΑΙΓΥΠΤΟΣ
Ο στρατός στην εξουσία
5 Η καρδιά της "αραβικής άνοιξης" χτυπούσε στην Αίγυπτο και ο κόσμος παρακολουθούσε την αγωνιώδη προσπάθεια των πολιτών να αποκαθηλώσουν το καθεστώς Μουμπάρακ. Πέντε μήνες μετά την παραίτηση του Αιγύπτιου προέδρου, η γεμάτη συμβολισμό πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου είναι και πάλι γεμάτη διαδηλωτές, η οργή των οποίων στρέφεται πλέον εναντίον του ανώτατου στρατιωτικού συμβουλίου που έχει αναλάβει τη διακυβέρνηση. Οι νεαροί Αιγύπτιοι είναι εκείνοι που αμφιβάλλουν περισσότερο για τις αγαθές προθέσεις των στρατιωτικών να εγκαθιδρύσουν τη δημοκρατία στη χώρα, γεγονός που ενισχύεται από τη βίαιη καταστολή των διαδηλωτών από στρατιώτες. Οι βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν τον Νοέμβριο θα γίνουν χωρίς την παρουσία ξένων παρατηρητών, κάτι που επίσης προκαλεί αμφιβολίες. Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, που θα μπορούσαν να σημειώσουν μια άνετη εκλογική νίκη, παραμένουν διχασμένοι σε μεταρρυθμιστές και σκληροπυρηνικούς, οπότε δεν διαφαίνεται η ύπαρξη μιας πολιτικής δύναμης που θα αντικαθιστούσε τον στρατό στην εξουσία.
ΙΟΡΔΑΝΙΑ
Δυναμώνουν οι διαμαρτυρίες
6 Η Ιορδανία μοιάζει με βραδυφλεγή βόμβα: παρότι οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας την περίοδο που ολόκληρη η Μέση Ανατολή είχε παραδοθεί στις λαϊκές εξεγέρσεις ήταν περιορισμένες, σταδιακά εκφράζεται ολοένα και πιο δυναμικά η αντίθεση στη διακυβέρνηση από τον βασιλιά Αμπντάλα. Ακόμη και η βασίλισσα Ράνια -το αντίστοιχο της λαίδης Νταϊάνα στον αραβικό κόσμο- δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο και έχει γίνει αντικείμενο χλεύης και αρνητικού σχολιασμού από τους υπηκόους της. Ο βασιλιάς, που υπήρξε πάρα πολύ δημοφιλής, βρίσκεται υπό διαρκή πίεση. Ο Αμπντάλα διέλυσε το υπουργικό συμβούλιο και υποσχέθηκε την άμεση εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, μεταξύ των οποίων και την ανάδειξη της κυβέρνησης ανάλογα με την πλειοψηφία των κομμάτων στο κοινοβούλιο. Οι κινήσεις αυτές, όμως, δεν αρκούν. Το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να αντιδρούν και να παίρνουν μέρος στις διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς ακόμη και οι φυλές του Νότου και της Ανατολής, που μέχρι τώρα ήταν φανατικά πιστές προς το παλάτι.
ΥΕΜΕΝΗ
Συνέδριο για τελική ρήξη
7 Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κράτη όπου έγιναν εξεγέρσεις, στην Υεμένη ο λόγος της εξέγερσης δεν ήταν μόνο η δίψα για ελευθερία και δημοκρατία, αλλά κυρίως, οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης των πολιτών που ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Τον Ιούνιο σημειώθηκε επίθεση στο προεδρικό μέγαρο και ο πρόεδρος Σάλεχ τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο της Σαουδικής Αραβίας. Ο Σάλεχ αρνείται να παραδώσει την εξουσία αλλά σύμφωνα με τον σαουδαραβικό Τύπο, δεν θα επιστρέψει στην Υεμένη φοβούμενος ότι θα έχει την τύχη του Μουμπάρακ. Στο μεταξύ, η αντιπολίτευση της χώρας οργανώσει για τις 17 Αυγούστου συνέδριο προκειμένου να ορίσει ένα "εθνικό συμβούλιο" και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανατροπή του Σάλεχ. Στο συνέδριο αναμένεται να συμμετάσχουν 700 πολιτικοί και προσωπικότητες της χώρας από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, με στόχο να βρεθεί κοινό έδαφος και να απομακρυνθεί ο κίνδυνος εμφυλίου, που αυτήν τη στιγμή μοιάζει πολύ πιθανός.
ΜΠΑΧΡΕΪΝ
Συλλήψεις και θάνατοι
8 Μετά τις διαδηλώσεις και τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας το προηγούμενο διάστημα, το καθεστώς του βασιλιά Χαμάντ μπιν αλ Χαλίφα εκδικείται τους αντιπάλους του, και μάλιστα χωρίς να υπάρξει καν μια? σύσταση από πλευράς Δύσης. Σε αντίθεση με τον Σαουδάραβα βασιλιά που έταξε μεταρρυθμίσεις και χρήματα για να κρατηθεί στην εξουσία, ο μονάρχης του Μπαχρέιν επέλεξε τη μετωπική σύγκρουση και τη βίαιη καταστολή. Τα στρατεύματα που έχουν έρθει από τη Σαουδική Αραβία για να υποστηρίξουν το σουνιτικό καθεστώς, σε μια χώρα όπου η πλειονότητα των κατοίκων είναι Σιίτες, σπέρνουν τον τρόμο στο Μπαχρέιν. Τέσσερις αντικαθεστωτικοί έχουν καταδικαστεί σε θάνατο, ενώ έχουν συλληφθεί δεκάδες ακτιβιστές, μεταξύ των οποίων γιατροί και νοσοκόμοι που τόλμησαν να καταγγείλουν δημοσίως τη βάναυση συμπεριφορά του στρατού απέναντι στους διαδηλωτές. Ακόμη και παίκτες της εθνικής ποδοσφαιρικής ομάδας συνελήφθησαν και βασανίστηκαν, επειδή υποστήριξαν ανοιχτά το κίνημα υπέρ του εκδημοκρατισμού του Μπαχρέιν.
ΤΟ ΑΙΜΑ ΠΝΙΓΕΙ ΤΗ ΣΥΡΙΑ
Γαϊτανάκι υποκρισίας για το πιο μεγάλο ξεκλήρισμα
Υστερα από πέντε μήνες αιματοχυσίας στη Συρία, τα θεμέλια του καθεστώτος Ασαντ έχουν αρχίσει να τρίζουν. Αυτήν τη στιγμή καμιά πλευρά δεν μπορεί να κάνει πίσω στην πάλη για την εξουσία μεταξύ εξεγερθέντων και κυβέρνησης, αλλά αυτό που έχει καταστεί σαφές είναι ότι οι αντιρρησίες δεν πρόκειται να υποχωρήσουν.
Το τελευταίο διάστημα και για πρώτη φορά η διεθνής κοινότητα -που παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις στη Συρία- δείχνει διατεθειμένη να παρέμβει, τουλάχιστον σε διπλωματικό επίπεδο, και να ασκήσει πιέσεις στον πρόεδρο Μπασάρ Αλ Ασαντ. Πριν από περίπου δύο εβδομάδες εκδόθηκε η πρώτη ανακοίνωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου καταδικάζεται η κρατική βία εναντίον των πολιτών.
Διαφοροποιώντας σημαντικά τη στάση της από προηγούμενες ανάλογες περιστάσεις, η Μόσχα συνυπέγραψε την ανακοίνωση, προειδοποιώντας μάλιστα τη συμμαχική Δαμασκό ότι εάν δεν προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, το μέλλον θα είναι "θλιβερό".
Ασυνήθιστη ήταν και η στάση της Σαουδικής Αραβίας, που ανακάλεσε τον πρέσβη της στη Δαμασκό, για να σηματοδοτήσει τη δυσαρέσκειά της. Το Ριάντ παίζει τον ρόλο του "προστάτη" των σουνιτικών κοινοτήτων στις αραβικές χώρες και με την κίνησή του ο βασιλιάς Αμπντουλάχ τούς έδωσε το μήνυμα.
Αμέσως ακολούθησαν το Μπαχρέιν και το Κουβέιτ, ενώ ο Αραβικός Σύνδεσμος εξέφρασε επίσης την ανησυχία του. Η Τουρκία, που, όπως δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν, θεωρεί την αναταραχή στη Συρία "εσωτερικό ζήτημα" λόγω της γειτονίας των δύο χωρών, έχει επίσης προειδοποιήσει τον Ασαντ ότι "εξαντλείται η υπομονή" της.
Ο μεγαλύτερος φόβος των γειτόνων της Συρίας είναι να βυθιστεί η χώρα στο θρησκευτικό μίσος και να ακολουθήσει ένας αιματηρός εμφύλιος, που γρήγορα θα μπορούσε να εξαπλωθεί στον Λίβανο και στο Ιράκ.
ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ
madam@pegasus.gr
Οκτώ μήνες μετά, από το Μαρόκο μέχρι το Μπαχρέιν, ο άνεμος της επανάστασης έχει κοπάσει και οι λαοί έχουν μείνει στο έλεος των δικτατόρων ή των καιροσκόπων
Επί εβδομάδες ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθούσε συνεπαρμένος τις εξεγέρσεις, πρώτα στην Τυνησία και μετά στην Αίγυπτο με αίτημα τη δημοκρατία και την ελευθερία. Η "αραβική άνοιξη" άνθιζε και εξαπλωνόταν σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική με εντυπωσιακή ταχύτητα. Περισσότερο από μισό χρόνο μετά, όμως, ο άνεμος της επανάστασης έχει κοπάσει και οι λαοί έχουν μείνει στο έλεος των δικτατόρων ή των καιροσκόπων.
Στο Κάιρο και το Αλγέρι οι εξεγερθέντες έρχονται αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα ότι οι μεταρρυθμίσεις όχι μόνο αργούν αλλά ίσως δεν έρθουν ποτέ, παρά τον βαρύ φόρο αίματος που πλήρωσαν οι πολίτες. Στη Λιβύη, παρά τη στρατιωτική υποστήριξη από τη Δύση, το καθεστώς Καντάφι δεν παραιτείται και τώρα το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας έχει μετατοπιστεί προς τη Συρία, όπου ο Μπασάρ Ασαντ έχει απομονωθεί ακόμη και από τους Αραβες και αγωνίζεται να γαντζωθεί στον προεδρικό θώκο αιματοκυλίζοντας τη χώρα.
Στις υπόλοιπες χώρες, όπου άναψε η σπίθα της εξέγερσης, οι πολίτες βλέπουν τις ηγεσίες τους είτε να εξαγοράζουν την παραμονή τους στην εξουσία με χρήμα και εικονική παραχώρηση δικαιωμάτων, είτε να καταστέλλουν σκαιότατα κάθε αντίδραση.
Σιγή ιχθύος
Η Δύση, προασπιζόμενη τα δικά της συμφέροντα και παίζοντας τα δικά της παιχνίδια στρατηγικής, δείχνει ενδιαφέρον μόνο για την κατάσταση στην πλούσια σε ενεργειακά κοιτάσματα Λιβύη και τη στρατηγικά σημαντική Συρία.
Για τα τεκταινόμενα στις άλλες χώρες, όπου παραβιάζονται καταφανώς τα ανθρώπινα δικαιώματα, τηρεί σιγή ιχθύος, όπως συνήθως...
ΜΑΡΟΚΟ
Ραντεβού τον Οκτώβρη
1 Ο βασιλιάς Μοχάμεντ ο 6ος που ανέλαβε τα ηνία της χώρας το 1999 θεωρείτο ένας από τους πιο προοδευτικούς ηγέτες της περιοχής. Αμέσως μετά τη στέψη του είχε προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό της χώρας και είχε παραχωρήσει πολλά δικαιώματα στις γυναίκες, οι οποίες μπορούν ακόμη και να αποκτήσουν τον τίτλο του ιμάμη. Ο Μαροκινός βασιλιάς πρόλαβε την εξάπλωση των εξεγέρσεων στη χώρα του, που περιορίστηκαν σε μερικές ειρηνικές πορείες διαμαρτυρίας. Ηδη από τον Μάρτιο, ο βασιλιάς υποσχέθηκε συνταγματικές αλλαγές, που εγκρίθηκαν μέσω δημοψηφίσματος μέσα στον Ιούλιο. Θεωρητικά, οι μεταρρυθμίσεις φέρνουν το Μαρόκο πιο κοντά στη δημοκρατία και περιορίζουν τις εξουσίες του μονάρχη, ο οποίος δεν θεωρείται πλέον "ιερό πρόσωπο". Εντούτοις ο βασιλιάς θα εξακολουθεί να παίρνει όλες τις σημαντικές αποφάσεις που αφορούν τη χώρα και τους υπηκόους του. Ακόμη, ο Μοχάμεντ προκήρυξε πρόωρες εκλογές που θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο, ενώ φρόντισε να εξασφαλίσει τη στήριξη των εργατικών συνδικάτων, μέσω ενός πακέτου πολλών δισ. με στόχο τη αύξηση των μισθών και την περαιτέρω επιχορήγηση των τροφίμων και της ενέργειας.
ΤΥΝΗΣΙΑ
Περιμένουν ακόμα εκλογές
2 Η επανάσταση του γιασεμιού άφησε σε πολλούς από τους εξεγερθέντες μια πικρή επίγευση, αφού οι πολυαναμενόμενες μεταρρυθμίσεις αργούν πολύ να έρθουν. Οπως είχε προαναγγείλει, η μεταβατική κυβέρνηση θα έπρεπε να παραδώσει την εξουσία μετά από έξι μήνες, όμως ήδη άρχισαν οι πρώτες κωλυσιεργίες: οι εκλογές που επρόκειτο να διεξαχθούν τον Ιούλιο μετατέθηκαν για τον ερχόμενο Οκτώβριο - με τη δικαιολογία ότι πρέπει να υπάρξει ο απαιτούμενος χρόνος για τα νέα κόμματα. Την ίδια στιγμή όμως η ανεργία αυξάνεται, καθώς η τουριστική βιομηχανία έχει παραλύσει και ο λαός αρχίζει να γίνεται όλο και πιο ανυπόμονος. Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν για καιρό με αίτημα τον εκδημοκρατισμό της χώρας και η καταστολή από τους αστυνομικούς γινόταν συχνά με ακόμη πιο σκαιό τρόπο από ότι την εποχή που μεσουρανούσε ο δικτάτορας Μπεν Αλι. Ο κόσμος βγαίνει πλέον στους δρόμους ζητώντας την ενότητα και το τέλος της βίας και του χάους που επικρατεί στην Τυνησία μετά την κατάλυση του δικτατορικού καθεστώτος.
ΑΛΓΕΡΙΑ
Δωροδοκίες και ...άτοκα δάνεια
3 Τον περασμένο Ιανουάριο οι Αλγερινοί είχαν κατακλύσει το Αλγέρι εμπνεόμενοι από τους γείτονές τους και ζητώντας την παραίτηση του προέδρου Μπουτεφλίκα. Ο πρόεδρος "σφράγισε" κυριολεκτικά την πρωτεύουσα της χώρας και κατέστειλε βίαια τους διαδηλωτές. Ο κίνδυνος για αναζωπύρωση των διαδηλώσεων ελλοχεύει πάντοτε και ο Μπουτεφλίκα το γνωρίζει καλά, οπότε έχει καταφύγει στη? δωροδοκία για να διατηρήσει το στάτους κβο. Χάρη στις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, η Αλγερία, παρότι μικρή χώρα, έχει μεγαλύτερο ΑΕΠ από τη Δανία, οπότε υπάρχουν τα αναγκαία κονδύλια γι' αυτά τα? δωράκια. Οι αλγερινές τράπεζες χορηγούν πλέον άτοκα δάνεια για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενώ πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι, όπως οι αστυνομικο και οι δάσκαλοι, θα λάβουν γενναιόδωρες αυξήσεις, που μερικές φορές ξεπερνούν το 100% του μισθού τους. Ταυτόχρονα, η Αλγερία προσπαθεί να διατηρήσει στενές επαφές με τη Δύση, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του "χωροφύλακα" της περιοχής για την Αλ Κάιντα της Βόρειας Αφρικής, που σύμφωνα με τον Μπουτεφλίκα, αρχίζει να εδραιώνεται στη Λιβύη.
ΛΙΒΥΗ
Βυθισμένη στον εμφύλιο
4 Μετά από τέσσερις μήνες ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών, οι δυνάμεις του Μουαμάρ Καντάφι εξακολουθούν να ελέγχουν μεγάλες περιοχές στη Δύση και τον Νότο της χώρας και το συμβούλιο των εξεγερθέντων έχει εδραιώσει τον έλεγχο στα ανατολικά. Η κατάσταση όμως φαίνεται ότι έχει φτάσει σε τέλμα, καθώς οι αντάρτες δεν καταφέρνουν να κερδίσουν έδαφος παρά την εμφανέστατη πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη της Δύσης. Ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει την έκβαση του πολέμου αυτού και όσο περνά ο καιρός και η εκστρατεία του ΝΑΤΟ δεν αποφέρει καρπούς, το κόστος αυξάνεται και τα κράτη-μέλη αρχίζουν να εμφανίζουν σημάδια κόπωσης. Η γαλλική κυβέρνηση, που πρωτοστάτησε στους βομβαρδισμούς και στην αναγνώριση του ανταρτικού συμβουλίου, πλέον συζητάει ακόμη και το ενδεχόμενο παραμονής του Καντάφι στη Λιβύη, με την προϋπόθεση ότι θα παραδώσει την εξουσία. Εκείνος, βέβαια, δεν εμφανίζεται διατεθειμένος να μετακινηθεί ούτε σπιθαμή και έτσι η χώρα παραμένει βυθισμένη στο χάος του εμφυλίου.
ΑΙΓΥΠΤΟΣ
Ο στρατός στην εξουσία
5 Η καρδιά της "αραβικής άνοιξης" χτυπούσε στην Αίγυπτο και ο κόσμος παρακολουθούσε την αγωνιώδη προσπάθεια των πολιτών να αποκαθηλώσουν το καθεστώς Μουμπάρακ. Πέντε μήνες μετά την παραίτηση του Αιγύπτιου προέδρου, η γεμάτη συμβολισμό πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου είναι και πάλι γεμάτη διαδηλωτές, η οργή των οποίων στρέφεται πλέον εναντίον του ανώτατου στρατιωτικού συμβουλίου που έχει αναλάβει τη διακυβέρνηση. Οι νεαροί Αιγύπτιοι είναι εκείνοι που αμφιβάλλουν περισσότερο για τις αγαθές προθέσεις των στρατιωτικών να εγκαθιδρύσουν τη δημοκρατία στη χώρα, γεγονός που ενισχύεται από τη βίαιη καταστολή των διαδηλωτών από στρατιώτες. Οι βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν τον Νοέμβριο θα γίνουν χωρίς την παρουσία ξένων παρατηρητών, κάτι που επίσης προκαλεί αμφιβολίες. Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, που θα μπορούσαν να σημειώσουν μια άνετη εκλογική νίκη, παραμένουν διχασμένοι σε μεταρρυθμιστές και σκληροπυρηνικούς, οπότε δεν διαφαίνεται η ύπαρξη μιας πολιτικής δύναμης που θα αντικαθιστούσε τον στρατό στην εξουσία.
ΙΟΡΔΑΝΙΑ
Δυναμώνουν οι διαμαρτυρίες
6 Η Ιορδανία μοιάζει με βραδυφλεγή βόμβα: παρότι οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας την περίοδο που ολόκληρη η Μέση Ανατολή είχε παραδοθεί στις λαϊκές εξεγέρσεις ήταν περιορισμένες, σταδιακά εκφράζεται ολοένα και πιο δυναμικά η αντίθεση στη διακυβέρνηση από τον βασιλιά Αμπντάλα. Ακόμη και η βασίλισσα Ράνια -το αντίστοιχο της λαίδης Νταϊάνα στον αραβικό κόσμο- δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο και έχει γίνει αντικείμενο χλεύης και αρνητικού σχολιασμού από τους υπηκόους της. Ο βασιλιάς, που υπήρξε πάρα πολύ δημοφιλής, βρίσκεται υπό διαρκή πίεση. Ο Αμπντάλα διέλυσε το υπουργικό συμβούλιο και υποσχέθηκε την άμεση εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, μεταξύ των οποίων και την ανάδειξη της κυβέρνησης ανάλογα με την πλειοψηφία των κομμάτων στο κοινοβούλιο. Οι κινήσεις αυτές, όμως, δεν αρκούν. Το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να αντιδρούν και να παίρνουν μέρος στις διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς ακόμη και οι φυλές του Νότου και της Ανατολής, που μέχρι τώρα ήταν φανατικά πιστές προς το παλάτι.
ΥΕΜΕΝΗ
Συνέδριο για τελική ρήξη
7 Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κράτη όπου έγιναν εξεγέρσεις, στην Υεμένη ο λόγος της εξέγερσης δεν ήταν μόνο η δίψα για ελευθερία και δημοκρατία, αλλά κυρίως, οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης των πολιτών που ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Τον Ιούνιο σημειώθηκε επίθεση στο προεδρικό μέγαρο και ο πρόεδρος Σάλεχ τραυματίστηκε και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο της Σαουδικής Αραβίας. Ο Σάλεχ αρνείται να παραδώσει την εξουσία αλλά σύμφωνα με τον σαουδαραβικό Τύπο, δεν θα επιστρέψει στην Υεμένη φοβούμενος ότι θα έχει την τύχη του Μουμπάρακ. Στο μεταξύ, η αντιπολίτευση της χώρας οργανώσει για τις 17 Αυγούστου συνέδριο προκειμένου να ορίσει ένα "εθνικό συμβούλιο" και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανατροπή του Σάλεχ. Στο συνέδριο αναμένεται να συμμετάσχουν 700 πολιτικοί και προσωπικότητες της χώρας από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, με στόχο να βρεθεί κοινό έδαφος και να απομακρυνθεί ο κίνδυνος εμφυλίου, που αυτήν τη στιγμή μοιάζει πολύ πιθανός.
ΜΠΑΧΡΕΪΝ
Συλλήψεις και θάνατοι
8 Μετά τις διαδηλώσεις και τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας το προηγούμενο διάστημα, το καθεστώς του βασιλιά Χαμάντ μπιν αλ Χαλίφα εκδικείται τους αντιπάλους του, και μάλιστα χωρίς να υπάρξει καν μια? σύσταση από πλευράς Δύσης. Σε αντίθεση με τον Σαουδάραβα βασιλιά που έταξε μεταρρυθμίσεις και χρήματα για να κρατηθεί στην εξουσία, ο μονάρχης του Μπαχρέιν επέλεξε τη μετωπική σύγκρουση και τη βίαιη καταστολή. Τα στρατεύματα που έχουν έρθει από τη Σαουδική Αραβία για να υποστηρίξουν το σουνιτικό καθεστώς, σε μια χώρα όπου η πλειονότητα των κατοίκων είναι Σιίτες, σπέρνουν τον τρόμο στο Μπαχρέιν. Τέσσερις αντικαθεστωτικοί έχουν καταδικαστεί σε θάνατο, ενώ έχουν συλληφθεί δεκάδες ακτιβιστές, μεταξύ των οποίων γιατροί και νοσοκόμοι που τόλμησαν να καταγγείλουν δημοσίως τη βάναυση συμπεριφορά του στρατού απέναντι στους διαδηλωτές. Ακόμη και παίκτες της εθνικής ποδοσφαιρικής ομάδας συνελήφθησαν και βασανίστηκαν, επειδή υποστήριξαν ανοιχτά το κίνημα υπέρ του εκδημοκρατισμού του Μπαχρέιν.
ΤΟ ΑΙΜΑ ΠΝΙΓΕΙ ΤΗ ΣΥΡΙΑ
Γαϊτανάκι υποκρισίας για το πιο μεγάλο ξεκλήρισμα
Υστερα από πέντε μήνες αιματοχυσίας στη Συρία, τα θεμέλια του καθεστώτος Ασαντ έχουν αρχίσει να τρίζουν. Αυτήν τη στιγμή καμιά πλευρά δεν μπορεί να κάνει πίσω στην πάλη για την εξουσία μεταξύ εξεγερθέντων και κυβέρνησης, αλλά αυτό που έχει καταστεί σαφές είναι ότι οι αντιρρησίες δεν πρόκειται να υποχωρήσουν.
Το τελευταίο διάστημα και για πρώτη φορά η διεθνής κοινότητα -που παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις στη Συρία- δείχνει διατεθειμένη να παρέμβει, τουλάχιστον σε διπλωματικό επίπεδο, και να ασκήσει πιέσεις στον πρόεδρο Μπασάρ Αλ Ασαντ. Πριν από περίπου δύο εβδομάδες εκδόθηκε η πρώτη ανακοίνωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου καταδικάζεται η κρατική βία εναντίον των πολιτών.
Διαφοροποιώντας σημαντικά τη στάση της από προηγούμενες ανάλογες περιστάσεις, η Μόσχα συνυπέγραψε την ανακοίνωση, προειδοποιώντας μάλιστα τη συμμαχική Δαμασκό ότι εάν δεν προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, το μέλλον θα είναι "θλιβερό".
Ασυνήθιστη ήταν και η στάση της Σαουδικής Αραβίας, που ανακάλεσε τον πρέσβη της στη Δαμασκό, για να σηματοδοτήσει τη δυσαρέσκειά της. Το Ριάντ παίζει τον ρόλο του "προστάτη" των σουνιτικών κοινοτήτων στις αραβικές χώρες και με την κίνησή του ο βασιλιάς Αμπντουλάχ τούς έδωσε το μήνυμα.
Αμέσως ακολούθησαν το Μπαχρέιν και το Κουβέιτ, ενώ ο Αραβικός Σύνδεσμος εξέφρασε επίσης την ανησυχία του. Η Τουρκία, που, όπως δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν, θεωρεί την αναταραχή στη Συρία "εσωτερικό ζήτημα" λόγω της γειτονίας των δύο χωρών, έχει επίσης προειδοποιήσει τον Ασαντ ότι "εξαντλείται η υπομονή" της.
Ο μεγαλύτερος φόβος των γειτόνων της Συρίας είναι να βυθιστεί η χώρα στο θρησκευτικό μίσος και να ακολουθήσει ένας αιματηρός εμφύλιος, που γρήγορα θα μπορούσε να εξαπλωθεί στον Λίβανο και στο Ιράκ.
ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ
madam@pegasus.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου