Γιατί αυξήθηκαν παγκόσμια οι στρατιωτικές δαπάνες-έκθεση του SIPRI

Οι στρατιωτικές δαπάνες παγκοσμίως αυξήθηκαν το 2015, έπειτα από τέσσερα χρόνια μείωσης τους, λόγω του πολλαπλασιασμού των εντάσεων σε διεθνές επίπεδο, επισημαίνει σε έκθεσή του που δημοσιοποιείται σήμερα Τρίτη το Διεθνές Ινστιτούτο Μελετών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI). Για το σύνολο της χρονιάς, οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν σε 1,676 τρισεκατομμύριο δολάρια, ή κατά 1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Πέραν αυτής της παγκόσμιας αύξησης, που οφείλεται κυρίως σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής, το ινστιτούτο μελετών διαπίστωσε ότι η τάση μείωσης των στρατιωτικών δαπανών στη Δύση αποδυναμώθηκε.

Από την στρογγυλεμένη και πολιτικά ορθή διατύπωση διαφεύγουν οι βαθύτερες αιτίες. Για μια ακόμη φορά ο πόλεμος αποτελεί την καλύτερη διέξοδος από την καπιταλιστική κρίση, ενώ οι ανταγωνισμοί των ιμπεριαλιστών και των κρατών που έχουν κάνει σημαία τους τον εθνικισμό και τον επεκτατισμό, πετούν τους λαούς στον όλεθρο. "Οι λόγοι αυτής της αλλαγής της τάσης είναι η Ρωσία, η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος και το NATO", σύμφωνα με τον Πέρλο-Φρίμαν. Τα κράτη-μέλη του NATO έχουν δεσμευτεί να τηρήσουν ως το 2024 τον στόχο που έχει θέσει το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο για τις στρατιωτικές τους δαπάνες, δηλαδή να ανέρχεται σε τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ.

Να θυμίσουμε ότι η μνημονιακή Ελλάδα των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΛΑΟΣ-ΔΗΜΑΡ αλά και των ΣΥΙΡΖΑ-ΑΝΕΛ είναι ένα από τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ που ξοδεύει περισσότερο από το 2% του ΑΕΠ σε πολεμικές δαπάνες, σύμφωνα με τον πρώην γενικό γραμματέα της δολοφονικής συμμαχίας, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν.  Μιλώντας σε συνάντηση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ στην Πράγα, ο κ. Ράσμουσεν δήλωσε ότι οι συμμαχικές αμυντικές δαπάνες έχουν μειωθεί κατά 56 δισ. δολάρια από το 2009. Το μεγαλύτερο μέρος των περικοπών αυτών έγινε από τους ευρωπαίους, αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για τη χώρα μας. Συγκεκριμένα, ενώ οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας το 2008 αντιπροσώπευαν το 3,1% του ΑΕΠ, τα τελευταία χρόνια ανέρχονται στο 2,1%. Η μείωση αυτή είναι ελάχιστη σε σχέση με τις περικοπές που έχουν εφαρμοστεί σε τομείς όπως οι μισθοί, συντάξεις, υγεία, εκπαίδευση.

Ο πόλεμος στην Συρία, η εγκληματική επέμβαση στην Λιβύη και τα δραματικά γεγονότα σε Παρίσι-Βρυξέλες έδωσαν τη δυνατότητα στον ευρωπαϊκό καπιταλισμό να ξεδιπλώσει με ιδιαίτερη σφοδρότητα το σύνολο της ατζέντας κατά της τρομοκρατίας: εξαφάνιση εργατικών δικαιωμάτων και λαϊκών ελευθεριών, ενίσχυση των προϋπολογισμών για τον πόλεμο και την καταστολή, νέες επεμβάσεις, τεράστιες πωλήσεις όπλων είτε στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, είτε στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ασίας, με αγοραστές συχνά κτηνώδη καθεστώτα όπως της Σαουδικής Αραβίας.

Ο οικονομικός πόλεμος των τελευταίων ετών ενοποίησε ακόμη περισσότερο την Ε.Ε. που εκμεταλλευόμενη τον πόλεμο κατά των μεταναστών και τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας επιταχύνει την ενοποίηση των τομέων Άμυνας-Ασφάλειας. Τον ΕΥΡΩΣΤΡΑΤΟ ετοιμάζει ο πρώην ΑΓΕΕΘΑ Κωσταράκος, η Στρατοχωροφυλακή και η  FRONTEX, μαζί με ευρωπαίους μπάτσους και φρεγάτες του ΝΑΤΟ βρίσκονται στο Αιγαίο, διεθνοποιώντας την καταστολή, ο Ευρωστόλος στα χωρικά ύδατα της Λιβύης.  Εξάλλου ο ρωσικός κίνδυνος και οι ασύμμετρες απειλές επανέφεραν το ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, «έτρεξαν» την στρατιωτικοποίηση των κρατών μελών της Ευρώπης [εξοπλισμοί, δόγματα άμυνας-ασφάλειας, ψήφιση νόμων για δράση στρατιωτικών δυνάμεων στο εσωτερικό των χωρών, επιστροφή της υποχρεωτικής στράτευσης, ακόμη και γυναικών, μισθοφορικοί στρατοί κλπ].

Και φυσικά είναι το κράτος τρομοκράτης Ισραήλ που πρωταγωνιστεί στη βιομηχανοποίηση του πολέμου και της καταστολής, μετατρέποντας την κατοχή και την καταπίεση του λαού της Παλαιστίνης σε βιομηχανικό εξαγώγιμο προϊόν, είτε στη Φαλούτζα, είτε στην Νοτιοανατολική Τουρκία, στο Φέργιουσον και στην στρατηγικού χαρακτήρα στρατιωτική συμφωνία με το ελληνικό αστικό κατεστημένο.   

Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής παραμένουν η χώρα που δαπανά τα περισσότερα για στρατιωτικούς σκοπούς, μακράν της δεύτερης. Ο προϋπολογισμός τους, ύψους 596 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μειώθηκε κατά 2,4% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, λιγότερο σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές. Ο Σαμ Πέρλο-Φρίμαν, ερευνητής του SIPRI, επισημαίνει ως μια από τις αιτίες της αύξησης "τις συμπληρωματικές δαπάνες σε θέατρα (επιχειρήσεων) στο εξωτερικό λόγω του πολέμου εναντίον" της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ).

Όμως αποδείξεις του γενικευμένου ταξικού πολέμου που έχει εξαπολύσει εδώ και χρόνια το αμερικανικό αστικό κατεστημένο εναντίον της εργατικής τάξης, εντός και εκτός των αμερικανικών συνόρων, αποτελούν τα παρακάτω στοιχεία. Το αμερικανικό όνειρο έχει μετατραπεί σε εφιάλτη για 16 εκατομμύρια παιδιά στις ΗΠΑ, καθώς ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με έκθεση της UNICEF -αριθμός που έχει σχεδόν διπλασιαστεί από τότε που ξεκίνησε η ύφεση το 2007. Ένα στα πέντε νοικοκυριά στις ΗΠΑ ζουν σήμερα με κουπόνια σίτισης και στο 20% των οικογενειών δεν υπάρχει ούτε ένας εργαζόμενος. Στη χώρα του Μπαράκ Ομπάμα υπάρχουν συνολικά 80,4 εκατομμύρια οικογένειες. Από αυτές τα 16 εκατομμύρια έχουν μέλη τα οποία δεν έχουν δουλειά. Τα οικονομικά στοιχεία αντανακλούν την σκληρή πραγματικότητα και κυρίως το πραγματικό ποσοστό της ανεργίας. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 30 Σεπτεμβρίου από το Georgetown University Center, έδειξε ότι, μόνον το 47% των ενηλίκων Αμερικανών εργάζονταν με όρους πλήρους απασχόλησης το 2012. 

Ο δεύτερος μεγαλύτερος προϋπολογισμός, αυτός της Κίνας, εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 215 δισεκ. δολάρια, ακολουθούμενος από αυτόν της Σαουδικής Αραβίας (87,2 δισεκ. δολάρια), ο οποίος υπερέβη εκείνον της Ρωσίας (66,4 δισεκατομμύρια). Μέσα σε μια περίοδο δέκα ετών (2006-2015), ενώ ο στρατιωτικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ μειώθηκε (-4%), αυτός της Κίνας σημείωσε τεράστια αύξηση (+132%), ενώ ταχύτατη άνοδο σημείωσαν επίσης οι στρατιωτικές δαπάνες της Σαουδικής Αραβίας (+97%) και της Ρωσίας (+91%).

Η Γαλλία, οι στρατιωτικές δαπάνες της οποίας την έφερναν στην πέμπτη θέση του καταλόγου παγκοσμίως, έπεσε στην έβδομη θέση, πίσω από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ινδία. Στο σύνολο των κρατών της δυτικής Ευρώπης οι αμυντικοί προϋπολογισμοί συνεχίζουν να καταγράφουν πτώση, αλλά βραδύτερη.

Στην Ασία, η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών της Ινδονησίας, των Φιλιππίνων, αλλά και της Ιαπωνίας και του Βιετνάμ, αντανακλούν τις εντάσεις, που εκδηλώνονται περισσότερο ή λιγότερο ανοικτά, με την Κίνα και με τη Βόρεια Κορέα. Η άλλοτε φανατικά αντιμιλιταριστική -και δια του Συντάγματός της- Ιαπωνία, φαίνεται να αλλάζει ρότα. Και μετά το νόμο που επιτρέπει την ανάπτυξη Ιαπωνικών στρατευμάτων στο εξωτερικό ήρθε και η ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας της χώρας, ότι πρόκειται να ξοδέψει το μεγαλύτερο στην ιστορία ποσό για αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού. Το κόστος το οποίο προβλέπεται για την χρονιά οικονομική χρονιά που θα αρχίσει στον Απρίλιο του 2016 προβλέπεται να φθάσει τα 35 δισεκατομμύρια ευρώ. Με στόχο -ή και άλλοθι- την έντονη κινητικότητα της Κίνας σε στρατιωτικό επίπεδο, με την δημιουργία τεχνητών βάσεων στην Νότια Θάλασσα της Κίνας και τις διαφωνίες που υπάρχουν για το καθεστώς στων νησιών Senkaku/Diaoyu στην Ανατολική Κινέζικη Θάλασσα.

Στην παραπάνω ανάλυση αξίζει να συμπεριλάβουμε τη μελέτη του dotnews.gr, το οποίο διαπιστώνει:  Σε μια ιδιότυπη κούρσα εξοπλισμών έχουν επιδοθεί Κίνα και Ινδία, καθώς αμφότερες επιχειρούν να καταλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο επιρροής στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα. Η Κίνα σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα ανήλθε στην Τρίτη θέση εξαγωγών όπλων ξεπερνώντας τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές της. Αντίθετα η Ινδία συνεργάζεται και με ΗΠΑ και με Ρωσία σε προγράμματα συμπαραγωγής συστημάτων, ωστόσο δεν διαθέτει τη βιομηχανική παραγωγή της Κίνας. Οι δύο χώρες δεν φαίνεται να ανταγωνίζονται η μία την άλλη καθώς έχουν αγαστές συνεργασίες με τη Ρωσία, και έχουν διαφορετικούς «εχθρούς». Συγκεκριμένα η Κίνα τάσσεται ευθέως με την πλευρά της Ρωσίας στη διελκυστίνδα ΗΠΑ-Ρωσίας, ακολουθώντας το ρητό «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου» (κυρίως λόγω του «οικονομικού και ενεργειακού πολέμου» που της είχαν επιβάλλει οι ΗΠΑ), ενώ η Ινδία προτιμάει ένα πιο ουδέτερο ρόλο, όμως έχει αντιληφθεί ότι δεν θα αναβαθμίσει εύκολα το στρατηγικό-γεωπολιτικό της ρόλο στην ευρύτερη περιοχή Ινδικού-νότιου Ειρηνικού Ωκεανού. Επίσης εκτός των εσωτερικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες, απέναντι στην Κίνα βρίσκεται η Ιαπωνία, με τις ευλογίες των ΗΠΑ, ενώ απέναντι στην Ινδία βρίσκεται το Πακιστάν, επίσης ένας άσπονδος φίλος και σύμμαχος των ΗΠΑ.

Ο πόλεμος πλέον αποτελεί καθημερινότητα και η Στρατιωτικοποίηση περικυκλώνει την πολιτική ζωή. Ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε ενός σύγχρονου εργατικού-διεθνιστικού-αντικυβερνητικού κινήματος.

ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ