Δημοτικές Εκλογές στην Τουρκία. Στοιχεία και Αριθμοί

52.695.831 εγγεγραμμένοι (περίπου 26,7 εκατομμύρια γυναίκες και 25,9 άνδρες) στους εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόροι θα κληθούν στις 30 Μαρτίου να ρίξουν την ψήφο τους σε μια από τις 194.310 κάλπες που θα στηθούν σε ολόκληρη την Τουρκία για να αναδείξουν τους τοπικούς άρχοντες στους 2.131 δήμους της χώρας. Δημοτικές εκλογές γίνονται στην Τουρκία κάθε 5 χρόνια και σε έναν γύρο.

Δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι έχουν όσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους την ημέρα των εκλογών, στις 30 Μαρτίου 2014. Στις εκλογές αυτές θα ψηφίσουν 2,5 εκατομμύρια νέοι ψηφοφόροι. Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι το 70-75% του συνόλου των εγγεγραμμένων ψηφίζει σε αστικές περιοχές.

Οι κάλπες θα παραμείνουν ανοιχτές από τις 07.00 ως τις 16.00 σε 32 νομούς της ανατολικής και νοτιοανατολικής Τουρκίας και από τις 08.00 ως τις 17.00 στους υπόλοιπους.

Οι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν αναλόγως του τόπου διαμονής τους:

• Οι ψηφοφόροι που διαμένουν σε χωριά (köy) θα ψηφίσουν για: (1) τα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου (il genel meclisi) του νομού τους, (2) τον μουχτάρη (πρόεδρο) του χωριού τους και (3) τα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου (köy ihtiyar meclisi)

• Οι ψηφοφόροι που διαμένουν σε περιφερειακούς δήμους [δήμους που δεν είναι μητροπολιτικοί] θα ψηφίσουν για: (1) τα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου (il genel meclisi) του νομού τους, (2) τον δήμαρχο και τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου του (περιφερειακού) δήμου τους, (3) τον μουχτάρη (πρόεδρο) της συνοικίας τους και (4) τα μέλη του οικείου συνοικιακού συμβουλίου (mahalle ihtiyar meclisi)
• Οι ψηφοφόροι που διαμένουν εντός των ορίων μητροπολιτικών δήμων θα ψηφίσουν για: (1) τον δήμαρχο του μητροπολιτικού δήμου, (2) τον δήμαρχο και τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου του (περιφερειακού) δήμου τους, (3) τον μουχτάρη (πρόεδρο) της συνοικίας τους και (4) τα μέλη του οικείου συνοικιακού συμβουλίου (mahalle ihtiyar meclisi).

Ο αριθμός των ψηφοφόρων ανά κάλπη έχει οριστεί στους 320.

Οι εφορευτικές επιτροπές των εκλογικών τμημάτων απαρτίζονται συνήθως από 5 άτομα (πρόεδρος, αντιπρόεδρος και 3 μέλη), τα οποία επιλέγονται μεταξύ των εκπαιδευτικών και άλλων δημοσίων υπαλλήλων από τις κατά τόπους νομαρχίες. Οι σχετικοί κατάλογοι εγκρίνονται και οριστικοποιούνται από το Ανώτατο Εκλογοδικείο (Yüksek Seçim Kurulu). Στις εφορευτικές επιτροπές των εκλογικών τμημάτων στην Τουρκία δεν υπάρχουν αντιπρόσωποι δικαστικής αρχής.

Οι ψηφοφόροι θα χρησιμοποιήσουν 3 φακέλους διαφορετικών χρωμάτων για 5 διαφορετικού χρώματος ψηφοδέλτια: * Πορτοκαλί φάκελο (για τα νομαρχιακά συμβούλια), * Γαλάζιο (για τους δημάρχους/δημοτικά συμβούλια: το τυπωμένο σε λευκού χρώματος χαρτί ενιαίο μακρύ ψηφοδέλτιο για τον δήμαρχο/δημοτικό συμβούλιο του μητροπολιτικού δήμου και/ή το τυπωμένο σε κίτρινου χρώματος χαρτί ενιαίο μακρύ ψηφοδέλτιο για τον δήμαρχο/δημοτικό συμβούλιο του περιφερειακού τους δήμου) και * Μοβ φάκελο (για τους προέδρους χωριών και συνοικιών και τα μέλη των κοινοτικών και συνοικιακών συμβουλίων).

Τα πολιτικά κόμματα που θα συμμετάσχουν: Στα ‘ενιαία μακριά ψηφοδέλτια’ περιέχονται, με τα λογότυπα τους το ένα μετά το άλλο, τη λίστα με τα ονόματα δημάρχου και δημοτικού συμβουλίου και τον ειδικό χώρο για να βάλει κανείς την σφραγίδα με το ‘Ναι’ στο κόμμα/δήμαρχο της επιλογής του, τα 27 κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές.

Μεγάλοι δήμοι είναι οι 81 πόλεις-πρωτεύουσες των ισάριθμων νομών, εκ των οποίων οι 30 είναι μητροπολιτικοί[i]. Στους μητροπολιτικούς και μεγάλους δήμους ‘υπάγονται’ οι κεντρικοί περιφερειακοί δήμοι –για παράδειγμα η Κωνσταντινούπολη έχει 39 δήμους, η Άγκυρα 25, η Σμύρνη 21, το Ντιάρμπακιρ 14, η Προύσα 17 κλπ.

Οι γυναίκες υποψήφιοι στις Δημοτικές εκλογές είναι η μεγάλη αδυναμία όλων των κομμάτων. Ο Σύλλογος Υποστήριξης Γυναικών Υποψηφίων (KADER) τύπωσε αφίσα που καλούσε τα κόμματα «Να μην ξεχάσουν τις γυναίκες». Οι αριθμοί που έδωσε η πρόεδρος του Συλλόγου, Τσιγντέμ Αϊντίν, είναι από τις προηγούμενες (2009) δημοτικές εκλογές και μιλούν από μόνοι τους: το όλο 26 γυναίκες δήμαρχοι, 1.340 γυναίκες στο σύνολο των 31.790 μελών δημοτικών συμβουλίων και 110 γυναίκες στο σύνολο των 3.379 μελών νομαρχιακών συμβουλίων. Στις εκλογές της 30ης Μαρτίου μόνο το 3,3% των υποψηφίων, κατά μέσο όρο, είναι γυναίκες –στο ΑΚΡ το ποσοστό αυτό είναι 1,1% (16 υποψήφιες), στο CHP 4,3% (51), στο ΜΗΡ 2,5% (35).

Στις εκλογές της 30ης Μαρτίου ο μεγάλος αγώνας παίζεται στις 3 μεγάλες πόλεις που όποιος τις πάρει κερδίζει ασφαλώς τον ‘αγώνα των εντυπώσεων’: την Κωνσταντινούπολη (9.997.1024 ψηφοφόροι και 32.165 εκλογικά τμήματα), την οποία οι ισλαμιστές κρατούν από το 1994 (που είχε εκλεγεί δήμαρχος ο Ερντογάν με το Κόμμα της Αρετής του Έρμπακαν), την Άγκυρα (3.607.785/12.234), που κατέχουν επίσης οι ισλαμιστές (με τον Μελίχ Γκιοκτσέκ που εξελέγη το 1994 με το Κόμμα της Αρετής) και τη Σμύρνη (3.030.463/10.296) που θεωρείται ‘προπύργιο του CHP’ (ο Αζίζ Κοτζάογλου που είναι δήμαρχος από το 2004 είναι υποψήφιος και σε αυτές τις εκλογές).

Τη Σμύρνη θεωρείται βέβαιο ότι θα την κρατήσει το CHP. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, όμως, η κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα φαίνεται να έχει στραφεί υπέρ της αντιπολίτευσης και το αποτέλεσμα να παιχτεί για μερικές χιλιάδες ή εκατοντάδες ψήφους.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο τόσο ο Κιλιτσντάρογλου (CHP) όσο και ο Μπαχτσελί (ΜΗΡ) εφιστούν εδώ και ένα μήνα την προσοχή των ψηφοφόρων και των εκλογικών αντιπροσώπων τους σε ενδεχόμενη προσπάθεια νοθείας.

Τα αποτελέσματα των εκλογών ανακοινώνονται από το Ανώτατο Εκλογοδικείο (YSK) στο οποίο συγκεντρώνονται όλα τα αποτελέσματα από το σύνολο των εκλογικών τμημάτων (μέσω των εκλογικών συμβουλίων στις κατά τόπους νομαρχίες).

Το Ανώτατο Εκλογοδικείο χρησιμοποιεί ένα (λογισμικό) σύστημα, το SEÇSİS, αρχής γενομένης από τις βουλευτικές εκλογές του 2007, το οποίο έχει έκτοτε εγείρει συζητήσεις ως προς τη βάση δεδομένων και την τεχνολογία στην οποία βασίζεται και επομένως καχυποψία ως προς την ασφάλεια και τη διαφάνεια του.

Για το λόγο αυτό έχουν δημιουργηθεί δύο πλατφόρμες ανεξάρτητων εθελοντών –η «Sandik-basindayiz» (Είμαστε–στις-κάλπες: http://www.sandikbasindayiz.org/) και η «Oy-ve-otesi» (Ψήφος-και-επέκεινα: http://www.oyveotesi.org/), οι οποίοι ‘για να γίνουν δίκαιες και διαφανείς εκλογές’ θα παραβρίσκονται στα εκλογικά τμήματα λειτουργώντας ως ‘επιβλέποντες’ –πέραν και εκτός από τους αντιπροσώπους των κομμάτων. Οι πλατφόρμες αυτές που ξεκίνησαν και οργανώθηκαν ξεχωριστά η καθεμιά μετά τα γεγονότα του Πάρκου Γκεζί, ενώθηκαν πρόσφατα και έχουν μέχρι σήμερα συγκεντρώσει γύρω στους 25.000 εθελοντές (από τους περίπου 33.000 που χρειάζονται για τα εκλογικά τμήματα της Κωνσταντινούπολης). Μια εκπρόσωπος της «Είμαστε-στις-κάλπες» έλεγε σήμερα το πρωί στο ‘Ατσίκ Ράντιο’, όπου ήταν καλεσμένη, ότι τις πλατφόρμες τις έχει αναγνωρίσει το Ανώτατο Εκλογοδικείο, χρειάστηκε όμως να ορίσουν έναν ‘ανεξάρτητο υποψήφιο δήμαρχο’ ώστε τελικά να μπορέσουν οι εθελοντές να παραβρίσκονται στα εκλογικά τμήματα ως αντιπρόσωποί του…

Τέλος, στην Τουρκία απαγορεύεται καθ’ όλο το 24ωρο της ημέρας των εκλογών η πώληση και κατανάλωση οινοπνευματωδών καθώς και η οπλοφορία.

[i] Άγκυρα, Άδανα, Αϊδίνι (Aydın), Αντιόχεια (Hatay), Αττάλεια, Βαν (Van), Γκαζιάντεπ (Gaziantep), Έρζουρουμ, Εσκίσεχιρ, Ικόνιο (Konya), Καισάρεια (Kayseri), Κωνσταντινούπολη, Κωτύωρα (Ordu), Μαγνησία (Manisa), Μάρας (Kahramanmaraş), Μάρντιν, Μαλάτια, Μερσίνα, Μούγλα, Νικομήδεια (İzmit), Ντενίζλι, Ντιάρμπακιρ, Ούρφα (Şanlıurfa), Παλαιόκαστρο (Balıkesir), Προύσα, Ραιδεστός (Tekirdağ), Σακάρια, Σαμψούντα, Σμύρνη, Τραπεζούντα.
ΠΗΓΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΤΕΡΑ