Το Ισραήλ κατόρθωσε να μετατρέψει σε οικοτεχνία τα 50 χρόνια παλαιστινιακής αντίστασης στην κατοχή και τώρα πουλάει την ιδέα του αστυνομικού κράτους στον κόσμο.
(Άρθρο του Jeff Halper* που δημοσιεύτηκε στην Haarez με τίτλο: Europe Must Not Buy What Israel Is Selling to Combat Terror)
Κάθε φορά που συμβαίνει μια τρομοκρατική επίθεση, όπως αυτή της προηγούμενης εβδομάδας στη Βαρκελώνη, οι Ισραηλινοί πολιτικοί και οι «ειδικοί» ασφαλείας εμφανίζονται στην τηλεόραση για να επικρίνουν την αφέλεια των Ευρωπαίων. «Αν μόνο κατανοούσαν την τρομοκρατία όπως εμείς και έπαιρναν τα προληπτικά μέτρα που εμείς λαμβάνουμε», λένε, «θα πλήττονταν από πολύ λιγότερες επιθέσεις». Πιο περιβόητες, σχετικά μ’ αυτό, ήταν οι παρατηρήσεις του Ισραηλινού υπουργού Πληροφοριών Γισραέλ Κατς, μετά την βομβιστική επίθεση στις Βρυξέλλες τον Μάρτιο του 2016, στην οποία έχασαν τη ζωή τους 34 άνθρωποι.
Αντί να εκφράσει τα συλλυπητήριά του εκ μέρους της ισραηλινής κυβέρνησης, κατηγόρησε τους Βέλγους με το υποτιμητικότερο ύφος που ήταν δυνατόν. «Αν στο Βέλγιο συνεχίσουν να τρώνε σοκολάτα, ν’ απολαμβάνουν τη ζωή και να παρελαύνουν ως σπουδαίοι φιλελεύθεροι και δημοκρατικοί, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι ορισμένοι από τους μουσουλμάνους που είναι εκεί οργανώνουν τρομοκρατικές ενέργειες», δήλωσε, «δεν θα μπορέσουν να τους καταπολεμήσουν».
Οι Βέλγοι αντέδρασαν έντονα και υποστήριξαν τη θέση των περισσότερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων: Ενώ θα συνεχίσουμε να είμαστε σε επαγρύπνηση και να λαμβάνουμε τις απαραίτητες προφυλάξεις, δεν πρόκειται να εγκαταλείψουμε τις ελευθερίες μας και την πολιτική δεκτικότητά μας για να γίνουμε αντίγραφα του Ισραήλ. Κι αυτό γιατί καταλαβαίνουν ότι η κυβέρνηση του Νετανιάχου πουλάει κάτι πολύ πιο ύπουλο από απλές προφυλάξεις – ακόμη πιο ύπουλο κι από τα όπλα, τα συστήματα επιτήρησης και ασφάλειας και τα μοντέλα ελέγχου του πληθυσμού, που είναι το βούτυρο στο ψωμί των ισραηλινών εξαγωγών. Αυτό που το Ισραήλ προωθεί στους Ευρωπαίους – και τους Αμερικανούς, Καναδούς, Ινδούς, Μεξικανούς, Αυστραλούς και σε οποιονδήποτε άλλο πρόθυμο ν’ ακούσει – δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια εντελώς νέα αντίληψη περί κράτους, αυτήν του Κράτους Ασφάλειας.
Τι είναι το Κράτος Ασφάλειας; Ουσιαστικά, είναι ένα κράτος που τοποθετεί την ασφάλεια πάνω από όλα, σίγουρα πάνω από τη δημοκρατία, τις δίκαιες δίκες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, πάνω απ’ όλα όσα θεωρεί «φιλελεύθερες πολυτέλειες» σε έναν κόσμο που ξεχειλίζει τρομοκρατία. Το Ισραήλ αυτοπαρουσιάζεται ως τίποτε λιγότερο από πρότυπο για τις χώρες του μέλλοντος. Εσείς οι Ευρωπαίοι και άλλοι δεν πρέπει να μας επικρίνετε, λένε ο Katz και ο Netanyahu, θα πρέπει να μας μιμηθείτε. Γιατί, δείτε τι έχουμε καταφέρει. Δημιουργήσαμε μια ζωντανή δημοκρατία από τη Μεσόγειο ως τον ποταμό Ιορδάνη, που παρέχει στους πολίτες της μια ανθηρή οικονομία και προσωπική ασφάλεια – παρόλο που το ήμισυ του πληθυσμού της χώρας αυτής είναι τρομοκράτες (δηλαδή, οι Παλαιστίνιοι που δεν είναι πολίτες και ζουν σε απομονωμένους θύλακες της χώρας). Αν μπορέσαμε να το επιτύχουμε αυτό, φανταστείτε τι μπορούμε να προσφέρουμε σε όσους από εσάς απειλούνται από τρομοκρατικές επιθέσεις.
Μετατοπίζοντας ιδιοφυώς την εξιστόρηση, το Ισραήλ κατάφερε να μετατρέψει 50 χρόνια παλαιστινιακής αντίστασης απέναντι στην κατοχή σε οικοτεχνία. Χαρακτηρίζοντάς την «τρομοκρατία», όχι μόνο έχει καταστήσει παράνομο τον παλαιστινιακό αγώνα αλλά έχει μετατρέψει τα κατεχόμενα εδάφη σε εργαστήριο καταστολής και ελέγχου του πληθυσμού, την τελευταία λέξη στους πολέμους εκτός συνόρων και την εσωτερική καταστολή. Έχει μετατρέψει τις τακτικές ελέγχου και τα συνοδευτικά τους όπλα, τα συστήματα επιτήρησης, σε εμπορεύσιμα προϊόντα. Δεν είναι περίεργο, όπως μας υπενθυμίζει συνεχώς ο Νετανιάχου, ότι «ο κόσμος» αγαπάει το Ισραήλ. Από την Κίνα ως τη Σαουδική Αραβία, από την Ινδία μέχρι το Μεξικό, από την Ερυθραία ως το Καζακστάν, το Ισραήλ παρέχει τα μέσα με τα οποία καταπιεστικά καθεστώτα ελέγχουν τους ανήσυχους λαούς τους.
Η τεράστια στρατιωτική εμβέλεια του Ισραήλ είναι πολύ καλά τεκμηριωμένη. Επεκτείνεται σε περισσότερες από 130 χώρες και έφερε από πωλήσεις έσοδα ύψους 6,5 δισ. δολαρίων το 2016. Λιγότερο γνωστό αλλά πιο διαβρωτικό για τα πολιτικά δικαιώματα είναι οι εξαγωγές συστημάτων ασφαλείας του Ισραήλ. Τρία παραδείγματα:
Το Ισραήλ αξιοποιεί τις υπηρεσίες ασφαλείας και τις αστυνομικές δυνάμεις άλλων χωρών για να ασκήσει πιέσεις υπέρ πρακτικών Κράτους Ασφάλειας στις χώρες τους. Μυκτηρίζει την απροθυμία των Δυτικών δημοκρατιών να χρησιμοποιούν εθνοτικές και φυλετικές κατηγοριοποιήσεις [στμ: “profiling” στο πρωτότυπο], όπως κάνει η ασφάλεια και η αστυνομία του Ισραήλ στο Διεθνές Αεροδρόμιο Ben-Gurion και σε ολόκληρη τη χώρα. Σε συγκεκριμένα πλαίσια, όπως στα αεροδρόμια, η κατηγοριοποίηση μπορεί πράγματι να είναι αποτελεσματική – το Ben-Gurion είναι σίγουρα ένα από τα ασφαλέστερα αεροδρόμια στον κόσμο – αλλά έχει το τίμημά της, που είναι η προσβολή και η καθυστέρηση όσων στοχοποιούνται. Όταν όμως επεκτείνεται προς τα έξω στην κοινωνία, χάνει αυτή την αποτελεσματικότητα και σχεδόν πάντα μετατρέπεται σε μια νομιμοποιημένη μέθοδο εκφοβισμού εναντίον οποιουδήποτε πληθυσμού επιδιώκει να ελέγξει η κυβέρνηση.
Η ισραηλινή εθνική αστυνομία οργανώνει δεκάδες εκπαιδευτικά προγράμματα και διασκέψεις με άλλες αστυνομικές δυνάμεις σε όλο τον κόσμο, με έμφαση όχι στην εσωτερική αστυνομική τακτική, αλλά στην «εσωτερική καταστολή των εξεγέρσεων» και την «ειρήνευση» των ενοχλητικών πληθυσμών. Το Διεθνές Κέντρο Εφαρμογής του Νόμου (International Law Enforcement Exchange Center) της Τζόρτζια των ΗΠΑ ισχυρίζεται ότι 24.000 Αμερικανοί αστυνομικοί έχουν εκπαιδευτεί από Ισραηλινούς ομολόγους τους. Σε αντίθεση με άλλες Δυτικές χώρες που διαχωρίζουν το στρατό τους που εκτελεί επιχειρήσεις στο εξωτερικό από τις κρατικές υπηρεσίες ασφαλείας και την αστυνομία που είναι επιφορτισμένες με την ασφάλεια αλλά και την εξασφάλιση των πολιτικών δικαιωμάτων των πολιτών τους, το Ισραήλ δεν έχει τέτοιους εσωτερικούς περιορισμούς. Ο ισραηλινός στρατός και η αστυνομία είναι μια αλληλένδετη μονάδα, με παραστρατιωτικές δυνάμεις – την Σιν Μπετ, την Συνοροφυλακή, την Διοίκηση Εσωτερικού Μετώπου, την Yasam και άλλες – οι οποίες την συνδέουν ακόμη περισσότερο. Έτσι, στο Ισραήλ, η διάκριση μεταξύ πολιτών με πολιτικά δικαιώματα και μη πολιτών «υπόπτων» και στόχων χάνεται και αυτή ακριβώς είναι μια διάκριση που η ισραηλινή αστυνομία προσπαθεί να καταργήσει, όταν εκπαιδεύει ξένες αστυνομίες.
Το Ισραήλ είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στην ασφάλεια πόλεων, μεγάλων εκδηλώσεων και σε «ακυβέρνητων» περιοχών. Υπάρχει άμεση σύνδεση ανάμεσα στους αποκλεισμούς παλαιστινιακών συνοικιών, χωριών και καταυλισμών προσφύγων και στο μάρκετινγκ τέτοιων τακτικών στις κατά τόπους αστυνομίες για τη δημιουργία αποστειρωμένων «ζωνών ασφαλείας» και «περιμετρικής άμυνας» γύρω από χρηματοοικονομικούς πυρήνες, περιοχές με κυβερνητικά κτίρια, πρεσβείες, τόπους όπου οι G8 και το ΝΑΤΟ πραγματοποιούν τις συνόδους κορυφής, πλατφόρμες πετρελαίου και αποθήκες καυσίμων, συνεδριακά κέντρα στο «ανασφαλές» περιβάλλον του Τρίτου Κόσμου, τουριστικούς προορισμούς, εμπορικά κέντρα, αεροδρόμια και λιμάνια, τοποθεσίες μεγάλων εκδηλώσεων, κατοικίες και ταξιδιωτικές διαδρομές των πλουσίων. Τόσο πολύ εμπλέκεται το Ισραήλ στο συνοριακό τείχος του Τραμπ που αυτό αποκαλείται «σύνορο Παλαιστίνης-Μεξικού».
Εκεί η ισραηλινή εταιρεία Magna BSP, η οποία παρέχει τα συστήματα επιτήρησης που περικυκλώνουν τη Γάζα, συνεργάστηκε με εταιρείες των ΗΠΑ για να εισέλθουν στην κερδοφόρα αγορά της «ασφάλειας των συνόρων». Όπως την NICE Systems, της οποίας οι τεχνικοί είναι απόφοιτοι της 8200 Μονάδας Επιτήρησης του ισραηλινού στρατού. Το Privacy International διερεύνησε πώς οι αυταρχικές κυβερνήσεις του Τατζικιστάν, του Κιργιστάν, του Τουρκμενιστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Καζακστάν κατάφεραν να παρακολουθούν ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφους και άλλους πολίτες, εντός και εκτός των χωρών τους, αποκαλύπτοντας τις πιο οικείες λεπτομέρειες της προσωπικής τους ζωής. «Οι μεγαλύτεροι παίκτες», καταλήγει το Human Rights Watch, «είναι οι πολυεθνικές με γραφεία στο Ισραήλ – NICE Systems και Verint».
Στην τελική του μορφή, το Κράτος Ασφάλειας που προωθείται από τον Νετανιάχου και τον Κατς, είναι απλά μια μορφή αστυνομικού κράτους του οποίου ο πληθυσμός χειραγωγείται εύκολα λόγω εμμονής με την ασφάλεια. Το μοντέλο του Ισραήλ είναι ιδιαίτερα απειλητικό γιατί λειτουργεί: το μαρτυρά η καταστολή των Παλαιστινίων. Αυτό είναι πράγματι ένα δυνατό χαρακτηριστικό για τις πωλήσεις. Το πρόβλημα είναι πως μετατρέπει τους ανθρώπους σε μια χώρα σε Παλαιστίνιους χωρίς δικαιώματα. Δείχνει σαν το Κράτος Ασφάλειας να μπορεί να συνυπάρχει με τη δημοκρατία – άλλωστε, το Ισραήλ αυτοπαρουσιάζεται ως «η μοναδική δημοκρατία στη Μέση Ανατολή». Αλλά μόνο οι λίγοι προνομιούχοι του κόσμου θα απολαύσουν τις δημοκρατικές προστασίες του Κράτους Ασφάλειας, όπως τώρα οι Εβραίοι Ισραηλινοί. Οι μάζες, αυτοί που αντιστέκονται στην καταπίεση και τον αποκλεισμό από το καπιταλιστικό σύστημα, αυτοί που αγωνίζονται για γνήσια δημοκρατία, είναι καταδικασμένοι να είναι οι Παλαιστίνιοι της υφηλίου. Η ισραηλινοποίηση των κυβερνήσεων, των στρατών και των δυνάμεων ασφαλείας σημαίνει την παλαιστινιοποίηση των περισσότερων από εμάς.
*Ο Jeff Halper είναι Ισραηλινός ανθρωπολόγος, επικεφαλής της Ισραηλινής Επιτροπής Κατά των Κατεδαφίσεων Κατοικιών (ICAHD) και συγγραφέας του «War Against the People: Israel, the Palestinians and Global Pacification» (London, Pluto Books, 2015).
Μετάφραση: Σύλβια Βαρνάβα, επιμέλεια: Λουκάς Σταμέλλος (omniatv.com)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου