Με την εξέγερση στην πλατεία Ταξίμ γεννήθηκε μια νέα ελπίδα, άνοιξε ένας νέος ορίζοντας στον τουρκικό λαό. Από εδώ και πέρα, οι πολιτικοί πρέπει να είναι πολύ πιο προσεκτικοί...
Το τέλος του σεναρίου των μεγαλεπήβολων οραμάτων του κ. Ερντογάν δόθηκε με την απόφαση του διοικητικού δικαστηρίου που έκρινε παράνομο το σχέδιο της κυβέρνησης για την ανάπλαση της πλατείας Ταξίμ. Η απόφαση αυτή δείχνει το εύθραυστο των αυτοκρατορικών ονείρων. Ονειρα που πυροδότησαν τις μεγαλύτερες λαϊκές εκδηλώσεις που γνώρισε ποτέ η Τουρκία.
Ο Ερντογάν κατάφερε να εξοργίσει το λαό της Τουρκίας. Ομως ακόμα μέχρι σήμερα πλανάται το ερώτημα: τι έγινε και έτσι ξαφνικά ξεσηκώθηκε ο λαός σε όλη την Τουρκία; Ηταν εξέγερση αντιπολίτευσης, αναζήτηση ελευθερίας, θυμός; Λίγο πολύ ήταν απ' όλα, αλλά περισσότερο ξέσπασμα θυμού και φόβου ήταν... Οι μπουλντόζες
Ολα ξεκίνησαν στις 28 Μαΐου, όταν άρχισαν οι μπουλντόζες να ξεριζώνουν τα δέντρα από ένα περίφημο πάρκο που ονομάζεται Γκεζί (Gezi). Το πάρκο αυτό βρίσκεται στην Πόλη, στην πλατεία της συνοικίας Ταξίμ (Taksim) που ανήκει στο Πέραν (Μπέιογλου -Beyogυlu) της Κωνσταντινούπολης. Εδώ κατοικούσαν παλαιά Ελληνες και Αρμένιοι.
Το πάρκο αυτό έχει μετατραπεί σε σύμβολο, ειδικά μετά το θάνατο τριάντα τεσσάρων διαδηλωτών της Πρωτομαγιάς του 1977. Από τότε η πλατεία αυτή έχει γίνει τόπος συνάντησης διαφόρων διαδηλωτών. Σχεδόν κάθε χρόνο, και συχνά, εκεί συγκρούεται ο κόσμος με τις Αρχές. Εκεί συγκεντρώνονται για να ενημερώσουν τον Τύπο, για να μοιράσουν φυλλάδια, για διαμαρτυρίες κ.λπ.
Το πάρκο
Η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει από πριν ότι θέλει να ξεριζώσει τα δέντρα από το πάρκο για να κτίσει εκεί ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο και να πραγματοποιήσει διάφορα άλλα έργα. Οταν ξεκίνησαν οι μπουλντόζες το έργο τους, καμιά πενηνταριά άτομα είχαν μαζευτεί εκεί, οι περισσότεροι οικολόγοι. Εστησαν τις σκηνές τους και άρχισαν να προφυλάσσουν τα δέντρα για να μην ξεριζωθούν από εκεί. Το πρωί, στις 5 περίπου, πραγματοποιήθηκε επίθεση από την αστυνομία κατά των διαδηλωτών. Οι διαδηλωτές με τη σειρά τους ειδοποιούσαν τον κόσμο μέσω κοινωνικής δικτύωσης, όπως twitter, facebook κ.λπ. Τι έγινε, πώς έγινε, δεν έχει καταλάβει ακόμα κανείς. Η πλατεία γέμισε με διαδηλωτές και το τοπίο έγινε τοπίο πολέμου. Την τρίτη μέρα, η διαδήλωση εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα. Παντού όλα τα στενά και οι πλατείες βρομούσαν από σπρέι πιπεριού. Η μικρή και ταπεινή διαδήλωση μετατράπηκε σε εξέγερση. Από την αρχή, όλα τα τηλεοπτικά κανάλια είχαν κρατήσει μια αρνητική στάση και έδειχναν διάφορα σίριαλ κ.λπ. Ολος ο υπόλοιπος κόσμος παρακολουθούσε το Ταξίμ, και εμείς μέσα στην Τουρκία δεν βλέπαμε τίποτα.
Ευτυχώς που υπήρξαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αντί να δούμε τηλεόραση καρφωθήκαμε στους υπολογιστές. Μέσα σε μία μέρα κοινοποιήθηκαν δύο εκατομμύρια μηνύματα, μαζί με φωτογραφίες και αρκετά με βίντεο. Ολοι όσοι είχαν πρόβλημα με το κυβερνητικό κόμμα του Ερντογάν, όσοι φοβόντουσαν πως θα αλλάξει το σύστημα και θα μετατραπεί σε μουσουλμανικό, όσοι είχαν πρόβλημα με απαγόρευση τσιγάρου, ποτού κ.λπ. βγήκαν στους δρόμους. Η πλατεία Ταξίμ είχε ξεχειλίσει από πλήθος, χωρίς πολιτικές σημαίες. Αργότερα όμως, ειδικά την τέταρτη μέρα, αρχίσανε σιγά σιγά να εμφανίζονται οι σημαίες και οι μικρές και οι ακραίες πολιτικές οργανώσεις. Τότε άρχισε να περιορίζεται και ο ενθουσιασμός του κόσμου και σιγά σιγά τα γεγονότα περιορίστηκαν στην Αγκυρα. Ειδικά εκεί δεν σταμάτησε ο κλεφτοπόλεμος με την αστυνομία και καταναλώθηκαν αρκετά σπρέι πιπεριού. Λένε ότι χρησιμοποιήθηκε από την αστυνομία ακόμη και σπρέι πορτοκαλιού (agent orange), που είχε χρησιμοποιήσει η Αμερική στο Βιετνάμ.
Αργότερα, όταν άρχισε να συζητείται η ανέγερση που σκέπτεται ο Ερντογάν στο Ταξίμ, το όνομα που θέλει να δώσει στην τρίτη γέφυρα που ήδη άρχισε στον Βόσπορο, καταλάβαμε ότι εκφράζει τις ιδεολογικές του πεποιθήσεις.
Τα δέντρα
Τελικά το Ταξίμ έζησε ένα ωραίο πράγμα, την εξέγερση του απλού κόσμου κατά της κυβέρνησης. Τα αιτήματα που τέθηκαν ήταν απλά. Να μην κοπούν ή να ξεριζωθούν τα δέντρα της πλατείας, να αφεθεί ελεύθερα η κάθε πλατεία για διαδήλωση του κόσμου. Να αφεθούν ελεύθεροι οι διαδηλωτές που συνελήφθησαν. Να απαγορευτεί η χρήση του σπρέι πιπεριού και κάθε επίθεση στους διαδηλωτές.
Ο Ερντογάν δεν υποχώρησε καθόλου κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων. Από την αρχή χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα κατά των διαδηλωτών. Τους ονόμασε με ένα κοροϊδευτικό παρατσούκλι, τσαπουλτζούλαρ (αυτοί που γκρεμίζουν, χαλάνε και επιτίθενται), το οποίο άρχισαν να το βάζουν αρκετοί στην αρχή του ονόματός τους στις κοινωνικές δικτυώσεις (tweeter, facebook κ.λπ.), όπως Τσαπουλτζού Αχμέτ, Τσαπουλτζού Μεχμέτ κ.λπ. Ακόμα δεν έχει καταλάβει κανείς, ακόμη και αυτοί που τον ψήφισαν, γιατί δεν χρησιμοποιεί μια καθησυχαστική γλώσσα και εκνευρίζει τον κόσμο περισσότερο.
Η εξέγερση
Πάντως, η Τουρκία δεν είναι πλέον η παλαιά Τουρκία. Ο κόσμος ξέρει πια πως όταν θέλει να ενημερωθεί για σοβαρά γεγονότα, δεν πρέπει να αρκείται μόνο στην τηλεόραση. Το πρώτο πράγμα που ο τουρκικός λαός κατάλαβε πολύ καλά ήταν αυτό.
Σίγουρα, μαζί με αυτήν την εξέγερση αναπτύχθηκε μια νέα ελπίδα, άνοιξε ένας νέος ορίζοντας. Από εδώ και πέρα, οι πολιτικοί πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί σε κάθε τους κίνηση. Γιατί, έτσι όπως είπε και ο Ερντογάν, «έχουμε έναν μεγάλο μπελά μπροστά μας, που λέγεται twitter». Ναι, πραγματικά... εκεί που δεν το περιμένει κανείς, μπορεί να ξεσηκωθεί όλος ο κόσμος σε όλον το πλανήτη. Ποιος μπορεί να ξέρει...
* Ο Vahit Tursun (vahittursun@hotmail.com) κατάγεται από την περιοχή του Οφη (Of) της Τραπεζούντας. Είναι ερευνητής του τοπικού πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας, ζει στην Τουρκία.
ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου