Ο Jaurès πιστεύει σε ένα συνδυασμό του μαρξισμού και των
επαναστατικών και δημοκρατικών ιδεών της γαλλικής επανάστασης του 1789 αλλά και
των επαναστάσεων του 19ου αιώνα, δηλαδή την επανάσταση του 1848 και την
Παρισινή Κομμούνα το 1871.
Βασιζόμενος στις ιδέες του Μαρξ περί του κινδύνου της
καπιταλιστικής συγκέντρωσης, τη θεωρία της υπεραξίας και την ανάγκη ενότητας
του προλεταριάτου επιτίθεται δριμύτατα στην αστική τάξη για τις αποτρόπαιες
συνθήκες διαβίωσης των εργατών και στηρίζει την πολιτική του δράση σε τρεις
αξίες: τη δικαιοσύνη, την αδελφότητα και τον πασιφισμό, θεωρώντας πως ο αγώνας
για την πραγματοποίηση των τριών αυτών ιδεών μπορεί να γιατρέψει την κοινωνική
αδικία.
Εκείνο που τον ωθεί στον σοσιαλισμό είναι τελικά ο βαθύς
ανθρωπισμός του, με την έννοια της οργής για την αδικία που βλέπει να
υφίστανται χιλιάδες εργάτες που επί χρόνια “υπέφεραν, πέθαιναν χωρίς να έχουν
το δικαίωμα να ανοίξουν το στόμα τους και να αφήσουν να βγει, εν είδει
διαμαρτυρίας, ούτε η ίδια η πνοή της μιζέριας: σώπαιναν”…
Αποφασίζει λοιπόν να μιλήσει εξ ονόματός τους, “για όλους
εκείνους τους πνιγμένους θρήνους, για όλες εκείνες τις βουβές εξεγέρσεις που
βροντοφώναξαν χαμηλόφωνα μέσα στα καταπιεσμένα τους στήθη, οι οποίες πάλλονται
μέσα μας και ξεχυλίζουν σε μια κραυγή θυμού που περίμενε πάρα πολύ και η οποία
δεν θα καταπιέζεται πάντα”. [1].
Ξεκινώντας την πολιτική του πορεία ως ο νεότερος βουλευτής
του κοινοβουλίου που προέκυψε από τις εκλογές του 1885 με την ομάδα των
δημοκρατικών πολύ σύντομα επηρεάζεται από τις σοσιαλιστικές ιδέες, κυρίως με το
ξέσπασμα της μεγάλης απεργίας των ανθρακωρύχων του Καρμώ το 1892 και, στη
συνέχεια, της απεργίας των υαλουργών το 1895 και ριζοσπαστικοποιείται. Ειδικά
κατά τη διάρκεια της τελευταίας στηρίζει τόσο ως βουλευτής όσο και ως
αρθρογράφος τη δημιουργία από τους ίδιους τους εργάτες αυτοδιαχειριζόμενου
εργοστασίου υαλουργίας στο Αλμπί ως απάντηση στην καθολική απόλυσή τους και το
κλείσιμο της υαλουργίας όπου εργάζονταν.
Η ιδέα της δικαιοσύνης, στην οποία πιστεύει ακράδαντα τον
οδηγεί να διαφωνήσει έντονα με τους “εγκληματικούς νόμους” που ψηφίζονται στη
Γαλλία κατά τις δεκαετίες του 1880 και ’90 για την καταστολή του αναρχικού κινήματος
κατηγορώντας τους συντηρητικούς για προβοκάτσια και, στη συνέχεια, να γίνει
ένας από τους πιο παθιασμένους υποστηρικτές της αθωότητας του λοχαγού Dreyfus,
θύματος μιας από τις μεγαλύτερες δικαστικές πλάνες που συντάραξε τη Γαλλία στα
τέλη του 19ου-αρχές 20ου αιώνα στην οποία εμπλέκονταν σκάνδαλα κατασκοπείας,
επιρροή εκκλησιαστικών κύκλων και η άνοδος του ανισημιτισμου. Ο Jaurès θεωρεί
τόσο άδικη την καταδίκη του Dreyfus που τον απεκδύει από κάθε ταξικό χαρακτήρα
και χαρακτηρισμό καθώς δεν τον θεωρεί πλέον ούτε αξιωματικό, ούτε αστό αλλά
“την ενσάρκωση της ανθρωπότητας της ίδιας στο πιο ακραίο σημείο μιζέριας και
απελπισίας”.
Τα επόμενα χρόνια και όντας ένας από τους δυνατότερους
ρήτορες του γαλλικού κοινοβουλίου, στο οποίο εκλέγεται επανειλημμένα ως το
θάνατό του, συμμετέχει στην ίδρυση του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος το 1902
και στηρίζει την κυβέρνηση του Μπλοκ της Αριστεράς το 1902-1905 κατά την οποία
οι σοσιαλιστές σε συνεργασία με τους ριζοσπάστες προχωρούν στο χωρισμό της
Εκκλησίας από το κράτος. Είναι μάλιστα ένας από τους βασικούς συντάκτες του
σχετικού νόμου, πρόμαχος του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους που θεμελίωσε η
Γαλλική Επανάσταση.
Το 1904 ιδρύει την εφημερίδα καθημερινής κυκλοφορίας L”
Humanité, στο όνομα της ανθρωπότητας που “ακόμη δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου ή
υπάρχει μετά βίας” και την οποία πρέπει να αγωνιστούμε να πραγματοποίησουμε. Η
L” Humanité παραμένει ως σήμερα η εφημερίδα του γαλλικού Κομμουνιστικού
Κόμματος(PCF). Στη σύνταξη της ο Jaurès εμπλέκει συγγραφείς και μέλη του σοσιαλιστικού
κόμματος στην πορεία της σοσιαλιστικής ενοποίησης η οποία και λαμβάνει χώρα το
1905 με τη δημιουργία της SFIO (γαλλικό τμήμα της Β” Διεθνούς). Η SFIO
στρατεύεται υπέρ της πάλης των τάξεων και διακηρύσσει τον διεθνιστικό της
χαρακτήρα ενώ παράλληλα δέχεται την διεξαγωγή του αγώνα μέσω της
κοινοβουλευτικής οδού. Παράλληλα σέβεται την αυτονομία των συνδικάτων ενώ
χαρακτηρίζεται από ελάχιστα συγκεντρωτικό χαρακτήρα αφήνοντας ευρύ πεδίο δράσης
στις τοπικές οργανώσεις της. Στις εκλογές του 1914 η SFIO συγκεντρώνει το 17%
των ψήφων και 101 έδρες στο κοινοβούλιο.
Τελευταία μάχη του Jaurès αποτέλεσε η προσπάθεια αποφυγής
εκείνου που θα έμενε στην ιστορία ως ο Μεγάλος Πόλεμος. Τα 10 τελευταία χρόνια
της ζωής του και βλέποντας τη διεθνή κατάσταση συνεχώς να χειροτερεύει μάχεται
αδιάλειπτα στο όνομα της ειρήνης και είναι ένας από τους εμπνευστές και
υπερασπιστές της οδηγίας της Β” Διεθνούς για γενική καθολική απεργία των
εργατών όλων των κρατών σε περίπτωση κήρυξης πολέμου στην Ευρώπη. Στο εθνικό
πεδίο μάχεται ενάντια στην ψήφιση του νόμου που καθιέρωνε τριετή υποχρεωτική
στρατιωτική θητεία και παρά την ήττα του, με την ψήφιση του νόμου αυτού το
1913, οι σοσιαλιστές συνεχίζουν να παίρνουν θέση ενάντια στον πόλεμο.
Τη νύχτα όμως της 31ης Ιουλίου του 1914, λίγες μέρες μετά την
κήρυξη του πολέμου από την Αυστρία στη Σερβία, ένας εθνικιστής φοιτητής, ο
Raoul Villain, δολοφονεί τον Jaurès στο καφέ που δειπνούσε με τους συνεργάτες
του πριν επιστρέψει στα γραφεία της L” Humanité.
Τον θάνατό του ακολουθεί η αλλαγή της στάσης των σοσιαλιστών που, με ελάχιστες
εξαιρέσεις, ψηφίζουν τις πολεμικές πιστώσεις και αποφασίζουν να στηρίξουν την
κυβέρνηση της ιερής ενότητας. Τον Αύγουστο του 1914 ο πόλεμος εξαπλώνεται σε
όλη την Ευρώπη ενώ το σχέδιο της Β” Διεθνούς για καθολική πανεργατική
πανευρωπαϊκή απεργία δεν εφαρμόζεται ποτέ, παρασυρμένο από τους επιμέρους
εθνικισμούς και από το θάνατο του βασικού εμπνευστή του.
Σημείωση
[1]. Αγόρευση του Jean Jaurès στη δίκη σε βάρος του
σοσιαλιστή δημοσιογράφου Gérault-Richard το 1894.
Πηγη: rednotebook.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου