Ο τυχαίος θάνατος ενός φτωχού

Από την κινητοποίηση στο λιμάνι του Ηρακλείου για τη δολοφονία του Αντώνη Καρυώτη | ΡΑΠΑΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ / EUROKINISSI

Ο τυχαίος θάνατος ενός φτωχού

ΕΦ.ΣΥΝ.

Σταματά ο νους και παγώνει το αίμα. Οι εικόνες από τον καταπέλτη του πλοίου δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για να αμφιβάλεις. Να δώσεις έστω στον εαυτό σου μια χαραμάδα ελπίδας ότι αυτό που συμβαίνει μπροστά στα μάτια σου δεν είναι αλήθεια.

Αυτός ο θάνατος δεν είναι τυχαίος. Δεν είναι ίδιος με μια δολοφονία από δυνάμεις καταστολής σε μια κοινωνική σύγκρουση στο πεδίο του δρόμου, σε έναν συντεταγμένο ταξικό αγώνα.

Αυτή είναι μια δολοφονία που κρύβει μέσα της τον εκφασισμό της κοινωνίας. Ο φορέας μιας εξουσίας, όσο μικρή κι αν είναι, όπως αυτού που ελέγχει τα εισιτήρια στο πλοίο, νιώθει παντοδύναμος. Και όποιος σταθεί εμπόδιο στο να ασκήσει τη μικρή αυτή εξουσία του αξίζει ακόμα και να πεθάνει. Ειδικά αν είναι αδύναμος, ειδικά αν είναι ανάπηρος, ειδικά αν είναι φτωχός. Πώς να αποφύγεις τη σκέψη για το τι θα γινόταν αν στη θέση του Αντώνη ήταν ένας καλοντυμένος και ευκατάστατος κύριος που άργησε για το πλοίο;

Και μετά; Η αποχώρηση, ο απόπλους και η συνέχεια του ταξιδιού σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Και η πλήρης περιφρόνηση της ανθρώπινης ζωής. «Φεύγουμε, όλα καλά». Και από τα μεγάφωνα «σας ενημερώνουμε πως δεν ευθύνεται το πλοίο». Ενας φτωχός ήταν, ένας ανάπηρος. Οπως στον Εβρο, μετανάστες ήταν που κάηκαν. Δεν ήταν από εμάς. Οπως στα Διαβατά και στο Πέραμα: Τσιγγάνοι ήταν, δεν ήταν δικοί μας.

Ο κοινωνικός αυτοματισμός όμως δεν είναι τόσο αυτόματος. Υποδαυλίζεται από το σήμα που δίνουν οι κυβερνήσεις και οι φορείς της επίσημης πολιτείας. Αυτοί που χτυπούν στην πλάτη τους αστυνομικούς που πυροβόλησαν τον Τσιγγάνο, αυτοί που αφήνουν υπόνοιες ότι οι πρόσφυγες βάζουν τις φωτιές και δικαιώνουν τους αυτόκλητους «σερίφηδες», αυτοί που βάζουν στο ίδιο κάδρο τον δολοφονημένο Αντώνη με τους εργαζόμενους του πλοίου, οι οποίοι απλά «πήγαν στη δουλειά τους».

Η κοινωνική συνθήκη στη χώρα θυμίζει την περίοδο του μεσοπολέμου. Σπέρνεις εξαθλίωση, θερίζεις εξαχρείωση.

Ποτίζεται μεθοδικά ο φασισμός σε κάθε κοινωνική σχέση και κλίμακα και τα γεγονότα προοιωνίζονται πολύ χειρότερες εξελίξεις για το σύντομο μέλλον μας. Μόνη ελπίδα, οι χιλιάδες άνθρωποι που χθες διαδήλωσαν για να υπερασπιστούν τον Αντώνη. Αλλά όχι μόνο γι' αυτόν. Ηταν εκεί επειδή αισθάνονται πως μπορεί σύντομα να έρχεται η σειρά τους…