Τα δάκρυα του Ασουρμπανιπάλ

Συντάκτης:  Γιώργος Τσιάρας εφημερίδα των συντακτών

Τι σου είναι αυτό το εξωτερικό δελτίο – άλλο κομμάτι να ξεκινάς να γράψεις το πρωί, κι άλλο να σε στοιχειώνει, να σε «αναγκάζει» να ασχοληθείς μαζί του, ώς το μεσημέρι. Γιατί όσο μεγάλο θέμα κι αν είναι ο φαρισαϊσμός της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών και του Στρασβούργου, που από τη μια μεριά «καθαρίζουν» με συνοπτικές διαδικασίες και fast track επί(ν)τροπές τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ από τις ευθύνες του στο τεράστιο σκάνδαλο φοροδιαφυγής εκατοντάδων δισεκατομμυρίων των πολυεθνικών που ονομάστηκε #LuxLeaks, κι από την άλλη σφίγγουν τη χρηματοπιστωτική θηλιά στον λαιμό της μικρής Ελλάδας, σήμερα μου φαίνεται μικρό μπροστά στην πολιτιστική θηριωδία που διαπράττουν –και βιντεοσκοπούν για την αιωνιότητα– οι σκοταδιστές του Ισλαμικού Κράτους στο βόρειο Ιράκ, την κοιτίδα του παγκόσμιου πολιτισμού.

Εποχούμενοι σε μπουλντόζες, τραγουδώντας και απαγγέλλοντας στίχους του Κορανίου, οι πολεμιστές του Αλλάχ ισοπεδώνουν ανενόχλητοι τις τελευταίες μέρες την πανάρχαια καστρόπολη του Νιμρούντ, την πρωτεύουσα των Ασσυρίων και έναν από τους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς θησαυρούς στον πλανήτη. Στα σκοτεινά, οπισθοδρομικά μυαλά τους, το Νιμρούντ, τα ακκαδικά αγάλματα της Μοσούλης που συνέθλιψαν πριν από μια εβδομάδα με βαριοπούλες και κομπρεσέρ, και αναρίθμητα ακόμη προ-ισλαμικά κτίρια, αγάλματα, ανάγλυφα και πάσης φύσεως αντικείμενα των σπουδαίων πολιτισμών της Μεσοποταμίας είναι ειδωλολατρικά και πρέπει να καταστραφούν ή –στην καλύτερη, φευ, των περιπτώσεων– να αποκοπούν από το επί χιλιετίες φυσικό τους περιβάλλον και να πωληθούν όσο όσο στους ντόπιους και ξένους αρχαιοκάπηλους.

Αυτό άλλωστε έκαναν και στο Νιμρούντ: πρώτα απέσπασαν τα πολύτιμα ανάγλυφα, που μπορούν να πωληθούν, και μετά καβάλησαν τους εκσκαφείς για να αποτελειώσουν τον ιστορικής αυτής κλίμακας βανδαλισμό τους. Το Νιμρούντ άλλωστε είναι ένας μόνον από τους έξι χιλιάδες περίπου καταγεγραμμένους αρχαιολογικούς χώρους του Ιράκ. Οι 1.800 περίπου βρίσκονται σε περιοχές που ελέγχονται από το ISIS. Τι έχουν απογίνει οι υπόλοιποι; Πόσα ανεκτίμητα κομμάτια, πόσα αχνάρια παγκόσμιας ιστορίας θα κοσμήσουν τα επόμενα χρόνια τις ανά τον κόσμο ιδιωτικές συλλογές;

Η ασσυριακή αυτοκρατορία ήταν η υπερδύναμη της εποχής της, που εκτεινόταν από την Αίγυπτο και την Κύπρο ώς τον Καύκασο και τα βάθη της σημερινής Ανατολίας – οι σύγχρονοί τους Μυκηναίοι ήταν μπροστά τους ερασιτέχνες. Η Καλχού, όπως αποκαλούσαν τη Νιμρούντ οι ίδιοι οι Ασσύριοι, ιδρύθηκε γύρω στο 1250 π.Χ., επισκίασε τη Νινευή και την Ασούρ, και για περισσότερους από δύο αιώνες υπήρξε η «Νέα Υόρκη» του καιρού της, με πάνω από 100.000 κατοίκους. Μια πρώιμη αστική κοινωνία, με τα παλάτια, τα «ζιγκουράτ», τα δημόσια κτίρια, τα εργαστήρια και τους ονομαστούς βοτανικούς της κήπους.

Το βίντεο της καταστροφής, που δίκαια ονομάστηκε από την UNESCO «πολιτιστική εθνοκάθαρση» και «έγκλημα πολέμου», δεν προβλήθηκε τυχαία. Είναι κομμάτι μιας τρομοκρατικής επικοινωνιακής καμπάνιας, παρέα με τους μαζικούς αποκεφαλισμούς των «απίστων». Για τους φανατικούς σουνίτες είναι ένα ξεκάθαρο, επιθετικό μήνυμα απόλυτης θρησκευτικής καθαρότητας και αποκοπής από κάθε δυτική έννοια κουλτούρας και πολιτισμού. Είναι, άλλωστε, τόσο φανατικοί, που καταστρέφουν με την ίδια ευκολία και «αιρετικούς», σιιτικούς μουσουλμανικούς θησαυρούς. Για τους υπόλοιπους από εμάς, όμως, είναι μια δολοφονία της ίδιας της πανανθρώπινης κληρονομιάς μας, της ίδιας της συλλογικής μας μνήμης.

Κλάψε τώρα εκεί στον τάφο σου, ω Ασουρμπανιπάλ, και προσευχήσου στον πολεμικό θεό σου, τον τρομερό Νινουρτά των Σουμέριων και Ακκάδιων πρόγονών σου, να γλιτώσει κάτι από την κληρονομιά σου. Κλάψε κι εσύ, ωραία βασίλισσα Σεμίραμις, γονυπετής μπροστά στη μεγάλη θεά σου, την Ιστάρ: αμέτρητοι κατακτητές πέρασαν από τα μέρη σου, δεν τόλμησαν να ταράξουν το παλιό σου σπίτι. Κανείς. Ούτε οι έξαλλοι χριστιανοί καλόγεροι, ούτε οι Μογγόλοι και Αραβες εισβολείς, ούτε καν οι κλέφτες Εγγλέζοι αρχαιολόγοι, που επί έναν σχεδόν αιώνα λεηλάτησαν την προίκα σου, οδηγώντας 6.000 αντικείμενα, ανάμεσά τους και τους δίδυμους Φτερωτούς Ταύρους των 30 τόνων, στα ξέχειλα από ξένες αρχαιότητες μουσεία τους διανοήθηκαν να σβήσουν τα ίχνη σου στη Γη και την Ιστορία. Κι ας ανακατευτούν τα δάκρυά σας με το αίμα των αθώων που χύνεται καθημερινά στον Τίγρη και τον Ευφράτη, μπας και αναστηθεί από τις στάχτες του το αρχαίο αυτό νταμάρι θεών και ανθρώπων. Γιατί οι νέοι άνθρωποι δεν είμαστε, καθώς φαίνεται, αντάξιοί σας.