Αποκλειστικό μέλημα της Ευρώπης είναι η αναχαίτιση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ρευμάτων από την Αφρική και την Ασία | AP Photo/ Francesco Malavolta Συντάκτης: Γιάννης Γούναρης
Παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, η Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει «μεταναστευτικό πρόβλημα». Αντιμετωπίζει μια προσφυγική κρίση πρωτοφανή μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Γύρω της και στην ευρύτερη γειτονιά της (Υεμένη, Σομαλία, Ερυθραία, Νταρφούρ, Νότιο Σουδάν) υπάρχει ένας κύκλος φωτιάς, φρίκης, τυραννίας, πολέμου και ανείπωτης δυστυχίας, από τον οποίο το βασικό -και ασταμάτητο- ανθρώπινο ένστικτο της επιβίωσης ωθεί να ξεφύγει κανείς με κάθε μέσο, ακόμα κι αν ο θάνατος στην προσπάθεια απόδρασης αποτελεί ένα σοβαρό ενδεχόμενο.
Το γεγονός αυτό, από μόνο του, συνιστά απόδειξη μιας ολοκληρωτικής αποτυχίας της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, διακηρυγμένος στόχος της εξωτερικής πολιτικής της οποίας ήταν η δημιουργία πέριξ της ευρωπαϊκής επικράτειας ενός κύκλου φιλικών προς αυτήν χωρών, με ειρήνη, δημοκρατία και σταθερότητα. Τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους. Εν τούτοις, δεν μπορεί να υποκρίνεται η Ευρώπη ότι η ίδια δεν φέρει ευθύνη για αυτά τα αποτελέσματα.
Οχι, όταν η παρέμβαση ευρωπαϊκών δυνάμεων σε χώρες όπως η Συρία, το Ιράκ (ας μην ξεχνάμε τη «συμμαχία των προθύμων» και ποιοι την αποτελούσαν), το Αφγανιστάν, η Λιβύη, το Τσαντ και η Ακτή Ελεφαντοστού είναι ιστορικά καταγεγραμμένη και γνωστή. Εξίσου γνωστή είναι η ροή εξαγωγών ευρωπαϊκών οπλικών συστημάτων στις μεγάλες πολεμικές ζώνες του πλανήτη.
Συνεπώς, το να κρύβει η Ευρώπη το κεφάλι της στην άμμο για να αποφύγει την πραγματικότητα δεν είναι απλώς υποκριτικό. Είναι εγκληματικό. Πρέπει κάποια στιγμή να πούμε ανοιχτά ότι το θεμέλιο της κατ’ ευφημισμόν καλούμενης «ευρωπαϊκής πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου» είναι ένας ρατσισμός που δεν τολμά να πει το όνομά του.
Αποκλειστικό μέλημά της είναι η αναχαίτιση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ρευμάτων από την Αφρική και την Ασία. Είναι η πολιτική τού «κράτα τους έξω και δεν με νοιάζει πώς, δεν θέλω να ξέρω». Αν η υποτιθέμενη ασφάλεια των Ευρωπαίων χτίζεται πάνω σε στρατόπεδα συγκέντρωσης σε κάποια μακρινή έρημο, αυτό δεν απασχολεί.
Αρκεί να μη χρειάζεται να αντιμετωπίζονται «ναυτικές τραγωδίες» στην ευρωπαϊκή εξώπορτα, αν και ακόμα κι αυτό θεωρείται από κάποιους μια ανομολόγητη αλλά αναγκαία μέθοδος αποτροπής, στον βαθμό που οι εκκλήσεις για μια περισσότερο φιλάνθρωπη μεταχείριση των προσφύγων καταγγέλλονται, διότι «έτσι ενθαρρύνονται κι άλλοι να έρθουν».
Ετσι, οι σύγχρονοι ικέτες δεν έχουν καμία ελπίδα, είναι πολλαπλώς θύματα. Θύματα διωγμών και φρικώδους βίας στον τόπο τους, θύματα κυκλωμάτων δουλεμπόρων, θύματα της τάφρου που περιβάλλει το Φρούριο Ευρώπη και θύματα ρατσισμού και στυγνής εκμετάλλευσης, αν καταφέρουν να επιβιώσουν και να φτάσουν σε μια ευρωπαϊκή Γη της Επαγγελίας, όπου ακόμα και μια θέση στον ήλιο θεωρείται υπερβολικά ευνοϊκή γι' αυτούς μεταχείριση.
Στις ευρωπαϊκές θάλασσες συντελείται μια μαζική σφαγή αθώων, μια νέα γενοκτονία, αν όχι με τη νομική έννοια της λέξης, σίγουρα με την ηθική. Γι' αυτό το έγκλημα υπάρχουν αυτουργοί και ένοχοι. Δεν είναι η κακιά στιγμή που φταίει, δεν είναι θέλημα Θεού, ούτε πρόκειται για θλιβερά ατυχήματα οφειλόμενα στις καιρικές συνθήκες ή στο γεγονός ότι τα σύγχρονα δουλεμπορικά είναι σαπιοκάραβα.
Είναι το αναπόδραστο αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών. Το πιο τραγικό και συνάμα εξοργιστικό σε όλα αυτά είναι ότι θα μπορούσαν οι επιλογές αυτές να είναι διαφορετικές.
Θα μπορούσε η Ενωση να οργανώσει και να χρηματοδοτήσει μια διαρκή επιχείρηση έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο, ώστε να αποτρέπεται η απώλεια ζωής, αντί για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Θα μπορούσε να δημιουργήσει νόμιμες και ασφαλείς διεξόδους για τους αιτούντες άσυλο, ώστε να μη στρέφονται στα κυκλώματα διακίνησης και να μη θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο στη θάλασσα.
Θα μπορούσε η Ευρώπη να καλύψει τις άμεσες ανθρωπιστικές ανάγκες ή και να απορροφήσει μακροπρόθεσμα τον κύριο όγκο των προσφυγικών ροών και μάλιστα με λιγότερα έξοδα από το στήσιμο του «φρουρίου», εάν υπήρχε η διάθεση ισόρροπης κατανομής τους σε όλα τα κράτη-μέλη, αντί για τον εγκλωβισμό τους στις χώρες πρώτης υποδοχής.
Εως ότου γίνουν όλα αυτά, θα συνεχίσουμε να μετράμε νεκρούς ξεβρασμένους στις ακτές μιας Ευρώπης που μπορούσε και όφειλε να είναι το καταφύγιο και η ελπίδα τους και όχι η θανατική τους καταδίκη. Οι φρικτές εικόνες από τη Λαμπεντούζα, το Φαρμακονήσι και τους άλλους τόπους μαρτυρίου των προσφύγων, όπως και τα κροκοδείλια δάκρυα των Ευρωπαίων επισήμων θα συνεχίσουν να παίζουν στις τηλεοράσεις και στο διαδίκτυο, μέχρι να ξεχαστούν ώς την επόμενη τραγωδία.
Και τα δεκάδες χιλιάδες αθώα θύματα στο κατώφλι της Ευρώπης θα παραμένουν το κυλώνειον άγος της. Ομως, πώς τολμά να νομίζει ότι θα ξεφύγει από τη Νέμεση;
* δικηγόρος, διδάκτορας Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και κατόχου LL.M. από το London School of Economics
https://www.efsyn.gr/arthro/gia-tin-katedafisi-toy-froyrioy-eyropi
Συνεπώς, το να κρύβει η Ευρώπη το κεφάλι της στην άμμο για να αποφύγει την πραγματικότητα δεν είναι απλώς υποκριτικό. Είναι εγκληματικό. Πρέπει κάποια στιγμή να πούμε ανοιχτά ότι το θεμέλιο της κατ’ ευφημισμόν καλούμενης «ευρωπαϊκής πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου» είναι ένας ρατσισμός που δεν τολμά να πει το όνομά του.
Αποκλειστικό μέλημά της είναι η αναχαίτιση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ρευμάτων από την Αφρική και την Ασία. Είναι η πολιτική τού «κράτα τους έξω και δεν με νοιάζει πώς, δεν θέλω να ξέρω». Αν η υποτιθέμενη ασφάλεια των Ευρωπαίων χτίζεται πάνω σε στρατόπεδα συγκέντρωσης σε κάποια μακρινή έρημο, αυτό δεν απασχολεί.
Αρκεί να μη χρειάζεται να αντιμετωπίζονται «ναυτικές τραγωδίες» στην ευρωπαϊκή εξώπορτα, αν και ακόμα κι αυτό θεωρείται από κάποιους μια ανομολόγητη αλλά αναγκαία μέθοδος αποτροπής, στον βαθμό που οι εκκλήσεις για μια περισσότερο φιλάνθρωπη μεταχείριση των προσφύγων καταγγέλλονται, διότι «έτσι ενθαρρύνονται κι άλλοι να έρθουν».
Ετσι, οι σύγχρονοι ικέτες δεν έχουν καμία ελπίδα, είναι πολλαπλώς θύματα. Θύματα διωγμών και φρικώδους βίας στον τόπο τους, θύματα κυκλωμάτων δουλεμπόρων, θύματα της τάφρου που περιβάλλει το Φρούριο Ευρώπη και θύματα ρατσισμού και στυγνής εκμετάλλευσης, αν καταφέρουν να επιβιώσουν και να φτάσουν σε μια ευρωπαϊκή Γη της Επαγγελίας, όπου ακόμα και μια θέση στον ήλιο θεωρείται υπερβολικά ευνοϊκή γι' αυτούς μεταχείριση.
Στις ευρωπαϊκές θάλασσες συντελείται μια μαζική σφαγή αθώων, μια νέα γενοκτονία, αν όχι με τη νομική έννοια της λέξης, σίγουρα με την ηθική. Γι' αυτό το έγκλημα υπάρχουν αυτουργοί και ένοχοι. Δεν είναι η κακιά στιγμή που φταίει, δεν είναι θέλημα Θεού, ούτε πρόκειται για θλιβερά ατυχήματα οφειλόμενα στις καιρικές συνθήκες ή στο γεγονός ότι τα σύγχρονα δουλεμπορικά είναι σαπιοκάραβα.
Είναι το αναπόδραστο αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών. Το πιο τραγικό και συνάμα εξοργιστικό σε όλα αυτά είναι ότι θα μπορούσαν οι επιλογές αυτές να είναι διαφορετικές.
Θα μπορούσε η Ενωση να οργανώσει και να χρηματοδοτήσει μια διαρκή επιχείρηση έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο, ώστε να αποτρέπεται η απώλεια ζωής, αντί για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Θα μπορούσε να δημιουργήσει νόμιμες και ασφαλείς διεξόδους για τους αιτούντες άσυλο, ώστε να μη στρέφονται στα κυκλώματα διακίνησης και να μη θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο στη θάλασσα.
Θα μπορούσε η Ευρώπη να καλύψει τις άμεσες ανθρωπιστικές ανάγκες ή και να απορροφήσει μακροπρόθεσμα τον κύριο όγκο των προσφυγικών ροών και μάλιστα με λιγότερα έξοδα από το στήσιμο του «φρουρίου», εάν υπήρχε η διάθεση ισόρροπης κατανομής τους σε όλα τα κράτη-μέλη, αντί για τον εγκλωβισμό τους στις χώρες πρώτης υποδοχής.
Εως ότου γίνουν όλα αυτά, θα συνεχίσουμε να μετράμε νεκρούς ξεβρασμένους στις ακτές μιας Ευρώπης που μπορούσε και όφειλε να είναι το καταφύγιο και η ελπίδα τους και όχι η θανατική τους καταδίκη. Οι φρικτές εικόνες από τη Λαμπεντούζα, το Φαρμακονήσι και τους άλλους τόπους μαρτυρίου των προσφύγων, όπως και τα κροκοδείλια δάκρυα των Ευρωπαίων επισήμων θα συνεχίσουν να παίζουν στις τηλεοράσεις και στο διαδίκτυο, μέχρι να ξεχαστούν ώς την επόμενη τραγωδία.
Και τα δεκάδες χιλιάδες αθώα θύματα στο κατώφλι της Ευρώπης θα παραμένουν το κυλώνειον άγος της. Ομως, πώς τολμά να νομίζει ότι θα ξεφύγει από τη Νέμεση;
* δικηγόρος, διδάκτορας Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και κατόχου LL.M. από το London School of Economics
https://www.efsyn.gr/arthro/gia-tin-katedafisi-toy-froyrioy-eyropi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου