Υπόμνηση Γκαλεάνο

του Θανάση Σκαμνάκη

Ο Εντουάρντο Γκαλεάνο ήταν άνθρωπος που διάβαζε τον κόσμο όπως πραγματικά είναι. Και μάθαινε και τους άλλους να τον διαβάζουν έτσι. Αποκάλυπτε όχι την πίσω αλλά την αληθινή σημασία των γεγονότων, των εικόνων και των λέξεων. Ο Κόσμος ανάποδα (όπως τιτλοφόρησε ένα του βιβλίο, αναγνωστικό του κόσμου θα το λέγαμε) δεν είναι ο δικός μας κόσμος αλλά ο κατασκευασμένος, από κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, μέσα ενημέρωσης, που σε μας δείχνεται σαν να είναι ο κανονικός. Και χρειάζεται κόπος, συχνά και θάρρος, για να τον δεις όπως είναι.

Κάποια δείγματα, που σχετίζονται και με τη δική μας σημερινή πραγματικότητα, θα παραθέσω (και) ως κίνητρο ανάγνωσης των βιβλίων του συγγραφέα που μας αποχαιρέτησε την προηγούμενη βδομάδα:

«Οι γερμανικές εταιρείες απαγορεύεται να δωροδοκούν Γερμανούς. Αντίθετα, μέχρι πριν από λίγο καιρό το κράτος επιβράβευε τις εταιρείες που εξαγόραζαν ξένους πολιτικούς, στρατιωτικούς και δημόσιους υπαλλήλους. Τα χρήματα της δωροδοκίας αφαιρούνταν από το φόρο. Κατά τα λεγόμενα του δημοσιογράφου Μάρτιν Σπίβακ, η εταιρεία τηλεπικοινωνιών Ζίμενς και η μεταλλουργική Κλόκνερ, δωροδόκησαν με 32 εκατ. δολάρια τους στρατιωτικούς του περιβάλλοντος του δικτάτορα Σουχάρτο στην Ινδονησία. Ο Ίνγκομαρ Χάουχλερ, εκπρόσωπος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, υπολόγιζε το 1997 ότι οι γερμανικές επιχειρήσεις δαπανούν 3 δισ. δολάρια το χρόνο σε λαδώματα για τις συναλλαγές τους με το εξωτερικό. Οι αρχές δικαιολογήθηκαν επικαλούμενες την υποστήριξη της αγοράς εργασίας και την ανάπτυξη καλών εμπορικών σχέσεων. Αναφέρθηκαν επίσης στο σεβασμό της πολιτιστικής ταυτότητας: λαδώνοντας δείχνουν το σεβασμό τους προς τον πολιτισμό των χωρών όπου η διαφθορά είναι έθιμο…

Στα μέσα του 1998 ξέσπασε ένα κύμα λαϊκής αγανάκτησης κατά της δικτατορίας του στρατηγού Σουχάρτο. Τότε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τον ευχαρίστησε για τις υπηρεσίες του και ο στρατηγός συνταξιοδοτήθηκε. Η επαγγελματική του σταδιοδρομία είχε αρχίσει το 1965, όταν κατέλαβε την εξουσία σκοτώνοντας μισό εκατομμύριο κομμουνιστές ή υποτιθέμενους κομμουνιστές. Ο Σουχάρτο δεν είχε άλλη επιλογή παρά να παραιτηθεί από την κυβέρνηση, αλλά του έμειναν οι οικονομίες που συσσώρευσε επί 30 και πλέον έτη: 16 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το περιοδικό Φορμπς. Δύο μήνες μετά την απομάκρυνση του Σουχάρτο, ο διάδοχός του, ο πρόεδρος Χαμπίμπι, μίλησε από την τηλεόραση και παρότρυνε το λαό να κάνει νηστεία. Ο πρόεδρος είπε πως αν ο λαός της Ινδονησίας δεν έτρωγε δύο μέρες την εβδομάδα, π.χ. τις Τρίτες και τις Πέμπτες, η οικονομική κρίση θα μπορούσε να ξεπεραστεί». (Ένας κόσμος ανάποδα, εκδόσεις Πιρόγα)

«Συνέβη στην Αφρική, στο Ιφέ, ιερή πόλη του βασιλείου των Γιορούμπα, ίσως μια μέρα σαν αυτή ή ποιος ξέρει πότε. Ένας γέροντας, πολύ βαριά άρρωστος, κάλεσε τους τρεις γιους του και τους είπε: “Τα πιο πολύτιμα υπάρχοντά μου θα τα πάρει όποιος από σας γεμίσει το δωμάτιο από πάνω μέχρι κάτω”. Και βγήκε έξω στο σούρουπο να περιμένει. Ο ένας γιός έφερε όσα άχυρα μπόρεσε να βρει, αλλά το δωμάτιο γέμισε μόνο μέχρι τη μέση. Ο άλλος έφερε όση άμμο μπόρεσε να μαζέψει, αλλά το μισό δωμάτιο έμεινε άδειο. Ο τρίτος γιος άναψε ένα κερί. Και το δωμάτιο γέμισε φως» (Οι μέρες αφηγούνται, εκδόσεις Πάπυρος).http://prin.gr/?p=6709