Εθνικό απολυτήριο: Νέο πεδίο δόξας των ταξικών φραγμών

Λουκάς Καβακλής

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, δια του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη εξήγγειλε την αλλαγή του εξεταστικού συστήματος εισαγωγής στα ΑΕΙ και την αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής των ενδοσχολικών εξετάσεων μαζί με τη συμμετοχή των αποτελεσμάτων των εξετάσεων στη βαθμολογία, χωρίς να προσδιορίζει τον τρόπο, εισαγωγής στα ΑΕΙ. Οι νέες εξαγγελίες δεν αφορούν μόνο τον τρόπο πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά ουσιαστικά και τη διαδικασία απόκτησης απολυτήριου Λυκείου

Έχει χαθεί το μέτρημα των κυβερνητικών αλλαγών στο Λύκειο και στο τρόπο εισαγωγής, που όλες καταγγέλλουν τα προηγούμενα συστήματα ως αποτυχημένα. Το μόνο που φυσικά δεν σκέφτηκαν οι φωστήρες των κυβερνήσεων να ναι αποτυχημένες οι ίδιες οι εξετάσεις ως σύστημα και όχι ο τρόπος τους.

Πιο αναλυτικά με βάση όσα είπε η υπουργός Παιδείας κ. Ζαχαράκη αλλά κυρίως όσα είπε ο ο κ. Σκέρτσος υπεύθυνος συντονισμού του κυβερνητικού έργου σε άρθρο του στην Καθημερινή προβλέπεται:

-Θεσμοθέτηση Τράπεζας Θεμάτων για τις ενδοσχολικές προαγωγικές εξετάσεις Α και Β Λυκείου και τις απολυτήριες εξετάσεις της Γ΄Λυκείου , από όπου θα επιλέγονται 100% τα θέματα και όχι το 50% των θεμάτων έως τώρα

-Ψηφιοποίηση και εξωτερικός έλεγχος των γραπτών

Τα γραπτά θα βαθμολογούνται από τους διδάσκοντες του σχολείου, ωστόσο θα ψηφιοποιούνται και θα ελέγχονται δειγματοληπτικά από εξωτερικούς βαθμολογητές, ώστε να αποτραπούν φαινόμενα υπερβαθμολόγησης.

Το υπουργείο θα λαμβάνει μέτρα εάν εντοπίζονται σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ προφορικών και γραπτών βαθμών (πάνω από 5 μονάδες).Ενώ, δεν έχει εγκαταλειφθεί το σενάριο τα γραπτά να βαθμολογούνται από καθηγητές άλλων σχολείων ή από σώμα εξωτερικών αξιολογητών.

-Κατάργηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής

Η ΕΒΕ καταργείται. Στη θέση της θεσπίζεται «βάση εισαγωγής» το 10 στο Εθνικό Απολυτήριο.

Αυτό σημαίνει ότι για να διεκδικήσει κάποιος θέση στα ΑΕΙ, θα πρέπει να -έχει μέσο όρο τουλάχιστον 10 στο Εθνικό Απολυτήριο.

-Υπολογισμός του βαθμού πρόσβασης

Ο τελικός βαθμός θα προκύπτει:

-από τον βαθμό του Εθνικού Απολυτηρίου (με συντελεστές 20% για την Α’ Λυκείου, 30% για τη Β’ και 50% για τη Γ’), και

-από τις ειδικές απολυτήριες εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα ανά επιστημονικό πεδίο, που θα διεξάγονται σε πανελλαδικό επίπεδο.

Τα ΑΕΙ θα συνεχίσουν να καθορίζουν συντελεστές βαρύτητας ανά μάθημα, ενώ προβλέπεται ενίσχυση του ρόλου των Πανεπιστημίων στις διαδικασίες εισαγωγής.

Στην πραγματικότητα θεσμοθετούνται τρίχρονες εξετάσεις Α, Β και Γ Λυκείου για την εισαγωγή στα ΑΕΙ, παραμένει κόφτης αντί της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής ο μ.ό. στο Εθνικό Απολυτήριο το 10, ενώ εξαφανίζεται ο ρόλος των εκπαιδευτικών ενός σχολείου στις ενδοσχολικές εξετάσεις και αντικαθίστανται από μια απρόσωπη τράπεζα θεμάτων που δεν γνωρίζει στο ελάχιστο τις δυσκολίες, τα προβλήματα, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση μαθητών και περιοχής φοίτησής τους.

Πρόκειται για τη συνέχιση και την επιδείνωση ενός εξεταστικοκεντρικού μοντέλου που ήδη έχει μετατρέψει το Λύκειο σε προθάλαμο των Πανελλαδικών.

Με το νέο σύστημα, το σχολείο θα μεταλλαχθεί απόλυτα σε μηχανισμό διαρκούς αξιολόγησης, όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες θα ζουν υπό το άγχος τριετών εξετάσεων, με αποτέλεσμα να εξουδετερώνονται η έννοια της γενικής παιδείας, η όποια κριτική σκέψη, να εξαϋλώνεται ο ρόλος των εκπαιδευτικών του σχολείου αφού μετατρέπονται σε προγυμναστές των θεμάτων της περίφημης Τράπεζας ενώ ταυτόχρονα διευρύνονται οι κοινωνικές και ταξικές ανισότητες.

Ήδη η εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων ως τώρα αποδεικνύει πως το Λύκειο κινείται από το άγχος κάλυψης της ύλης για την Τράπεζα Θεμάτων, στενέυοντας ακόμα περισσότερο το μορφωτικό και παιδαγωγικό του ορίζοντα, την ραγδαία αύξηση των φορντιστηρίων.

Ο κ. Σκέρτσος στην Καθημερινή προσπαθώντας να δικαιολογήσει την κυβερνητική γραμμή χρησιμοποιεί και την Τεχνητή Νοημοσύνη ως τον λόγο των αλλαγών. Μέσα από βαρύγδουπες εκφράσεις του στυλ «να ενισχυθεί η κριτική σκέψη και η γενική παιδεία σε μια εποχή που «η τεχνητή νοημοσύνη ανταγωνίζεται την ανθρώπινη» δείχνει την άγνοια του αφού η Τ.Ν. δεν ανταγωνίζεται την ανθρώπινη αλλά στην ουσία δημιουργεί συνθήκες προσομοίωσης χωρίς όμως τις κοινωνικές παραμέτρους, την ανθρώπινη ηθική, την κριτική σκέψη και την αμφισβήτηση της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων που μπορεί να κάνει ένας ανθρώπινος εγκέφαλος. Άθελα ή ηθελημένα μας λέει ότι στο νέο εξεταστικό σύστημα δεν χωράει η κριτική σκέψη, δεν χωράνε οι υπαρκτές κοινωνικές, πολιτισμικές διαφορές αλλά ο εξισωτισμός με βάση την αντικειμενοποίηση που επιβάλλει η εξουσία.

Μας λέει στην ουσία αυτός και το προσχέδιο της κυβέρνησης ότι ο στόχος τους είναι περισσότερες εξετάσεις, αυστηρότερος κεντρικός έλεγχος και εποπτεία. Το επιχείρημα περί «αντικειμενικότητας» μέσα από εξωτερική βαθμολόγηση δεν είναι τίποτε άλλο από την απαξίωση του εκπαιδευτικού της τάξης και την βίαιη εξαφάνιση των υπαρκτών ταξικών και κοινωνικών διαφορών των παιδιών.

Το Λύκειο που ήδη έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό τον αυτόνομο μορφωτικό του ρόλο θα μετατραπεί σε εξεταστικό κάτεργο και πεδίο ανελέητου ανταγωνισμού, οι εκπαιδευτικοί σε άβουλα όντα, ιμάντες υποστήριξης και επεξεργαστών της Τράπεζας Θεμάτων, τεχνικούς εξετάσεων που ούτε στον προφορικό βαθμό των παιδιών δεν θα τολμούν να βοηθήσουν αφού η δαμόκλεια σπάθη του εξωτερικού αξιολογητή – βαθμολογητή θα επικρέμεται από πάνω τους. Ιδιαίτερα την εποχή της αξιολόγησης τους από το κράτος η όποια απόκλιση από τη διαφορά προφορικού- γραπτού βαθμού θα θεωρείται αρνητικό για την δικιά τους αξιολόγηση.

Η κυβέρνηση διακηρύσσει την ανάγκη “εθνικής συναίνεσης” για την θέσπιση του Εθνικού Απολυτήριου. Όχι τυχαία. Η θέσπιση εθνικού απολυτήριου αποτελεί διακαή πόθο του αστισμού ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Όλες οι οδηγίες των υπερεθνικών οργανισμών (Ε.Ε,ΟΟΣΑ)η έκθεση Πισσαρίδη, ΣΕΒ απαιτούν την εφαρμογή του Εθνικού Απολυτήριου ως ένα από τα βασικά εργαλεία των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων μετάλλαξης της δημόσιας εκπαίδευσης με στόχο την βίαιη εκδίωξη των εφήβων από το δημόσιο Λύκειο και την τριτοβάθμια εκπαίδευση προς την φθηνή, ευέλικτη επαγγελματική κατάρτιση και μαθητεία. Από την μεταρρύθμιση Αρσένη, Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλου, Γαβρόγλου κλπ. η καθιέρωση του εθνικού απολυτήριου ήταν συστατικό στοιχείο της εκπαιδευτικής πολιτικής τους, που όμως ανατράπηκε από τους αγώνες του νεολαιίστικου και του εκπαιδευτικού κινήματος.

Κι όμως το καλοκαίρι το σύνολο των αστικών κομμάτων δήλωσαν πρόθυμα να συμμετάσχουν σε έναν «εθνικό διάλογο» για το Εθνικό Απολυτήριο, ενώ οι καθεστωτικές δυνάμεις στις ομοσπονδίες ορέγονται μια τέτοια συμμετοχή.

Δεν θα πρέπει να διαφεύγει στην οπτική μας ότι το Εθνικό Απολυτήριο συνδέεται άμεσα με την προσπάθεια επιβολής του πολλαπλού βιβλίου που έχει καταντήσει σαν το γεφύρι της Άρτας αφού η παράδοση τους πάει για το Σεπτέμβρη του 2027, αλλά και τα νέα αναλυτικά προγράμματα.

Υπάρχει άλλος δρόμος. Ο δρόμος της απελευθερωτικής παιδείας

Για ένα σχολείο που θα μορφώνει και δεν θα εξοντώνει.

Για ένα σχολείο της κριτικής σκέψης, της αμφισβήτησης, της δημιουργίας του πολιτισμού της εργατικής πλειοψηφίας, χωρίς ταξικούς, φυλετικούς θρησκευτικούς αξιολογικούς ή άλλους διαχωρισμούς

Για ενιαίο 12 χρονο δημόσιο δωρεάν σχολείο, 2χρονη προσχολική χωρίς κάθετους ή οριζόντιους διαχωρισμούς, χωρίς εξεταστικούς φραγμούς για όλα τα παιδιά.

Για ελεύθερη πρόσβαση στην Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση , κατάργηση της όποιας ελάχιστης βάσης εισαγωγής.