Τις τελευταίες μέρες παρουσιάστηκαν οι τελευταίες εξελίξεις για το πυραυλικό σύστημα αεράμυνας Patriot της αμερικανικής εαιρείας Raytheon. Μεταξύ των τεχνολογιών που παρουσιάστηκαν ήταν ένα ραντάρ επί τη βάσει νιτρίδιου του γαλλίου (GaN) - Ενεργού Διάταξης Ηλεκτρονικής Σάρωσης (AESA), το οποίο επιτρέπει μελλοντικά κάλυψη 360 μοιρών και ταυτόχρονα την κάλυψη μιας πολύ μεγαλύτερης περιοχή. Με την εισαγωγή της τεχνολογίας AESA επί τη βάσει GaN, αυξάνεται η αξιοπιστία των ραντάρ Patriot και μειώνεται το κόστος του κύκλου ζωής.
Για τον τομέα των συστημάτων διοίκησης και ελέγχου (CC2) παρουσιάστηκε η ανοικτή αρχιτεκτονική, η οποία έχει σχεδιαστεί με δικτυωμένες και αποκεντρωμένες λειτουργίες για ευέλικτες δυνατότητες εφαρμογής. Για την εκτέλεση των αμυντικών σχεδίων στο σχεδιασμό της αποστολής και την ανάπτυξη σεναρίων χρησιμοποιείται τακτικό λογισμικό με υψηλές αναλογίες απεικόνισης.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται αντιμέτωπες με τη λήψη αποφάσεων σε σχέση με το τακτικό σύστημα αεράμυνας. Αυτό συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, το ζήτημα του κατά πόσον ένα προηγμένο σύστημα Patriot μπορεί και θα πρέπει να αποτελέσει τον πυρήνα της αεράμυνας και στο μέλλον.
Η προέλευση αυτού του συστήματος αεράμυνας ανάγεται πίσω στην δεκαετία του '60 του περασμένου αιώνα. Την εποχή εκείνη, συμβατικά βλήματα εδάφους-αέρος εξοπλίστηκαν με κινητές ράμπες και νέα ραντάρ. Με τον τρόπο αυτό, τα ιπτάμενα αντικείμενα του εχθρού θα έπρεπε να ανιχνεύονται πολύ πριν από την περιοχή-στόχο και να καθίστανται αβλαβή.
Οι Αμερικανοί πειραματίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του '70 με τις πρώτες εκδόσεις του τότε ονομαζόμενου Patriot Air Defense Missile System, το οποίο αναπτύχθηκε ως ένα κοινό πρόγραμμα της αμερικανικής βιομηχανίας όπλων, μεταξύ των εταιριών Raytheon και Lockheed. Τα βλήματα παραδόθηκαν επίσημα στα αμερικανικά στρατεύματα το 1982 - η Πολεμική Αεροπορία στην Ελλάδα χρησιμοποιεί το Patriot από το 2003.
Οι κεραίες ραντάρ δεν περιστρέφονται
Η επιτυχία του συστήματος Patriot οφείλεται κυρίως στην τεχνολογία ελέγχου: Υπάρχει η λεγόμενη διάταξη φάσης (Phased Array) μέσω της οποίας οι ακτίνες ραντάρ δεν ευθυγραμμίζονται με τον συνηθισμένο μηχανικό τρόπο, αλλά ηλεκτρονικά - μια περιστρεφόμενη κεραία του ραντάρ είναι περιττή.
Αυτό επιτρέπει ένα πολύ υψηλότερο ποσοστό αντίδρασης, επειδή η ακτίνα του ραντάρ μπορεί μέσω του ηλεκτρονικού ελέγχου να στροβιλιστεί πολύ γρήγορα. Με τον τρόπο αυτό, μπορούν να ανιχνεύονται και να παρακολουθούνται εξαιρετικά γρήγοροι στόχοι.
Δεν έχει υπέρυθρη αναζήτηση
Όταν το σύστημα ραντάρ εντοπίσει μια απειλή, οι πληροφορίες διαβιβάζονται στο πλήρωμα σε ένα διαμέρισμα του σταθμού ελέγχου. Σε αυτό το διαμέρισμα πραγματοποιείται η διεπαφή μεταξύ ανθρώπου και μηχανής - οι κύριες λειτουργίες του συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου. Τα επιμέρους στοιχεία του συστήματος είναι είτε ενσύρματες συνδέσεις ή συνδεόνται μέσω ασυρμάτου VHF.
Οι πύραυλοι κατευθύνονται προς τον στόχο μέσω των σημάτων ελέγχου από τον κεντρικό υπολογιστή στο έδαφος. Το βλήμα δεν διαθέτει υπέρυθρη κεφαλή αναζήτησης ή μια παρόμοια αυτόματη αναγνώριση στόχου.
Αυτόματη ανίχνευση των εχθρών
Ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι - σε αντίθεση με τα απλά βλήματα αεράμυνας - γίνεται αυτόματα διάκριση ενός φίλου / εχθρού στην απόκτηση στόχου. Έτσι τα λεγόμενα «φίλια πυρά» - μοιραίες καταρρίψεις φίλιων αεροσκαφών - ελαχιστοποιούνται.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε συνθήκες μάχης, όπως στην περίπτωση μιας επίθεσης ο χρόνος είναι περιορισμένος: Η διαταγή για πυρ πρέπει να ενεργοποιείται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, για να μπορέσει να καταστραφεί ο εχθρικός στόχος. Για τις αναμενόμενες ανθρώπινες αμφιβολίες δεν υπάρχει σε αυτήν την κατάσταση ο χρόνος.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Ιράκ
Πρώτη πρακτική εφαρμογή είδε το Patriot στον πρώτο πόλεμο του Ιράκ το 1991: Έπρεπε να προστατέψει τους Αμερικανούς στρατιώτες από την επίθεση του βλημάτων Scud και Al Hussein. Σύμφωνα με τις εκθέσεις των στρατιωτικών και των κατασκευαστών, το σύστημα σε αυτή την πρόκληση είχε ένα υψηλό ποσοστό επιτυχίας.
Ωστόσο, πολλοί ανεξάρτητοι ερευνητές έχουν αμφισβητήσει αυτές τις εκθέσεις. Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές, το Patriot δεν μπόρεσε να πείσει ακόμη και στην αντιμετώπιση των αεροσκαφών. Ο λόγος: Η αναγνώριση «φίλου ή εχθρού» ήταν χαμηλής ποιότητας. Πρέπει να υπήρχαν τρία «Kills» - αλλιώς και καταρρίψεις, φίλιων μαχητικών αεροσκαφών.
Αναχαίτιση πυραύλων μικρού βεληνεκούς
Στο δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ το 2003 λειτούργησε καλύτερα από ποτέ: Οι μονάδες Patriot μετακινήθηκαν με επιτυχία όπως προέλαυαν τα στρατεύματα στο μέτωπο, για την προστασία και παρακολούθηση του εναέριου χώρου. Οι τεκμηριωμένες αναχαιτίσεις πυραύλων του Ιράκ είναι έντεκα (11) στον αριθμό.
Ένα ολοκληρωμένο συγκρότημα Patriot αποτελείται από περίπου 100 στρατιώτες και περισσότερα από 20 οχήματα. Οι ίδιοι οι πύραυλοι είναι συσκευασμένοι μέσα σε κουτιά από αλουμίνιο. Το χαρακτηριστικό σχήμα των γωνιακών κάνιστρων καθιστά το συγκεκριμένο σύστημα αεράμυνας εύκολα αναγνωρίσιμο.
Περίπου 100 κιλά εκρηκτικών
Σε κάθε έναν από τους λεγόμενους «Launcher» - αλλιώς και σταθμούς εκτόξευσης, υπάρχουν τέσσερις πυραύλοι Patriot μέσα σε αεροστεγή κουτιά - έτσι ώστε να προστατεύονται από τις καιρικές συνθήκες κατά την αποθήκευση, τη μεταφορά, καθώς και στην φάση ανάπτυξης.
Σε νεότερες εκδόσεις με μεγαλύτερο βεληνεκές, οι πυραύλοι είναι αντίστοιχα παχύτεροι και βαρύτεροι. Ανάλογα με την έκδοση ζυγίζουν μεταξύ 300 και 900 κιλών, ενώ η κεφαλή του πυραύλου, στην οποία στριμώγνονται μέσα όλα τα είδη των ηλεκτρονικών, περιέχει επίσης περίπου 100 κιλά εκρηκτικών.
Πέντε στόχοι μπορούν να εμπλακούν ταυτόχρονα
Όπως φθάσουν οι εκτοξευτές Patriot στο χώρο ανάπτυξής τους, οι ράμπες εκτόξευσης κλίνουν σε γωνία περίπου 50 μοιρών και συνδέονται με το σταθμό ελέγχου εμπλοκής. Μόλις τα οχήματα υποστήριξης με το ραντάρ, και αυτά που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από μια γεννήτρια, αρχίζουν να λειτουργούν, καθιστούν το Patriot έτοιμο για χρήση.
Aκόμη και υδροφόρες και κινητά συνεργεία ανήκουν σε μια τέτοια Μοίρα Πυραύλων. Στην τελευταία έκδοση το Patriot μπορεί να παρακολουθήσει μέχρι 50 στόχους ταυτόχρονα και την ίδια ώρα να καταπολεμήσει 5 από αυτούς. Οι ρουκέτες εκτοξεύονται με το πάτημα ενός κουμπιού στον κινητό σταθμό εκτόξευσης.
Η κορυφή του πυραύλου τρυπά το καπάκι του κάνιστρου μέσα στο οποίο βρίσκεται, και ένας κινητήρας στερεών καυσίμων επιταχύνει τον πύραυλο έως πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου.
Ελεύθερος σκοπευτής ή κυνηγετικό όπλο;
Σε αντίθεση με την παλαιότερη έκδοση Patriot PAC-2, ο πύραυλος PAC-3 είναι ικανός να καταστρέψει την πολεμική κεφαλή ενός εχθρικού στόχου με ένα άμεσο πλήγμα.
Το PAC 3 έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά για το ρόλο αντιπυραυλικής άμυνας και είναι πολύ πιο ευέλικτο από την προηγούμενη σειρά πυραύλων Patriot, συμπεριλαμβανομένου του GEM PAC 2 - το οποίο έχει βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό στην ικανότητα αντιπυραυλικής άμυνας σε σχέση με τις προηγούμενες εκδόσεις και μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αεράμυνα κατά αεροσκαφών.
Το PAC 3 έχει μια πιο προηγμένη πολεμική κεφαλή, έχει ένα πολύ μεγαλύτερο εύρος και ένα προηγμένο σύστημα ανίχνευσης (Ka-Band). Είναι πολύ μικρότερο και 16 μονάδες μπορούν να φορτωθούν σε έναν εκτοξευτή - έναντι μόνο τεσσάρων PAC 2. Ανεπίσημες εκτιμήσεις δίνουν στο PAC-3 κατ 'ανώτατο όριο αναχαίτισης βαλλιστικών πυραύλων τα 15 χιλιόμετρα και για το βελτιωμένο PAC-3 MSE ένα εύρος από 22 χιλιόμετρα.
Σύμφωνα με Αμερικανούς εμπειρογνωμόνες του τομέα της πυραυλικής άμυνας, το PAC 3 παρέχει ταυτόχρονα αντιεροπορικές και αντιβαλλιστικές ικανότητες, ως ένα χαμηλού επιπέδου στοιχείο, προσφέρει μια ολοκληρωμένη επικάλυψη στην άμυνα κατά των πυραυλικών απειλών στην τερματική φάση της πτήσης, συμβάλλει στην επίγνωση της κατάστασης ολόκληρου του συστήματος με τη διαβίβαση δεδομένων σε άλλα στοιχεία του θεάτρου, ενώ ταυτόχρονα προστατεύει στοιχεία του συστήματος κατά των βραχέου βεληνεκούς βαλλιστικών πυραύλων, μεγάλου διαμετρήματος ρουκέτες και άλλες απειλές από τον αέρα.
Εντοπίζει, παρακολουθεί και εμπλέκει βραχέου βεληνεκούς βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ (οριζόντιας πλεύσης), ενισχύεται περαιτέρω από τους δικτυωμένους, σε απομακρυσμένες θέσεις αισθητήρες, που παρέχουν έγκαιρη προειδοποίηση αυξάνοντας την πιθανότητα επιτυχίας.
Ο πύραυλος PAC-2 (στην έκδοση PAC-2 GEM ή αλλιώς και MIM-104D) σε υπηρεσία με την Πολεμική Αεροπορία, λειτουργεί με την ευρύτερη έννοια της αρχής ενός κυνηγετικού όπλου: Με ταχύτητα κινείται εναντίον του εχθρικού ιπτάμενου αντικειμένου και όπως φθάνει κοντά του, σε μερικές εκατοντάδες μέτρα, εκρήγνεται. Το προκύπτον σύννεφο από θραύσματα με μεγάλη κινητική ενέργεια θα πρέπει στη συνέχεια να καταστρέψει τον εχθρικό στόχο.
Μια βολή κοστίζει 2,5 εκατομμύρια δολάρια
Πόσο κοστίζει μια εκτόξευση ενός βλήματος Patriot, είναι δύσκολο να οριστεί από τους ειδικούς. Εμπειρογνώμονες εκτιμούν σύμφωνα με ορισμένες μελέτες ότι αυτό το ποσό είναι περίπου 2,5 εκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, το σύστημα αγοράζεται πάντα σε ένα «All-Inclusive» πακέτο - υλικό και συντήρηση περιλαμβάνονται σε ένα πακέτο τιμών.
Η προμήθεια των συγκροτημάτων Patriot της Πολεμικής Αεροπορίας κόστισε πάνω από 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Μετά τα γεγονότα στα Ίμια το 1996, η Πολεμική Αεροπορία απαίτησε στο πλαίσιο «του σχηματισμού πολλαπλών και επικαλυπτόμενων ζωνών εμπλοκής από διαφορετικά οπλικά συστήματα» 10 τέτοια συγκροτήματα για την κάλυψη του εναέριου χώρου της Ελλάδας. Τελικά αποκτήθηκαν 6 - ενισχυμένης σύνθεσης. Τα βλήματα αυτών των συγκροτημάτων όμως, είναι μειωμένης ικανότητας - μετά από διαμαρτυρίες της Άγκυρας στην Ουάσιγκτον.
http://defencenews.gr/index.php/diafora/138-2014-09-29-18-33-46/1346-oi-teleftaies-ekselikseis-gia-ta-meiomenon-dynatotiton-patriot-ton-enoplon-dynameon
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου