Ο δρόμος του πολεμιστή : από το Μαϊντάν ως το Nτονμπάς [η τελευταία συνέντευξη του δολοφονημένου αριστερού δημοσιογράφου Βσεβολόντ Πετρόβσκι]

Μεταφράσαμε την τελευταία συνέντευξη που έδωσε ο Βσέβολοντ Πετρόφσκι (δείτε εδώτην είδηση της δολοφονίας του) αγωνιστής της Αριστεράς που έχασε τη ζωή του πρόσφατα στον πόλεμο στο Ντονμπάς. Πρόκειται για μια μεγάλη σε μέγεθος συνέντευξη που μέσα απ’ την προσωπική πορεία ενός ανθρώπου διηγείται ουσιαστικά την ιστορία της Ουκρανίας κατά την τελευταία δεκαετία. Διαβάστε την!

Ο δρόμος του πολεμιστή : από το Μαϊντάν ως το Nτονμπάς

Η εξομολόγηση ενός υποστηρικτή της “Πορτοκαλί Επανάστασης”, ή διήγηση για το πως αυτός μετά από το πρώτο Μαϊντάν βρέθηκε στην πολιτοφυλακή της ταξιαρχίας “Φάντασμα”.

Βσεβολόντ Πετρόβσκι 28 χρονών. Γεννήθηκε στην πόλη Αρτιόμοβσκ του Ντονέτσκ στην ΕΣΣΔ σε οικογένεια γιατρών, οι οποίοι στη συνέχεια μετανάστευσαν στις ΗΠΑ. Στο παρελθόν ενεργός ακτιβιστής της “Πορτοκαλί Επανάστασης”, τώρα μέλος του πολιτικού τμήματος της ταξιαρχίας “Φάντασμα”. Διηγείται στον δημοσιογράφο του 36on.ru τους λόγους οι οποίοι επηρέασαν τις πεποιθήσεις του.

“ Όποιος δεν ήταν επαναστάτης στα 18 του, δεν έχει καρδιά ”

- Με τι ασχολείσαι τώρα;

- Βρίσκομαι κυρίως στο Αλτσέβσκ, εργάζομαι στο πολιτικό τμήμα. Φτιάχνω το βίντεο-υλικό, βγάζω το πολεμικό φύλλο(κάτι σαν αφίσα -εφημερίδα για τους στρατιώτες) για τους πολιτοφύλακες και εργάζομαι με τα τμήματα που βρίσκονται στο μέτωπο.

- Ενώ ήσουν υποστηρικτής της “Πορτοκαλί Επανάστασης” το 2004, πως συνέβη να είσαι τώρα αντίπαλος της ουκρανικής κυβέρνησης;

- Δέκα χρόνια πριν είχα εντελώς διαφορετικές απόψεις. Το 2004 δεν βρέθηκα στο Μαϊντάν στο Κίεβο, αλλά ήμουν ένας από τους ενεργούς “πορτοκαλί” ακτιβιστές του Ντονέτσκ. Συμμετείχα στην προεκλογική καμπάνια του Γιούστσενκο, ήμουν παρατηρητής και στη συνέχεια μέλος της εκλογικής επιτροπής, κυκλοφορούσα στην πόλη με κονκάρδα “Τακ”(“Ναι”) Γιούστσενκο. Φιλοξενούσα στο σπίτι μου παιδιά που συμμετείχαν στην “Πορτοκαλί επανάσταση” στο Κίεβο. Είναι περίεργο που δεν ξυλοκοπήθηκα γι’ αυτό, αλλά με είχαν απειλήσει. Δεν ήταν ακόμα εκείνο το Μαϊντάν. Δέκα χρόνια πριν έγινε μόνο η πρώτη πρόβα, αρκετά ειρηνική και “χορτοφάγα”.

- Γιατί τότε είχες υποστηρίξει τον Γιούστσενκο και τώρα βγαίνεις εναντίον των υποστηρικτών του Μαϊντάν;

- Το 2004 ήμουν 18 χρονών, όλοι ξέρουν την πολυχρησιμοποιημένη φράση “όποιος δεν ήταν επαναστάτης στα 18 του , δεν έχει καρδιά”. Τότε είχα καρδιά και επαναστατική διάθεση επίσης. Και κεφάλι ας πούμε είχα, αλλά δεν ήξερα ακόμα να χρησιμοποιώ την κριτική σκέψη.

Στο σχολείο ακόμα είχε αρχίσει να με ενδιαφέρει η ιστορία. Όλα ξεκίνησαν από μια συλλογή νομισμάτων, μετά υπήρξαν πανουκρανικοί διαγωνισμοί στους οποίους κατακτούσα πρωτιές, μετά εισαγωγή στο λύκειο του εθνικού πανεπιστημίου του Ντονέτσκ στο ιστορικό τμήμα, και μετά εισαγωγή και στη Σχολή Ιστορίας του ίδιου πανεπιστημίου. Εκεί έγραφα πτυχιακές εργασίες στην ειδικότητα “Ιστορία της Ουκρανίας”. Για την ηλικία μου είχα αρκετά υψηλή νοημοσύνη και καλή μνήμη: μπορούσα να θυμάμαι αριθμούς, χρονολογίες γεγονότων και καμάρωνα γιαυτό μπροστά στους φίλους μου. Μα δεν κατάφερνα πάντα να χρησιμοποιώ σωστά αυτό το φορτίο γνώσεων και να εντοπίζω τις σχέσεις αιτίας-αποτελέσματος στα ιστορικά γεγονότα.

- Πως είναι το σχολικό πρόγραμμα ιστορίας στην Ουκρανία;

- Σου διηγούνται από την 6η τάξη για την ουκρανική αρχαιότητα, και μετά αρχίζουν να σου λένε πως οι κοζάκοι του Ζαπορόζιε ήταν ο πιο προηγμένος και τρομερός στρατός της Ευρώπης, ότι όλοι τον σέβονταν και τον φοβόντουσαν και πως είχαν ακόμα και υποβρύχια. Και αυτό δεν είναι αστείο, το υποβρύχιο περιγράφεται αναλυτικά στα σχολικά βιβλία.

Eως τον XVI-XVII αιώνα το Ουκρανικό έθνος είχε ήδη σχηματιστεί και ήταν τρομερά μορφωμένο. Περιγράφεται πως ένας άραβας ταξιδιώτης, φτάνοντας στην Ουκρανία, εντυπωσιάστηκε από το γεγονός πως όλοι ήξεραν να διαβάζουν και να γράφουν.

Μετά έχουμε τον Μπογντάν Χμελνίτσκι, ο οποίος διαπράττει τρομερό ιστορικό “λάθος” το οποίο σηματοδοτεί την αρχή των τριακοσίων χρόνων “ζυγού” της Μόσχας, τότε που η Ουκρανία αρχίζει να εξαρτάται από τη Ρωσία.

Στη συνέχεια στην ιστορία γίνεται απαρίθμηση των γέτμαν(στρατιωτικός ηγέτης/hetman στ’αγγλικά) , τον καθένα από τους οποίους εξαπατούν οι “πανούργοι” Μοσχοβίτες, τους επιβάλλουν επαχθείς συμβάσεις και πρόδιδαν τις προηγούμενες συμφωνίες. Επί της ουσίας η κατάσταση δουλείας όλο και μεγάλωνε, ενώ ενισχυόταν και ο απελευθερωτικός αγώνας του ουκρανικού λαού.

Μη έχοντας κριτική σκέψη και μη αμφισβητώντας τα γραφόμενα στα σχολικά βιβλία, είναι δύσκολο στην 6η τάξη να καταλάβεις πως εκείνη η Ουκρανία του Χμελνίτσκι , που εκείνη την εποχή δεν λεγόταν Ουκρανία, ήταν η Γέτμανσινα, δηλαδή μερικά κομμάτια κεντρικών περιοχών της σημερινής Ουκρανίας. Και όλα όσα είχε η Ουκρανία πριν την αρχή αυτού του έτους, προστέθηκαν κατά τη διάρκεια του “ζυγού των μοσκαλί(υποτιμητικός όρος για τους Ρώσους)” και της αποκαλούμενης Σοβιετικής “κατοχής”.

Στη συνέχεια του προγράμματος της ιστορίας είναι η Σοβιετική περίοδος, όπου περιγράφεται αναλυτικά το “γκολοντομόρ”(ο λιμός του 1932-33) και λοιπά κακά πράγματα για τα οποία φταίνε οι “μοσκαλί”.

Απορροφώντας τέτοιου είδους γνώσεις , στα 18 μου οι πεποιθήσεις μου έφτασαν στον μετριοπαθή ουκρανικό εθνικισμό.

Καθώς βρισκόμουν σε αυτήν την επικρατούσα φάση του ουκρανικού πατριωτισμού, ανησυχούσα πολύ για την ουκρανική γλώσσα, την οποία γνωρίζω καλά και εκείνη την περίοδο μάλιστα έγραφα στίχους σε αυτήν. Θεωρούσα πως είχε όντως ανάγκη από προστασία, πως όντως πρέπει να έχουμε μία κρατική γλώσσα, ενώ η μητρική μου γλώσσα ήταν η ρωσική (όπως και της συντριπτικής πλειοψηφίας των κατοίκων της περιοχής μου και γενικά της πλειοψηφίας των κατοίκων των μεγάλων ουκρανικών πόλεων).

Περίπτωση Στεπάν Μπαντέρα: όταν οι σφαγείς των μειονοτήτων και συνεργάτες των ναζί ανακηρύσσονται «εθνικοί ήρωες» από «φιλοευρωπαϊκές κυβερνήσεις»

Το 2004 είχα καταλήξει πως ο Κούτσμα ήταν τύραννος, πως πρέπει να αλλάξουμε τα πράγματα στην Ουκρανία, πως ο Γιανουκόβιτς (τον οποίο προσπαθεί να κάνει διάδοχό του ο Κούτσμα) είναι το μέγιστο κακό, πως χρειάζονται αλλαγές. Γενικά, όλο αυτό το σύνολο από στερεότυπα που κουβαλάνε όλοι συμμετέχοντες στις “έγχρωμες” επαναστάσεις , όπως κατάλαβα αργότερα.

Τότε πίστευα πως κάνω κάτι σημαντικό και πως θέτω τον εαυτό μου σε πραγματικό κίνδυνο-είχε αδρεναλίνη.

Το πρώτο Μαϊντάν

- Το 2005 μετά τη νίκη της ονομαζόμενης “επανάστασης” (στην πραγματικότητα του πρώτου, τότε ακόμα αναίμακτου, πραξικοπήματος που έγινε στην Ουκρανία) πρόλαβα να υπάρξω μέλος του κόμματος “Πατρίδα” της Γιούλια Τιμοσένκο. Στην πρώτη συνεδρίαση που με κάλεσαν, καθόντουσαν αντιπρόσωποι μικρομεσαίων επιχειρήσεων που αποτελούσαν τον πυρήνα της “Πατρίδας” στο Ντονέτσκ. Τσακωνόντουσαν , λέγανε πως οι υποσχέσεις που είχαν δοθεί στο Μαϊντάν δεν πραγματοποιούνται, πως η Τιμοσένκο οικοδομεί δικτατορία στο κόμμα και πως στην πραγματικότητα δεν έχουν να βγάλουν τίποτα εδώ.

Δεν ξαναπήγα σε αυτές τις συνεδριάσεις.

Η αλήθεια είναι πως πρόλαβα να μπω, έπειτα από πρόσκληση φίλου, και στο κόμμα “Δική μας Ουκρανία” του Γιούστσενκο, όπου όλα ήταν περίπου τα ίδια. Μετά από ενάμιση μήνα υπέγραψα αίτηση για διαγραφή. Έτσι αποφάσισα πως δεν θα ξαναμπώ σε κανένα κόμμα.

Πέρασαν μερικά χρόνια, και άρχισα να καταλαβαίνω, πως ο Κούτσμα στην πραγματικότητα δεν ήταν κακός ηγέτης. Ναι, ήταν διεφθαρμένος και λίγο δικτάτορας, όπως και άλλοι ηγέτες των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών. Αλλά δεν έκανε το μεγάλο λάθος: δεν συνέβαλε στην επιδείνωση των ενδοουκρανικών ιδεολογικών συγκρούσεων ανάμεσα στις διάφορες περιφέρειες, που υπήρχαν από πριν αλλά βρίσκονταν σε φάση παγώματος. Χάρη στις δράσεις του Κούτσμα η Ουκρανία ήταν μία από της λίγες τέως σοβιετικές δημοκρατίες, που πέρασε τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης χωρίς πόλεμο, ακόμα και η Κριμαία έμεινε στη στη σύνθεση της Ουκρανίας χωρίς πόλεμο. Και αυτό, όπως αργότερα κατάλαβα, ήταν επίτευγμα του Κούτσμα.

Στο πρώτο Μαϊντάν τον είχαν κατηγορήσει για προσπάθεια να κάτσει ταυτόχρονα σε δύο καρέκλες, να έχει καλές σχέσεις δηλαδή και με τη Δύση και με τη Ρωσία. Τον έβριζαν επειδή είχε κατέβει και καλά από την Ανατολή στις πρώτες του προεδρικές εκλογές, υποσχόμενος πως θα κάνει τη ρωσική δεύτερη κρατική γλώσσα.

Μετά, όπως και ο Γιανουκόβιτς ξέχασε αυτή την υπόσχεση. Και στις επόμενες εκλογές τον ψήφισε η δυτική Ουκρανία, για να μη βγει ο κομμουνιστής Σιμονένκο που ήταν ο κύριος αντίπαλός του… Του ασκούσαν λοιπόν κριτική για όλα αυτά. Αλλά βρισκόμενος στην εξουσία, εκείνος κατάφερε να σώσει τη χώρα από μεγάλες συγκρούσεις. Πιστεύω πως δεν είναι τυχαίο που εδώ και έξι μήνες εκείνος εκπροσωπεί την Ουκρανία στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τους “σεπαρατιστές” αρχηγούς μας. Τις διαπραγματεύσεις αυτές γενικά δεν μπορούμε να τις πούμε επιτυχημένες, αλλά μέσω αυτών μπορούμε να πετύχουμε κάποια πράγματα όπως είναι μερικές “εβδομάδες σιγής” και προγράμματα ανταλλαγής αιχμαλώτων.

Φωτογραφία του «Σέβα» λίγες μέρες πριν το θάνατό του.

Στην πραγματικότητα το Μαϊντάν του 2004 έγινε με φόντο κάποια αρκετά επιτυχημένα χρόνια για την ουκρανική οικονομία. Υπήρχε, όπως και να το κάνεις, οικονομική ανάπτυξη, η οποία πολύ γρήγορα τελείωσε με την ¨Πορτοκαλί επανάσταση”.

Αν κοιτάξει κανείς τώρα, ενώ έχουν περάσει 10 χρόνια, εκείνη την Ουκρανία τότε θα δει πως ήταν μία αρκετά ήσυχη και σταθερή χώρα, στην οποία δεν υπήρχε πόλεμος , ούτε και τόσο υψηλά επίπεδα εγκληματικότητας. Ήταν μία χώρα στην οποία μπορούσε κανείς να ζει ήρεμα, μπορούσε να επισκέπτεται τους φίλους του σε όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της δυτικής Ουκρανίας. Μπορούσε κανείς να συζητά και να λογομαχεί, να λογομαχεί χωρίς φόβο για πολιτικά θέματα. Και την κόλαση στην οποία έχει φτάσει η χώρα δεν μπορούσε κανείς να τη φανταστεί.

Το πρώτο Μαϊντάν, στο οποίο συμμετείχα πολύ ενεργά από την άλλη πλευρά (προς μεγάλη μου ντροπή και λύπη), έβαλε τα θεμέλια για τη μελλοντική διάσπαση της χώρας.

Προφανώς για τη διαδικασία αυτή είναι υπεύθυνοι και οι δύο πολιτικοί τομείς της χώρας.Γι’αυτό και δεν πρέπει να αφαιρούμε την ευθύνη για τα όσα έγιναν από το “Κόμμα των Περιφερειών” , μιας και έπαιζαν πάνω σε αυτές τις αντιφάσεις.

Αρχίζοντας από το 2004 κάθε εκλογική αναμέτρηση δεν ήταν ψηφοφορία “υπέρ”, αλλά “κατά”. Για παράδειγμα, ψηφίζουμε τον Γιανουκόβιτς, ναι ξέρουμε πως είναι “πουτάνας γιος” αλλά είναι δικός μας “πουτάνας γιος” και δεν ψηφίζουμε υπέρ του Γιανουκόβιτς, αλλά κατά της Τιμοσένκο ή του Γιούστσενκο ή του Τιαγνιμπόκ ή κάποιου άλλου, ψηφίζουμε κατά.

Άρχισα να τα καταλαβαίνω καλά όλα αυτά και να απομακρύνομαι από τον ουκρανικό εθνικισμό σε κάθε μορφή του περίπου το 2006. Τότε συνέχιζα να σπουδάζω στη Σχολή Ιστορίας και άρχισαν να διαβάζω πιο πολλά βιβλία και να αναλύω και να κατανοώ την κατάσταση.

“Η αποδόμηση του ουκρανικού μύθου”

- Τι βιβλία διάβαζες τότε;

- Διάβαζα του λεγόμενους Ουκρανούς κλασικούς όπως είναι ο Γρουσέβσκι και ο Αρκάντ, που οικοδόμησαν αυτόν τον ουκρανικό μύθο. Διάβαζα την κριτική αυτών των βιβλίων, διάβαζα τη δουλειά του γνωστού Ουκρανού αρχαιολόγου και ιστορικού Πετρό Τολτσκό, οποίος ήταν κομμουνιστής και αμφισβητούσε τον μύθο του ουκρανικού εθνικισμού.

Παράλληλα άρχισα να διαβάζω και πολλή αριστερή λογοτεχνία , όπως και έργα του Λένιν αφιερωμένα στην εθνική πολιτική στην Ουκρανία.

Μετά διάβασα το βιβλίο του Βλαντίμιρ Κορνίλοβ για τη δημοκρατία του Ντονέτσκ-Κριβόι ρογκ , για μία σελίδα στην ιστορία των ουκρανικών περιφερειών που δεν φαίνεται και πολύ στα σχολικά βιβλία. Ως αποτέλεσμα, για μένα άρχισε η αποδόμηση του ουκρανικού μύθου.

Εκτός αυτών, έβλεπα πως στη χώρα αρχίζουν τα οικονομικά προβλήματα. Αφού έφυγε ο “κλέφτης” Κούτσμα, η μία κρίση άρχισε να διαδέχεται την άλλη. Στην αρχή η κρίση του “κρέατος”, μετά του “γάλακτος” κι ενώ η ισοτιμία με το συνάλλαγμα κάνει άλματα μπορεί να θυμηθεί κανείς πως πριν από λίγα χρόνια κάτι τέτοιο δεν γινόταν. Υποτίθεται πως νίκησε η “λαϊκή” επανάσταση, αλλά όλοι προσπαθούν να μοιράσουν τα πορτοφόλια μεταξύ τους, ενώ εκείνοι που ήταν στο Μαϊντάν παρέα, τώρα ρίχνουν λάσπη ο ένας στον άλλον : η Τιμοσένκο πολεμάει με τον Γιούστσενκο. Τον ίδιο τον Γιούστσενκο τον κατηγορούν για “κουμπαριλίκια” με κύριο “κουμπάρο” τον Πετρό Ποροσένκο, ο οποίος σημερα είναι πρόεδρος, ενώ τότε το 2004 ήταν επικεφαλής του Συμβουλίου εθνικής ασφάλειας και άμυνας και ο πιο κοντινός άνθρωπος του Γιούστσενκο.

Με λίγα λόγια έβλεπα πως η χώρα πέφτει στα τάρταρα, ενώ τα πιο μεγάλα προβλήματα με τα οποία ασχολιόταν ο ίδιος ο Γιούστσενκο ήταν η λατρεία του “γκολοντομόρ” (σημ: ο ουκρανικός λιμός του ’30 που χρησιμοποιείται σήμερα στην αντι-σοβιετική προπαγάνδα), η οικοδόμηση του τεράστιου “κεριού για το γκολοντομόρ” στο κέντρο του Κιέβου. Έγιναν μαζικές επιτηδευμένες και κακόγουστες πένθιμες τελετές, για τις οποίες ξοδεύτηκαν πολλά χρήματα. Και όλα αυτά σε μία χώρα που υπήρχουν πραγματικά πεινασμένοι άνθρωποι.

Στο αρχηγείο της κομμουνιστικής μονάδας στην κωμόπολη Κομισαρόβκα

Ο πραγματικός λιμός

- Ποιά χρονιά τα συνειδητοποίησες αυτά;

- Το 2006 στην καλοκαιρινή πρακτική, όταν ο πλέον μακαρίτης ιστορικός καθηγητής Ζαντνιεπρόβσκι, μου ανέθεσε μαζί με άλλους φοιτητές να συλλέξουμε στατιστικά στοιχεία για τους θανάτους στην περιοχή του Ντονιέτσκ και του Χάρκοβ για τις χρονιές του λιμού 1932-1933 .

Ο καθηγητής ήλπιζε πως μετά τη νίκη του Γιούστσενκο θα του ανοίξουν όλα τα αρχεία και θα μπορέσει να ασχοληθεί με αυτό το ζήτημα πιο παραγωγικά και να ολοκληρώσει επιτέλους τη δουλειά του. Και για κάποιο λόγο έγινε το ανάποδο, το SBU άρχισε να κλείνει για αυτόν τα αρχεία με τα οποία δούλευε μέχρι τότε. Επειδή τα δεδομένα του, τα πραγματικά δεδομένα, τα οποία είχε συλλέξει από τα αρχεία των δημόσιων υπηρεσιών για θανάτους που μπορούσαν να είναι συνδεδεμένοι με τον λιμό, ήταν πολύ χαμηλά, ενώ οι αριθμοί έπρεπε να είναι μεγαλύτεροι, ακόμα και σε τάξη μεγέθους.

Μετά άρχισαν να δημοσιεύουν τα “Βιβλία μνήμης για τα θύματα του λιμού του ’32 και ’33” στις διάφορες περιοχές της Ουκρανίας, και με την πρώτη ματιά ξέσπασαν τα σκάνδαλα. Τότε αποκαλύφθηκε πως στον αριθμό θυμάτων από τον λιμό συμπεριλαμβανόντουσαν άνθρωποι που είχαν πεθάνει από τον αλκοολισμό, ακόμα και από αστραπή. Οι συγγραφείς δεν είχαν μπει καν στον κόπο να επεξεργαστούν τα δεδομένα. Όλες αυτές οι διαγνώσεις ήταν ξεκάθαρα γραμμένες.

Κατά τη διάρκεια της πρακτικής, με τους συμφοιτητές μου είχαμε γυρίσει τα χωριά του Σλαβιάνσκ, το οποίο μετά από 8 χρόνια έγινε πεδίο μάχης, Ψάχναμε τις γιαγιάδες και του παππούδες που είχαν επιβιώσει από τον λιμό για να συμπληρώσουμε ερωτηματολόγια. Τα ερωτηματολόγια είχαν κοντά στις εκατό περίεργα τοποθετημένες ερωτήσεις , τις οποίες μας είχε δώσει η ουκρανική Ακαδημία επιστημών και προορίζονταν για όλους τους φοιτητές της χώρας. Πολλές ερωτήσεις επαναλαμβάνονταν σε άλλη μορφή. Κατά τη διαδικασία της συμπλήρωσης ερωτηματολογίων, πολύ γρήγορα καταλάβαμε πως αυτά δεν είχαν νόημα, και αρχίσαμε να παίρνουμε ελεύθερες συνεντεύξεις.

Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού συνειδητοποίησα πράγματα που δεν περίμενα. Το πρώτο ήταν πως όλοι οι ερωτηθέντες μας λέγανε “Δεν χρειάζεται τώρα να μιλάμε γι’αυτά, εμείς τώρα πεινάμε, έχουμε άθλιες συντάξεις και δεν καταλαβαίνουμε γιατί τόσο μεγάλα ποσά ξοδεύονται σε μουσεία, “κεριά” και μνημεία.” Αυτά τα είπαν πρακτικά και οι εκατό ερωτηθέντες γέροντες.

Και το δεύτερο ήταν πως όλοι οι συνταξιούχοι λέγανε πως δεν χρειάζεται να κατηγορείτε τον Στάλιν για το “γκολοντομόρ” (τον λιμό του ’30 στην Ουκρανία), γιατί εκείνη την εποχή είχε ξηρασία και τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Χρειαζόντουσαν μέσα για τη βιομηχανοποίηση,για την αποκατάσταση των πόλεων και των εργοστασίων που είχαν ιδρυθεί και που τελικά μας επέτρεψαν να νικήσουμε στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο. Όλα αυτά τα λέγανε τα γεροντάκια που πεινούσαν εκείνη την τρομερή εποχή.

Αυτή η αποστολή έγινε για μένα άλλο ένα σημείο αναφοράς που επηρέασε την οπτική μου γωνία.

- Αν έχω καταλάβει καλά, οι αριθμοί για το “γκολοντομόρ” που προσφέρει η κυβέρνηση της Ουκρανίας είναι κατασκευασμένοι;

- Ακριβώς. Αν κάποτε έβαζαν στις λίστες των πεθαμένων από τον λιμό, ανθρώπους που στην πραγματικότητα είχαν πεθάνει από αλκοολισμό, τώρα βάζουν όλους όσους πέθαναν το 1932-33.

Αρχικά, το βιβλίο-κλειδί πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε ο μύθος του “γκολοντομόρ”, ήταν το “Harvest of Sorrow” του Βρετανού ιστορικού Robert Conquest, που φαίνεται πως είχε γραφτεί στο πλαίσιο του προγράμματος δυσφήμησης της Σοβιετικής Ένωσης. Μετά τη δημοσίευση του βιβλίου, στο οποίο ήταν γραμμένο το νούμερο των 7 εκατομμυρίων νεκρών, στα “Βιβλία μνήμης” ο αριθμός των θυμάτων άρχισε να μεγαλώνει, προφανώς για να προσαρμοστεί το αποτέλεσμα στο νούμερο των διαταγών από τα πάνω.

Χωνεύοντας τα συμπεράσματα των αριθμών αυτών, σταμάτησα να θεωρώ τον εαυτό μου Ουκρανό εθνικιστή. Δεν ήταν στιγμιαία απόφαση, απλώς προσδιόρισα όλα τα σημεία αναφοράς που με έστρεψαν μακριά από όλα τα πράγματα που είναι συνδεδεμένα με το πρότζεκτ “Πορτοκαλί Επανάσταση”. Άρχισα να ενδιαφέρομαι για τις ιδέες του μαρξισμού και των “αριστερών” κινημάτων. Δηλαδή με όλα όσα προσεγγίζει ένας νέος άνθρωπος όταν αρχίζει να σκέφτεται κριτικά , να αμφισβητεί και να ψάχνει πηγές και διάφορες προσεγγίσεις.

“Εναντιονόλων”

- Στις επόμενες προεδρικές εκλογές, στις οποίες το 2010 ανταγωνίζονταν η Τομοσένκο με τον Γιανουκόβιτς, ήμουν πλέον πιο ουδέτερος, αλλά ήδη είχαν αρχίσει να γεννιούνται μέσα μου φιλορωσικά αισθήματα. Όταν στις εκλογές αυτές κέρδισε ο Γιανουκόβιτς, δεν χοροπηδούσα από τη χαρά μου, αλλά ήμουν σχετικά ικανοποιημένος, μιας και αισθανόμουν τον εαυτό μου πατριώτη του Ντονμπάς.

Το Ντονμπάς είναι μία από τις μοναδικές περιφέρειες της παλιάς Ουκρανίας , όπως η Κριμαία και η Γαλικία. Σε αυτές τις περιφέρειες ο τοπικός πατριωτισμός έχει μεγαλύτερη αξία από τον κρατικό.

Εν προκειμένω οι κάτοικοι της Γαλικίας θεωρούν τον εαυτό τους μεσσιανική εθνική υποομάδα, που είναι οι πιο σωστοί Ουκρανοί σε αντίθεση με τους υπόλοιπους και πρέπει να χτίσουν τη σωστή Ουκρανία.

Στο Ντονμπάς τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει. Εδώ θεωρούν πως “Εμείς, το Ντονμπάς, είμαστε η γη των εργατών και ταΐζουμε αυτήν την Ουκρανία, την οποία δεν ξέρουμε τι τη χρειαζόμαστε. Αν όμως το Λβοβ θελήσει να αποσχιστεί, ας είναι”. Αν η ιστορία έχει γυρίσει αλλιώς τώρα, και είχαμε της Λαϊκές Δημοκρατίες του Λβοβ και του Ιβανο-Φρανκόβσκ, τότε οι άνθρωποι του Ντονμπάς δεν θα επιδίωκαν να πάνε εκεί για να βομβαρδίσουν το Λβοβ. Αντιθέτως θα έλεγαν “Ας αποσχιστούν, ένα φορτίο λιγότερο για μας”.

Στις εκλογές του 2010 ήμουν εναντίον όλων. Ήμουν από αυτούς τους οποίους οι Ουκρανοί πατριώτες αποκαλούσαν υποτιμητικά “Εναντιονόλων” και θεωρούσαν πως είμαστε υπερ του Γιανουκόβιτς και των κλεφτών. Είχαν την εξής λογική: αν δεν ψηφίσεις την Τιμοσένκο, τότε θα κερδίσει ο Γιανουκόβιτς. Εγώ τους είπα ας κερδίσει ο Γιανουκόβιτς, αφού εμένα δεν μου αρέσει κανένας από του υποψήφιους, μιας και οι δύο είναι εκπρόσωποι της μεγάλης μπουρζουαζίας, η οποία διχοτομεί τη χώρα, και ασχολούνται μόνο με την ενίσχυση της επιρροής των μεγάλων χρηματοοικονομικών και βιομηχανικών ομίλων, στους οποίους και ανήκουν ως πολιτικοί και δουλεύουν για αυτούς.

Καταλαβαίνω πως και τα δύο στρατόπεδα δεν μου είναι κοντινά. Αλλά βλέπω πως το στρατόπεδο του Γιανουκόβιτς εκμεταλλεύεται εκείνα τα ιδεολογικά αξιώματα, τα οποία τώρα μου είναι κοντινά.

Εμπόριο συνθημάτων

- Για παράδειγμα, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση ο Γιανουκόβιτς με το Κόμμα των Περιφερειών πήγαινε με το σύνθημα της εισαγωγής της ρωσικής γλώσσας ως δεύτερης κρατικής. Αυτό είναι λογικό, αν λάβουμε υπόψη πως το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων του ζούσε στα νότιο-ανατολικά της χώρας. Αλλά το Κόμμα των Περιφερειών δεν βιαζόταν να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις του. Δεν προσπαθούσε καν, ερχόμενο στην εξουσία, να εισάγει δεύτερη κρατική γλώσσα. Γιατί να πετάξει τέτοιο κελεπούρι; Καλύτερα να το αφήσει για να μπορεί να το εκμεταλλεύεται ξανά και ξανά στις επόμενες εκλογές και να υπόσχεται το ίδιο. Το μοναδικό που κατάφερε η “φιλορωσική” πλειονότητα ήταν να παρθεί ένας μέτριος και ημιτελής νόμος για τις γλώσσες των περιφερειών, που πολύ λίγο διεύρυνε τα δικαιώματα της ρωσικής σε συγκεκριμένες περιφέρειες.

Αλλά ακόμα και αυτό το βήμα προκάλεσε την έντονη αντίδραση των εθνικιστών. Μετά το πραξικόπημα τον Φλεβάρη του 2014 το κοινοβούλιο πρωτίστως προσπάθησε να καταργήσει αυτόν τον νόμο, κάτι που μαζί με τα περιβόητα “γκρεμίσματα του Λένιν” έγινε ένας από τους μηχανισμούς εκκίνησης των μαζικών διαδηλώσεων στα Νοτιο-Ανατολικά της χώρας, και μετατράπηκε σε “Ρωσική Άνοιξη”.

Σε άλλες κατευθύνσεις της εσωτερικής και της εξωτερικής πολιτικής, η ολιγαρχική εξουσία στα Νοτιο-Ανατολικά ήταν εξίσου ασυνεπής. Για παράδειγμα, ο Γιανουκόβιτς πήγαινε στις εκλογές με συνθήματα για την εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας με τη Ρωσία (βλέπε Ευρασιατική Ένωση). Όμως το 2013 οι ψηφοφόροι του έμαθαν με έκπληξη για την “πορεία-μονόδρομο” της Ουκρανίας πως την ένταξη στην ΕΕ. Μετά το “πηγαινέλα” συνεχίστηκε , η σύναψη της σύνδεσης με την ΕΕ αναβλήθηκε… Το τι έγινε μετά το ξέρουν όλοι όσοι παρακολούθησαν τα γεγονότα στην Ουκρανία από τον Νοέμβριο του 2013.

Το πιο τρομακτικό σε αυτήν την πολιτική “επιχείρηση” ήταν ότι το Κόμμα των Περιφερειών, ακριβώς όπως οι “πορτοκαλί” προκάτοχοί τους, χρησιμοποιούσε ενεργά στα παιχνίδια του, τους δηλωμένους φασίστες. Για όσους ενδιαφέρονταν για τις πολιτικές διαδικασίες στην Ουκρανία, δεν ήταν μυστικό πως επί του Γιανουκόβιτς το SBU εξακολουθούσε να εποπτεύει τις ακροδεξιές οργανώσεις για την “εξισορρόπηση” των ριζοσπαστικών δυνάμεων και για να αντιπαλεύει τις αριστερές οργανώσεις που έβγαιναν ενάντια στις ολιγαρχικές κυβερνήσεις.

Ήταν συχνές και οι συζητήσεις για πιο σύνθετες πολιτικές διαπλοκές σχετικές με τους Ουκρανούς ακροδεξιούς. Την εποχή της κυβέρνησης Γιανουκόβιτς έγινε η απότομη άνοδος του εθνικιστικού κόμματος “Σβομπόντα” και του αρχηγού του Ολέγκ Τιαγνιμπόκ (ο οποίος είχε αποβληθεί από την “Δική μας Ουκρανία” του Γιούστσενκο λόγω του σάλου που προκαλούσαν οι αγορεύσεις του, στις οποίες ακούγονταν πράγματα όπως “ζιντί και μοσκαλί” ( υποτιμιτηκές εκφράσεις για εβραίους και ρώσους) και ήταν υπερβολικά ακραίες ακόμα και για τους εθνικο-πατριώτες του Γιούστσενκο).

Το κόμμα “Σβομπόντα” που μέχρι τότε ήταν περιθωριακό, έδειξε εντυπωσιακά αποτελέσματα στις κοινοβουλευτικές εκλογές. Ο Τιαγνιμπόκ και άλλοι ήταν συχνά προσκεκλημένοι σε διάσημες πολιτικές εκπομπές (συμπεριλαμβανομένων και των καναλιών που ανήκουν στον ολιγάρχη Αχμέτοβ, που ήταν και ο κύριος χορηγός του Κόμματος των Περιφερειών). Είναι πιθανό (δεν μπορώ να φέρω έγγραφα αποδεικτικά στοιχεία, αλλά αυτό το θέμα συζητιόταν συνεχώς) οι χορηγοί του Γιανουκόβιτς να έβαλαν το χεράκι τους στη χρηματοδότηση του “Σβομπόντα”.

Ο νεοφασίστας Τιαγνιμπόκ ετοιμαζόταν για τον ρόλο του “βολικού αντιπάλου” για τον Γιανουκόβιτς στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2015. Σύμφωνα με τη γνώμη ορισμένων πολιτικών επιστημόνων, η παγίωση των νοτιο-ανατολικών ψηφοφόρων ενάντια σε έναν υπερβολικά ακραίο Τιαγνιμπόκ θα ήταν πολύ πιο εύκολη για τον Γιανουκόβιτς, απ’ ότι ενάντια στον Κλιτσκό για παράδειγμα (ο οποίος, όσο και αστείο να φαίνεται αυτό σήμερα, θεωρούνταν ένας από τους βασικούς υποψήφιους για την προεδρική θέση). Αλλά τα γνωστά σε όλους μας λυπηρά γεγονότα έκαναν τα σχέδια αυτά μη πραγματοποιήσιμα. Ο Γιανουκόβιτς διέφυγε στο Ροστόβ.

Οι ολιγαρχικές ομάδες στην εξουσία άλλαξαν, και άναψαν τα άστρα των “νέων δεξιών” τύπου Γιάρος, Λιασκό, Μπιλέτσκι και Σεμέντσενκο. Ενώ το “Σβομπόντα” αποσύρθηκε στο περιθώριο της πολιτικής ζωής. Φαίνεται πως απλώς κόπηκε η χρηματοδότηση… Ταυτόχρονα όμως, η προώθηση του Τιαγνιμπόκ, και η σχετική με αυτόν νομιμοποίηση στην κοινή συνείδηση της ακροδεξιάς ιδεολογίας, έπαιξε τον τρομερό ρόλο της. Με την έναρξη του επόμενου Μαϊντάν, τα ναζιστικά σύμβολα στις σημαίες των “επαναστατών”, οι πομπές με πυρσούς στην τιμή του Μπαντέρα και τα συνθήματα τύπου “Δόξα στο έθνος! Θάνατος στους εχθρούς!” γίνονταν αντιληπτά ως πράγματα συνηθισμένα και φυσικά.

Με αυτόν τον τρόπο, τα πολιτικά παιχνίδια των συμβούλων του Γιανουκόβιτς συνέβαλαν στη πτώση της εξουσίας του πελάτη τους και στην περαιτέρω εμβάθυνση της διάσπασης της χώρας, και στη συνέχεια στον εμφύλιο πόλεμο.

“Ακολουθητισμός”

- Μετά έγινα κομμουνιστής διεθνιστής, και σχεδόν δύο χρόνια ήμουν στην οργάνωση “Μποροτμπά”, όπου ήμουν ένας από τους συντονιστές του πυρήνα του Ντονέτσκ.

Απογοητευμένος από τις προοπτικές των μεθόδων τους, τον Μάρτιο του 2014 βγήκα από αυτήν την οργάνωση. Αυτό που με απογοήτευσε ήταν συγκεκριμένα το γεγονός πως οι κλασικοί “αριστεροί” δεν βρήκαν τη θέση τους στην επανάσταση, δεν πίστεψαν σε αυτήν, αλλά ασχολούνταν με αυτό που ο Λένιν είχε ονομάσει “ακολουθητισμό”, δηλαδή προσπαθούσαν να ακολουθούν την ουρά των μεγαλύτερων κινημάτων.

Οι “Ευρωαρσιτεροί” βρέθηκαν στην ουρά των υποστηρικτών του Μαϊντάν, και τώρα μερικοί από αυτούς πολεμάνε στις μονάδες της λεγόμενης αντιτρομοκρατικής επιχείρησης, ακόμη και στο ναζιστικό τάγμα “Αζόφ”, άλλοι απλώς υποστηρίζουν την ιδέα της αντιτρομοκρατικής επιχείρησης και βρίσκονται στο συνολικό τρεντ των αγωνιστών ενάντια στους “κολοράντο και βάτνικ”(υποτιμητικές ορολογίες για τους φιλορώσους) . Αυτά βέβαια δεν έχουν σχέση με την “Μπορτμπά”, η οποία υποστηρίζει τις ιδέες της Νοβορωσίας, αλλά τις υποστηρίζει έχοντας μεταναστεύσει και κάπως μη αποτελεσματικά.

Μαϊντάν 2014

- Κατά τη διάρκεια του Μαϊντάν το 2014 που ήσουν;

- Εκείνο τον καιρό ήμουν συντονιστής της “Μποροτμπά” στο Ντονέτσκ. Υπήρξε ένα σκηνικό όταν με τους συντρόφους κάναμε προβολή αντιφασιστικής ταινίας. Στην είσοδο του κτηρίου που θα γινόταν η προβολή, με περικύκλωσαν δέκα ανήλικα φασιστάκια, με ψέκασαν στο πρόσωπο, με έριξαν κάτω και το έβαλαν στα πόδια. Δεν ήταν ευχάριστο, αλλά δεν ήταν και θανατηφόρο, δεν είχα κάποιον σοβαρό τραυματισμό.

Όταν άρχισε το Μαϊντάν, είδα πως οι πιο ενεργοί εκεί ήταν οι έφηβοι με νεοναζιστικά σύμβολα, σαν εκείνους που μου είχαν επιτεθεί τότε.

Στο Μαϊντάν παρόμοιοι νεαροί είχαν ξυλοκοπήσει άγρια κάποιους γνωστούς μου που μοίραζαν κοντά στην πλατεία ουδέτερο συνδικαλιστικό υλικό, σε καμία περίπτωση φιλορωσικό, και ούτε καν κομμουνιστικό. Αλλά τα φασιστάκια είχα τους δικούς τους λογαριασμούς μαζί τους της γραμμής του “φα” και του “αντιφά”.

Αυτό συνέβη αφού από τη σκηνή του Μαϊντάν ακούστηκε πως “λίγα μέτρα από εδώ βρίσκονται κάποιοι κόκκινοι προβοκάτορες και αν υπάρχουν άντρες εδώ ξέρουν τι πρέπει να κάνουν με αυτούς”. Ως αποτέλεσμα στον ξυλοδαρμό ήρθαν καμιά εκατοσταριά ονομαζόμενων “ανδρών”, οι οποίοι τους έδειραν και τους πήραν τον εξοπλισμό. Μπροστά σε αυτό βρισκόταν ο βουλευτής του κόμματος “Σβομπόντα” Ίγκορ Μιροσνιτσένκο.

Τι είναι το σύγχρονο Μαϊντάν, για ποιούς σκοπούς και με ποιές μεθόδους προχωράει, έγινε αντιληπτό από μένα πολύ γρήγορα. Επειδή ήξερα για αυτά τα εθνικιστικά κινήματα, από δική μου εμπειρία και από πολλούς άλλους τραυματισμένους και δολοφονημένους.

- Είχες πάει στον χώρο του Μαϊντάν το 2014;

- Δεν είχα τι να κάνω εκεί. Ήμουν εναντίον του, βρισκόμουν στο Ντονέτσκ και δεν είχα σκοπό να πάω εκεί. Καθόμουν στο σπίτι μου και σχολίαζα τα γεγονότα στο ίντερνετ ως στρατιώτης των στρατευμάτων του “καναπέ”.

Ο «Σέβα» σε ευτυχισμένες προσωπικές στιγμές λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος.

Μετά από το πραξικόπημα στο Κίεβο, με τους συντρόφους αρχίσαμε να πηγαίνουμε στις συγκεντρώσεις του λεγόμενου Αντι-Μαϊντάν. Στην αρχή, δεν ήταν μαζικές και γινόντουσαν στο άγαλμα του Λένιν, μιας και είχαν ήδη αρχίσει τα γκρεμίσματα του Λένιν και όλες αντι-Μαϊντάν κινήσεις γινόντουσαν στα αγάλματά του.

Ήταν οφθαλμοφανές πως , όπως και το 1993 κατά τη διάρκεια της οκτωβριανής κρίσης στη Μόσχα, ενάντια στον κοινό εχθρό-απειλή, τον ουκρανικό εθνικισμό, είχαν ενωθεί οι κομμουνιστές, οι “αριστεροί” και οι ρώσοι εθνικιστές. Ήταν μια κατάσταση όπου οι άνθρωποι έγιναν περιστασιακοί σύμμαχοι απέναντι στο πρόσωπο του κοινού εχθρού.

Από τον καναπέ στον πόλεμο

- Βγήκες από τη σύνθεση των στρατευμάτων “του καναπέ”, και ποιές ήταν οι μετέπειτα δράσεις σου;

- Ήταν μερικές μέρες μετά το πραξικόπημα στο Κίεβο. Στις 22 Φεβρουαρίου άρχισα να πηγαίνω σε αυτές τις συγκεντρώσεις, έμενα στη νυχτερινή βάρδια κάτω από το άγαλμα του Λένιν, και μιλούσα με τους ανθρώπους.

Εκείνη την εποχή δεν θεωρούσα τον εαυτό μου αυτοτελές οργανικό κομμάτι αυτού του κινήματος. Επειδή είχα αμφιβολίες. Από τη μία πλευρά το να αμφισβητείς βρίσκεται στα πλαίσια της κριτικής σκέψης, είναι καλό, από την άλλη είναι δικαιολογία της απραξίας.

Τότε είχαμε πολλές αμφιβολίες, θεωρούσαμε τους εαυτούς μας πραγματικούς κομμουνιστές- διεθνιστές και δογματικούς, γι’ αυτό δεν μας άρεσε να καθόμαστε δίπλα σε Ρώσους εθνικιστές και να είμαστε υπερ κάποιας “Ρωσικής άνοιξης” πόσο μάλλον κάτω από ρώσικες σημαίες.

Μου φαινόταν πως δεν ήταν ακόμα η ώρα μας, πως δεν ήταν ακόμα επανάσταση, πως η πραγματική επανάσταση θα γίνει κάποτε πιο μετά, και πως πρέπει να την ετοιμάσουμε , ενώ τώρα πρέπει απλά να κοιτάμε όλο αυτό το κίνημα, να βρισκόμαστε στο περιθώριο μη και στιγματιστούμε από τον εθνικισμό, επειδή είμαστε πραγματικοί “αριστεροί”, ενώ το ΚΚΟ δεν είναι (μιας και εκμεταλλεύεται τις ιδέες των δεξιών κλπ).

Λόγω αυτής της προσέγγισης όχι μόνο η “Μπορτομπά”, αλλά και άλλες οργανώσεις που θεωρούν τον εαυτό τους “αριστερό”, δεν μπόρεσαν ούτε να βοηθήσουν το κίνημα του αντι-Μαϊντάν, ούτε και να γίνουν μέρος τους ώστε να το κάνουν πιο “αριστερό” απο ότι είναι σήμερα. Γιαυτό το τρένο έφυγε χωρίς εμάς. Όταν συνειδητοποίησα πως τα πράγματα οδηγούν σε εμφύλιο πόλεμο, βγήκα από τη “Μποροτμπά”.

Ο αγώνας του δεν θα πάει χαμένος!

Τότε δεν γινόταν λόγος για τις λαϊκές δημοκρατίες, ούτε του Ντονέτσκ ούτε του Λουγκάνσκ. Μοναδική απαίτηση την οποία είχε ο Πάβελ Γκουμπάρεβ , το άστρο του οποίου τότε είχε ανέβει ψηλά, ήταν η ομοσπονδιοποίηση.

Αλλά εκείνο τον καιρό ακόμα και η ομοσπονδιοποίηση για την ουκρανική πατριωτική “μυθολογία” ήταν ισάξια του “σεπαρατισμού”. Και το να μιλάει κανείς γιαυτό, θεωρούνταν επίσης έγκλημα.

Οι κομμουνιστές όμως δεν ήθελα να συμπεριλάβουν την ιδέα της ομοσπονδιοποίησης στο πρόγραμμά τους, γιαυτό ήταν πάντα ένα βήμα πίσω από τις μάζες σε αυτή τη διαμαρτυρία. Ως αποτέλεσμα, σε αυτήν την εξέγερση έγινε πιο έντονος ο εθνικιστικός λόγος από από τον αριστερό.

Μετά , σαν μη κομματικοποιημένος πολίτης πια , συμμετείχα σε όλες αυτές τις συγκεντρώσεις, δεν παρουσίαζα μεγάλη δραστηριότητα, ήμουν πιο πολύ παρατηρητής.

Ανακήρυξη Δημοκρατίας

- Στις 6 Απριλίου του 2014 μπήκα στο κτήριο διοίκησης του Ντονέτσκ, όπου είδα με τα μάτια μου την ανακήρυξη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ.

Ήδη γνώριζα αρκετά καλά εκείνους τους ανθρώπους που στη συνέχεια έγιναν πολιτικοί ηγέτες. Αλλά για τους παραπάνω λόγους, με τους συντρόφους βρεθήκαμε σε τρίτους και τέταρτους ρόλους των παρατηρητών.

Τον Μάιο μου έγινε πρόταση να κάνω podcast με την ονομασία “Η φωνή της Δημοκρατίας”, όπου μιλούσα για τα νέα του μετώπου, έπαιρνα συνεντεύξεις από πολιτικούς και από απλούς πολιτοφύλακες. Το πρόγραμμα πολύ σύντομα αναμεταδιδόταν και στο τοπικό ραδιόφωνο και είχε αρκετά μεγάλη επιτυχία λόγω των συνθηκών, όπως του κενού στην πληροφόρηση και του προκύπτοντος συστήματος των ΜΜΕ των δημοκρατιών. Μετά από αυτό, ως δημοσιογράφος, δούλεψα στο Υπουργείο Πληροφοριών της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ, και ταυτόχρονα δούλευα ως ανταποκριτής ρώσικου πρακτορείου ειδήσεων “Interfax”.

- Πότε μπήκες στην πολιτοφυλακή;

- Στην πολιτοφυλακή μπήκα τον Αύγουστο. Αρχικά εκτελούσα πολιτική δουλειά, ήμουν πολεμικός ανταποκριτής στο Υπουργείο Αμύνης της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ, του οποίου επικεφαλής ήταν τότε ο Ίγκορ Ιβάνοβιτς Στρελκόβ. Πηγαίναμε στις τοποθεσίες που είχαν βομβαρδιστεί, μιλάγαμε με τους κατοίκους και παίρναμε συνεντεύξεις από τους πολιτοφύλακες. Μέσα σε ένα μήνα δουλειάς είδαμε πολύ αίμα, πολλούς σκοτωμένους και ακρωτηριασμένους ανθρώπους, που δεν είχαν κρατήσει ποτέ όπλο στο χέρι. Και παιδιά ανάμεσά τους. Ήταν τρομακτικές, πολύ τρομακτικές στιγμές της δουλειάς μας.

Η τύχη κάποιων συναδέλφων μου εξελίχθηκε τραγικά. Όταν ήρθα στο τμήμα, ήμασταν 12 άτομα. Από αυτούς τρεις πέρασαν από την ουκρανική αιχμαλωσία κατά τη διάρκεια της δουλειάς: ο γνωστός θεατρικός συγγραφέας, ποιητής και σκηνοθέτης Γιούρι Γιούρτσενκο (ο οποίος έζησε πολλά χρόνια στη Γαλλία, αλλά όταν άρχισαν εδώ τα γεγονότα ήρθε ως εθελοντής στο Σλαβιάνσκ), η δημοσιογράφος από το Σιμφερόπολ Άννα Μόχοβα και ο καταγόμενος από τη Γιακουτία Αλεκσέι Σαποβάλοβ.

Δύο σκοτώθηκαν: ο Βαγίντ Γιεφέντιεβ από το Νταγκεστάν και ο Έλληνας της Αζοφικής γεννημένος στο Ντονέτσκ, που έζησε πάνω από 20 χρόνια στην Ελλάδα, Αθανάσιος Κοσσέ. Και οι δύο πέθαναν κάτω από πυροβολισμούς στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ.

Ο Μοζγκοβόι και το “Φάντασμα”

- Τώρα ήρθες από το Ντονέτσκ στο Λουγκάνσκ στην ταξιαρχία “Φάντασμα” στον Μοζγκοβόι , γιατί όχι σε άλλον διοικητή;

- Κατά τη διάρκεια της δουλειάς στο Ντονέτσκ απογοητεύτηκα από πολλά πράγματα. Αφού έφυγε ο Στρελκόβ, εκεί άρχισαν να εμφανίζονται οι αναπόφευκτες συνιστώσες κάθε εμφυλίου πολέμου, οι εσωτερικές συγκρούσεις μεταξύ διάφορων ταγμάτων των πολιτοφυλακών. Άρχισαν να μοιράζουν το δέρμα της αρκούδας που δεν είχε σκοτωθεί ακόμα, για τις περιοχές επιρροής και πόρους.

Στην ταξιαρχία “Φάντασμα” με προσκάλεσε ένας καλός φίλος, ο οποίος κάποτε διοικούσε τον πυρήνα της “Μποροτμπά” στο Ντονέτσκ. Είχε συμφωνήσει με τον Μοζγκοβόι να σχηματίσει το πολιτικό τμήμα της ταξιαρχίας. Έτσι ήρθα στο Αλτσέβσκ.

Ο Βσέβολοντ με συντρόφους του, κάτω από τις σημαίες της ΕΣΣΔ και της Νοβορωσίας

Πολλοί πολιτοφύλακες κοιτάνε με ελπίδα τον Μοζγκοβόι , και από τις δύο Λαϊκές Δημοκρατίες. Τον βλέπουν ως τον άνθρωπο που είναι υπέρ της οικοδόμησης της Νοβορωσίας ως δημοκρατίας πραγματικά λαϊκής και ως ένα βαθμό σοσιαλιστικής. Αυτοί οι άνθρωποι σέβονται τον Μοζγκοβόι ως τον συνεργάτη του Στρελκόβ, ως τον άνθρωπο που δεν έπαιξε εσωτερικά πολιτικά παιχνίδια. Αυτός πάντα έλεγε πως η Νοβορωσία δεν πρέπει να κλείνεται σε αυτόνομα κελύφη τύπου σχηματισμών των Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, αλλά πρέπει να είναι ενιαία.

Οι βασικές ιδεολογικές θέσεις, πάνω στις οποίες βασίζεται η ταξιαρχία είναι ο αντιφασισμός, η αντιολιγαρχία και η λαοκρατία. Αυτή η θέση είναι κοντινή για την πλειοψηφία των πολιτοφυλάκων, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που πολεμάνε στις “επίσημες” υπομονάδες, στη βάση των οποίων σχηματίζεται ξεχωριστά ο στρατός των Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ.

Εδώ, στην ταξιαρχία “Φάντασμα”, χέρι χέρι πολεμάνε οι κοζάκοι, οπαδοί του μοναρχισμού, με τους μουσουλμάνους και το εθελοντικό κομμουνιστικό απόσπασμα. Δεν έχουν προβλήματα στην επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ τους. Οι κοινοί στόχοι και ο αγώνας ενάντια στον κοινό εχθρό ενώνει τους ανθρώπους με διαφορετικές απόψεις.

Εκτός των άλλων, στην ταξιαρχία “Φάντασμα” μπορεί κανείς να γνωρίσει μοναδικούς ανθρώπους , που προκαλούν θαυμασμό. Ένας από αυτούς είναι ο αρχηγός της “Αυτοάμυνας των νέων” Γιαροσλάβ Βοσκοένκο, που δουλεύει στο ανθρωπιστικό τμήμα. Ένα μικρό τάγμα είχε σχηματιστεί στο Λισιτσάνσκ από 16χρονα και 17χρονα αγόρια και κορίτσια που πήραν το όπλο στο χέρι για να υπερασπίσουν την πόλη τους από τους Ουκρανούς φασίστες. Μερικοί από τους επιζώντες τώρα δουλεύουν στην ταξιαρχία “Φάντασμα”, δεν τους δίνουν όπλα, μιας και στον πόλεμο πρέπει να πηγαίνουν ενήλικοι άντρες. Αλλά αυτά τα παιδιά έχουν ήδη αναδείξει τον εαυτό τους και δουλεύουν σε ανθρωπιστικές κατευθύνσεις.

- Όπως μας έχεις ήδη πει, οι γονείς σου εργάζονται στις ΗΠΑ. Γιατί δεν πήγες να τους βρεις , αλλά πήγες στον πόλεμο;

- Ο πατέρας μου μένει στην Αμερική εδώ και οκτώ χρόνια, η μητέρα μου λίγο λιγότερο. Και οι δύο είναι γιατροί, ο πατέρας μου εργάζεται σε ογκολογικό νοσοκομείο. Έχω πάει αρκετές φορές, έχω γυρίσει πολλές πολιτείες, ήταν πολύ ενδιαφέροντα ταξίδια. Εκεί είδα μια εντελώς διαφορετική χώρα, με διαφορετική κουλτούρα, μιας και η Αμερική εν τέλει είναι χώρα μεταναστών. Είχε ενδιαφέρον, αλλά γιατί δεν έμεινα εκεί; Θα ρωτήσω: γιατί έπρεπε να μείνω εκεί; Δεν βρήκα μέσα μου αρκετά κίνητρα ώστε να παρατήσω τους φίλους μου και τη δουλειά μου και να πάω να μείνω σε μία εντελώς διαφορετική χώρα. Εδώ βρήκα περισσότερο ενδιαφέρον. Πήγα σε μία άλλη χώρα για μερικές εβδομάδες, αλλά όσο επιτηδευμένο κι αν ακούγεται, παραμένω πατριώτης της Πατρίδας μου, του Ντονμπάς, και βρίσκω περισσότερο ενδιαφέρον το να μείνω εδώ.

Τώρα σχετικά με τους γονείς μου που μένουν σε ένα εντελώς διαφορετικό πεδίο πληροφόρησης. Κατά τη διάρκεια του Μαϊντάν είχαμε πολλές λογομαχίες και τσακωνόμασταν, επειδή το υποστήριζαν. Αλλά μετά το πραξικόπημα και την αρχή του πολέμου, όταν άρχισαν να βομβαρδίζονται κατοικημένες περιοχές, οι γονείς μου αναθεώρησαν και άλλαξαν ριζικά την άποψή τους.

Μετά τις 26 Μαΐου που έγινε η πρώτη μάχη στο αεροδρόμιο του Ντονέτσκ, η μητέρα μου δεν άντεξε, πήρε εισιτήριο για το πρώτο αεροπλάνο και ήρθε εδώ για να υποστηρίξει εμένα και τις γιαγιάδες. Πέρασε εδώ όλο το καλοκαίρι και την αρχή του φθινοπώρου, έζησε από μέσα όλο τον πόλεμο. Με αυτόν τον τρόπο η γνώμη των γονιών μου άλλαξε ριζικά προς όφελος της Νοβορωσίας. Έτσι τσακώθηκαν με πολλούς φίλους τους στην Αμερική, ανάμεσα στους οποίους είναι και Γεωργιανοί και Ουκρανοί από το Κίεβο, οι οποίοι έχουν εχθρική στάση απέναντί μας. Είναι ένας πραγματικός εμφύλιος πόλεμος, όπου η διάσπαση γίνεται μέσα από παρέες φίλων, μέσα από οικογένειες και ζευγάρια. Εγώ πλέον δεν μπορώ να επικοινωνώ με την πλειοψηφία των γνωστών μου από διάφορες περιφέρειες της Ουκρανίας, έχουμε τσακωθεί με πολλούς πρώην συντρόφους. Η πρώην κοπέλα μου, με την οποία δουλεύαμε μαζί στο ίδιο κανάλι στο Ντονέτσκ, έφυγε για το Κίεβο, όπου μιλάει στην τηλεόραση για τον αγώνα ενάντια στους “τρομοκράτες-σεπαρατιστές”, ούτε με εκείνη κρατάω επαφή. Αυτός είναι ο πόλεμος, όταν η διάσπαση γίνεται σε ότι είναι ζωντανό.

Για πάντα ζωντανός στους αγώνες και στις καρδιές μας!

Υ.Γ.
Εδώ: http://36on.ru/magazine/society/52435-novorossiya-debaltsevo-voin-pogib-spasaya-ranenyh μπορείτε να δείτε φωτογραφίες απ’ την κηδεία του και δηλώσεις του κομισάριου της κομμουνιστικής ομάδας στην οποία ανήκε ο Βσέβολοντ, όπως και τις δηλώσεις των γονιών του (το κείμενο είναι στα ρώσικα αλλά μπορείτε να πάρετε μια ιδέα χρησιμοποιώντας τα online μεταφραστικά εργαλεία)

https://solidarityantifascistukraine.wordpress.com/2015/02/19/%CE%BF-%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B1%CF%8A%CE%BD%CF%84%CE%AC%CE%BD/