Κουρδική προέλαση πέραν του Ευφράτη, τρόμος στην Άγκυρα

Members of Kurdish People Defence Units (YPG) in Syria. EPA/SEDAT SUNA

Από τον Οκτώβριο οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους ανατολικά του Χαλεπίου βρίσκονται υπό πίεση. Με τους Κούρδους του PYD να ελέγχουν τις γέφυρες επί του Ευφράτη στην περιοχή και τον Συριακό στρατό να προελαύνει, υπάρχει για το ΙΚ ο κίνδυνος οι εκεί δυνάμεις του να παγιδευτούν, γράφει ο καθηγητής Fabrice Balanche, στην ιστοσελίδα του The Washington Institute.

Οι Κούρδοι θεωρούν την περιοχή που εκτείνεται μέχρι και τα τουρκικά σύνορα δική τους και ήδη ελέγχουν τα καντόνια του Αφρίν και του Κομπάνι, αλλά και εδαφικές ζώνες ανάμεσα στα ελεγχόμενα, ακόμα, από το ΙΚ εδάφη.

Στόχος των Κούρδων της Συρίας (PYD, YPG) είναι να επιτύχουν την εδαφική ενοποίηση των περιοχών που ελέγχουν. Η Τουρκία όμως επ’ ουδενί, δεν θέλει να επιτρέψει μια τέτοια εξέλιξη και έχει προειδοποιήσει τους Κούρδους ότι αν περάσουν τον Ευφράτη, θα τους επιτεθεί, όπως έκανε τον περασμένο Ιούλιο στη Γιαραμπλούς.

Στις 26 Δεκεμβρίου οι Κούρδοι και οι σύμμαχοί τους των Δημοκρατικών Δυνάμεων της Συρίας, πέρασαν και πάλι τον ποταμό. Η Τουρκία δεν έχει επέμβει, για την ώρα, καθώς δεν θα ήταν εύκολο να δικαιολογήσει μια τέτοια ενέργεια κατά των Κούρδων οι οποίοι μάχονται κατά του ΙΚ.

Η Άγκυρα όμως μπορεί να επιχειρήσει να υπονομεύσει τη θέση των Κούρδων στην Συρία χρησιμοποιώντας τους Άραβες και τους Τουρκομάνους που ζουν στις ελεγχόμενες από τους Κούρδους περιοχές.

Πάντως η κουρδική προέλαση πέραν του Ευφράτη θεωρείται πιθανόν να υποχρεώσει το ΙΚ σε υποχώρηση καθώς όλα δείχνουν πως δεν μπορεί να κρατηθεί στην περιοχή, όπου και οι κάτοικοι έχουν ξεσηκωθεί εναντίον των τζιχαντιστών.

Οι Κούρδοι υποστηρίζονται από αέρος από τις ΗΠΑ και μια κουρδική προέλαση προς το Μανμπίζ, το έσχατο προπύργιο των τζιχαντιστών πριν τη Ράκα, πιθανότατα θα τύχει της αμερικανικής υποστήριξης. Αν το Μανμπίζ πέσει η «πρωτεύουσα» των τζιχαντιστών, η Ράκα, θα απομονωθεί.

Όλες οι γέφυρες του Ευφράτη από τα τουρκικά σύνορα και εντεύθεν είτε έχουν καταστραφεί, είτε βρίσκονται υπό κουρδικό έλεγχο. Αν οι Κούρδοι συνεχίσουν την επίθεσή τους, ειδικά σε συνδυασμό με τις επιχειρήσεις του Συριακού στρατού, όλοι οι τζιχαντιστές στην περιοχή του Χαλεπίου, θα παγιδευτούν.

Στη δυτική Συρία, οι ένοπλες ομάδες που υποστηρίζονται από την Τουρκία και την Σαουδική Αραβία πιέζονται από το ΙΚ. Προτεραιότητα όμως των ενόπλων αυτών της οργάνωσης Τζαίς αλ Φατάχ δεν είναι ο αγώνας κατά των τζιχαντιστών, αλλά ο έλεγχος του άξονα συγκοινωνιών ανατολικά του Χαλεπίου από τους Κούρδους και τον Συριακό στρατό.

Τα ρωσικά αεροσκάφη πλήττουν παράλληλα τους συμμάχους της Άγκυρας και του Ριάντ ενόπλους, αποδυναμώνοντάς τους ακόμα περισσότερο, ειδικά κοντά στο συνοριακό πέρασμα, μεταξύ Συρίας-Τουρκίας, του Μπαμπ αλ Σαλάμ. Ακόμα είναι δυνατή η ενίσχυσή τους από την Τουρκία, αλλά η προέλαση του Συριακού στρατού απειλεί να διακόψει τη ροή αυτή.

Αν οι τζιχαντιστές εγκαταλείψουν το Χαλέπι, όμως, οι σύμμαχοι της Τουρκίας ελάχιστα θα ωφεληθούν, εκτός και αν η Άγκυρα τους επιτρέψει τη χρήση του εδάφους της. Αν και ο Συριακός στρατός έχει στραμμένη την προσοχή του κυρίως στα δυτικά, εντούτοις τα ρωσικά αεροσκάφη υποστηρίζουν, εμμέσως, τις κουρδικές επιχειρήσεις, βομβαρδίζοντας τους συμμάχους των Τούρκων ενόπλους.

Αν όμως η κουρδική επίθεση επιτύχει θα υποχρεώσει Ρωσία, Ιράν και Συρία να αλλάξουν στρατηγική στην περιοχή. Καταλαμβάνοντας οι Κούρδοι το Μανμπίζ εξασφαλίζουν το πλευρό των συριακών δυνάμεων και τους επιτρέπουν να επιτεθούν, με τη σειρά τους, νοτιανατολικά του Χαλεπίου. Οι δυνάμεις Κούρδων και Σύρων, σε μια τέτοια περίπτωση, θα παγίδευαν τους τζιχαντιστές.

Μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι, η Δύση απαίτησε από την Τουρκία να σφραγίσει τα σύνορά της. Αφού δεν υπάρχει μια αξιόμαχη και αξιόπιστη σουνιτική δύναμη να αναλάβει το σφράγισμα των συνόρων η Δύση θα προτιμήσει το σφράγισμα των συνόρων αναλάβουν οι Κούρδοι παρά το Μέτωπο αλ Νούσρα ή άλλες ανάλογες οργανώσεις.

Οι Κούρδοι είναι πρόθυμοι να αναλάβουν τον σκοπό αυτό αφού θα τους εξασφαλίσει τον έλεγχο σε όλη την περιοχή που θεωρούν δική τους, την Rojava, όπως την ονομάζουν. Ακόμα και αν η Δύση δεν θελήσει να συνεργαστεί μαζί τους, για τους Κούρδους υπάρχει, πλέον, και η αγκάλη της Μόσχας, η οποία είναι προθυμότατη να βοηθήσει. Στην πραγματικότητα ήδη Ρώσοι και Κούρδοι συνεργάζονται στην περιοχή του Χαλεπίου.

Όμως μια τέτοια εξέλιξη θεωρείται απαράδεκτη από την Τουρκία και η Δύση χρειάζεται την Τουρκία σε πολλά μέτωπα, μεταξύ άλλων και στο προσφυγικό και στον αγώνα κατά του ΙΚ. Κατά συνέπεια αν η επίθεση των Κούρδων συνεχιστεί προς το Μανμπίζ, παραβιάζοντας την τουρκική «κόκκινη γραμμή», η Δύση θα πρέπει να αποφασίσει ποιος, πότε και που θα υποστηρίξει και πως θα αντιμετωπίσει τις τουρκικές διαμαρτυρίες.

Η Άγκυρα, από την πλευρά της, θα πρέπει επίσης να αποφασίσει μέχρι ποίου σημείου θα μπορέσει να υπερασπιστεί την «κόκκινη γραμμή» που η ίδια έθεσε, δεδομένων των κινδύνων, πολιτικών και διπλωματικών, κινδύνων που συνεπάγεται μια βαθύτερη εμπλοκή της στην Συρία.

Πληροφορίες από: http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/the-die-is-cast-the-kurds-cross-the-euphrates

http://mignatiou.com/