ΒΡΕΤΑΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ

Ελευθεροτυπία

Η στάχτη από το ηφαίστειο της Ισλανδίας κατάφερε να φτάσουν εγκαίρως στα γραφεία της «Ε» μόνο δύο περιοδικά. Το «Time» έχει στο εξώφυλλο τη φωτογραφία μιας νεαρής Βρετανίδας ευέλπιδος στην Ουαλία και τίτλο «Γιατί αυτή πρέπει να είναι το αντικείμενο των βρετανικών εκλογών». Επειδή «οι πολιτικοί απογοητεύουν τους στρατιωτικούς», εξηγεί ο υπότιτλος. Το γαλλικό «Le Point» έχει τίτλο (σ.σ. σε ελεύθερη απόδοση) «Ο Ονφρέ ξεκλειδώνει τον Φρόιντ». Απόσπασμα από το βιβλίο του Μισέλ Ονφρέ «Η δύση ενός ειδώλου». Τι απαντούν οι «Ψ».

Καθώς η Βρετανία ετοιμάζεται για εκλογές, αντιμετωπίζει κρίση στις ένοπλες δυνάμεις της, αλλά και στην εθνική της ταυτότητα, γράφει το «Time». Η γνώμη του αμερικανικού περιοδικού είναι ότι μπορεί άνδρες και γυναίκες των ενόπλων δυνάμεων να ανυπομονούν να βρεθούν στο πεδίο της μάχης στην επαρχία Χελμάντ του Αφγανιστάν, αλλά στην πραγματικότητα αυτή η ανυπομονησία (κυρίως των νέων αξιωματικών που αποφοιτούν από τη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία του Σάντχερστ), όπως και η δημόσια συμπάθεια του βρετανικού λαού προς τους στρατιώτες κρύβουν το γεγονός ότι μειώνεται με δραστικούς ρυθμούς η υποστήριξη του κόσμου στη συμμετοχή των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων σε μακρινούς πολέμους. Το βασικό επιχείρημα υπέρ της εμπλοκής σε πολέμους έξω από τη Βρετανία είναι ότι η βρετανική ασφάλεια απαιτεί να μεταφερθεί η μάχη έξω, στη φωλιά των κακών. Αλλά έρευνες του υπουργείου Αμυνας έδειξαν ότι ένας στους πέντε Βρετανούς στρατιώτες δεν είναι κατάλληλος για να υπηρετήσει στην πρώτη γραμμή του πυρός, είτε λόγω τραυματισμών είτε λόγω ψυχολογικών βλαβών.

Ζητείται «ρόλος»...

Οπότε είναι βασικό, κατά το αμερικανικό, περιοδικό, να αποφασίσει η Βρετανία τον μελλοντικό ρόλο και την ικανότητα του στρατού της ώστε να καθορίσει και τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίζεται στον υπόλοιπο κόσμο. Δεν έχει σημασία πόσο μακρινά θα είναι τα μέτωπα όπου θα σταλούν οι Βρετανοί στρατιώτες, αλλά να βρεθεί στο εσωτερικό της χώρας μια ισορροπία ανάμεσα στο ένδοξο παρελθόν και τις υφιστάμενες πραγματικότητες. Ανάμεσα σε εντυπωσιακές φιλοδοξίες και περιορισμένη παγκόσμια επιρροή.

Είναι γνωστές ή η παράδοση και η φήμη του βρετανικού στρατού. Μέρος της επιτυχίας του στο Ιράκ οφείλεται σε αυτές. Γεμάτοι αυτοπεποίθηση οι Βρετανοί εμφανίστηκαν στη Βασόρα χωρίς βαριά θωράκιση και πλούσιο εξοπλισμό. Και ενώ οι Αμερικανοί σύντομα βάλλονταν, εκείνοι τα πήγαιναν μια χαρά στο νότιο Ιράκ. Ωσπου έχασαν τον έλεγχο έναντι των σιιτικών οργανώσεων. Αλλά μέχρι τότε μπόρεσαν να δείξουν στους Αμερικανούς τι σημαίνει να σέβεσαι τις παραδόσεις και τον πολιτισμό της χώρας στην οποία στέλνεις τον στρατό σου. Επειδή οι Βρετανοί έχουν παράδοση στη στρατιωτική διπλωματία. Μετά το 2008, βέβαια, οι Ιρακινοί στράφηκαν στους Αμερικανούς για βοήθεια έναντι των εξεγερμένων σουνιτών. Οι Βρετανοί είχαν τον έλεγχο του νοτίου Ιράκ, αλλά μάθαιναν τις επιχειρήσεις όταν αυτές ήταν σε εξέλιξη.

Ο Τζον Ναγκλ όμως, πρόεδρος του Κέντρου Νέας Αμερικανικής Ασφάλειας, εκτιμά ότι οι ρίζες αυτής της ντροπής είναι στο Λονδίνο. Αν πολιτικοί στην πατρίδα δεν είναι ταγμένοι στον πόλεμο, αν δεν έχουν εξηγήσει πλήρως στον λαό ότι ο πόλεμος έχει κόστος, τότε βάζεις ένα ανυπόφορο βάρος στον στρατό που μάχεται εναντίον μιας εξέγερσης, λέει ο Ναγκλ και συνεχίζει: Αν είναι να εξετάσεις γιατί ο βρετανικός στρατός τα πήγε καλύτερα στη Νοτιοανατολική Ασία από το Ιράκ, πρέπει να εξετάσεις σε ποιον βαθμό η βρετανική κυβέρνηση είχε υποστηρίξει περισσότερο τον στρατό στη Νοτιοανατολική Ασία και κατά πόσον τον έστειλε στο Ιράκ για ένα σύντομο και φτηνό πόλεμο. Ο ίδιος, πρώην αξιωματικός του Αμερικανικού Στρατού, παραδέχεται ότι όσα πέτυχαν οι Αμερικανοί στο Ιράκ με τον Πετρέους οφείλονται στην τεχνογνωσία που πήραν από τους Βρετανούς, ενώ οι Βρετανοί έπαιρναν από τους Αμερικανούς ό,τι υλικό τούς έλειπε.

Είναι πολύ βασικό, γράφει το «Time», να είσαι έτοιμος να αναγνωρίσεις τα λάθη σου. Η έρευνα που άρχισε τον Ιανουάριο στη Βρετανία για τον πόλεμο στο Ιράκ έχει ίσως μεγάλη αξία, αν ληφθούν υπόψη δηλώσεις όχι όπως του Μπλερ στην Επιτροπή ότι τώρα είμαστε πιο ασφαλείς, αλλά όπως του στρατηγού Βίγκερς ότι η έλλειψη γνώσης στο υπουργείο Αμυνας δημιούργησε και εξακολουθεί να δημιουργεί προβλήματα στο θέατρο των επιχειρήσεων. Βάζουμε ερασιτέχνες σε πραγματικά σημαντικές θέσεις και το αποτέλεσμα των αποφάσεων είναι να σκοτώνονται άνθρωποι, είπε στην Επιτροπή.

Στο Αφγανιστάν το ηθικό των Βρετανών ήταν πολύ πεσμένο προτού αυξηθούν οι Αμερικανικές δυνάμεις και αναλάβουν το βάρος του πολέμου. Και απόψεις όπως να πληρωθούν οι Ταλιμπάν για να καταθέσουν τα όπλα, όσο κι αν ο πρωθυπουργός λέει ότι δεν είναι δωροδοκία, δεν περνάνε στους στρατιώτες που κάθε μέρα βλέπουν τον Χάρο να παίρνει τους συντρόφους τους.

Σε... τρεις ηπείρους

Οι στρατηγοί παραπονιούνται ότι δεν έχουν τα μέσα που χρειάζονται για να κάνουν τη δουλειά τους. Και οι απαιτήσεις από τις ένοπλες δυνάμεις είναι πολλές με τόσα πολλά κράτη σε κακή κατάσταση σε τρεις ηπείρους. Στρατός, Ναυτικό και Αεροπορία, αντιμέτωποι με σκληρές αποφάσεις για τις προτεραιότητες, στρέφονται εναντίον της κυβέρνησης αλλά και αλλήλων. Υπάρχει οικονομική κρίση και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι ανάγκες θα προκύψουν. Οπότε δεν μπορεί να αποφασιστεί τι χρειάζεται να αγοραστεί. «Πρέπει να σκεφτούμε πολύ πιο προσεκτικά αν η Βρετανία πρέπει να αναμιγνύεται σε ξένες συγκρούσεις και αν ναι, πώς θα αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες», δήλωσε ο ηγέτης των Συντηρητικών, Ντέιβιντ Κάμερον.

Αν οι Βρετανοί πολιτικοί δεν βρουν έναν τρόπο να συμφιλιώσουν τη σχεδόν αντανακλαστική επιθυμία των Βρετανών να έχουν ηγετικό ρόλο στον κόσμο με τις δύσκολες συγκυρίες που αντιμετωπίζει η χώρα, κινδυνεύουν να απογοητεύσουν αυτούς τους γενναίους νέους, άνδρες και γυναίκες, που ανυπομονούν να περάσουν από το πεδίο της εκπαίδευσης στο πεδίο της μάχης, καταλήγει το αμερικανικό περιοδικό.