Για να μην έχουμε απορίες για το πώς παράγονται τα φτηνά ρούχα σε ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ.
Πώς τα Lidl μπορούν να πουλάνε τζιν με 5,99£; – Πανεύκολο, πληρώνουν τους εργάτες που τα φτιάχνουν για 0,23£ ανά ώρα εργασίας
[Mία Λίρα ισούται με 1.27 ευρώ περίπου]
Αμπρακατάμπρα! «Το τζίνι των τζιν η Lidl ρίχνει με μαγικά τις τιμές του στα 5,99£!» φώναζε ο τίτλος σε μια εφημερίδα το προηγούμενο σαββατοκύριακο εκθειάζοντας τη χαμηλού κόστους αλυσίδα σούπερ μάρκετ, και υποσκάπτοντας τους ανταγωνιστές της.
Τα γερμανικά καταστήματα, εξηγεί, συνεχίζουν την επίθεσή τους στις παραδοσιακές αλυσίδες γίγαντες πουλώντας στην αγορά τζιν παρόμοιας ποιότητας με αυτά των Tesco[αλυσίδα super market στη Ηνωμένο Βασίλειο] αλλά 12£ λιγότερο.
Πώς το καταφέρνουν αυτό οι μάγοι του εμπορίου; Η αναντίρρητη ατάκα από την Lidl ήταν ότι η μεγάλη αγοραστική δύναμη είναι η απάντηση. Πολύ απλά είναι πάρα πολύ καλή στο να κλείνει συμφωνίες.
Αλλά ας είμαστε σαφείς. Δεν πρόκειται για μαγικά. Δεν φτιάχνει ο Χάρυ Πότερ αυτά τα τζιν, αλλά μια νεαρή γυναίκα σε κάποιο εργοστάσιο στο Μπαγκλαντές και ένας από τους κύριους λόγους γιατί είναι το φθηνά είναι ότι εργάτες σαν και αυτήν πληρώνονται μόλις 0,02 £ για κάθε παντελόνι που φτιάχνουν.
Ακόμα κι έτσι όμως, 5,99 £ είναι μεγάλο επίτευγμα όταν ακόμα και τα Primark – άξιοι κι αυτοί στο να ρίχνουν τα κόστη – έχουν καταφέρει να φτάσουν την χαμηλότερη τιμή πώλησης στα 8£. Άρα, πώς τα καταφέρνουν τελικά;
«Εκπλήξεις Lidl» είναι το σλόγκαν που χρησιμοποιεί η αλυσίδα για να πουλήσει την πραμάτεια της, αλλά δεν αποτελεί καθόλου έκπληξη το γεγονός ότι η συγκεκριμένη εταιρεία, όπως και πολλά άλλα βρετανικά καταστήματα, κάνουν τα ψώνια τους στο Μπαγκλαντές, όπου ο νόμιμος κατώτατος μισθός για έναν εργάτη στη βιομηχανία ενδυμάτων είναι 0,23£ την ώρα.
Βεβαίως , όταν λανσαρίστηκε η νέα σειρά την Πέμπτη το πρωί στα πάνω από 600 καταστήματα Lidl της Βρετανίας ως μέρος της προωθητικής καμπάνιας «We love Denim» με την λέξη «love» να υποδηλώνεται με μία τζιν καρδιά – οι ετικέτες αποκάλυψαν ότι τα τζιν έρχονται από το Μπαγκλαντές. μπαίνουν ακατάστατα σε συρμάτινα καλάθια στο πίσω μέρος του καταστήματος, σε γκάμα μεγεθών και χρωμάτων, αλλά ακόμα και οι πιο φανατικοί των Lidl πιθανότατα να ομολογούσαν ότι κανείς δεν πηγαίνει σε αυτά τα καταστήματα για μια εμπειρία shopping therapy, οπότε έτσι εξοικονομούνται κάποια λίγα χρήματα από το κόστος έκθεσης στο ράφι για αρχή.
Ο πιασάρικος τίτλος με την προσφορά στα 5,99£ αφορά στην πραγματικότητα έναν ειδικό τύπο παντελονιού, – σαν στενό κολλάν που μοιάζει με τζιν, τα «jeggings» Η ετικέτα γράφει ότι έχουν ένα «τζιν εφέ». Από ύφασμα από 77% βαμβάκι, με ελαστική μέση, έχουν ένα μόνο κουμπί, ένα φερμουάρ, δύο πίσω τσέπες και δύο μπροστά που συγκρατούνται με ραφή, χωρίς πριτσίνι. Δεν υπάρχει κεντητό σχέδιο στις τσέπες.
Όλα αυτά είναι σημαντικά. Κάθε πρόσθετη λεπτομέρεια επιβαρύνει την τιμή του τελικού προϊόντος. Μια ανάλυση του κόστους σε ένα εργοστάσιο τζιν στο Μπαγκλαντές που δημοσιεύτηκε από τη Bloomberg το 2013, κοστολογούσε ένα φερμουάρ στα 0,10£, ένα κουμπί στα 0,04£ και τα πριτσίνια 0,01£ το καθένα. Με αυτά τα περιθώρια κάθε σεντ μετράει, οπότε δεν είναι περίεργο που τα συγκεκριμένα παντελόνια είναι όσο πιο λιτά γίνεται.
Αλλά τα τζιν «Boyfriend», στα 7,99£ φαίνονται να είναι τα αυθεντικά: τέσσερις τσέπες, συν το πολύ μικρό τσεπάκι μέσα στην μπροστινή τσέπη στη δεξιά πλευρά (είναι τσέπη για ρολόι, όπως φαίνεται). Έχουν επίσης 6 θηλιές για ζώνη, πέντε πριτσίνια, τρία κουμπιά και ένα φερμουάρ. Και είναι φτιαγμένα από 100% βαμβάκι, με το υλικό να είναι το πιο ακριβό στοιχείο στην παραγωγική διαδικασία: μεταξύ 2,30£ και 2,50£.
Επίσης πρέπει να πληρωθεί η κλωστή για τις ραφές, που μπορεί να φτάσει τα 0,19£, και το τελικό προϊόν θα πρέπει να πλυθεί, οπότε εάν θέλουμε να βάλουμε μία τιμή για τα υλικά, μάλλον βρισκόμαστε στα 3,9£.
Τώρα πρέπει να συναρμολογήσουμε αυτά τα υλικά. Ευτυχώς – για τον καταναλωτή – αυτό είναι πολύ φθηνότερο.
Οι περισσότεροι εργάτες στο Μπαγκλαντές, στις βιομηχανίες ενδυμάτων είναι γυναίκες και οι περισσότερες πληρώνονται τον κατώτατο βασικό που είναι 5,300 τάκα το μήνα (περίπου 48 λίρες Αγγλίας). Αυτό ισοδυναμεί με 0,23£ την ώρα βάσει οχτάωρης και εξαήμερης εργασίας. Είναι το ένα πέμπτο από τα 230£ τον μήνα που εκτιμήθηκε το 2013 ότι είναι ο ελάχιστος απαιτούμενος μισθός για επιβίωση από τον Ασιατικό Συνασπισμό για τον Κατώτατο Μισθό.
Για να υπολογίσουμε ακριβώς το κόστος εργασίας, πρέπει να ξέρουμε πόσα παντελόνια παράγει το εργοστάσιο τη μέρα. Τα διαθέσιμα νούμερα καλύπτουν ευρεία γκάμα: έρευνα στην Ινδία κατέδειξε ότι οι εργάτες ενός εργοστασίου παράγουν 20 τζιν την ημέρα κατά μέσο όρο, ενώ μια άλλη μελέτη στην Τυνησία βρήκε 33 τζιν την ημέρα. Όλα εξαρτώνται από την ποιότητα και την πολυπλοκότητα του σχεδίου. Το 2010 το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Εργασίας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέτασε την περίπτωση του Μπαγκλαντές και βρήκε ότι μία ομάδα 25 εργαζομένων παράγει 250 τζιν την ώρα – δηλαδή 10 ανά εργάτη, ή αλλιώς 80 τη μέρα ανά εργάτη.
Αυτό σημαίνει ότι ένας εργάτης που πληρώνεται τον βασικό μισθό, θα πληρώνεται κάπου μεταξύ 0,02£ και 0,09£ για κάθε τζιν που φτιάχνει, πράγμα το οποίο συμφωνεί γενικά με μία μελέτη του 2011 πάνω στην Μπαγκλαντεσιανή βιομηχανία ενδυμάτων από την αμερικάνικη συμβουλευτική Ο’Rourke Group Partners, η οποία εκτίμησε το κόστος εργασίας για τα μπλουζάκια πόλο στα 0,08£.
Η O’Rourke έβγαλε τα συνολικά κόστη ανά μπλουζάκι στα 0,41£ : To Bloomberg υπολόγισε το κόστος των τζιν απ’το Μπαγκλαντές στα 0,56£ για να φτιαχτούν στο εργοστάσιο, και το εργοστάσιο προσθέτει 0,16£ κέρδος.
Εάν μοιράσουμε τη διαφορά, είμαστε πλέον στα 4,50£ . Αλλά επιπλέον πρέπει να στείλουμε τα τζιν, και υπάρχουν και κόστη αποθήκης και λιμανιών, οπότε μπορούμε να προσθέσουμε άλλα 0,30£ , που μας πηγαίνει στα 4,80£ . Και πρέπει ακόμα να τα μεταφέρουμε από το λιμάνι στο κατάστημα, οπότε να ακόμα 0,50£ . Αυτό μας δίνει 5,30£, και παραμένει και ο ΦΠΑ που πρέπει να προστεθεί επιπλέον.
Το τελικό σύνολο των 6,36£ θα ήταν το ο προϋπολογισμός για τα τζιν-κολλάν, αλλά χρησιμοποιούν λίγο λιγότερο υλικό, και εξοικονομήσαμε και λίγα χρήματα από τα κουμπιά και τα πριτσίνια. Αυτό τα κάνει πιο εύκολα στην παραγωγή τους, οπότε αφαιρεί κάτι από το εργατικό κόστος. Ίσως είναι δυνατό να τα βάλουμε στα 5,99£ ή θα είναι απλώς το προϊόν «κράχτης», και θα πουλιέται κοντά στην τιμή κόστους, συμβαίνει καμιά φορά. Στο μεταξύ πάντως, η πώληση των κανονικών τζιν δίνει κέρδος 1,63£..
Αλλά εδώ ακριβώς είναι που μπαίνει η αγοραστική δύναμη της Lidl, γιατί και τα τζιν-κολλάν και τα τζιν, εισάγονται από μεσάζοντες, η OWIM Gmbh, γερμανική εταιρεία, και η εδρεύουσα στο Χονγκ Κονγκ Top grade International Enterprise Ltd, αντίστοιχα, που τα μεταπωλούν στο σούπερ μάρκετ. Η τελευταία, εξάγει 30 εκατομμύρια κομμάτια το χρόνο από το Μπαγκλαντές. Και οι δύο πρέπει να πάρουν το μερίδιό τους. Στο παράδειγμα της Bloomberg, οι μεσάζοντες πήραν μερίδιο 2£. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως αυτό αποκλείεται, εφόσον η Lidl προσβλέπει κι αυτή στο να βγάλει κέρδος. Κι αυτή είναι η πραγματικότητα πίσω από ένα τζιν των 5,99£: όλοι πιέζονται προς τα κάτω.
Οι καιροί είναι δύσκολοι. Οι καταναλωτές ζητούν όσο το δυνατόν φθηνότερα ρούχα. Η επιτυχία της Lidl έχει χτιστεί πάνω σ’ αυτό: έτσι κατάφερε πωλήσεις 4 δις το 2014. Ανταποκρίνεται σε μια ανάγκη της αγοράς και το καταφέρνει βάζοντας όσο το δυνατόν πιο στενά όρια στους προμηθευτές της. Η Lidl ισχυρίζεται ότι κατανοεί τις ευθύνες της και δουλεύει προς τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και εργασίας των εργατών στη βιομηχανία ενδυμάτων. Κάνει ελέγχους στα εργοστάσια, λέει, αλλά απ’ την άλλη, όλοι κάνουν. Δεν δημοσιοποιεί τα αποτελέσματα. Και σχεδόν όλοι κάνουν το ίδιο.
Παραδόξως, η Lidl έχει πειραματιστεί με ένα σύστημα μπόνους για κάποιους από τους εργάτες, που είναι πολύ ασυνήθιστο για τους περισσότερους από τους ανταγωνιστές της. Αλλά και πάλι, είναι πραγματικά αναγκαίο να το κάνει.
Διότι όταν το επιχειρηματικό σου μοντέλο στηρίζεται στο να προσφέρεις την χαμηλότερη δυνατή τιμή, κάποιος πρέπει να το επιχορηγήσει αυτό, και αυτός ο κάποιος είναι ο εργάτης που ράβει αυτά τα τζιν. H Lidl δεν αγοράζει τα τζιν της από τα το Μπαγκλαντές επειδή τα εργοστάσια στη Ντάκα είναι τα καλύτερα στον κόσμο: το κάνει γιατί πληρώνουν τους εργάτες τους πενταροδεκάρες. Και να τελικά να πώς είναι δυνατόν να πουλήσεις ένα τζιν για 5,99£.
Δεν είναι μαγικά, είναι απλώς εκμετάλλευση.
Mετάφραση-Επιμέλεια για το Kollect: Ι’m possible
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου