Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η Ρωσία θα έπρεπε να καταργήσουν τη δυνατότητα εκτόξευσης πυρηνικών πυραύλων μέσα σε μερικά λεπτά, λόγω των κινδύνων που εγείρουν οι εσφαλμένοι συναγερμοί, υπογράμμισε χθες Πέμπτη ένας απόστρατος στρατηγός, άλλοτε διοικητής των αμερικανικών πυρηνικών δυνάμεων.
“Υπάρχει μια σειρά τρωτών σημείων” στις διαδικασίες έγκαιρης προειδοποίησης, οι οποίες έχουν σχεδιαστεί για να εκτοξεύονται πυρηνικοί πύραυλοι αμέσως μόλις εντοπιστεί μια πυρηνική επίθεση από τον εχθρό, εξήγησε ο στρατηγός ε.α. Τζέιμς Κάρτραϊτ.
Ο Κάρτραϊτ, πρώην επικεφαλής της διοίκησης πυρηνικών δυνάμεων των ΗΠΑ, παρουσίασε στον Τύπο μια μελέτη που εκπονήθηκε υπό την εποπτεία του από διεθνείς ειδικούς σε θέματα αποτροπής, ενόψει της πενταετούς διάσκεψης αναθεώρησης της Συνθήκης περί μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων (ΣΜΔ) στη Νέα Υόρκη.
Χορηγός της μελέτης είναι η μη κυβερνητική οργάνωση Global Zero, η οποία εργάζεται για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων.
Σύμφωνα με τη μελέτη, “εκατοντάδες πύραυλοι, οι οποίοι φέρουν 1.800 πυρηνικές κεφαλές, είναι έτοιμοι να εκτοξευθούν μέσα σε μια στιγμή”. Περίπου το ήμισυ των πυραύλων στα πυρηνικά οπλοστάσια των ΗΠΑ και της Ρωσίας βρίσκεται μόνιμα σε κατάσταση ύψιστου συναγερμού.
Τα συστήματα προειδοποίησης “κατασκευάστηκαν τις δεκαετίες του 1950, του ’60, του ’70, του ’80”, τόνισε ο στρατηγός ε.α. Κάρτραϊτ. “Πολλά είναι πεπαλαιωμένα, επιρρεπή σε ψευδείς συναγερμούς” και πολύ περισσότερο “ιδιαίτερα ευάλωτα σε τεχνάσματα ή σε κυβερνοεπιθέσεις, είτε μέσω των αισθητήρων τους (ραντάρ και δορυφόροι) είτε μέσω των συστημάτων εκτόξευσης και χειρισμού” τους, πρόσθεσε ο πρώην επικεφαλής των αμερικανικών στρατηγικών πυρηνικών δυνάμεων (2004-2007).
“Η ουσία της πυρηνικής αποτροπής είναι να έχει μια χώρα τη δυνατότητα να ανταποδώσει το πλήγμα όταν δέχεται πλήγμα, δεν είναι να έχει πυρηνικά όπλα σε κατάσταση συναγερμού” μόνιμα, πρόσθεσε ο Κάρτραϊτ.
Η μελέτη συνιστά στις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας να προχωρήσουν στη σύναψη μιας συμφωνίας που θα επιμηκύνει το χρόνο που απαιτείται για την εκτόξευση πυρηνικών όπλων, με σκοπό ο χρόνος αυτός σταδιακά να φθάσει τις 24 ώρες τουλάχιστον.
Οι δύο χώρες θα μπορούσαν—σύμφωνα με τη μελέτη—να συμφωνήσουν να μειώσουν αρχικά κατά 20% τον αριθμό των πυρηνικών κεφαλών που βρίσκονται σε μόνιμη κατάσταση συναγερμού, τον πρώτο χρόνο, και κατόπιν να συνεχίσουν σταδιακά τη μείωση ώστε να πάψουν να υπάρχουν πυρηνικά όπλα σε κατάσταση συναγερμού μέσα σε 10 χρόνια.
Σύμφωνα με τον Μπρους Μπλερ, συνιδρυτή της ΜΚΟ Global Zero, υπάρχουν πολλά ιστορικά παραδείγματα εσφαλμένων συναγερμών που θα μπορούσαν να είχαν οδηγήσει στην εκτόξευση πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές.
Όλοι οι συναγερμοί ανεστάλησαν πριν κληθεί να αποφασίσει ο αρχηγός του κράτους στις ΗΠΑ ή στην άλλοτε Σοβιετική Ένωση ή τη Ρωσία—μερικές φορές όμως παρά τρίχα.
Το 1979 ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, ο τότε σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του προέδρου Τζίμι Κάρτερ, είχε σηκώσει το ακουστικό του για να ειδοποιήσει τον Αμερικανό πρόεδρο ότι βρισκόταν σε εξέλιξη σοβιετική πυρηνική επίθεση, πριν ειδοποιηθεί ότι ο συναγερμός ακυρώνεται.
Το 1995, η εκτόξευση ενός αμερικανικού επιστημονικού πυραύλου προκάλεσε εσφαλμένο συναγερμό για πυρηνική επίθεση στη Ρωσία, που ανεστάλη πριν κληθεί να αποφασίσει ο πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν, αφηγήθηκε ο Μπους Μπλερ.
Η μελέτη επικεντρώνεται σε συστάσεις προς τις ΗΠΑ και τη Ρωσία διότι οι άλλες πυρηνικές δυνάμεις έχουν προς το παρόν δημιουργήσει λιγότερο επικίνδυνα “μοντέλα” ως προς τη χρήση των πυρηνικών οπλοστασίων τους, αναφέρεται στο κείμενο.
Στις περιπτώσεις της Κίνας, της Ινδίας, του Πακιστάν, του Ισραήλ ή της Βρετανίας, τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης “προκαλούν λιγότερους συναγερμούς” και “δίνουν περισσότερο χρόνο σε αυτούς που αποφασίζουν για να εξετάσουν τις επιλογές τους” πριν προχωρήσουν στην εκτόξευση πυρηνικών όπλων, σύμφωνα με τη μελέτη.
Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος ορισμένες από τις δυνάμεις αυτές να ακολουθήσουν το αμερικανικό ή το ρωσικό παράδειγμα, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο εκτόξευσης πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές από λάθος.
Η μελέτη καλεί ακόμη τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να αναθεωρήσουν τη στρατηγική και το δόγμα τους όσον αφορά τα πυρηνικά τους οπλοστάσια, προκρίνοντας πιο μειωμένες και πιο στοχευμένες πυρηνικές δυνάμεις.
Σύμφωνα με τους συντάκτες του κειμένου, το δόγμα της “εξασφαλισμένης αμοιβαίας καταστροφής” (MAD), κληρονομιά του Ψυχρού Πολέμου, είναι πλέον παρωχημένο. Ειδικά στις ΗΠΑ προτείνεται η εγκατάλειψη των χερσαίων στοιχείων αποτροπής που διαθέτουν, καθώς οι πύραυλοι που βρίσκονται σε σιλό είναι οι πιο ευάλωτοι σε επιθέσεις και οι πιο δαπανηροί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου