Από την εισβολή των Ιρανών φοιτητών στην αμερικανική πρεσβεία τον Νοέμβριο του 1979
Συντάκτης: efsyn.gr
Αφού πέρασαν περίπου 15 μήνες σε καθεστώς ομηρίας το 1979 και περισσότερα από 36 χρόνια επιζητώντας την αποκατάστασή τους, οι Αμερικανοί πρώην όμηροι στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Τεχεράνη, τελικά δικαιώνονται.
«Κρυμμένη» μέσα σε ένα πολυσέλιδο νομοσχέδιο για τις δαπάνες υπάρχει η πρόνοια που αποζημιώνει τον καθένα από τους 53 πρώην ομήρους ή τις οικογένειές τους με 4,4 εκατ. δολάρια, ενώ αποζημιώσεις θα μπορούν να διεκδικούν και θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων υποκινούμενων από κράτη, όπως οι επιθέσεις σε αμερικανικές πρεσβείες στην ανατολική Αφρική το 1988.
«Έπρεπε να σταματήσω στην άκρη του δρόμου από την ταραχή μου και άρχισα να κλαίω», είπε ο Ρόντεϊ Σίκμαν, που ως λοχίας των πεζοναυτών ανήκε στην ασφάλεια της πρεσβείας στην Τεχεράνη το 1979. «Πέρασαν 36 χρόνια, ένας μήνας και 14 ημέρες μέχρι να υπογραφεί τελικά από τον πρόεδρο Ομπάμα το νομοσχέδιο. Μέχρι το Ιράν να κριθεί υπεύθυνο».
Ο νόμος είναι η αυλαία που πέφτει σε μια ιστορία που καθήλωσε τη χώρα και οδήγησε σε ρήξη τις σχέσεις των ΗΠΑ με το Ιράν.
Η συμφωνία που είχε επιτευχθεί για την απελευθέρωση των ομήρων το 1981 τούς απαγόρευε να επιδιώξουν αποζημιώσεις. Οι προσπάθειες όλες για δικαστική δικαίωση είχαν απορριφθεί, μεταξύ αυτών και η έφεση που είχε κατατεθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Και το Κογκρέσο είχε προσπαθήσει και είχε αποτύχει να εγκρίνει νόμο που θα τους αποκαθιστούσε.
Μέχρι τώρα. Που η δικαίωση ήρθε με μια απόφαση η οποία ανάγκασε τη γαλλική τράπεζα BNP Paribas να πληρώσει πρόστιμο 9 δισ. δολάρια επειδή παραβίασε τις κυρώσεις κατά του Ιράν, του Σουδάν και της Κούβας και έτσι βρέθηκαν χρήματα για τις αποζημιώσεις των θυμάτων της κρατικά υποκινούμενης τρομοκρατίας.
Αµερικανοί όµηροι γιορτάζουν τα Χριστούγεννα µέσα στην πρεσβεία. Στο πιάνο, στο βάθος, ο ιερέας της αγγλικανικής εκκλησίας που κλήθηκε ειδικά για τη γιορτή |
Κίνητρο για τα μέλη του Κογκρέσου ήταν και η οργή των πρώην ομήρων για την συμφωνία που επετεύχθη πρόσφατα μεταξύ Δύσης και Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα με τη σταδιακή άρση των κυρώσεων.
Μερικοί από τους τότε ομήρους είχαν υποβληθεί σε ψυχολογικά και σωματικά βασανιστήρια και θεωρούσαν ότι η εξομάλυνση των σχέσεων με το Ιράν ήταν απογοητευτική και πρόωρη, γράφουν οι «New York Times».
Όπως οι περισσότεροι όμηροι, ο Ρόντεϊ Σίκμαν έμαθε τα νέα σε τηλεδιάσκεψη με τον βασικό τους δικηγόρο Τόμας Λάνκφορντ στις 16 Δεκεμβρίου.
«Εγινε σαφές», είπε ο Λάνκσφορντ, «ότι η υπόθεσή μας ήταν συνδεδεμένη με κάποιο τρόπο με τις διαπραγματεύσεις για τα πυρηνικά. Αυτές οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν σε μια κατανόηση ότι το αναπόφευκτο επόμενο βήμα προκειμένου να διασφαλιστεί κάποια σχέση (μεταξύ των δυο χωρών) ήταν η διαχείριση των αιτιών της διάρρηξής τους, που ήταν η ομηρία και τα βασανιστήρια. Οσο σημαντικό κι εάν είναι να σταματήσει η διάδοση των πυρηνικών όπλων, είναι εξίσου σημαντικό να ξεκαθαριστεί... ότι η κρατική τρομοκρατία δεν συγχωρείται».
Δεν είναι σαφές ωστόσο -γράφουν οι New York Times- εάν όλοι οι πρώην όμηροι ή οι οικογένειές τους θα εισπράξουν την πλήρη αμοιβή.
Σε μεγάλο βαθμό αυτό συμβαίνει διότι η έγκριση που έδωσε το Κογκρέσο εξαρτάται και από το αποτέλεσμα των δικαστικών υποθέσεων που έχουν ήδη κερδηθεί από θύματα άλλων τρομοκρατικών επιθέσεων και τον αριθμό των θυμάτων που έχουν υποβάλει αξιώσεις.
Ο νόμος προβλέπει την καταβολή σε καθένα από τους 53 πρώην ομήρους ποσού έως 10.000 δολαρίων για κάθε ημέρα ομηρίας τους. Πλέον, εν ζωή είναι οι 37 εξ αυτών.
Πενήντα δυο όμηροι απελευθερώθηκαν στις 20 Ιανουαρίου του 1981 και ο 53ος νωρίτερα λόγω ασθένειας.
Οι σύζυγοι και τα παιδιά έχουν δικαίωμα να εισπράξουν ποσό έως 600.000 δολάρια. Οι αρχικές δόσεις θα αρχίσουν να εκταμιεύονται μέσα σε ένα χρόνο και την καταβολή θα επιβλέπει αξιωματούχος που θα οριστεί από το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Όπως είπε ο Ρόντεϊ Σίκμαν, θα προτιμούσε να πληρώσει το Ιράν την αποζημίωση, όπως έγινε με τη Λιβύη για τα θύματα της βομβιστικής επίθεσης στο αεροσκάφος της πτήσης 103 της Pan Am, πάνω από το Λόκερμπι της Σκοτίας. Ωστόσο, λέει, δεν περιμένει να ακούσει «συγγνώμη» από την Τεχεράνη, καθώς το Ιράν δεν πιστεύει «ότι έκανε κάτι κακό».
Για μερικούς από τους πρώην ομήρους, η αίσθηση ήταν πως η περιπέτειά τους είχε ξεχαστεί από την κοινή γνώμη μέχρι το 2012, οπότε προβλήθηκε η ταινία «Argo» με σκηνοθέτη τον Μπεν Αφλεκ, η οποία είχε επικεντρωθεί σε έξι από αυτούς, που είχαν καταφέρει να δραπετεύσουν από την πρεσβεία και αναζήτησαν καταφύγιο στην κατοικία του Καναδού πρεσβευτή, Κεν Τέιλορ.
Πολλά στοιχεία από την ταινία είχε αμφισβητήσει ο Ιρανός διερμηνέας των ομήρων, Χουσεΐν Σεϊκολεσλάμ (ο οποίος υπηρέτησε επί 16 χρόνια στο υπουργείο Εξωτερικών της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, είναι πρώην πρέσβης στη Δαμασκό και πρώην βουλευτής) σε συνέντευξη που είχε δώσει τον Ιούνιο του 2013 στον Νικόλα Ζηργάνο.
Το χρονοδιάγραμμα της κρίσης
⚫ 4 Νοεμβρίου 1979: Ιρανοί φοιτητές εισβάλλουν στην Αερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη και κρατούν 99 ανθρώπους ομήρους, μεταξύ αυτών 66 Αμερικανούς. Ζητάνε από τις ΗΠΑ να εκδώσει στο Ιράν τον πρώην ηγέτη της χώρας, Σάχη Μοχάμετ Ρεζά Παχλαβί.
⚫ 17 Νοεμβρίου 1979: ο πνευματικός ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Χομεϊνί, διατάζει την απελευθέρωση των γυναικών και των Αφροαμερικανών ομήρων. Αυτοί που απέμειναν ήταν 53.
⚫ 28 Ιανουαρίου 1980: Έξι υπάλληλοι της πρεσβείας, που είχαν καταφέρει να ξεφύγουν και να κρυφτούν στην κατοικία του Καναδού πρέσβη, έφυγαν από τη χώρα.
⚫ 7 Απριλίου 1980: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Τζίμι Κάρτερ. διακόπτει τις σχέσεις με το Ιράν.
⚫ 25 Απριλίου 1980: Απόπειρα διάσωσης των ομήρων αποτυγχάνει λόγω σύγκρουσης ελικοπτέρου με μεταγωγικό αεροσκάφος, που είχε αποτέλεσμα τον θάνατο 8 Αμερικανών στρατιωτών.
⚫ 11 Ιουλίου 1980: ένας όμηρος αφήνεται ελεύθερος επειδή αρρώστησε.
⚫ 19 Ιανουαρίου 1981: ΗΠΑ και Ιράν υπογράφουν συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων.
⚫ 20 Ιανουαρίου 1981: οι υπόλοιποι 52 όμηροι απελευθερώνονται και αναχωρούν για τη Γερμανία.
http://www.efsyn.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου