Η μακροχρόνια εξέγερση της εξτρεμιστικής ισλαμιστικής οργάνωσης Μπόκο Χαράμ στη βορειοανατολική Νιγηρία έχει προσελκύσει μεγαλύτερη προσοχή τα τελευταία χρόνια.
Η απαγωγή των μαθητριών στο Σιμπούκ το 2014, η αποτυχία των Νιγηριανών Ενόπλων Δυνάμεων να ανακόψουν επαρκώς το κύμα των δραστηριοτήτων των εξεγερμένων, σε συνδυασμό με τις επιθέσεις της τρομοκρατικής οργάνωσης σε γειτονικές χώρες της Νιγηρίας που κορυφώθηκαν στις αρχές του 2015, και η αναγνώριση του γεγονότος ότι αυτή η χώρα έχει μετατραπεί τώρα σε ένα περιφερειακό ζήτημα ασφαλείας, οδήγησαν τις ένοπλες δυνάμεις από το Τσαντ, τον Νίγηρα και το Καμερούν να ενώνονται με πιο επίσημο τρόπο σε μια στρατιωτική δράση εναντίον της τρομοκρατικής ομάδας.
Κατά το τελευταίο έτος, σύμφωνα με κορυφαίους αναλυτές, η Μπόκο Χαράμ έχει υιοθετήσει νέα όπλα. Μέχρι σήμερα, η οργάνωση Μπόκο Χαράμ είχε την τάση να χρησιμοποιεί ελαφρά οπλισμένες και ιδιαίτερα κινητές δυνάμεις για τη διεξαγωγή των επιχειρήσεών της, με πολλούς τρόπους ένα τυπικό παρουσιαστικό πολλών σύγχονων ομάδων εξεγερμένων. Οι δυνάμεις τους είναι κυρίως άτυπες μηχανοκίνητες μονάδες πεζικού που αποτελούνται από πολιτοφυλακές οπλισμένες με τουφέκια, πολυβόλα και / ή εκτοξευτές χειροβομβίδων, και μεταφέρονται σε θωρακισμένα ημιφορτηγά με αυτοσχέδιες αναρτήσεις βαρέων όπλων.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του 2014 υπήρξε πολλές αποδείξεις ότι η Μπόκο Χαράμ διαθέτει έναν αριθμό τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης (AFV) που έφερε στην κατοχή της από τις νιγηριανές δυνάμεις ασφαλείας, από μικρά, ελαφρά θωρακισμένα περιπολικά οχήματα, ενδεχομένως έως και έναν περιορισμένο αριθμό αρμάτων μάχης (MBT).
Το επίπεδο απωλειών των νιγηριανών δυνάμεων ασφαλείας είναι δύσκολο να εκτιμηθεί, αλλά η Νιγηρία έχει ξεκινήσει ένα σημαντικό πρόγραμμα προμηθειών κατά τα τελευταία χρόνια, που μπορεί να δείχνει αφενός ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις καταγράφουν αυξημένες απώλειες εξοπλισμού όπως ο ρυθμός που απαιτείται για την αναπλήρωση αυτών των κενών έχει αυξηθεί, αλλά και την σημαντική συμβατική πρόκληση που που θέτει η Μπόκο Χαράμ, και τώρα απαιτείται πρόσθετος και καλύτερης ποιότητας εξοπλισμός για τις κυβερνητικές δυνάμεις της Νιγηρίας.
Οι πρόσφατες αγορές συμπεριλαμβάνουν σύμφωνα με διάφορες αναφορές μια σειρά από πιο προηγμένα AFV, με άρματα μάχης T-72 ΜΒΤ και οχήματα μάχης πεζικού BTR-4E να προέρχονται από την Ουκρανία, αλλά και ορισμένα T-72 ΜΒΤ, πρώην ουγγρικά, μέσω μιας τσεχικής ιδιωτικής εταιρείας. Τουλάχιστον τέσσερα από τα τελευταία Τ-72, σύμφωνα με δημοσιεύματα από την Πράγα, φέρεται να έχουν αποσταλεί στη Νιγηρία με μεταγωγικό αεροσκάφος Antonov An-225 - και όχι όπως συνηθίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις ακτοπλοϊκώς, που σημαίνει ότι η προμήθεια είχε χαρακτήρα επείγοντος.
Μια πλήρης και ενημερωμένη λίστα του εξοπλισμού που έχει φέρει στην κατοχή της η Μπόκο Χαράμ είναι δύσκολο να καταγραφεί, με τις περιορισμένες ενδείξεις να επικεντρώνονται συχνά σε αυτόν τον εξοπλισμό που έχει στη συνέχεια ήρθε εκ νέου υπό τον έλεγχο των κυβερνητικών δυνάμεων, όπως η περίπτωση με τα τροχοφόρα Panhard ERC-90 Sagaie, εκ των οποίων 42 διαθέτουν οι κυβερνητικές δυνάμεις - ορισμένα έχουν περιέλθει στα χέρια της τρομοκρατικής πολιτοφυλακής. Ενώ η συντήρηση του εξοπλισμού είναι πιθανό πολλές φορές αμφισβητήσιμη, υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι η Μπόκο Χαράμ έχει λειτουργήσει επιχειρησιακά AFV, ιδιαίτερα τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού (APC).
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι αποστολές, σε μία τουλάχιστον περίπτωση, επεκτείνονται και πέρα από τα σύνορα της Νιγηρίας, όπως αποδείχτηκε από ένα APC που ανήκε νωρίτερα στο νιγηριανό στρατό και εμπλέκεται σε μια επίθεση σε φυλάκιο του στρατού του Καμερούν στη συνοριακή πόλη της Αμχίντε το Νοέμβριο του 2014. Υπήρξαν αρκετές ενδείξεις ότι η Μπόκο Χαράμ έχει φέρει στην κατοχή της και βαρέα άρματα μάχης, αλλά υπάρχουν περιορισμένες στοιχεία χρήσης, πέρα από ένα αναφερθέν περιστατικό με ένα Τ-55 τον Σεπτέμβριο του 2014 και την πρόσφατη ανακατάληψη από τις κυβερνητικές δυνάμεις της Νιγηρίας ενός Vickers Mk.III Eagle βρετανικής κατασκευής.
Παρά το γεγονός ότι AFV έχουν ήδη παρατηρηθεί σε λειτουργία με την Boko Haram, η συνολική ποσότητα μπορεί να είναι περιορισμένη. Παρ 'όλα αυτά, η αύξηση της λειτουργίας των AFV - ιδιαίτερα των αρμάτων μάχης - αποτελεί μια πρόκληση για τις κυβερνητικές δυνάμεις της Νιγηρίας και αυτές των γειτονικών χωρών που εμπλέκονται όλο και περισσότερο στη σύγκρουση. Πράγματι, η τελευταία προαναφερθείσα προμήθεια ΜΒΤ της Νιγηρίας, και η επιχειρησιακή ανάπτυξη από το Τσαντ και το Καμερούν αναβαθμισμένων κινεζικών τροχοφόρων οχημάτων με πυροβόλο 105 χιλιοστών, σε αντιαρματικό ρόλο, μπορούν να θεωρηθούν ως απάντηση στην αυξανόμενη χρήση εκ μέρους της Μπόκο Χαράμ καλύτερων τεθωρακισμένων οχημάτων στις δραστηριότητές της.
Περιφερειακές επιπλοκές
Η πρόσφατη επίθεση της Μπόκο Χαράμ εναντίον της νιγηριανής συνοριακής πόλης Μπάγκα και η διασυνοριακή επιδρομή στον οικισμό Μπαμπάς στο Καμερούν είναι η απόδειξη μιας περαιτέρω περιφερειοποίησης της σύρραξης στη βορειοανατολική Νιγηρία. Το Τσαντ αναπτύσσει ένα μεγάλο στρατιωτικό άγημα στο Καμερούν στις 17 Ιανουαρίου ενώ οι χώρες της Λεκάνης του Τσάντ συζητούν τις επιλογές για μια απάντηση σε περιφερειακό επίπεδο. Οι εξελίξεις αυτές εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την περιφερειακή ηγεσία της Νιγηρίας και τις επιπτώσεις των μέτρων ασφαλείας στη Δυτική Αφρική.
Η Νιγηρία θεωρείται ευρέως ως ένας περιφερειακός ηγεμόνας, ιδιαίτερα στον τομέα της ασφάλειας. Ηγήθηκε της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής στις παρεμβάσεις στην Λιβερία και την Σιέρα Λεόνε, συνέβαλε στην ειρηνευτικές προσπάθειες στην Ακτή του Ελεφαντοστού (2002-2004) και έχει μεσολάβηση σε πολιτικές κρίσεις στο Τόγκο, Μπενίν, τη Γουινέα και τη Γουινέα-Μπισάου. Οι αξιώσεις της Νιγηρίας για τηνν περιφερειακή, και μάλιστα την ηπειρωτική ηγεσία, εξηγούν την αναθεώρηση του 2014 του ΑΕΠ της για να ξεπεράσει τη Νότιο Αφρική ως η τη μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής. Τέτοια δύναμη, σε συνδυασμό με το μεγαλύτερο πληθυσμό στην Αφρική (ένας στους πέντε Αφρικανούς είναι Νιγηριανός), και έναν ιστορικό ρόλο ως ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας και της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής, θέλει τη Νιγηρία ως αιτούσα για μια έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ο νιγηριανός στρατός - απρόθυμος ή ανίκανος;
Η κλιμάκωση της κρίσης με την Μπόκο Χαράμ υπονομεύει σοβαρά αυτόν τον ισχυρισμό. Η Νιγηρία όχι μόνο απέτυχε να εξυοδετερώσει την Μόκο Χαράμ, , αλλά επίσης παρεμποδίζει μια συλλογική απάντηση σε περιφερειακό επίπεδο. Η συμφωνία τον Μάιο του 2014 μεταξύ Νιγηρίας, Τσαντ, Καμερούν και Μπενίν για τη δημιουργία μιας πολυεθνικής στρατιωτικής δύναμηας γρήγορα κατέρρευσε εξαιτίας της δυσπιστίας μεταξύ της Νιγηρίας και τους Καμερούν και τις ανησυχίες για μη ικανοποιητική επίδοση του νιγηριανού στρατού.
Παραμένει ασαφές αν πρόκειαι για η αυτοσυγκράτηση της Νιγηρίας είναι το αποτέλεσμα μιας συνειδητής επιλογής ή το αποτέλεσμα της ανικανότητας. Ίσως οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας και η κυβέρνηση να αποφεύγουν μια πιο δυναμική απάντηση, λόγω των φημολογούντων συμπαιγνίων με τα μέλη της βόρειας ελίτ, θέματα διαφθοράς και πολιτικού ανταγωνισμού.
Οι Νηγιριανές Ένοπλες Δυνάμεις κρίνονται ως πολύ δυσλειτουργικές για να οργανώσουν μια περίπλοκη επιχείρηση έναντι ενός καθορισμένου αντιπάλου. Οι επίγειες δυνάμεις είναι ανεπαρκώς εξοπλισμένες και απρόθυμες να εμπλακούν κατά της Μπόκο Χαράμ στη μάχη. Η απουσία μιας σαφούς και συνεκτικής πολιτικής και στρατιωτικής στρατηγικής επιδεινώνεται από τις δυσκολίες στις εξοπλιστικές προμήθειες στρατιωτικού υλικού. Κατά συνέπεια, ακόμη και αν υπάρξουν κυβερνητικές δεσμεύσεις για μια ισχυρή απάντηση είναι μάλλον απίθανο να υπάρξουν αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ως εκ τούτου, οι γειτονικές χώρες συμμετέχουν στην ανάπτυξη μιας περιφερειακής (και απάντησης στην Μπόκο Χαράμ. Ο Νίγηρας μόλις ανακοίνωσε ότι οι χώρες της περιοχής θα ζητήσουν την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ανάπτυξη της πολυεθνικής δύναμης. Αλλά μια τέτοια δύναμη είναι πιθανό να συναντήσει την αντίσταση από τη Νιγηρία. Στην ευχάριστη θέση να αποδεχθεί την άμεση στρατιωτική υποστήριξη, η Νιγηρία είναι εξαιρετικά ευαίσθητη σε οποιεσδήποτε προτάσεις για εξωτερικής παρέμβασης.
Η Νιγηρία είναι απίθανο να ανεχθεί ξένα στρατεύματα στο έδαφός της, η προτεινόμενη δύναμη θα μπορούσε να αναπτυχθεί μόνο σε γειτονικές χώρες, και ως εκ τούτου, αδύνατο να χρησιμεύσει για την ακταπολέμηση της Μπόκο Χαράμ. Έτσι, υπάρχει ο κίνδυνος ότι μια τέτοια κατάσταση θα εντείνει επίσης τις εντάσεις μεταξύ της Νιγηρίας και του Καμερούν, με πιθανές βλαβερές συνέπειες για την περιφερειακή συνεργασία στο εγγύς μέλλον.
Ιδεολογία ως περιφεριεακή πλατφόρμα
Ιδεολογικές παράγοντες βοηθούν να καθορίσουν την εξέλιξη των τρομοκρατικών οργανώσεων, με τις επιρροές αν επεκτείνονται από το εγχώριο σε ένα παγκόσμια πολιτικό πλαίσιο. Ιδεολογικά κίνητρα φαίνεται ότι επηρέασαν τον μετασχηματισμό της Μπόκο Χαράμ, από τοπικό σαλαφισμό σε διεθνή τζιχαντισμό.http://defencenews.gr/index.php/2014-11-02-15-47-52/1319-i-boko-xaram-tarazei-ta-nera-sti-limni-tou-tsant
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου