«Φίμωτρο» SLAPP 667 εκατ. δολαρίων στην Greenpeace

Dreamstime.com

«Φίμωτρο» SLAPP 667 εκατ. δολαρίων στην Greenpeace

ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ

ΕΦΣΥΝ

Δικαστήριο ενόρκων στη Βόρεια Ντακότα αποφάσισε ότι η περιβαλλοντική οργάνωση οφείλει να καταβάλει εξωφρενικά υψηλό ποσόν σε πετρελαϊκή εταιρεία για τη διαμαρτυρία κατά της εγκατάστασης αγωγού σε περιοχή αυτοχθόνων πριν από μία δεκαετία.

Μια μαύρη μέρα για την ελευθερία του λόγου και το δικαίωμα στη διαμαρτυρία στις ΗΠΑ ήταν η περασμένη Τετάρτη, μέρα που το εννεαμελές σώμα ενόρκων του δικαστηρίου της Κομητείας Μόρτον στη Βόρεια Ντακότα αποφάσισε ότι η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace πρέπει να πληρώσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στην εταιρεία πετρελαιοαγωγών Energy Transfer έπειτα από αβάσιμη αγωγή τύπου SLAPP που είχε ασκήσει η τελευταία σχετικά με διαδηλώσεις στην Πολιτεία πριν από σχεδόν μία δεκαετία κατά της εγκατάστασης αγωγού σε περιοχή αυτοχθόνων.

Η Energy Transfer, με έδρα το Ντάλας, αξίας σχεδόν 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κατέθεσε αγωγή στην Greenpeace για συκοφαντική δυσφήμηση και ενορχήστρωση εγκληματικής συμπεριφοράς από διαδηλωτές στον αγωγό Dakota Access το 2016 και το 2017, υποστηρίζοντας ότι η οργάνωση «υποκίνησε» τους ανθρώπους να διαμαρτυρηθούν χρησιμοποιώντας μια «εκστρατεία παραπληροφόρησης». Σύμφωνα με την απόφαση, η Greenpeace θα πρέπει πληρώσει σχεδόν 667 εκατομμύρια δολάρια στην Energy Transfer.

Δίκαιη ακρόαση

Στην προπαγανδιστική εκστρατεία της για τη δικαστική υπόθεση η Energy Transfer κατηγόρησε την Greenpeace και άλλους περί «κατασκευής και διάδοσης ψευδών και παραπλανητικών πληροφοριών», «προκαλώντας δόλιες δωρεές», «υποκίνηση, χρηματοδότηση και διευκόλυνση εγκλημάτων και τρομοκρατικών ενεργειών» και αποκάλεσε την περιβαλλοντική οργάνωση και όσους κατηγορεί ως «περιβαλλοντικές ομάδες-απατεώνες [...] που χρησιμοποιούν ένα σχέδιο εγκληματικής δραστηριότητας και μια εκστρατεία παραπληροφόρησης με σκοπό την αύξηση των δωρεών και την προώθηση των πολιτικών τους ή επιχειρηματικές ατζέντες».

Η Greenpeace, που είχε αρνηθεί τις κατηγορίες, δήλωσε μετά την απόφαση ότι αγωγές όπως αυτή αποσκοπούν στην «καταστροφή του δικαιώματος στην ειρηνική διαμαρτυρία», ενώ ειδικοί σε θέματα συνταγματικών δικαιωμάτων είχαν εκφράσει φόβους ότι η υπόθεση θα μπορούσε να έχει ευρύτερο τρομακτικό αποτέλεσμα στην ελευθερία του λόγου.

Η περιβαλλοντική οργάνωση είχε εκφράσει ανησυχίες πριν από τη δίκη για δίκαιη ακρόαση στη χώρα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και ότι μια ήττα και μια τεράστια οικονομική αποζημίωση θα μπορούσαν να χρεοκοπήσουν τη λειτουργία της στις ΗΠΑ. Η Energy Transfer μήνυσε τρεις οντότητες της Greenpeace ισχυριζόμενη ότι είναι ένας ενιαίος οργανισμός και όχι ανεξάρτητα μέλη του δικτύου της οργάνωσης.

Οι περισσότεροι από τους μισούς ενόρκους που επιλέχθηκαν να παρακολουθήσουν την υπόθεση είχαν δεσμούς με τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων και αρνητικές απόψεις για τις διαμαρτυρίες κατά του αγωγού ή ομάδες που αντιτίθενται στη χρήση ορυκτών καυσίμων.

Σειρά αγωγών

Η Greenpeace προσπάθησε να μεταφέρει τη δίκη σε άλλο χώρο πολλές φορές, αίτημα που απορρίφθηκε από το δικαστήριο της Κομητείας και το ανώτατο δικαστήριο της Βόρειας Ντακότας. Ο δικαστής Τζέιμς Γκιόν, που προήδρευσε της υπόθεσης αφού όλοι οι δικαστές της Κομητείας Μόρτον παραιτήθηκαν, απέρριψε αιτήματα για ζωντανή μετάδοση της διαδικασίας, τα οποία επίσης απέρριψε και το ανώτατο δικαστήριο της Πολιτείας.

Από το 2017 η Greenpeace στις ΗΠΑ υπερασπίζεται τις θρασύτατες αγωγές της Energy Transfer που κατατέθηκαν στον απόηχο των διαμαρτυριών του 2016 κατά του αγωγού Dakota Access Pipeline υπό την καθοδήγηση των αυτόχθονων πολιτών της περιοχής, τις οποίες η Energy Transfer ισχυρίζεται ότι ενορχήστρωσε η Greenpeace. Η πρώτη αγωγή της Energy Transfer κατατέθηκε σε ομοσπονδιακό δικαστήριο βάσει του νόμου RICO –του νόμου περί επιρροής και δωροδοκίας οργανώσεων από εκβιαστές, ενός ομοσπονδιακού νόμου των ΗΠΑ που έχει σχεδιαστεί για τη δίωξη της δραστηριότητας της μαφίας.

Η υπόθεση απορρίφθηκε, με τον δικαστή να δηλώνει ότι τα αποδεικτικά στοιχεία υπολείπονταν «κατά πολύ» από αυτά που απαιτούνταν για τη δημιουργία μιας υπόθεσης RICO. Η Energy Transfer κατέθεσε αμέσως νέα αγωγή με την οποία ανακύκλωνε παρόμοια επιχειρήματα σε πολιτειακό δικαστήριο της Βόρειας Ντακότας, τα οποία πλέον έχει «πακετάρει» ως αξιώσεις για δυσφήμηση, συνωμοσία και άλλα αδικήματα.

Οι αγωγές της Energy Transfer είναι ξεκάθαρα παραδείγματα αγωγών SLAPP, δηλαδή αγωγών που προσπαθούν να «θάψουν» τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τους ακτιβιστές σε νομικά έξοδα, να τους ωθήσουν στη χρεοκοπία και τελικά να φιμώσουν τις διαφωνίες. Οι μεγάλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων όπως η Shell, η Total και η ENI έχουν επίσης κάνει αγωγές SLAPP κατά της Greenpeace τα τελευταία χρόνια. Κάποιες από αυτές τις υποθέσεις έχουν αντιμετωπιστεί με επιτυχία.

Εκδίκαση τον Ιούλιο

Για παράδειγμα το γαλλικό γραφείο της Greenpeace νίκησε σε αγωγή SLAPP της Total Energies στις 28 Μαρτίου 2024, ενώ στις 10 Δεκεμβρίου 2024 η Greenpeace στο Ηνωμένο Βασίλειο μαζί με τη διεθνή Greenpeace ανάγκασαν τη Shell να υποχωρήσει από την αγωγή SLAPP που είχε κάνει.

Βέβαια η υπόθεση δεν τελειώνει εδώ. Πέραν της έφεσης κατά της απόφασης που θα ασκήσει η περιβαλλοντική οργάνωση, η Διεθνής Greenpeace κατέθεσε στις 11 Φεβρουαρίου μήνυση σε ολλανδικό δικαστήριο κατά της αμερικανικής εταιρείας ορυκτών καυσίμων Energy Transfer στην πρώτη χρήση της Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης που προστατεύει φορείς και πολίτες από αγωγές SLAPP.

Η Διεθνής Greenpeace επιδιώκει να ανακτήσει όλες τις ζημιές και τα έξοδα που υπέστη ως αποτέλεσμα των αλλεπάλληλων αβάσιμων αγωγών της Energy Transfer, με τις οποίες η εταιρεία ζητά εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από τη διεθνή και την αμερικανική Greenpeace. Η υπόθεση θα εκδικαστεί τον Ιούλιο («Αντεπίθεση της Greenpeace σε αγωγή 300 εκατ. δολαρίων», «Εφ.Συν.», 12/8/2024).