Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2011

Σε «ιστορικό χαμηλό» οι σχέσεις ΗΠΑ - Πακιστάν

http://news.kathimerini.gr

Αιτία, η επίθεση του ΝΑΤΟ που είχε ως συνέπεια να σκοτωθούν 24 Πακιστανοί
The New York Times

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Η αεροπορική επίθεση του ΝΑΤΟ, που είχε ως συνέπεια να σκοτωθούν 24 Πακιστανοί στρατιώτες το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, ανέδειξε μια πραγματικότητα που επηρεάζει καταλυτικά τις σχέσεις ΗΠΑ-Πακιστάν στο ζήτημα της φύλαξης των διαβόητων συνόρων του Αφγανιστάν: ότι οι τακτικές του πολέμου μπορούν να υποβαθμίσουν την ευρύτερη στρατηγική την οποία συμμερίζονται, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, οι ηγέτες και των δύο κρατών.


Οι ασάφειες γύρω από τις συνθήκες του περιστατικού περιπλέκουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα, καθώς οι Πακιστανοί ισχυρίζονται ότι τα δύο συνοριακά τους φυλάκια δέχθηκαν απρόκλητη επίθεση, ενώ οι Αφγανοί αντιτείνουν ότι ζήτησαν αεροπορική στήριξη όταν δέχθηκαν πυρά από την πλευρά των πακιστανικών συνόρων. Πάντως, η αντίδραση στο Πακιστάν ήταν τυπική τέτοιων περιπτώσεων, δηλαδή οργή και εκκλήσεις για εκδίκηση. Το ίδιο γνώριμη ήταν και η αμερικανική αντίδραση, που συνδύαζε την έκφραση λύπης για το περιστατικό με την απογοήτευση και την καχυποψία. Οι πράξεις και οι παραλείψεις των δύο πλευρών αντικατοπτρίζουν την εντεινόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης, η οποία γίνεται όλο και πιο δύσκολο να αποκατασταθεί με κάθε επιπλέον συμβάν.

Το ερώτημα είναι πλέον, όπως το έθεσε ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος την προηγούμενη Κυριακή, «τι υπομονή έχει απομείνει;» σε μια σχέση που υποχωρεί διαρκώς σε ιστορικά χαμηλά ψυχρότητας, μετά τη σύλληψη του Αμερικανού πράκτορα της CIA Ρέιμοντ Ντέιβις τον περασμένο Γενάρη, τη δολοφονία του Οσάμα μπιν Λάντεν τον Μάιο και τον θάνατο τόσο πολλών Πακιστανών στρατιωτών πρόσφατα. Σε κάθε μία από τις παραπάνω περιπτώσεις, το Πακιστάν είχε σοβαρά επιχειρήματα να υποστηρίξει ότι οι ΗΠΑ παραβιάζουν την εθνική του κυριαρχία. Ακόμη και αν οι συνθήκες καθιστούσαν απαραίτητες τις συγκεκριμένες πράξεις, κατέστησαν δύσκολο το να διατηρηθεί η στήριξη της πακιστανικής κοινής γνώμης στη στρατηγική συνεργασία μεταξύ Ισλαμαμπάντ και Ουάσιγκτον, η οποία θεωρείται απαραίτητη και από τις δύο πλευρές ώστε να έχει επιτυχή έκβαση ο πόλεμος στο Αφγανιστάν. «Φανταστείτε πώς θα νιώθαμε εδώ στις ΗΠΑ, εάν 24 Αμερικανοί στρατιώτες είχαν σκοτωθεί από τις πακιστανικές δυνάμεις», δήλωσε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Ρίτσαρντ Τζ. Ντάρμπιν στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News.

Η διαμάχη είναι ένα από τα αποτελέσματα της διμέτωπης στρατηγικής των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, η οποία βασίζεται τόσο στη διαπραγμάτευση όσο και στη συνέχιση της μάχης για να τελειώσει ο πόλεμος. Το τελευταίο επεισόδιο έλαβε χώρα λίγο μετά την επίσκεψη της Χίλαρι Κλίντον στο Πακιστάν, κατά τη διάρκεια της οποίας η Αμερικανίδα ΥΠΕΞ απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση στις Αρχές της χώρας να εντείνουν τις πιέσεις τους προς τους εξτρεμιστές ώστε να διακόψουν τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Αφγανιστάν, ενώ ταυτόχρονα να συμβάλουν ώστε μετριοπαθή στελέχη του κινήματος των Ταλιμπάν να προσέλθουν στο τραπέζι των συνομιλιών.

Η κυρία Κλίντον χαρακτήρισε την προσέγγιση της Αμερικής «τσακωμό, συζήτηση, οικοδόμηση», εννοώντας ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να πολεμούν τους αντάρτες στο Αφγανιστάν, να επιζητούν τις διαπραγματεύσεις με όσους προτίθενται να συμμετάσχουν στις πολιτικές διαδικασίες και να οικοδομούν οικονομικές σχέσεις με την ευρύτερη περιοχή. Ολα τα παραπάνω είναι ουσιώδη για την ειρήνη στο Αφγανιστάν και η επιτυχία τους εξαρτάται απολύτως από το Πακιστάν. Ετσι, οι δύο χώρες ενεπλάκησαν σε μια στρατηγική συνεργασία η οποία πιέζεται συνεχώς λόγω των τακτικών που χρησιμοποιούν. Πάντως, η διπλωματία της κυρίας Κλίντον φάνηκε να ηρεμεί τις εντάσεις στις σχέσεις των δύο κρατών, σύμφωνα με μαρτυρίες αξιωματούχων αμφοτέρων των πλευρών. «Και μετά, συνέβη ένα επεισόδιο που μας γύρισε από εκεί που ξεκινήσαμε πριν από την επίσκεψή της», σημειώνει ο Βαλί Νασρ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Tufts.

Δύο «γραμμές» στο Αφγανιστάν

Το πρόβλημα, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, είναι ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν μία, αλλά δύο στρατηγικές στο Αφγανιστάν. Ενώ ο Λευκός Οίκος και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πιστεύουν ότι μόνο μια διαπραγμάτευση για το πολιτικό μέλλον της χώρας θα δώσει τέλος στον πόλεμο, ο αμερικανικός στρατός και οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ πιστεύουν ότι πρέπει να ενισχυθεί η πίεση που ασκείται στους Ταλιμπάν πριν από την ουσιαστική έναρξη της απόσυρσης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα, το 2014.

Η τακτική του στρατού έχει οδηγήσει σε κλιμάκωση των συγκρούσεων στο ανατολικό Αφγανιστάν, στα σύνορα με το Πακιστάν. Πρόσφατα, μια μεγάλης κλίμακας επιχείρηση από 11.000 NATOϊκούς και 25.000 Αφγανούς στρατιώτες σε επτά επαρχίες του ανατολικού Αφγανιστάν είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο ή τη σύλληψη εκατοντάδων εξτρεμιστών, πολλοί εκ των οποίων χρησιμοποιούσαν ως βάση το Πακιστάν. Επιπλέον, τους τελευταίους μήνες οι αμερικανικές δυνάμεις παραπονούνται ότι δέχονται πυρά μέσα από την πακιστανική επικράτεια, όπως ακριβώς υποστηρίζουν ότι συνέβη και στο περιστατικό της περασμένης εβδομάδας. Πολλές φορές αντιδρούν ζητώντας αεροπορική κάλυψη. Επί της ουσίας, δηλαδή, οι Αμερικανοί αξιωματικοί στο έδαφος αποφασίζουν επιτόπου για την πορεία των αμερικανοπακιστανικών σχέσεων. Μετά και το τελευταίο περιστατικό, η ζημιά που έχει γίνει είναι μεγάλη και δεν είναι βέβαιο πότε θα ξαναξεκινήσει η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου