Η πρώτη στρατηγική εθνικής ασφάλειας σηματοδότησε την αρχή της περιορισμένης παγκόσμιας αστυνόμευσης στην αμερικανική γεωπολιτική, αλλά ήταν λιγότερο ρεαλιστική και περισσότερο βασισμένη σε αρχές.
Η πρώτη Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής δημοσιεύθηκε το 1950 υπό την προεδρία του Τρούμαν. Έθεσε σταθερούς στρατηγικούς στόχους με βάση τη δοξασία του περιορισμού, προκειμένου να περιορίσει την επιρροή της κομμουνιστικής ιδεολογίας στην παγκόσμια τάξη. Αυτή η πρώτη στρατηγική εθνικής ασφάλειας σηματοδότησε την αρχή της περιορισμένης παγκόσμιας αστυνόμευσης στη γεωπολιτική των ΗΠΑ, αλλά ήταν λιγότερο ρεαλιστική και περισσότερο βασισμένη σε αρχές. Τα αμερικανικά συμφέροντα έγιναν συγκεκριμένα για τον φιλελεύθερο διεθνισμό και επικεντρώθηκαν μόνο σε περιοχές που αντιμετώπιζαν την εξάπλωση της κομμουνιστικής απειλής.
Η βασική σκέψη των ΗΠΑ για την ασφάλεια
Η βασική σκέψη των Αμερικανών για την ασφάλεια ήταν να προστατεύσουν τη σφαίρα επιρροής τους από οποιαδήποτε εχθρική επιρροή ή παρέμβαση, σε συνάρτηση με τη Δόγμα Μονρόε. Η αρχική περίοδος είχε αυτό το βασικό στοιχείο και η πρώτη εθνική στρατηγική ασφάλειας έθεσε τα θεμέλια για αυτή τη σκέψη για την ασφάλεια. Το 1988, το πεδίο εφαρμογής της βασικής σκέψης για την ασφάλεια επεκτάθηκε και τα στοιχεία του ρεαλισμού προχώρησαν περαιτέρω, με τις ΗΠΑ να αρχίζουν να ασχολούνται με υπολογισμούς αποτροπής και παγκόσμια προσέγγιση για τη δημιουργία συλλογικών στρατιωτικών συμμαχιών κατά των Σοβιετικών. Το πιο σημαντικό είναι ότι η στρατηγική εστίαζε επίσης στην ενίσχυση της οικονομίας. Η βασική σκέψη για την ασφάλεια στην εθνική στρατηγική ασφάλειας των ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1980 άρχισε να συνειδητοποιεί ότι, ενώ το Δόγμα Μονρόε είναι σημαντικό, τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ πρέπει επίσης να απαιτούν την υιοθέτηση ευελιξίας στην αντιπαραθετική προσέγγισή τους, με οδηγό τον φιλελεύθερο διεθνισμό και τον περιορισμό του κομμουνισμού.
Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η στρατηγική εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ επικεντρώθηκε στην διαχείριση ενός πολυπολικού κόσμου, ενισχύοντας την ιδέα της συλλογικής ασφάλειας υπό την κυβέρνηση του Μπους. Οι στρατηγικές εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ του 1991 και 1993 επέκτειναν τις έννοιες που άρχισαν να εμφανίζονται στα τέλη της δεκαετίας του 1980: αποτροπή και εμπλοκή. Στη δεκαετία του 1990, η στρατηγική αυτή συνεχίστηκε μέσω των τεσσάρων πυλώνων του Πάουελ: ισχυρή άμυνα, προωθημένη παρουσία, συμμαχίες και δημιουργία συνασπισμών. Οι σχεδιασμοί της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας υποδηλώνουν ότι στοιχεία πραγματισμού και διακρίσεις καθαρού ρεαλισμού άρχισαν σταδιακά να καταλαμβάνουν κεντρική θέση στην προσέγγιση των ΗΠΑ για την εθνική ασφάλεια.
Στρατηγική σε κρίσεις
Η στρατηγική εθνικής ασφάλειας άλλαξε μετά την 11η Σεπτεμβρίου, πιθανώς ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες προτεραιότητες ασφάλειας. Η προηγούμενη προσέγγιση του ρεαλισμού με αρχές, η οποία περιελάμβανε ρεαλιστικές και αμυντικές τακτικές, παρουσίασε τώρα μια μικρή μετατόπιση, με τη στρατηγική εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στον επιθετικό ρεαλισμό και τον δογματισμό. Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, οι ΗΠΑ είχαν αντιδραστικές στρατηγικές εθνικής ασφάλειας, αφήνοντας πια πίσω την προσέγγιση που άρχισε να αναπτύσσεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Σημαντικές αλλαγές στις στρατηγικές ασφάλειας μετά το 2001 περιελάμβαναν τo δόγμα της προληπτικής δράσης και των μονομερών ενεργειών, αλλά μια άλλη ουσιαστική αλλαγή ήταν η σημαντική μετατόπιση στην προοπτική της συλλογικής δέσμευσης, η οποία διέφερε από τις προηγούμενες ιδέες για την κατανομή των στρατηγικών ευθυνών μεταξύ των συμμάχων. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ κάλεσαν τους συμμάχους τους, ιδίως στο ΝΑΤΟ, να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο του βάρους των συλλογικών αμυντικών προσπαθειών, απομακρύνοντας την εξάρτηση αποκλειστικά από τις ΗΠΑ.
Η βασική σκέψη για την ασφάλεια, που βασιζόταν στην ειρήνη μέσω της δέσμευσης, μετατοπίστηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 προς την ειρήνη μέσω της δύναμης. Μια άλλη πτυχή, μετά το Δόγμα Μονρόε, η ειρήνη μέσω της δύναμης, απέκτησε μια ετικέτα μονιμότητας στην Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας των ΗΠΑ, αν και η αποτελεσματικότητα και η έμφαση της μεταβλήθηκαν με την πάροδο του χρόνου.
Η Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας του Τραμπ: Επανεκκίνηση και αναπροσαρμογές
Η στρατηγική εθνικής ασφάλειας του Τραμπ για το 2025 μοιάζει με τη στρατηγική εθνικής ασφάλειας του 2017. Τα εθνικιστικά ιδανικά του «America First» και η έμφαση στην οικονομική εμπλοκή —που είναι η κύρια προσέγγιση ασφάλειας αυτή τη φορά— είναι ένα μείγμα συνειδητοποιήσεων και αντιδράσεων. Η πρώτη αντίδραση στην τρέχουσα παγκόσμια κατάσταση είναι η επαναβεβαίωση της Δόγματος Μονρόε, που ονομάζεται «Συνέπεια Τραμπ», και η δεύτερη είναι η επίδειξη της βούλησης για ειρήνη μέσω της δύναμης με αποτροπή. Ακόμη και αν προκύψουν συγκρούσεις, η στρατηγική δίνει έμφαση στην εμπλοκή σε συγκρούσεις με στρατηγική ικανότητα, ώστε να κερδίζονται γρήγορα οι πόλεμοι με ελάχιστες ή καθόλου απώλειες. Το μέρος της στρατηγικής που αφορά τις συνειδητοποιήσεις είναι η αύξηση της κατανόησης των ΗΠΑ για τις συλλογικές προσπάθειες και την οικονομική δύναμη. Η στρατηγική δίνει έμφαση σε ισχυρότερες συνεργασίες με χώρες όπως η Ινδία για τον Ινδο-Ειρηνικό.
Αντίδραση και πρόκληση
Η προσέγγιση σε αυτή τη στρατηγική είναι ο ευέλικτος ρεαλισμός, που δεν στοχεύει στην κυριαρχία, αλλά στη διατήρηση της ισορροπίας δυνάμεων, χωρίς να υιοθετεί πλήρως τον αμυντικό ρεαλισμό. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υιοθετήσει τόσο τον επιθετικό όσο και τον αμυντικό ρεαλισμό. Τα τελευταία δέκα χρόνια, η στρατηγική εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ υπό τον Ομπάμα, τον Τραμπ 1.0 και τον Μπάιντεν έχει ενσωματώσει στοιχεία αμυντικού ρεαλισμού μαζί με ρεαλισμό βασισμένο σε αρχές, με τις ΗΠΑ να αυξάνουν σταδιακά τις προσπάθειές τους για την εξισορρόπηση της ισχύος μέσω της προώθησης φιλελεύθερων και δημοκρατικών αξιών — παραδείγματα περιλαμβάνουν την πολιτική τους στη Μέση Ανατολή και την αναβίωση του QUAD το 2017. Ωστόσο, μια αξιοσημείωτη εξέλιξη στη στρατηγική του 2025 είναι η προθυμία των ΗΠΑ να αναλάβουν επιθετικές ενέργειες για τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας, όπως η επιχείρηση Midnight Hammer κατά του Ιράν και η επέκταση των επιχειρήσεων στη Λατινική Αμερική κατά της Βενεζουέλας. Μια άλλη σημαντική πτυχή αυτής της στρατηγικής είναι η έμφαση των ΗΠΑ στην κατανομή του βάρους της Ευρώπης, προσπαθώντας να ελαφρύνουν τις ευθύνες τους και τονίζοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να σταθεί στα δικά της πόδια, ενώ οι ΗΠΑ παραμένουν διαμεσολαβητής στην ανάπτυξη της Ευρώπης. Ωστόσο, δεν είναι πλέον διατεθειμένες να αναλάβουν έναν ευρύτερο ρόλο, όπως συνέβη μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Η στρατηγική αυτή πιθανώς αντανακλά τις προκλήσεις που θέτει η άνοδος της Κίνας, η πολυπολική προσέγγιση της Ρωσίας και ο αυξανόμενος στρατηγικός ανταγωνισμός σε διεθνή πεδία. Η προσέγγιση του Τραμπ, όπως αναφέρεται στη στρατηγική, δεν είναι απλώς μια επανεκκίνηση της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ μετά τη δεκαετία του 2000, αλλά περιλαμβάνει και ορισμένες συνειδητοποιήσεις.
Συνειδητοποίηση
Υπάρχει μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση, όπως επισημάνθηκε νωρίτερα, ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν πλέον να διατηρήσουν μια συγκρουσιακή προσέγγιση και έναν επιθετικό ρεαλισμό. Η στρατηγική του Τραμπ για το 2025 αναγνωρίζει την ανάγκη να ενσωματωθούν στοιχεία τόσο από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου όσο και από την περίοδο μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Η τελευταία χαρακτηριζόταν από αμυντικό ρεαλισμό και βασικά χαρακτηριστικά ρεαλισμού — προσεγγίσεις που οι ΗΠΑ τόνισαν κατά τη διάρκεια της θητείας του Κλίντον, όταν η υιοθέτηση του πολυμερισμού, της οικονομικής διπλωματίας και των περιφερειακών συλλογικών δεσμεύσεων κατέστη κεντρική για την εθνική στρατηγική ασφάλειας των ΗΠΑ, ανοίγοντας το δρόμο για πιο ρεαλιστικές παρέμβασεις. Μια παρόμοια αναγνώριση της πολιτικής του Κλίντον για διεύρυνση μέσω της δέσμευσης αντικατοπτρίζεται στη στρατηγική εθνικής ασφάλειας Trump 2.0 — Μετατόπιση από τη βοήθεια στο εμπόριο με την Αφρική, η οποία αποτελεί παράδειγμα αυτής της εστίασης στην προώθηση της οικονομικής διπλωματίας και στη διεύρυνση της δέσμευσης.
Η Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ 2025 αντικατοπτρίζει την αντίληψη της χώρας για τον τρόπο προσαρμογής της δέσμευσής της στην παγκόσμια τάξη, διατηρώντας παράλληλα τον ρεαλισμό. Αυτή τη φορά, η αμερικανική σκέψη για την ασφάλεια φαίνεται να βρίσκει μια ισορροπία μεταξύ δέσμευσης και αποτροπής, που τα προηγούμενα χρόνια συχνά φαινόταν να έρχονται σε σύγκρουση.
Πηγή; Modern Diplomacy
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου