Σαράντα πέντε χρόνια μετά τη δολοφονία του σπουδαιότερου θρύλου της ροκ ο καθένας ερμηνεύει και κρατάει από τη ζωή και το έργο του ό,τι τον βολεύει.
Δημήτρης Τζιαντζής
Ο Τζον Λένον, ηγετική μορφή των Beatles, δολοφονήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 1980 στη Νέα Υόρκη, έξω από την κατοικία του. Ο δολοφόνος, ο Μαρκ Τσάπμαν, ήταν ένα άτομο που είχε παρανοϊκή εμμονή με το θύμα και βρίσκεται ακόμα στη φυλακή. Αν και κανένας δεν υποβαθμίζει τον ρόλο του Πολ Μακάρτνεϊ, στην επιτυχία των Beatles, ο Λένον ήταν το πιο ανήσυχο και προωθημένο πολιτικά «σκαθάρι» και σίγουρα το πιο χαρισματικό στιχουργικά.
Ήταν επίσης το μόνο μέλος των Beatles που στην προσωπική του καριέρα κατάφερε να γράψει τόσα εμβληματικά τραγούδια που το μήνυμά τους παραμένει επίκαιρο όπως το Imagine, το Working Class hero και το Give Peace a Chance, όταν τα υπόλοιπα μέλη έγραψαν μόνο ανούσια σουξέ.
Τα τραγούδια που έχουν σημαδέψει τις ζωές μας παίρνουν το νόημα που τους δίνουμε εμείς, συνήθως ανεξάρτητα από τις προθέσεις των δημιουργών τους. Αυτό βέβαια επιχειρούν και τόσοι άλλοι που ακόμα και σήμερα θέλουν να επανανοηματοδοτήσουν τα τραγούδια του Λένον στα μέτρα τους.
Το Imagine μάς καλεί να φανταστούμε έναν κόσμο χωρίς κράτη, χωρίς θρησκείες, χωρίς την ιδιοκτησία να χωρίζει τους ανθρώπους. Ωστόσο, το τραγούδι κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκε ως το τραγούδι της «καραντίνας» στην περίοδο της πανδημίας αλλά και ως σημαία ευκαιρίας σε αμφιλεγόμενες καμπάνιες. Την ίδια κακομεταχείριση είχε και το αντιπολεμικό άσμα Give Peace aChance που γνώρισε νέα άνθηση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το 1969 ο Τζον και η Γιόκο Όνο ξεκίνησαν από το Άμστερνταμ την ειρηνική «επανάσταση από το κρεβάτι τους», ενώ μαινόταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Την ίδια χρονιά ο Λένον επέστρεψε στη βασίλισσα της Βρετανίας Ελισάβετ το μετάλλιο που είχε δώσει στους Beatles, ως διαμαρτυρία για την εμπλοκή της χώρας στον πόλεμο του Βιετνάμ Στην επιστολή του αναφερόταν στην υποκρισία της Βρετανίας και της μοναρχίας, σημειώνοντας ότι δεν ήθελε να είναι μέλος ενός συστήματος που κάνει πόλεμο σε άλλες χώρες.
Το FBI έβαλε στο στόχαστρο τον Λένον με τα αποχαρακτηρισμένα σήμερα έγγραφα να τον χαρακτηρίζουν «επικίνδυνη επιρροή στη νεολαία» και πιθανή απειλή για την κυβέρνηση Νίξον, ενώ σημειωνόταν ότι μπορούσε να επηρεάσει τους ψηφοφόρους και να προκαλέσει πολιτική αναταραχή.
Το FBI σε συνεργασία με τον Λευκό Οίκο κατασκόπευε κάθε δραστηριότητα και τις κινήσεις του, παρακολουθούσαν τις τηλεφωνικές επικοινωνίες του ώστε να βρεθεί πρόσχημα για την απέλασή του.
Ένα ενδιαφέρον περιστατικό είναι η διαμάχη που άνοιξε ο Λένον όσο ήταν ακόμα στους Beatles με το πιο «ριζοσπαστικό» μαοϊκό τμήμα του κινήματος που φλέρταρε με την ένοπλη πάλη και τις πιο δυναμικές μορφές διαμαρτυρίας. Στο τραγούδι Revolution 1 οι στίχοι (με το in/out) εναλλάσσονται «Όλοι θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο αλλά όταν μιλάς για καταστροφή, να -μη- με υπολογίζεις» εκφράζοντας τα μεικτά συναισθήματα του Λένον απέναντι σε αυτές τις μορφές διαμαρτυρίας και τη μαζική βία.
Μεγάλη απόσταση ανάμεσα στα λόγια και τις πράξεις, τους στίχους και τον τρόπο που ζούσε
Οι άνθρωποι είναι το σύνολο των αντιφάσεων τους. Ο Τζον Λένον είχε γράψει -μεταξύ άλλων- υπέροχα λόγια για τις γυναίκες, για τον φεμινισμό, ενάντια στον πόλεμο, την ιδιοκτησία και τα υλικά αγαθά. Ωστόσο, στην προσωπική του ζωή έδειχνε ένα διαφορετικό πρόσωπο. Κακοποιητικός απέναντι στις συντρόφους του, απών και αδιάφορος απέναντι στον γιο του Τζούλιαν από τον πρώτο γάμο, επιδειξιομανής και ματαιόδοξος. Όπως ο ίδιος έχει παραδεχτεί, «δεν μπορούσε να εκφράσει τα συναισθήματά του και ξεσπούσε» στις γυναίκες. Ακόμα έχει δηλώσει ότι στο παρελθόν ήταν ζηλιάρης, βίαιος και ανασφαλής. Αυτό βέβαια αποτυπώνεται και σε αρκετούς από τους στίχους του όπως το Jealous Guy και το Run for your life που γράφει ότι «προτιμώ να σε δω νεκρή παρά με άλλον άντρα». Ακόμα και το αριστουργηματικό Norwegian Wood που αποτέλεσε την έμπνευση και για το ομώνυμο βιβλίο του Μουρακάμι (Νορβηγικό Ξύλο) είναι για έναν άντρα που έβαλε φωτιά στο διαμέρισμα μιας γυναίκας επειδή αυτή αρνήθηκε να κοιμηθεί μαζί του.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, λίγο πριν τη δολοφονία του, ο Τζον Λένον επιδείκνυε με περηφάνια σε Άγγλους φίλους του το νέο υπερπολυτελές του διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη. Ένας φίλος του κοιτούσε μπερδεμένος με δυσπιστία… «μα Τζον, εσύ δεν μας έλεγες να φανταστούμε έναν κόσμο χωρίς ιδιοκτησία και υλικά αγαθά;» «Χαλάρωσε, δικέ μου» του απάντησε χαμογελώντας ο Λένον. «Αυτό ήταν απλά ένα γαμημ… τραγούδι».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου