Η κατάσταση στην Ουκρανία μετά το καθοδηγούμενο από τις ΗΠΑ κυβερνητικό πραξικόπημα παίρνει όλο και πιο ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Οι νεοφασίστες καταλαμβάνουν το ένα μετά το άλλο τα κυβερνητικά και κρατικά πόστα. Σε λίγες μέρες –στις 25 Μαΐου- θα λάβουν χώρα προεδρικές εκλογές μέσα σ΄ ένα κλίμα έντασης και τρομοκρατίας. Φασιστικές συμμορίες χρηματοδοτούμενες απ΄ τους ολιγάρχες, ειδικές ομάδες της CIA και του FBI δρουν έξω από κάθε νόμο. Δυό από τα τελευταία γεγονότα ήταν η απόπειρα δολοφονίας του ΓΓ του ΚΚ Ουκρανίας Πέρο Σιμονένκο στις 16 Μαΐου και η προσπάθεια να απαγορευτεί το ΚΚ Ουκρανίας με το πρόσχημα ότι υποστηρίζει «αποσχιστικές δραστηριότητες».
1. Οι ΗΠΑ θέλουν να μετατρέψουν σταδιακά την Ουκρανία σε μια εστία διαρκούς έντασης, η οποία θα βρίσκεται λίγο πιο κάτω απ΄ το όριο του πολέμου, ώστε να την αναζωπυρώνουν, σε περίπτωση που η Ρωσία τής έστεκε εμπόδιο σε άλλα μέρη του κόσμου.
2. Γίνεται προσπάθεια μιας παράκαμψης των δομών του ΝΑΤΟ από τις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα προωθείται μια συμμαχία με τις ρωσόφωνες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες της ΕΕ, η οποία θα φτάνει μέχρι την Κεντρική Ασία. Στόχος είναι η περικύκλωση προς Ρωσίας.
3. Η επιρροή προς Γερμανίας στην περιοχή προς ρωσόφωνης Ανατολικής Ευρώπης μειώνεται προς όφελος των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα οι σχέσεις των δυό ιμπεριαλιστικών χωρών να παίρνουν έναν χαρακτήρα χαμηλής προς το παρόν έντασης.
***
του Rainer Rupp
Ο Αλβέρτος Αϊνστάιν φέρεται να είπε κάποτε: «Αν είχα στη διάθεσή μου μόνο μια ώρα για να λύσω ένα πρόβλημα, θα χρησιμοποιούσα τα πρώτα 55 λεπτά για να θέσω τα σωστά ερωτήματα. Γιατί αν έχω πρώτα διατυπώσει τα σωστά ερωτήματα, θα μπορούσα να λύσω το πρόβλημα σε λιγότερο από πέντε λεπτά». Στο ζήτημα της κρίσης στην Ουκρανία οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται σε μια παρόμοια κατάσταση. Γι΄ αυτούς όμως τα ερωτήματα που αφορούν στις αιτίες της αστάθειας στη χώρα δυσκολεύεται από τα «ποιοτικά Μέσα Ενημέρωσης», τα οποία πουλούν την προπαγάνδα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ ως γεγονότα. Έτσι συνέβηκε π.χ. με την υποτιθέμενη ρωσική παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου κατά την ενσωμάτωση της Κριμαίας. Μια εξαίρεση αποτελεί ο συντηρητικός [καθηγητής] του Διεθνούς Δικαίου Ράινχαρτ Μέρκελ, ο οποίος επεξεργάστηκε τη νομική πλευρά της διαδικασίας στην [εφημερίδα] FrankfurterAllgemeine Zeitung στις 2 Απριλίου: «Προσάρτησε η Ρωσία την Κριμαία; Όχι. Ήταν το δημοψήφισμα στην Κριμαία και η απόσχισή της αντίθετα προς το Διεθνές Δίκαιο; Όχι. Ήταν επομένως νόμιμα; Όχι, παραβίασαν το ουκρανικό Σύνταγμα (αλλά αυτά δεν είναι ζητήματα που αφορούν στο Διεθνές Δίκαιο). Δεν έπρεπε όμως η Ρωσία να απορρίψει την προσχώρηση της Κριμαίας εξαιτίας αυτής της αντισυνταγματικότητας; Όχι, το ουκρανικό Σύνταγμα δεν δεσμεύει τη Ρωσία».
Στο μεταξύ η «εμποροπανήγυρη της υποκρισίας» -όπως χαρακτήρισε τις κατηγορίες της Δύσης ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν- είχε ως αποτέλεσμα τις μαζικές δολοφονίες πολιτών της ανατολικής Ουκρανίας. Οι δυτικοί ηθικολόγοι απόστολοι παραμένουν ασυγκίνητοι. Η χαρούμενη συγκατάθεσή τους για τη χρήση τεθωρακισμένων οχημάτων, μαχητικών ελικοπτέρων και μαχητικών αεροσκαφών από τη φιλοδυτική πραξικοπηματική κυβέρνηση ενάντια στις ειρηνικές συγκεντρώσεις άοπλων πολιτών τα λέει όλα, όπως και η παγερή σιωπή τους για την μαζική δολοφονία στην Οδησσό από τους νεοφασίστες δράστες φίλους της Δύσης, όπου τα καμένα σκοτωμένα θύματα υπολογίζονται απλά ως «φιλορώσοι αποσχιστές».
Αρκετά μ΄ αυτό το θέατρο! Πως είναι η κατάσταση πίσω απ΄ τα παρασκήνια; Ποια στρατηγικά συμφέροντα έχουν οι κύριοι συντελεστές αυτής της διαμάχης;
***
Στρατηγική σημασία…
Η Ουκρανία στη Δύση χαρακτηρίζεται ευχάριστα ως μια από της «πιο σημαντικές στρατηγικές περιοχές του κόσμου». Αυτό αληθεύει μόνο από τη σκοπιά της Ρωσίας, και αυτό μόνο στα πλαίσια της αμυντικής στρατηγικής της, όχι όμως για επιθετικά παγκόσμια κατακτητικά σχέδια, όπως προσάπτουν στη Μόσχα οι δυτικοί πολεμοκάπηλοι. Σύμφωνα με το ιδιωτικό πρακτορείο ειδήσεων των ΗΠΑ Stratfor, οι συνεργάτες του οποίου έχουν στενές επαφές με συναδέλφους τους στις μυστικές υπηρεσίες όπως με τα υπουργεία Εξωτερικών των ΗΠΑ καθώς και άλλων χωρών του ΝΑΤΟ, «η Ουκρανία ως σύγχρονη δύναμη, η οποία δεν τρέφει άσχημες προθέσεις απέναντι στη Ρωσία, έχει ελάχιστη στρατηγική αξία». Για μια εχθρική δύναμη όμως η Ουκρανία αποτελεί την πύλη εισόδου στο έδαφος της Ρωσίας και επομένως είναι θανάσιμη απειλή.
«Αν λοιπόν οι Γερμανοί δεν σχεδιάζουν έναν νέο πόλεμο ενάντια στη Ρωσία –και δεν το κάνουν- τότε η Ουκρανία έχει μικρή σημασία για την Ευρώπη ή τους Γερμανούς», συμπεραίνει ο διευθυντής του Stratfor Τζωρτζ Φρίντμαν στην ανάλυσή του στις 11 Φεβρουαρίου αυτού του έτους. Και στον οικονομικό τομέα η Ουκρανία εξαιτίας των ενεργειακών οδών είναι στον ίδιο βαθμό σημαντική τόσο για τη Ρωσία όσο και για την υπόλοιπη Ευρώπη, με την προϋπόθεση ότι οι δυό τους θα συνεργαστούν. Πέρα απ΄ αυτό μια πιο ισχυρή πρόσδεση της Ουκρανίας θα σήμαινε τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Ευρώπη μόνο οικονομικές και χρηματικές επιβαρύνσεις.
***
… της Ουκρανίας για τη Ρωσία…
Μετά από την «Πορτοκαλί Επανάσταση» το 2004, η οποία υποκινήθηκε και χρηματοδοτήθηκε από τις ΗΠΑ, στην Ουκρανία δεν κυλούσαν όλα τα πράγματα με βάση τα σχέδια της Ουάσιγκτον. Το Κρεμλίνο έβλεπε δικαιολογημένα μια άμεση επίθεση στα δικά του στρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα. Γι΄ αυτό πρόσφερε αφενός στην χρεοκοπημένη χώρα ευνοϊκούς ειδικούς όρους και πιστώσεις για ενεργειακές προμήθειες και αφετέρου απείλησε με διακοπή των προμηθειών σε περίπτωση μη πληρωμής τους. Αυτό στην πάροδο του χρόνου άφησε πίσω του μια έντονη εντύπωση στις αντιρωσικές κυβερνήσεις στο Κίεβο υπό τον πρόεδρο Βίκτωρ Γιουστσένκο (2005-2010) και την πρωθυπουργό Γιούλια Τιμοσένκο (2005 και 2007-2010). Αυτοί τελικά έκαναν την οικονομική ανάγκη πολιτικό φιλότιμο και βρήκαν έναmodus vivendi [ΠΓ: τρόπος του ζην, εδώ: συμβιβαστική λύση] με τη γειτονική χώρα –λαμβάνοντας υπόψη τα στρατηγικά της συμφέροντα. Επρόκειτο ιδιαίτερα για την παρεμπόδιση της εγκατάστασης των πυραύλων του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στην Ουκρανία- μπροστά στα ρωσικά σύνορα.
Προς απογοήτευση της Ουάσιγκτον η Μόσχα υποστηριζόταν τότε ενεργητικά από το Βερολίνο και το Παρίσι. Αυτοί ασκούσαν μια μέτρια επιρροή στις ρωσοφοβικές δυνάμεις στο Κίεβο. Ταυτόχρονα η Γερμανία με τη Γαλλία μπλοκάρισαν αποφασιστικά τα σχέδια των ΗΠΑ για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Αυτό πήγε τόσο μακριά, που στο ζήτημα αυτό κατά την σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ το 2008 στο Βουκουρέστι και το 2009 στο Στρασβούργο δεν έκαναν πίσω μπροστά σε μια αντίδραση της Ουάσιγκτον. Μετά απ΄ αυτό το 2010 η διεύρυνση του ΝΑΤΟ στην Ανατολή που αφορούσε στην Ουκρανία και τη Γεωργία αναβλήθηκε επ΄ αόριστον στη Σύνοδο Κορυφής στη Λισαβόνα. Στη λήψη αυτής της απόφασης βοήθησε ασφαλώς και η αποφασιστική ρωσική αντίδραση απέναντι στην κτηνώδη στρατιωτική επέμβαση της υποψήφιας χώρας του ΝΑΤΟ Γεωργίας στη νότια Οσσετία το καλοκαίρι του 2008, η οποία στο μικρής διάρκειας «πόλεμο της Γεωργίας» έδειξε μια σημαντική βελτίωση των ικανοτήτων των ρωσικών ένοπλων δυνάμεων.
Τελικά όμως στην Ουκρανία, ήταν η απογοήτευση σχετικά με τη λιγοστή δυτική βοήθεια, αυτή που στις εκλογές το 2010 έφερε στην εξουσία μια σχετικά φιλορωσική κυβέρνηση υπό τον Βίκτωρ Γιανουκόβιτς. Ακόμη και η Δύση δεν κατέκρινε αυτή την ψηφοφορία. Παρόλα αυτά ο νέος αρχηγός του κράτους με τη βοήθεια τώρα της Δύσης διώχτηκε από το αξίωμα από έναν όχλο ο οποίος κατευθυνόταν απ΄ τους νεοφασίστες. Αυτή η αντισυνταγματική πράξη ζητωκραυγάστηκε από την Ουάσιγκτον, τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο.
***
… για τις ΗΠΑ …
Η ιστορία των στρατιωτικών επεμβάσεων των ΗΠΑ παγκοσμίως από τις αρχές του 21ου αιώνα, παριστάνει μια μακρά αλυσίδα δαπανηρών στρατιωτικών και πολιτικών ηττών. Το δίδαγμα που προκύπτει από δω είναι: Η Ουάσιγκτον μπορεί μεν να καταστρέφει ολόκληρες χώρες και να δολοφονεί τμήματα του πληθυσμού ή να τα εκδιώκει. Ο ηγεμόνας όμως είναι ανίκανος να ειρηνεύσει αυτές τις χώρες και να αποτυπώσει πάνω τους το πολιτικό του σύστημα. Αυτό συνεισέφερε στο να αλλάξει η διάθεση των πολιτών στις ΗΠΑ. Αυτό το διάστημα σχεδόν τα δυό τρίτα από αυτούς απορρίπτουν κάθε στρατιωτική επέμβαση στο εξωτερικό –ακόμη και στην Ουκρανία. Λιγότεροι από το ένα πέμπτο την εγκρίνουν. Με πολεμικές κραυγές δεν μπορούν επομένως να κερδηθούν ψήφοι στις προσεχείς εκλογές.
Στο μεταξύ εξετάζεται λεπτομερώς το βάθος της οικονομικής καχεξίας της υπερδύναμης [κατά πόσο] η αποφασιστικότητα της Ουάσιγκτον μπορεί να επιβάλει παραπέρα τα συμφέροντά της στους υποτελείς της στρατιωτικά. Από αυτή την μέχρι τώρα πρακτική εξαρτάται η κυριαρχία και όχι σπάνια και η ζωή αυτών των εξουσιαστών που είναι φιλικοί προς τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα η Ουάσιγκτον ανησυχεί για την παγκόσμια αυξανόμενη απομάκρυνση από το δολάριο ως παγκόσμιο νομισματικό απόθεμα. Αυτός είναι ο ακρογωνιαίος λίθος πάνω στον οποίο στηρίζεται η ηγεμονική δύναμη των ΗΠΑ. Στην αρχή της κρίσης το 2007 σχεδόν το 60% των παγκόσμιων νομισματικών αποθεμάτων ήταν σε δολάρια, σήμερα είναι σχεδόν το ένα τρίτο.
Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων η Μόσχα έχει καταφέρει στην Ευρώπη και την Μέση Ανατολή να παίξει με επιτυχία τα χαρτιά της. Ειδικά σε σχέση με το Ιράν και τη Συρία, η Ρωσία κατά κανόνα υποστηριζόμενη από την Κίνα και τα άλλα κράτη BRICS, χάλασε τα ηγεμονικά σχέδια των ΗΠΑ. Γι΄ αυτό ο «ταραχοποιός» έγινε αντιληπτός απ΄ το κατεστημένο του αυτοονομαζόμενου «ειδικού έθνους»-ΗΠΑ περισσότερο από ποτέ ως ο παλιός εχθρός. Για να ενισχύσει το statusτης ως ηγεμόνας, η Ουάσιγκτον όφειλε να τιμωρήσει τη χώρα και να της θέσει εμπόδια. Για το σκοπό αυτό προσφέρθηκε η δυνατότητα μιας νέας αποσταθεροποίησης της Ουκρανίας σαν ένα ιδανικό εργαλείο. Αυτό έδωσε επιπλέον στην Ουάσιγκτον την ευκαιρία να διώξει τη Ρωσία από την Κριμαία, η οποία αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική στρατηγική θέση για το στόλο της.
Μια άμεση στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στην Ουκρανία και επομένως μια σύγκρουση με τη Μόσχα είναι αντιθέτως απίθανη, αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς μια παράλογη όξυνση των αντιθέσεων. Σύμφωνα με το Stratforαυτό το διάστημα φαίνεται να κυριαρχεί ακόμη μια συναίνεση, να μην γίνει στρατιωτική επέμβαση και στις άλλες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Η Ρωσία δεν είναι μεν παγκόσμια δύναμη και οι ένοπλες δυνάμεις της σε σύγκριση με αυτές των ΗΠΑ παρουσιάζουν πολλές αδυναμίες, είναι όμως η ισχυρότερη χώρα της περιοχής με απόσταση από τις άλλες και είναι επίσης σε θέση να (επι)δείξει αυτή τη δύναμη στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, όπως έδειξε ο πόλεμος με τη Γεωργία.
Και οι ένοπλες δυνάμεις όμως των ΗΠΑ έχουν στο μεταξύ πολλές αδυναμίες. Πέρασε περισσότερη από μια δεκαετία με εκστρατείες ενάντια στον ισλαμικό κόσμο που άφησαν πίσω τους ίχνη, και δεν είναι κανείς προετοιμασμένος όπως θα πρεπε ώστε να διεξάγει έναν συμβατικό πόλεμο ενάντια στη Ρωσία. Ταυτόχρονα η πολιτική δομή της συμμαχίας του ΝΑΤΟ έχει φθαρεί, και οι σύμμαχοι δεν μπορούν να κερδηθούν για μια στρατιωτική περιπέτεια των ΗΠΑ ενάντια στη Ρωσία. Το μοναδικό που μετρά επομένως αυτή τη στιγμή είναι ένας συνασπισμός επί τόπου. Οι ΗΠΑ επομένως προτιμούν μια στρατηγική άμεσης αντιπαράθεσης της φιλοδυτικής αλλαγής καθεστώτος του τύπου της Επανάστασης των Ρόδων ή της Πορτοκαλί Επανάστασης κατά μήκος των ρωσικών συνόρων, με ένα ελάχιστο ρίσκο. Επειδή, όσο πιο κοντά στην εξώπορτα της Μόσχας λαμβάνει χώρα η διαμάχη ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία, π.χ. στην Ουκρανία, τόσο μεγαλύτερο είναι το στρατιωτικό πλεονέκτημα της Μόσχας, έστω και μόνο για λόγους λογιστικής.
***
… και για την Γερμανία
Με αφορμή την «Διάσκεψη για την Ασφάλεια» στο Μόναχο στις αρχές του έτους, ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ, ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγιερ και η υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν, έκαναν σαφές μπροστά στο διεθνές ακροατήριο μια μετατόπιση της γερμανικής πολιτικής για την ασφάλεια. Τόνισαν την θέληση της μεγάλης συμμαχίας να ενισχυθεί η ικανότητα επιβολής της Γερμανίας στον κόσμο, αν είναι αναγκαίο και με στρατιωτικά μέσα. Αυτή η δήλωση ήρθε σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία το Βερολίνο ήδη εδώ και μήνες, με την υποστήριξη της Γαλλίας και της ΕΕ στις Βρυξέλλες, αναμίχθηκε με ξεδιάντροπο τρόπο στην εσωτερική πολιτική της Ουκρανίας. Με έναν Γερμανο-Ουκρανό πρώην πυγμάχο, ο οποίος ανατράφηκε πολιτικά από το Ίδρυμα Κόνραντ Άντεναουερ που πρόσκειται στη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) και πάρθηκε στην αυλή της καγκελαρίου και του υπουργού της των Εξωτερικών, πιστευόταν μάλιστα ότι ήταν σε θέση να βάλουν στο αξίωμα τον επόμενο πρόεδρο στο Κίεβο.
Εντελώς ακατανόητο ήταν όμως για τους περισσότερους παρατηρητές, για ποιο λόγο η κυβέρνηση της Γερμανίας ήταν έτοιμη μ΄ αυτή τη θρασεία παρουσία της στο Κίεβο, όχι μόνο να θέσει σε κίνδυνο τα διακηρυγμένα συμφέροντα της γερμανικής βιομηχανίας στη Ρωσία και την ιδία προμήθεια ενέργειας, αλλά να πράξει ενάντια και στα δικά της πολιτικά συμφέροντα. Εξαιτίας των πολλά υποσχόμενων οικονομικών και πολιτικών πλεονεκτημάτων μιας στενής συνεργασίας με το Κρεμλίνο, το Βερολίνο έκανε προσπάθειες μαζί με το Παρίσι εδώ και χρόνια μέσα στην ΕΕ για μια στρατηγική σχέση συνεργασίας με τη Ρωσία. Τα σχέδια αυτά όμως μπλοκαριζόταν διαρκώς από τα ρωσόφωνα κράτη της «νέας Ευρώπης» με την υποστήριξη των ΗΠΑ. Τώρα ξαφνικά φάνηκε σαν να ήταν το Βερολίνο έτοιμο να τα χαλάσει όλα εξαιτίας της οικονομικά χτυπημένης και διαρκώς υπερχρεωμένης Ουκρανίας στη Ρωσία, παρόλο που στη χώρα δεν υπήρχε κάποιο κέρδος ούτε για την γερμανική οικονομία ούτε για την ΕΕ. Τι συνέβηκε λοιπόν;
Η διαδικασία αυτή στην αρχή ήταν ακατανόητη και για τον διευθυντή του Stratfor Φρίντμαν. Στην ανάλυση της κατάστασης που έκανε απορούσε που η Γερμανία σαν «de facto ηγέτιδα δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ανακατεύτηκε με πολύ κόστος ενάντια στη Ρωσία, σε μια χρονική στιγμή «στην οποία διακρίνεται η αργή αποτυχία του ευρωπαϊκού προγράμματος, η νότια Ευρώπη υποφέρει από τα τεράστια χρέη και τα ποσοστά ανεργίας, στην ανατολική Ευρώπη αυξάνει η ανασφάλεια για το νόημα και τα κόστη της συμμετοχής στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και τη νομισματική ένωση και το χάσμα ανάμεσα στη Γαλλία και τη Γερμανία βαθαίνει διαρκώς». Σ΄ αυτό το πλαίσιο η πολιτική του Βερολίνου για την Ουκρανία και αυτή της ΕΕ μπορεί να «εξιχνιαστεί πολύ δύσκολα», γράφει ο Φρίντμαν στις 11 Φεβρουαρίου.
***
Σχέδια των ΗΠΑ για μια νέα συμμαχία
Στις αρχές Φεβρουαρίου μέσω μιας συνομιλίας από το κινητό τηλέφωνο τής Γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτώρια Νούλαντ, αραίωσε κάπως η ομίχλη. Έγινε καθαρό ότι απ΄ την αρχή πίσω από την κρίση στην Ουκρανία δεν βρίσκονταν η Γερμανία και η ΕΕ, αλλά οι ΗΠΑ. Με το «Fuck the EU» η Νούλαντ δεν τόνιζε μόνο την περιφρόνησή της απέναντι στην υποτιθέμενη πολιτική της αδυναμίας του Βερολίνου και των Βρυξελλών, αλλά αποκάλυψε σε ποια κατεύθυνση πήγαιναν οι στρατηγικές σκέψεις των Αμερικανών. Αυτό συνέβηκε όταν οι Ευρωπαίοι ενόψει της επικίνδυνης όξυνσης της κρίσης στο Κίεβο, είχαν αποφασίσει να είναι πιο προσεκτικοί και συγκρατημένοι. Σήμαινε ακόμη ότι η Ρωσία θα συμμετείχε ισότιμα στην επίλυση της κρίσης. Αυτό όμως ερχόταν σε αντίφαση με τα σχέδια των ΗΠΑ.
Ήδη δώδεκα ώρες αφότου έγινε η διαπραγμάτευση για τη Συμφωνία ανάμεσα στον υπουργό Εξωτερικών [της Γερμανίας] Στάινμαγιερ, τον Γάλλο συνάδελφό του Λαουρέν Φαμπιούς, τον Πολωνό Ράντοσλαβ Σικόρσκι, και τον αντιπρόσωπο του ουκρανού προέδρου Γιανουκόβιτς καθώς και τον απεσταλμένο του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στο Κίεβο, οι ΗΠΑ με τη βοήθεια των έτοιμων για βία νεοφασιστικών ομάδων εφόδου έδιωξαν τον νόμιμο πρόεδρο και στη δική τους λογική έκαναν την «τέλεια δουλειά». Από τότε η Ουάσιγκτον καθορίζει πως θα προχωρήσει η Ουκρανία. Το Βερολίνο με τη μαριονέτα του, τον Κλίτσκο, καθώς και οι Βρυξέλλες, περιθωριοποιήθηκαν. Τα αμερικανικά πιόνια, όπως ο «πρωθυπουργός» Αρσένι Γιάτσενιουκ, βρίσκονται στο τιμόνι της εξουσίας. Εκεί τους συμβουλεύουν εκατοντάδες πράκτορες της CIA και άλλοι ειδικοί των ΗΠΑ για το πώς θα προχωρήσουν στρατιωτικά στα ανατολικά της χώρας, όπου μεγάλα τμήματα του πληθυσμού απαιτούν περισσότερη αυτονομία και η πραξικοπηματική κυβέρνηση στο Κίεβο δεν αναγνωρίζεται.
Οι επαναλαμβανόμενες γερμανικές και ευρωπαϊκές διπλωματικές προσπάθειες που έγιναν τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες για την αποκλιμάκωση της έντασης, τουλάχιστον με τους εξεγερμένους στην Ανατολή, ώστε να γίνει διαπραγμάτευση για την ομοσπονδοποίηση της Ουκρανίας –ένα αίτημα το οποίο τίθεται και από τη Μόσχα-, για τους Αμερικανούς και αυτούς που εκτελούν τις διαταγές τους, έπεσε στο κενό. Ο λόγος: Μια αποκλιμάκωση ή μια λύση της διαμάχης δεν συμφέρει τις ΗΠΑ. Πολύ περισσότερο, η Ουάσιγκτον χάρη στην αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας, στην οποία συνέβαλε η ΕΕ, βρήκε μια ιδανική ευκαιρία να τιμωρήσει τη Ρωσία και επιπλέον να διατηρεί μακροπρόθεσμα μπροστά στην εξώπορτα της χώρας μια εστία κρίσης, την οποία η διοίκηση των ΗΠΑ θα μπορεί να αναζωπυρώνει κατά βούληση, σε περίπτωση που η Μόσχα της έστεκε εμπόδιο σε άλλα μέρη του κόσμου.
***
Αναξιοπιστία κρατών του ΝΑΤΟ
Ενόσω τα σχετικά σχόλια από την Ουάσιγκτον είναι γεμάτα χαιρεκακία, ότι η κρίση στην Ουκρανία είναι μια αντίδραση για τη συμπεριφορά της Μόσχας στη Συρία, οι στρατηγικοί συλλογισμοί του κατεστημένου των ΗΠΑ πηγαίνουν πολύ παραπέρα. Τώρα, όπου οι ΗΠΑ έβαλαν γερά το πόδι τους στην Ουκρανία, πιστεύουν ότι δεν έχουν στο χέρι μόνο τη Ρωσία, αλλά ότι είναι σε θέση να υπονομεύσουν και την επιρροή της «παλιάς Ευρώπης», ιδιαίτερα της Γερμανίας στην ανατολική Ευρώπη. Ταυτόχρονα συζητιούνται σχέδια «παράλληλα με τον σε μεγάλο βαθμό ανώφελο [ρόλο] του ΝΑΤΟ», κατά το έγγραφο του Stratfor, ώστε να δημιουργηθεί μια νέα συμμαχία η οποία θα ηγεμονεύεται από τις ΗΠΑ και θα εκτείνεται κατά μήκος των ρωσικών συνόρων, αποτελούμενη από την Εσθονία, και μέσω της Λευκορωσίας, της Ουκρανίας και τμημάτων της ανατολικής Κεντρικής Ευρώπης θα φτάνει μέχρι την κεντρική Ασία. «Το πρόβλημα είναι ότι το ΝΑΤΟ δεν αποτελεί πλέον μια λειτουργική συμμαχία. Αυτό αναπτύχθηκε στον ψυχρό πόλεμο για να υπερασπίσει τα σύνορα πέραν της Δύσης, τα οποία σήμερα βρίσκονται μακριά στην Ανατολή. Ακόμη πιο σημαντική ήταν η συναίνεση όλων των μελών, στο ότι η Σοβιετική Ένωση αποτελούσε μια υπαρκτή απειλή για την δυτική Ευρώπη», γράφει ο διευθυντής του Stratfor Φρίντμαν και συνεχίζει: «Αυτή η συναίνεση δεν υπάρχει πλέον. Διαφορετικές χώρες έχουν διαφορετικές αντιλήψεις για τη Ρωσία και άλλες έγνοιες. Για αυτές μια επανάληψη του ψυχρού πολέμου θα ήταν, ακόμη και ενόψει των ρωσικών δραστηριοτήτων στην Ουκρανία, πολλή χειρότερη απ΄ το να προσαρμοστούν με τη Ρωσία. Επιπλέον, το τέλος του ψυχρού πολέμου οδήγησε σε μια μεγάλη μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Χωρίς έναν μαζικό και γρήγορο εξοπλισμό λείπει απλά από το ΝΑΤΟ η δύναμη. Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης καθώς και για άλλους λόγους δεν πρόκειται να υπάρξουν εξοπλισμοί. Επιπλέον, το ΝΑΤΟ στη δράση του απαιτεί ομοφωνία, και αυτή πολύ απλά δεν υπάρχει πλέον».
Αντιθέτως, τα κράτη που βρίσκονται στα δυτικά και νότια ρωσικά σύνορα κατά τον Stratfor έχουν «ένα πρώτιστο συμφέρον να αντισταθούν στις ρωσικές αξιώσεις για ισχύ». Αντιθέτως, η «υπόλοιπη Ευρώπη δεν βρίσκεται σε κίνδυνο», και οι χώρες αυτές επίσης «δεν είναι έτοιμες να θυσιαστούν οικονομικά και στρατιωτικά για τη λύση ενός προβλήματος, για το οποίο πιστεύουν ότι μπορεί να ζήσει κανείς μ΄ αυτό χωρίς ρίσκο. Γι΄ αυτό πρέπει όλη η αμερικανική στρατηγική να «παρακάμψει το ΝΑΤΟ» δημιουργώντας νέες δομές στη ρωσική περιφέρεια. Σ΄ αυτή την περιοχή [ΠΓ: πάντα σύμφωνα με το Stratfor] πρέπει να δημιουργηθεί μια συμμαχία που θα ηγεμονεύεται από τις ΗΠΑ, τα μέλη της οποίας –σε αντίθεση με το ΝΑΤΟ- «δεν έχουν το δικαίωμα του βέτο».
***
Ρωσοφοβία της ανατολικής Ευρώπης
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χάσει τη λάμψη της και έτσι την ελκτική της δύναμη. Κατά τη λύση των δομικών προβλημάτων της ευρωζώνης δεν έχει γίνει κανένα βήμα παραπέρα. Για τις πιο αδύναμες χώρες η συμμετοχή [σ΄ αυτήν] σημαίνει αυξανόμενη λιτότητα, υψηλή ανεργία και έλλειψη προοπτικής για τις μάζες. Παρόλα αυτά οι δυνάμεις που δίνουν τον τόνο στη Γερμανία και στη Γαλλία δεν έχουν παραιτηθεί ακόμη από τα όνειρά τους για ηγεμονία σε μια οικονομικά και πολιτικά ενωμένη Ευρώπη των 500 εκατομμυρίων ανθρώπων. Επειδή μόνο έτσι ελπίζουν ότι μπορούν να πραγματοποιήσουν το όραμά τους να μπορέσουν να χειρίζονται τις παγκόσμιες υποθέσεις με τις ΗΠΑ «επί ίσοις όροις». Αλλά ακόμη και αυτό δεν θα ήταν δυνατό χωρίς καλές σχέσεις με τη Μόσχα.
Μολαταύτα αυξάνει ο κίνδυνος να χαλάσουν εκ νέου τα όνειρα των βερολινέζων ηγετών της ΕΕ από τη ρωσοφοβική νέα αστική τάξη των ανατολικοευρωπαϊκών κρατών-μελών –όπως συνέβηκε κατά την επιδιωκόμενη στρατηγική σχέση της ΕΕ με τη Ρωσία. Ιδιαίτερα στον τομέα της πολιτικής ασφάλειας τα κράτη της «νέας Ευρώπης» φλερτάρουν με τις ΗΠΑ για πιο ισχυρές διμερείς σχέσεις. Δεν πιστεύουν δηλαδή ότι οι «λιπαροί και άνετοι Δυτικοευρωπαίοι» θα ριψοκινδυνεύσουν μια σύγκρουση με τη Ρωσία για την υπεράσπιση των συμφερόντων των Ανατολικοευρωπαίων, όμως μάλλον [θα το έκαναν] αν ήταν απαραίτητο να χρησιμοποιήσουν το βέτο τους στο ΝΑΤΟ.
Στους Αμερικανούς όμως εμπιστεύονται μια ισχυρή και επιθετική εκπροσώπηση των εθνικιστικών και ρωσοφοβικών συμφερόντων τους απέναντι στη Μόσχα. Αυτό εκδηλώθηκε π.χ. στην πολωνο-αμερικανική σύμπραξη για την εκτόπιση της ρωσικής επιρροής στην Ουκρανία. Εδώ ανήκει ακόμη και το ότι σύμφωνα με την Γραμματέα [του υπουργείου Εξωτερικών] των ΗΠΑ Νούλαντ, στην Ουάσιγκτον η αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας κόστισε ήδη πέντε δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η σύμπραξη της Ουάσιγκτον και της ανατολικής Ευρώπης πλησιάζει στα σχέδια των ΗΠΑ για μια νέα συμμαχία «παρακάμπτοντας το ΝΑΤΟ», και οι «παλιοί Ευρωπαίοι» έχουν λόγους να ανησυχούν.
Παραδειγματική για τη θέση των Ανατολικοευρωπαίων ήταν η προειδοποίηση του πολωνού προέδρου Μπρόνισλαβ Κομορόφσκι στις 10 Μαΐου 2014, ο οποίος ζήτησε από τη Γερμανία να κρατήσει μια πιο αποφασιστική στάση απέναντι στη Ρωσία. Η χώρα του επιθυμεί από την γερμανική κυβέρνηση «στη διαμάχη (R.R.: στην Ουκρανία) περισσότερη αποφασιστικότητα». Ο πολωνός πρόεδρος έχει «λίγη κατανόηση για το είδος, τού πως κάποιοι σήμερα στη Γερμανία κοιτούν τη Ρωσία». Και ακολούθησε η κρυμμένη απειλή: «Υπάρχει η υποψία ότι μερικοί πολιτικοί στη Γερμανία αναζητούν στην εξωτερική πολιτική έναν δρόμο, ο οποίος για μας στην Πολωνία δύσκολα γίνεται αποδεκτός». Η εξωτερική πολιτική της Βαρσοβίας, η οποία κατευθύνεται από τη μνησικακία, καθορίζεται από ιστορικά τραύματα τα οποία δεν έχουν ξεπεραστεί. Οδηγεί κατευθείαν σ΄ έναν νέο ψυχρό πόλεμο. Αυτός θα ήταν μάλιστα για την Βαρσοβία επικερδής, επειδή για το κράτος πρώτης γραμμής Πολωνία θα επέφερε πολιτικά και οικονομικά κέρδη.
Το Βερολίνο και το Παρίσι αντιθέτως βρίσκονται σε δίλημμα. Αφενός δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν τις καλές σχέσεις τους με τη Ρωσία, αφετέρου οι φιλοδοξίες τους να αναγνωριστούν ως ηγεμόνες μιας ενωμένης Ευρώπης, κινδυνεύουν να αποτύχουν αν δεν ενεργήσουν με αποφασιστικότητα ενάντια στη Μόσχα για να ικανοποιήσουν τους Ανατολικοευρωπαίους της ΕΕ. Μέχρι τώρα δοκίμαζαν ένα μείγμα: Αφενός οξεία πολιτική ρητορική ενάντια στη Ρωσία, αφετέρου κυρώσεις που δεν πονούν κανέναν. Αυτή όμως η πολιτική έχει φτάσει στο τέλος της. Οι Ανατολικοευρωπαίοι την κατάλαβαν και απαιτούν «περισσότερη αποφασιστικότητα», όπως είπε ο Κομορόφσκι.
***
Ο ρόλος της Γερμανίας περιθωριοποιείται
Μπροστά σ΄ αυτή την κατάσταση οι ενέργειες της Γερμανίας και της Γαλλίας στην Ουκρανία εμφανίζονται σ΄ ένα διαφορετικό φως. Εκ νέου ο διευθυντής του Stratfor Φρίντμαν μάς εφιστά την προσοχή: Στην πάροδο των ετών η Γερμανία πλησίαζε όλο και περισσότερο προς τη Ρωσία, ανεξάρτητα για το αν αφορούσε σε οικονομικά ή στρατηγικά ζητήματα. Κανένα απ΄ τα δυό κράτη «δεν ένιωθε άνετα με τις επιθέσεις των ΗΠΑ στην Εγγύς Ανατολή και τη νοτιοδυτική Ασία». Και οι δυό χώρες ενόψει της ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης συμφωνούσαν «να βαθύνουν τις κοινές οικονομικές σχέσεις τους και να περιορίσουν την επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών». Γι΄ αυτό η «Πρωτοβουλία-Κλίτσκο» του Βερολίνου στην Ουκρανία, η οποία προκάλεσε τη δυσαρέσκεια της Ρωσίας, ήταν απλά «εντυπωσιακή». Νόημα θα είχαν όλα αυτά, αν η δήλωση του Γκάουκ, του Στάινμαγιερ και της φον ντερ Λάϊεν στην «Διάσκεψη για την Ασφάλεια» στο Μόναχο, που ήδη αναφέραμε, για έναν πιο ισχυρό και ουσιαστικότερο ρόλο της Γερμανίας στον κόσμο, εννοούνταν εντελώς διαφορετικά απ΄ ό,τι συνήθως ερμηνεύτηκαν.
«Ανήκει στην αυτοπεποίθηση των Γερμανών για παράδειγμα, ότι αυτοί τώρα σχεδιάζουν να υπονομεύσουν τις προσπάθειες των ΗΠΑ;», ρωτά ο διευθυντής του Stratfor. Με άλλα λόγια: Θέλουν το Βερολίνο και η ΕΕ να προλάβουν τα σχέδια των ΗΠΑ στην Ουκρανία και να τελειώσουν με την υποδαυλισμένη από τις ΗΠΑ ανταρσία μέσω μιας αμοιβαίας λύσης με τη Ρωσία; Ο περιφρονητικός τρόπος με τον οποίο η Γραμματέας [του υπουργείου Εξωτερικών] των ΗΠΑ Νούλαντ στη συνομιλία της μέσω του κινητού της τηλεφώνου έκανε στην άκρη τον υποψήφιο για την προεδρία στο Κίεβο που υποστηρίχτηκε από τη Γερμανία, δεν υποδηλώνει μια συνεργατική, σίγουρα όμως μια τεταμένη κατάσταση ανταγωνισμού ανάμεσα στο Βερολίνο και την Ουάσιγκτον.
Στο μεταξύ η Ουάσιγκτον κατόρθωσε να περιθωριοποιήσει το ρόλο της Γερμανίας και της ΕΕ στην Ουκρανία. Ακόμη κι αν ήθελε το Βερολίνο να δείξει μεγαλύτερη κατανόηση στις απαιτήσεις της Πολωνίας και των άλλων ανατολικοευρωπαϊκών χωρών για περισσότερη αντιπαράθεση με τη Μόσχα, ώστε να τις κρατήσει στον κεντραρισμένο από τη Γερμανία χώρο της ΕΕ, δεν θα μπορούσε καθόλου να συμβαδίσει με μια κλιμακούμενη αντιρωσική πολιτική των Αμερικανών. Επειδή η Ουάσιγκτον επιδιώκει η αντιπαράθεση με τη Ρωσία να βρίσκεται ακριβώς λίγο πιο κάτω από το όριο του πολέμου. Για να συμμετέχει σε κάτι τέτοιο, παρά τις πολεμικές κραυγές των «ποιοτικών Μέσων Ενημέρωσης», η εσωπολιτική αντίσταση στη Γερμανία, τη Γαλλία και τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ είναι πολλή μεγάλη.
Πηγή: «junge Welt», 15/05/2014
Μετάφραση – Επιμέλεια: Παναγιώτης Γαβάνας
http://orizondas.blogspot.gr/2014/05/blog-post_21.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου