Πηγή: http://www.tovima.gr/
Οι στρατηγοί πιέζουν και ο πρόεδρος Ομπάμα βρίσκεται προ του διλήμματος να ενισχύσει τις δυνάμεις ή να αποχωρήσει
Του RUΡΕRΤ CΟRΝWΕLL
Eξι μήνες μετά τη διακηρυγμένη νέα δέσμευση για το Αφγανιστάν, ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υφίσταται πιέσεις για να αλλάξει ριζικά την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών αποδεσμεύοντας τη χώρα από έναν πόλεμο για τον οποίο πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι είναι αδύνατον πλέον να κερδηθεί. Η διαφωνία, η οποία διχάζει τους ανώτατους συμβούλους του κ. Ομπάμα, έγινε γνωστή μετά τη «διαρροή» μιας έκθεσης του Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ, διοικητή των αμερικανικών και νατοϊκών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, η οποία προειδοποιεί ότι ο πόλεμος μπορεί να χαθεί σε έναν χρόνο χωρίς την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνάμεων στη χώρα και μια σημαντική αλλαγή στρατηγικής για την αντιμετώπιση των Ταλιμπάν ανταρτών. Η ζοφερή εκτίμηση του στρατηγού Μακ Κρίσταλ, η οποία συνέπεσε με την απογοήτευση της Ουάσιγκτον για τον αφγανό ηγέτη Χαμίντ Καρζάι, προκάλεσε σοβαρή διάσταση απόψεων μεταξύ του αμερικανού αντιπροέδρου Τζόζεφ Μπάιντεν και της υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον γύρω από το πώς θα πρέπει να διεξαχθεί ο πόλεμος. Ο κ. Ομπάμα βρίσκεται αντιμέτωπος με μια δύσκολη επιλογή: να υιοθετήσει την προσέγγιση των στρατηγών και να στείλει περισσότερους στρατιώτες ή να μειώσει τις δυνάμεις στη χώρα. Πίσω από την αντιπαράθεση καραδοκεί η σκιά του Βιετνάμ. Εγινε γνωστό ότι η εφημερίδα «Washington Ρost», η οποία δημοσίευσε πρώτη την 66σέλιδη έκθεση του στρατηγού Μακ Κρίσταλ, συμφώνησε να καθυστερήσει τη δημοσίευση για 24 ώρες παραλείποντας στοιχεία σχετικά με μελλοντικές τακτικές που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τους αμερικανούς στρατιώτες στο αφγανικό μέτωπο. Ο Μπομπ Γούντγουορντ του «Washington Ρost» συνέκρινε το έγγραφο με τη μυστική ιστορία του πολέμου στο Βιετνάμ, που προκάλεσε αίσθηση όταν απεκαλύφθη το 1971 από τους «Νew Υork Τimes». Τα λεγόμενα Αρχεία του Πενταγώνου (Ρentagon Ρapers) είδαν το φως της δημοσιότητας «οκτώ χρόνια αργότερα», έγραψε ο κ. Γούντγουορντ.
Το διακύβευμα είναι μεγάλο· τόσο μεγάλο που ο αμερικανός πρόεδρος ίσα που ανέφερε το Αφγανιστάν στην πρόσφατη ομιλία του στα Ηνωμένα Εθνη. Αν η Ουάσιγκτον δείξει ότι δεν έχει σκοπό να αυξήσει τις δυνάμεις της στο Αφγανιστάν ή ότι πρόκειται να τις μειώσει, τότε οι υπόλοιπες χώρες της συμμαχίας θα βιαστούν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους. Μέχρι στιγμής το ζήτημα του πολέμου στο Αφγανιστάν ήταν ξεκάθαρο. Σε αντίθεση με το Ιράκ, το Αφγανιστάν ήταν ο «καλός πόλεμος»· ένας πόλεμος αναγκαίος που διεξαγόταν για να διασφαλιστεί ότι οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, που σχεδιάστηκαν στο Αφγανιστάν από την Αλ Κάιντα υπό την προστασία των Ταλιμπάν, δεν θα επαναληφθούν. Ο κ. Ομπάμα ενέκρινε την αύξηση των αμερικανικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν στις 68.000 ως το τέλος του έτους και διόρισε τον στρατηγό Μακ Κρίσταλ διοικητή των δυνάμεων στη χώρα. Αλλά η πρόταση του τελευταίου για αύξηση κατά 30.000-40.000 θέτει τον πρόεδρο ενώπιον ενός διλήμματος παρομοίου με εκείνο του προκατόχου του για το Ιράκ πριν από τρία χρόνια: να σταλούν ή όχι επιπλέον στρατιώτες; Οι απόψεις στην κυβέρνηση διίστανται.
Με στρατηγικούς όρους οι επιλογές είναι δύο: αντιμετώπιση της τρομοκρατίας ή αντιμετώπιση του ανταρτοπολέμου. Το τελευταίο, που σημαίνει εκτεταμένο πόλεμο κατά των Ταλιμπάν προκειμένου να μην επιστρέψουν στην εξουσία, είναι αυτό που έχει κατά νου ο στρατηγός Μακ Κρίσταλ αλλά και η κυρία Κλίντον. «Αν το Αφγανιστάν επιστρέψει στον έλεγχο των Ταλιμπάν, δεν γνωρίζω πόσο γρήγορα θα επέστρεφε και η Αλ Κάιντα» δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών την περασμένη εβδομάδα.
Ο αντιπρόεδρος, αντιθέτως, υποστηρίζει ότι η προσοχή πρέπει να επικεντρωθεί στην Αλ Κάιντα, η οποία δραστηριοποιείται τόσο στο Αφγανιστάν όσο και στο Πακιστάν, όπου οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν επιτύχει σημαντικές νίκες κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης και των Ταλιμπάν συμμάχων της. Αυτό θα απαιτούσε λιγότερες δυνάμεις στο πεδίο της μάχης. Αντί να προσπαθούν να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό από τους Ταλιμπάν και να κερδίσουν την υποστήριξη των πολιτών, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε χειρουργικά χτυπήματα- με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυραύλους και με τις ειδικές δυνάμεις - σε τοποθεσίες που βρίσκονται στελέχη της Αλ Κάιντα. Παραλλήλως θα πρέπει να επιταχυνθεί η εκπαίδευση των αφγανικών κυβερνητικών δυνάμεων. Μια τρίτη ομάδα υποστηρίζει τη μείωση των δυνάμεων, διασφαλίζοντας ωστόσο ότι η χώρα δεν θα βυθιστεί στο χάος. Ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο τώρα μελετούν την έκθεση και θα χρειαστούν «εβδομάδες» προτού καταλήξουν σε κάποια απόφαση, λένε αξιωματούχοι της κυβέρνησης. Ο κ. Ομπάμα εξετάζει όλες τις πιθανότητες. Η υποστήριξη προς τον πόλεμο γνωρίζει σημαντική μείωση. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της εφημερίδας «Wall Street Journal» και του τηλεοπτικού δικτύου ΝΒC, το 59% των ερωτηθέντων δήλωσαν «λιγότερο σίγουροι» για την επιτυχή έκβαση του πολέμου στο Αφγανιστάν. Πάνω από τους μισούς τάχθηκαν κατά της αύξησης των στρατιωτικών δυνάμεων, ενώ το ένα τρίτο απαίτησε άμεση αποχώρηση. Η διογκούμενη απαισιοδοξία είναι εμφανής και στο Καπιτώλιο.
Στις αρχές του μήνα η Νάνσι Πελόζι , πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, προειδοποίησε ότι ούτε το Καπιτώλιο ούτε οι αμερικανοί ψηφοφόροι προτίθενται να στείλουν επιπλέον στρατιώτες σε έναν πόλεμο που έχει ήδη στοιχίσει τη ζωή σε σχεδόν 900 Αμερικανούςοι 51 μόνο τον Αύγουστο. Συγχρόνως οι Ρεπουμπλικανοί υπενθυμίζουν στον κ. Ομπάμα ότι, αν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις του για το Αφγανιστάν, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στείλουν μήνυμα αδυναμίας τόσο στους συμμάχους όσο και στους εχθρούς τους. Αλλά η συνέχιση ενός μακροχρόνιου, ατελέσφορου πολέμου σε μια απομακρυσμένη γωνιά της Ασίας εγκυμονεί αντίστοιχης σημασίας κινδύνους. Οπως έλεγε ο Μαρκ Τουέιν: «Η Ιστορία μπορεί να μην επαναλαμβάνεται, σχηματίζει όμως ομοιοκαταληξίες».
Οι ανησυχητικές ομοιότητες των δύο συγκρούσεων
Δύο συγκρούσεις με διαφορά μιας γενιάς, διαφορετικές σε πρώτη ανάγνωση. Το ερώτημα που ανακύπτει όμως είναι: Θα αποδειχθεί το Αφγανιστάν το Βιετνάμ του Μπαράκ Ομπάμα; Παρά τις αυξανόμενες αμερικανικές απώλειες, η σύγκρουση στο Αφγανιστάν είναι μικρότερης κλίμακας. Σήμερα βρίσκονται εκεί περίπου 60.000 αμερικανοί στρατιώτες. Στο αποκορύφωμα του πολέμου στο Βιετνάμ οι αμερικανοί στρατιώτες στο πεδίο της μάχης άγγιζαν το μισό εκατομμύριο. Το Αφγανιστάν έχει κοστίσει περίπου185 δισ. δολάρια, το Βιετνάμ 600 δισ. δολάρια. Το γεγονός ότι δεν λαμβάνουν χώρα εκτεταμένες δημόσιες διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν οφείλεται στο γεγονός ότι σήμερα ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών είναι επαγγελματικός. Στο Βιετνάμ έχασαν τη ζωή τους 58.000 αμερικανοί στρατιώτες, στο Αφγανιστάν περίπου 850.
Ο πόλεμος στο Βιετνάμ διεξήχθη στο όνομα της «θεωρίας του ντόμινο»: ότι αν μια χώρα στη Νοτιοανατολική Ασία γινόταν κομμουνιστική, θα ακολουθούσαν και οι υπόλοιπες. Το Αφγανιστάν συνιστά μια μεταψυχροπολεμική σύγκρουση- αντίποινα στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Αλλά οι ομοιότητες είναι ανησυχητικές. Και οι δύο πόλεμοι επισήμως διήρκεσαν οκτώ χρόνια: το Βιετνάμ από το 1965 ως το 1973 και το Αφγανιστάν από το 2001 ως το 2009 (προς το παρόν). Και οι δύο διεξήχθησαν σε μακρινές ασιατικές χώρες. Οπως στο πρώην Νότιο Βιετνάμ, στο Αφγανιστάν η Ουάσιγκτον έχει να κάνει με ένα διεφθαρμένο καθεστώς. Και στις δύο χώρες οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να κερδίσουν την υποστήριξη των κατοίκων και απέτυχαν. Τέλος, στο Αφγανιστάν, όπως και στο Βιετνάμ, ο στόχος του πολέμου δεν είναι ξεκάθαρος. Κοντολογίς, οι ομοιότητες δεν είναι μόνο ανησυχητικές αλλά διαρκώς αυξάνονται.
Οι στρατηγοί πιέζουν και ο πρόεδρος Ομπάμα βρίσκεται προ του διλήμματος να ενισχύσει τις δυνάμεις ή να αποχωρήσει
Του RUΡΕRΤ CΟRΝWΕLL
Eξι μήνες μετά τη διακηρυγμένη νέα δέσμευση για το Αφγανιστάν, ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υφίσταται πιέσεις για να αλλάξει ριζικά την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών αποδεσμεύοντας τη χώρα από έναν πόλεμο για τον οποίο πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι είναι αδύνατον πλέον να κερδηθεί. Η διαφωνία, η οποία διχάζει τους ανώτατους συμβούλους του κ. Ομπάμα, έγινε γνωστή μετά τη «διαρροή» μιας έκθεσης του Στάνλεϊ Μακ Κρίσταλ, διοικητή των αμερικανικών και νατοϊκών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, η οποία προειδοποιεί ότι ο πόλεμος μπορεί να χαθεί σε έναν χρόνο χωρίς την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνάμεων στη χώρα και μια σημαντική αλλαγή στρατηγικής για την αντιμετώπιση των Ταλιμπάν ανταρτών. Η ζοφερή εκτίμηση του στρατηγού Μακ Κρίσταλ, η οποία συνέπεσε με την απογοήτευση της Ουάσιγκτον για τον αφγανό ηγέτη Χαμίντ Καρζάι, προκάλεσε σοβαρή διάσταση απόψεων μεταξύ του αμερικανού αντιπροέδρου Τζόζεφ Μπάιντεν και της υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον γύρω από το πώς θα πρέπει να διεξαχθεί ο πόλεμος. Ο κ. Ομπάμα βρίσκεται αντιμέτωπος με μια δύσκολη επιλογή: να υιοθετήσει την προσέγγιση των στρατηγών και να στείλει περισσότερους στρατιώτες ή να μειώσει τις δυνάμεις στη χώρα. Πίσω από την αντιπαράθεση καραδοκεί η σκιά του Βιετνάμ. Εγινε γνωστό ότι η εφημερίδα «Washington Ρost», η οποία δημοσίευσε πρώτη την 66σέλιδη έκθεση του στρατηγού Μακ Κρίσταλ, συμφώνησε να καθυστερήσει τη δημοσίευση για 24 ώρες παραλείποντας στοιχεία σχετικά με μελλοντικές τακτικές που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τους αμερικανούς στρατιώτες στο αφγανικό μέτωπο. Ο Μπομπ Γούντγουορντ του «Washington Ρost» συνέκρινε το έγγραφο με τη μυστική ιστορία του πολέμου στο Βιετνάμ, που προκάλεσε αίσθηση όταν απεκαλύφθη το 1971 από τους «Νew Υork Τimes». Τα λεγόμενα Αρχεία του Πενταγώνου (Ρentagon Ρapers) είδαν το φως της δημοσιότητας «οκτώ χρόνια αργότερα», έγραψε ο κ. Γούντγουορντ.
Το διακύβευμα είναι μεγάλο· τόσο μεγάλο που ο αμερικανός πρόεδρος ίσα που ανέφερε το Αφγανιστάν στην πρόσφατη ομιλία του στα Ηνωμένα Εθνη. Αν η Ουάσιγκτον δείξει ότι δεν έχει σκοπό να αυξήσει τις δυνάμεις της στο Αφγανιστάν ή ότι πρόκειται να τις μειώσει, τότε οι υπόλοιπες χώρες της συμμαχίας θα βιαστούν να αποσύρουν τα στρατεύματά τους. Μέχρι στιγμής το ζήτημα του πολέμου στο Αφγανιστάν ήταν ξεκάθαρο. Σε αντίθεση με το Ιράκ, το Αφγανιστάν ήταν ο «καλός πόλεμος»· ένας πόλεμος αναγκαίος που διεξαγόταν για να διασφαλιστεί ότι οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, που σχεδιάστηκαν στο Αφγανιστάν από την Αλ Κάιντα υπό την προστασία των Ταλιμπάν, δεν θα επαναληφθούν. Ο κ. Ομπάμα ενέκρινε την αύξηση των αμερικανικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν στις 68.000 ως το τέλος του έτους και διόρισε τον στρατηγό Μακ Κρίσταλ διοικητή των δυνάμεων στη χώρα. Αλλά η πρόταση του τελευταίου για αύξηση κατά 30.000-40.000 θέτει τον πρόεδρο ενώπιον ενός διλήμματος παρομοίου με εκείνο του προκατόχου του για το Ιράκ πριν από τρία χρόνια: να σταλούν ή όχι επιπλέον στρατιώτες; Οι απόψεις στην κυβέρνηση διίστανται.
Με στρατηγικούς όρους οι επιλογές είναι δύο: αντιμετώπιση της τρομοκρατίας ή αντιμετώπιση του ανταρτοπολέμου. Το τελευταίο, που σημαίνει εκτεταμένο πόλεμο κατά των Ταλιμπάν προκειμένου να μην επιστρέψουν στην εξουσία, είναι αυτό που έχει κατά νου ο στρατηγός Μακ Κρίσταλ αλλά και η κυρία Κλίντον. «Αν το Αφγανιστάν επιστρέψει στον έλεγχο των Ταλιμπάν, δεν γνωρίζω πόσο γρήγορα θα επέστρεφε και η Αλ Κάιντα» δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών την περασμένη εβδομάδα.
Ο αντιπρόεδρος, αντιθέτως, υποστηρίζει ότι η προσοχή πρέπει να επικεντρωθεί στην Αλ Κάιντα, η οποία δραστηριοποιείται τόσο στο Αφγανιστάν όσο και στο Πακιστάν, όπου οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν επιτύχει σημαντικές νίκες κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης και των Ταλιμπάν συμμάχων της. Αυτό θα απαιτούσε λιγότερες δυνάμεις στο πεδίο της μάχης. Αντί να προσπαθούν να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό από τους Ταλιμπάν και να κερδίσουν την υποστήριξη των πολιτών, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε χειρουργικά χτυπήματα- με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυραύλους και με τις ειδικές δυνάμεις - σε τοποθεσίες που βρίσκονται στελέχη της Αλ Κάιντα. Παραλλήλως θα πρέπει να επιταχυνθεί η εκπαίδευση των αφγανικών κυβερνητικών δυνάμεων. Μια τρίτη ομάδα υποστηρίζει τη μείωση των δυνάμεων, διασφαλίζοντας ωστόσο ότι η χώρα δεν θα βυθιστεί στο χάος. Ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο τώρα μελετούν την έκθεση και θα χρειαστούν «εβδομάδες» προτού καταλήξουν σε κάποια απόφαση, λένε αξιωματούχοι της κυβέρνησης. Ο κ. Ομπάμα εξετάζει όλες τις πιθανότητες. Η υποστήριξη προς τον πόλεμο γνωρίζει σημαντική μείωση. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της εφημερίδας «Wall Street Journal» και του τηλεοπτικού δικτύου ΝΒC, το 59% των ερωτηθέντων δήλωσαν «λιγότερο σίγουροι» για την επιτυχή έκβαση του πολέμου στο Αφγανιστάν. Πάνω από τους μισούς τάχθηκαν κατά της αύξησης των στρατιωτικών δυνάμεων, ενώ το ένα τρίτο απαίτησε άμεση αποχώρηση. Η διογκούμενη απαισιοδοξία είναι εμφανής και στο Καπιτώλιο.
Στις αρχές του μήνα η Νάνσι Πελόζι , πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, προειδοποίησε ότι ούτε το Καπιτώλιο ούτε οι αμερικανοί ψηφοφόροι προτίθενται να στείλουν επιπλέον στρατιώτες σε έναν πόλεμο που έχει ήδη στοιχίσει τη ζωή σε σχεδόν 900 Αμερικανούςοι 51 μόνο τον Αύγουστο. Συγχρόνως οι Ρεπουμπλικανοί υπενθυμίζουν στον κ. Ομπάμα ότι, αν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις του για το Αφγανιστάν, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στείλουν μήνυμα αδυναμίας τόσο στους συμμάχους όσο και στους εχθρούς τους. Αλλά η συνέχιση ενός μακροχρόνιου, ατελέσφορου πολέμου σε μια απομακρυσμένη γωνιά της Ασίας εγκυμονεί αντίστοιχης σημασίας κινδύνους. Οπως έλεγε ο Μαρκ Τουέιν: «Η Ιστορία μπορεί να μην επαναλαμβάνεται, σχηματίζει όμως ομοιοκαταληξίες».
Οι ανησυχητικές ομοιότητες των δύο συγκρούσεων
Δύο συγκρούσεις με διαφορά μιας γενιάς, διαφορετικές σε πρώτη ανάγνωση. Το ερώτημα που ανακύπτει όμως είναι: Θα αποδειχθεί το Αφγανιστάν το Βιετνάμ του Μπαράκ Ομπάμα; Παρά τις αυξανόμενες αμερικανικές απώλειες, η σύγκρουση στο Αφγανιστάν είναι μικρότερης κλίμακας. Σήμερα βρίσκονται εκεί περίπου 60.000 αμερικανοί στρατιώτες. Στο αποκορύφωμα του πολέμου στο Βιετνάμ οι αμερικανοί στρατιώτες στο πεδίο της μάχης άγγιζαν το μισό εκατομμύριο. Το Αφγανιστάν έχει κοστίσει περίπου185 δισ. δολάρια, το Βιετνάμ 600 δισ. δολάρια. Το γεγονός ότι δεν λαμβάνουν χώρα εκτεταμένες δημόσιες διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Αφγανιστάν οφείλεται στο γεγονός ότι σήμερα ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών είναι επαγγελματικός. Στο Βιετνάμ έχασαν τη ζωή τους 58.000 αμερικανοί στρατιώτες, στο Αφγανιστάν περίπου 850.
Ο πόλεμος στο Βιετνάμ διεξήχθη στο όνομα της «θεωρίας του ντόμινο»: ότι αν μια χώρα στη Νοτιοανατολική Ασία γινόταν κομμουνιστική, θα ακολουθούσαν και οι υπόλοιπες. Το Αφγανιστάν συνιστά μια μεταψυχροπολεμική σύγκρουση- αντίποινα στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Αλλά οι ομοιότητες είναι ανησυχητικές. Και οι δύο πόλεμοι επισήμως διήρκεσαν οκτώ χρόνια: το Βιετνάμ από το 1965 ως το 1973 και το Αφγανιστάν από το 2001 ως το 2009 (προς το παρόν). Και οι δύο διεξήχθησαν σε μακρινές ασιατικές χώρες. Οπως στο πρώην Νότιο Βιετνάμ, στο Αφγανιστάν η Ουάσιγκτον έχει να κάνει με ένα διεφθαρμένο καθεστώς. Και στις δύο χώρες οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να κερδίσουν την υποστήριξη των κατοίκων και απέτυχαν. Τέλος, στο Αφγανιστάν, όπως και στο Βιετνάμ, ο στόχος του πολέμου δεν είναι ξεκάθαρος. Κοντολογίς, οι ομοιότητες δεν είναι μόνο ανησυχητικές αλλά διαρκώς αυξάνονται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου