Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2017

Τουρκία: Το σύνδρομο Habur από τον Οζάλ στον Ερντογάν – ΑΝΑΛΥΣΗ

Τι συνδέσει τον Μεντερές και τον Τουργκούτ Οζάλ με τον σημερινό Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν; Ανάλυση για το πού το πάει σήμερα η Τουρκία
Γράφει ειδικός συνεργάτης
Μέρος Α’
Τον Αύγουστο του 1990 ο Σαντάμ Χουσεΐν εισβάλλει στο Εμιράτο του Κουβέιτ με αφορμή την πετρελαϊκή πολιτική που ασκούσε και η οποία εκμηδένιζε τα κέρδη των υπόλοιπων πετρελαιοπαραγωγικών κρατών.
Την 17η Ιανουαρίου του 1991, ξεκινά η επιχείρηση «καταιγίδα της ερήμου, η πολεμική σύρραξη μεταξύ διεθνούς συμμαχίας αποτελούμενη από τουλάχιστον 31 κράτη υπό την καθοδήγηση των Η.Π.Α. και την εξουσιοδότηση του Ο.Η.Ε. κατά του Ιράκ, για την απελευθέρωση του Κουβέιτ.

H Τουρκία συμμετέχει με 50,000 άνδρες οι οποίοι όμως δεν θα λάβουν μέρος σε στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο 1991 ο Σαντάμ Χουσείν καταπνίγει βίαια τους ξεσηκωμούς των Κούρδων και των Σιιτών με αποτέλεσμα εκατοντάδες Κούρδοι να καταφύγουν στα βουνά και να προσπαθούν να διαφύγουν στην Τουρκία και το Ιράν.

Ως απάντηση, τα Ηνωμένα Έθνη λαμβάνουν την απόφαση 688 του Σ.Α. Στην βάση του ψηφίσματος αυτού, οι δυτικές δυνάμεις επενέβησαν με στρατιωτικά μέσα και δημιούργησανανθρωπιστικούς θύλακες στο Β. Ιράκ παρέχοντας ανθρωπιστική βοήθεια στους εκτοπισμένους Κούρδους.

Την επιχείρηση αυτή (Επιχείρηση Provide Comfort ) την οργάνωσαν οι ΗΠΑ που περιλάμβανε την ανάπτυξη 20.000 στρατιωτικών δυνάμεων επί εδάφους, στην οποία έλαβαν μέρος 32 χώρες, με σκοπό τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας για 500.000-700.000 Κούρδους στο Βόρειο Ιράκ.

Την ίδια στιγμή, συμμαχικά αεροσκάφη περιπολούσαν μία ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την 36η παράλληλο. Μέχρι τον Ιούνιο του 1991, σχεδόν όλοι οι εκτοπισμένοι Κούρδοι είχαν επιστρέψει στις εστίες τους στο Βόρειο Ιράκ, το οποίο πήρε τη σημερινή μορφή της ημι-αυτόνομης Κουρδικής Περιοχής. Μία μικρή συμμαχική δύναμη παρέμεινε στο Βόρειο Ιράκ και την Τουρκία για τη φύλαξη της ζώνης ασφαλείας και την υποστήριξη των επιχειρήσεων της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων μέχρι το 1996,

H επέμβαση χάρισε στους Κούρδους του Ιράκ μια de facto αυτόνομη πατρίδα, κάτι για το οποίο η Τουρκία δεν έπαψε ποτέ να δυσφορεί.

Η στάση της Τουρκίας κατα την χρονική αυτή περίοδο ήταν παρελκυστική. Επέτρεψε με καθυστέρηση την διέλευση των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων αμερικανικών,γαλλικών βρετανικών.

Σημειωτέον πως οι στρατιωτικές δυνάμεις αυτές δυνάμεις περνούσαν μέσα από περιοχές της Τουρκίας όπου ίσχυε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω της εξεγέρσεως των Κούρδων του ΠΚΚ. Η Τουρκία αρνούνταν να διακόψει τις εμπορικές σχέσεις με το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν , το οποίο ήταν ο κύριός τους εμπορικός εταίρος (το ιρακινό πετρέλαιο έρρεε απο το Κιρκούκ στην Αλεξανδρέττα.

Μόνο όταν σταμάτησαν να έρχονται πλοία να φορτώσουν πετρέλαιο στην Αλεξανδρέττα δήλωσαν οι Τούρκοι μεγαλοφώνως ότι έκλεισαν τη στρόφιγγα συμμετέχοντας στο εμπάργκο κατά του Ιράκ.

Ο ίδιος ο Πρόεδρος Οζάλ στις συναντήσεις του με τον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, είχε ευχαριστήσει τις ΗΠΑ για το ποσό των 3δις δολαρίων το οποίο και είχε δοθεί στην Τουρκία, ως αντάλλαγμα για την συνεργασία της, πλην όμως είχε καταγράψει πως η βοήθεια αυτή αν και σημαντική δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις της Τουρκίας.

Η Τουρκία θεωρούσε πως το εμπάργκο σε βάρος του Ιράκ της είχε κοστίσει περί τα 40 δις δολάρια, ζητούσε επίσης 92 δις δολάρια ως αντάλλαγμα για την διέλευση των αμερικανικών στρατευμάτων.

Οι απαιτήσεις της Τουρκίας, όμως εντέχνως παρέβλεψαν το παράνομο λαθρεμπόριο που λάμβανε χώρα με το Ιράκ . τα τελευταία χρόνια, το οποίο και ανέχονταν οι Αμερικανοί ως μία μορφή αποζημιώσεως της Τουρκίας.

Στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων η τουρκική διπλωματία επέτυχε με πρόσχημα σημαντική συνδρομή της Τουρκίας στη στρατιωτική νίκη του πολέμου στον Περσικό Κόλπο να ανατρέψει την σχέση 7/10 της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ .

Η Κυβέρνηση Οζάλ είδε τη σύγκρουση στο Ιράκ ως ευκαιρία-πρόκληση για πιο ενεργό ρόλο της Τουρκίας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή και για αποδόμηση του κεμαλικού κατεστημένου.

Αντιλαμβανόμενη το τι γεννά η πολιτική των ΗΠΑ αναφορικά με το Κουρδικό ζήτημα διαπίστωσε έγκαιρα πως η αυτονομία του κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ ήταν η πλέον πιθανή εξέλιξη.

Προσπάθησε με τις ευλογίες της Ουάσινγκτον να έρθει σε συμφωνία με τον Κούρδο ΗγέτηΑμπντουλάχ Οτζαλάν με σκοπό να διασφαλίσει την ομοσπονδιακή λύση με αντάλλαγμα το PKK να εγκαταλείψει τις αποσχιστικές του τάσεις.

Η Στρατιωτική Ηγεσία της τότε εποχής περιχαρακώθηκε σε σαφή αντιαμερικανική στάση και εκδήλωσε τη δυσαρέσκειά της με κάθε τρόπο στις εξελίξεις αυτές.

Διαβλέποντας τον στρατηγικό κίνδυνο απο τις πολιτικές Οζάλ προσπάθησε και επέτυχε σεαγαστή συνεργασία με το τουρκικό βαθύ κράτος την φυσική του εξόντωση το 1993.http://www.armynow.net

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου