47 χρόνια, 3 μήνες, 22 μέρες Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση. Μια μεγάλη τηλεοπτική ιστορία, γεμάτη λαμπρές σελίδες και πρόσωπα που άφησαν εποχή, αλλά κι ένας δημόσιος φορέας που στιγματίστηκε από αναρίθμητα σκάνδαλα και πολιτικές αμαρτίες. Αυτό ωστόσο δεν αναιρεί την προσφορά της στην ενημέρωση και στον πολιτισμό και δεν μειώνει τους πολλούς και μεγάλους σταθμούς στην πολύχρονη πορεία της.
Ιούλιος 1969. Ο Ιάσων Μοσχοβίτης περιγράφει το πρώτο βήμα του ανθρώπου στη Σελήνη. Ηταν και η πρώτη διεθνής απ' ευθείας σύνδεση της ΕΡΤ«Καλησπέρα σας, κυρίες και κύριοι. Από σήμερα το ΕΙΡ καθιερώνει σειρά πειραματικών τηλεοπτικών εκπομπών με ποικίλο περιεχόμενο. Οσοι από εσάς έχουν συσκευές τηλεοράσεως θα μπορούν να τις παρακολουθούν στο κανάλι 5». Με αυτά τα λόγια στις 23 Φεβρουαρίου του 1966, στις 18.30 ακριβώς, η εκφωνήτρια Ελένη Κυπραίου, με τη συνδρομή του δημοσιογράφου Γιώργου Κάρτερ, άνοιγε την πρώτη ελληνική τηλεοπτική εκπομπή, καλωσορίζοντας στο νέο μέσο τούς μόλις 1.500 Αθηναίους που είχαν δέκτες εκείνη την εποχή. Τις επόμενες δύο ώρες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα δελτίο ειδήσεων, την εκπομπή «Γεια σας, κυρία μου», ένα ντοκιμαντέρ και μια ταινία μικρού μήκους.
Παρ' όλα αυτά, η ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης είχε αρχίσει στην πραγματικότητα από το 1951, οπότε με το νόμο 1663 είχε προβλεφθεί η ίδρυση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων -διάταξη η οποία καταργήθηκε 15 χρόνια αργότερα-, ενώ παράλληλα είχε προβλεφθεί και η λειτουργία της Υπηρεσίας Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ), που θα είχε την αρμοδιότητα για την εγκατάσταση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.
Από τη ΔΕΗ
Οι πρώτες απόπειρες παραγωγής προγράμματος είχαν γίνει κιόλας από τις αρχές της δεκαετίας του '60 από τη ΔΕΗ, που λειτούργησε τον πρώτο πειραματικό σταθμό της ελληνικής τηλεόρασης το 1961 στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.
* Το 1966 ξεκίνησε και η Υπηρεσία Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ κι αργότερα ΥΕΝΕΔ), που εξέπεμπε τρεις φορές την εβδομάδα.
* Το 1970 το Εθνικό Ιδρυμα Ραδιοτηλεόρασης (ΕΙΡ) μετεξελίχθηκε σε Εθνικό Ιδρυμα Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (ΕΙΡΤ).
* Το 1974 το ΕΙΡΤ μετακόμισε από την πλατεία Βικτωρίας στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής.
* Το 1975, με τη μεταπολίτευση, το ΕΙΡΤ μετατράπηκε σε Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ), με σκοπό την «ενημέρωση, την επιμόρφωση και την ψυχαγωγία του ελληνικού λαού».
* Το 1979 η ΕΡΤ έκανε την πρώτη έγχρωμη μετάδοση με το σύστημα Secam.
* Το 1982 η ΕΡΤ συγχωνεύτηκε με την ΥΕΝΕΔ σε έναν ενιαίο φορέα της ελληνικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
* Το 1987 η ΕΡΤ αναδιαρθρώθηκε εν όψει του ερχομού των ιδιωτικών σταθμών. Η ΕΡΤ1 και η ΕΡΤ2 συγχωνεύτηκαν σε έναν ενιαίο φορέα, την ΕΡΤ Α.Ε., που λειτουργεί μέχρι σήμερα ως ανώνυμη εταιρεία-Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Η ΕΡΤ ελέγχεται και εποπτεύεται από το κράτος μέσω του υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως και έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια.
* Το 1989 η ΕΡΤ έχασε το μονοπώλιο της τηλεοπτικής μετάδοσης και παραγωγής. Η εγχώρια τηλεόραση μπήκε σε άλλη εποχή, με τη λειτουργία αρχικά του MEGA και του ΑΝΤ1. Σύντομα άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους 140 ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί, εθνικοί και τοπικοί.
* Το 2006 η ΕΡΤ ξεκίνησε τις πρώτες ψηφιακές εκπομπές με τα κανάλια Σπορ+, Πρίσμα+ και Σινέ+, που ήταν στον αέρα μέχρι τον Μάρτιο του 2012.
* Το 2010 η ΕΡΤ άρχισε τις ψηφιακές εκπομπές των τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας (ΕΤ1, ΝΕΤ, ΕΤ3).
* Το 2011 η ΕΡΤ άρχισε την πιλοτική εκπομπή του πρώτου καναλιού υψηλής ευκρίνειας, ERT HD.
* Το 2013 η ΕΡΤ κλείνει με απόφαση της τρικομματικής κυβέρνησης.
Η ΕΡΤ έχει τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας, την ΕΤ1 και τη ΝΕΤ, που εκπέμπουν από την Αθήνα, και την ΕΤ3, που εκπέμπει από τη Θεσσαλονίκη. Επίσης, εκπέμπει σε άλλες χώρες δορυφορικά μέσω του ERT-World (Ert Sat).
Ακόμη, έχει υπό τον πλήρη έλεγχό της τους ραδιοφωνικούς σταθμούς με έδρα την Αθήνα:
* Πρώτο Πρόγραμμα (πρώην ΝΕΤ FM), Δεύτερο Πρόγραμμα, Τρίτο Πρόγραμμα, ΕΡΑ Σπορ, Kosmos 93,6, Φιλία,
* τους περιφερειακούς σταθμούς 102 FM (Θεσσαλονίκη), 95,8 FM (Θεσσαλονίκη), Τρίτο Πρόγραμμα, Ρ/Σ Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη),
* τους 19 περιφερειακούς ραδιοσταθμούς (Κέρκυρας, Πάτρας, Β. Αιγαίου, Ηρακλείου, Χανίων, Κομοτηνής, Καβάλας, Σερρών, Φλώρινας, Ιωαννίνων, Βόλου, Λάρισας, Τρίπολης, Καλαμάτας, Πύργου, Ορεστιάδας, Ζακύνθου και Ν. Αιγαίου).
* Επιπλέον, ένα διεθνή ραδιοφωνικό σταθμό, την ΕΡΑ5, γνωστότερο ως «Η Φωνή της Ελλάδας», που μαζί με το Τρίτο Πρόγραμμα του Ρ/Σ Μακεδονίας εκπέμπουν στα βραχέα με παγκόσμια εμβέλεια.
* Τέλος, διαθέτει το περιοδικό «Ραδιοτηλεόραση», τα Μουσικά Σύνολα, με τρεις ορχήστρες και μία χορωδία, καθώς και την ορχήστρα της ΕΤ3, το Μουσείο-Αρχείο και το site www.ert.gr.
Αναρίθμητες εκπομπές που άφησαν εποχή («Σύγχρονη Εύα», «Συνέβη στην Ελλάδα», «Κάθε μεσημέρι», «Οι παλιοί μας φίλοι», «Τρεις στον αέρα», «Ρεπόρτερς», «Αλάτι και πιπέρι» κ.ά.), σίριαλ που δεν ξεχαστούν ποτέ («Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Οι Πανθέοι», «Παράξενος ταξιδιώτης», «Γιούγκερμαν», «Συμβολαιογράφος», «Λούνα παρκ», «Η γειτονιά μας», «Αστροφεγγιά» κ.ά.), πολυβραβευμένα ντοκιμαντέρ («Μονόγραμμα», «Παρασκήνιο», «Εξάντας» κ.ά.), μεγάλα γεγονότα (Ολυμπιακοί Αγώνες, Mundial, Euro, Eurovision), αποκλειστικότητες, πρωτιές.
«Το θέατρο της Δευτέρας», μια ποιοτική παραγωγή της ΕΡΤ που δίδαξε στους Ελληνες την παγκόσμια δραματουργία. Στη φωτογραφία Νίκος Γαλανός, Αντιγόνη Βαλάκου, Λυκούργος ΚαλλέργηςΠρωτεργάτες Ποιοι ήταν όμως οι πρωτεργάτες;
* Ο πρώτος γενικός διευθυντής του ΕΙΡ ήταν ο Γρηγόρης Δαφνής.
* Ο πρώτος ηθοποιός που εμφανίστηκε ήταν ο Βασίλης Διαμαντόπουλος, στο μονόπρακτο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Αυτός και το παντελόνι του».
* Ο πρώτος παρουσιαστής (στις πειραματικές εκπομπές της ΔΕΘ) ήταν ο Αλκης Στέας (1961).
* Η πρώτη αθλητική εκπομπή ήταν η «Αθλητική Κυριακή» με τον Γιάννη Διακογιάννη (1966). Είναι μέχρι σήμερα η μακροβιότερη παραγωγή της ελληνικής τηλεόρασης.
* Η πρώτη παρουσιάστρια πολιτιστικής εκπομπής («Θέματα Λόγου και Τέχνης») ήταν η Μαρία Καββαδία (1967).
* Η πρώτη εξωτερική μετάδοση (με έξι κάμερες) έγινε από το Θέατρο Ακροπόλ, όπου προβλήθηκε τετράωρο σόου με τον Νίκο Μαστοράκη (1967).
* Η πρώτη διεθνής απ' ευθείας σύνδεση έγινε με το κύκλωμα της Eurovision για τη μετάδοση της προσεδάφισης και του περιπάτου του πληρώματος του Apollo 12 στη Σελήνη (1969).
* Το πρώτο σίριαλ ήταν ο «Κύριος συνήγορος» (1970).
Από τότε πέρασαν πολλές δεκαετίες. Οι κυβερνήσεις εναλλάσσονταν η μια μετά την άλλη, όπως και οι πεφωτισμένοι ειδικοί με τα κομματικά στελέχη κι όλους εκείνους που ήθελαν την ΕΡΤ απλό φερέφωνο του κάθε κρατούντος. Εχουμε να θυμόμαστε πολλά καλά, αλλά και πολλά κακά.
Ολοι περιμέναμε μέχρι την τελευταία στιγμή τον «γίγαντα» να ξυπνήσει. Δυστυχώς, αυτό δεν έγινε ποτέ. Ωστόσο πάντα υπήρχαν περιθώρια βελτίωσης. Κανείς δεν περίμενε τη χθεσινή εξέλιξη...
Τρίτη 11 Ιουνίου, 21.00: επισήμως το τελευταίο δελτίο ειδήσεων με την Ελλη Στάη. Οι εργαζόμενοι όμως επιμένουν!
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου