Ο ΠΡΟΚΡΟΥΣΤΗΣ ΣΤΟΝ ΣΤΡΑΤΟ

Τα νέα

Ανεβοκατεβαίνουν τα κατώτερα όρια αναστήματος για τις γυναίκες που επιθυμούν να κάνουν επαγγελματική σταδιοδρομία στις Ενοπλες Δυνάμεις, είτε ως αξιωματικοί είτε ως οπλίτες.

Από τη μία πλευρά βρίσκονται οι στρατηγοί οι οποίοι προσπαθούν να ανεβάσουν τα κατώτερα όρια ύψους, επικαλούμενοι τις υπηρεσιακές ανάγκες αλλά και τον στόχο να επιτευχθεί μελλοντικά κατά το δυνατόν... κοινός σωματότυπος για όλα τα στελέχη, ανεξαρτήτως φύλου! Από την άλλη είναι τα δικαστήρια που κατεβάζουν τα όρια επικαλούμενα είτε τυπικούς λόγους συμμόρφωσης με την ισχύουσα νομοθεσία είτε για την άρση διακρίσεων εις βάρος των γυναικών.

Πρόσφατα το θέμα ήρθε δύο φορές στην επικαιρότητα- η τελευταία με αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου για τις γυναίκες Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠΟΠ). Και η αμέσως προηγούμενη με τη διόρθωση- έπειτα από παρέμβαση και του Συνηγόρου του Πολίτη- του ορίου ύψους για τις γυναίκες που συμμετέχουν στις τρέχουσες Πανελλαδικές Εξετάσεις για την εισαγωγή στις Ανώτατες και Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές. Στην πρώτη το κατώτερο όριο αναστήματος πέφτει από το 1,65 μ. στο 1,55, ενώ στη δεύτερη περίπτωση- για τις μέλλουσες αξιωματικούς- το κατώτερο όριο ύψους προσδιορίζεται στο 1,60 μ. αντί του 1,65 μ. που είχε επιχειρήσει προ δύο ετών να το ανεβάσει το Πεντάγωνο κάνοντας άλμα 10 πόντων!

Μύλος! Ακόμα και ο... Προκρούστης, που είχε, σύμφωνα με τον μύθο, την... τεχνογνωσία να προσαρμόζει το ύψος κατά το δοκούν με μακάβριο τρόπο, θα μπερδευτεί! Στη μέση δε, εκατοντάδες γυναίκες υποψήφιες και οι γονείς τους που βρίσκονται με... μια μεζούρα στο χέρι ενώ οι ενδιαφερόμενες πλευρές επισείουν και διάφορες επιστημονικές σωματομετρικές μελέτες για το μέσο ύψος της Ελληνίδας.

Για τους ΕΠ.ΟΠ.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή- αλλά και ξεχωριστά, καθώς πρόκειται για διαφορετικές περιπτώσεις: Οσον αφορά τις Επαγγελματίες Οπλίτες (ΕΠΟΠ) οι προκηρύξεις και του 2008 και του 2009 προσδιόριζαν ως κατώτερο όριο ύψους για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό για άνδρες και γυναίκες το 1,65 μ. Αυτό έγινε για να υπάρξει δήθεν... ισότητα των δύο φύλων- προφανώς πρόκειται για στρεβλή εφαρμογή- αλλά στην πραγματικότητα για να περιοριστεί ο αριθμός των γυναικών που θα κατελάμβαναν μάχιμες θέσεις. Οι στρατηγοί είναι φανερό ότι προτιμούν γι΄ αυτές τους άνδρες.

Ομως «το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται» λένε και αυτό αποδείχτηκε άλλη μια φορά. Ο συντάκτης της προκήρυξης του 2008 (όπως και αντιστοίχως του Σεπτεμβρίου 2009) δεν πρόσεξε ότι ο νόμος του 2001- βάσει του οποίου έγινε η προκήρυξη- ορίζει ότι το όριο για τις γυναίκες είναι 1,55 μ. Ετσι, όπως αναφέρει ο δικηγόρος κ. Πέτρος Αγγελάκης, ο οποίος ασχολείται με θέματα ισότητας των δύο φύλων και προσλήψεων ΕΠ.ΟΠ.: «Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, με δύο αποφάσεις του που μόλις εκδόθηκαν, έκρινε ότι το όριο αναστήματος που ορίζουν οι προκηρύξεις, ήτοι το 1,65 μ., δεν είναι νόμιμο διότι αντίκειται στον νόμο για τους ΕΠ.ΟΠ. Το Δικαστήριο δικαίωσε τις προσφεύγουσες γυναίκες κρίνοντας ότι ο συντάξας την προκήρυξη (σ.σ.: ο κ. Μεϊμαράκης) δεν είχε εξουσιοδότηση να αλλάξει το όριο που όριζε ο νόμος, δηλαδή να το αυξήσει από το 1,55 μ. στο 1,65 μ.».

Πολλαπλές επιδράσεις

Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να έχει πολλαπλές επιδράσεις και στους τρέχοντες διαγωνισμούς (του 2009) για Αεροπορία, Ναυτικό και Στρατολογία, αφού δεκάδες νέες αποκλείστηκαν επειδή είχαν ανάστημα μικρότερο του 1,65 και πολύ υψηλές βαθμολογίες. Οι νέες αυτές μπορούν να διεκδικήσουν δικαστικώς την κατάταξή τους ως ΕΠ.ΟΠ. εφόσον έχουν ύψος τουλάχιστον 1,55 μ. Ενδιαφέρον είναι ότι το δικαστήριο δέχθηκε επικουρικώς, σύμφωνα με τον συνήγορο των νέων, ότι η διαφοροποίηση του αναστήματος ανδρών- γυναικών δεν συνιστά διάκριση φύλου αλλά αντιθέτως αυτή είναι σύμφωνη με την αρχή της ισότητας διότι κατά την κοινή λογική και πείρα το ανάστημα διαφοροποιείται στα δύο φύλα.

Εδώ όμως ανοίγει ένα άλλο θέμα- το πόσο πρέπει να είναι η θεμιτή διαφορά ύψους ανδρών- γυναικών. Το θέμα είχε ανακύψει από το 2008 όταν για τα Ανώτατα και Ανώτερα Στρατιωτικά Ιδρύματα αυξήθηκε το όριο από 1,65 μ. στο 1,70 μ. για τους άνδρες και από 1,55 μ. στο 1,65 για τις γυναίκες. Τότε για ένα έτος δεν εφαρμόστηκε, καθώς υπήρξε αναστάτωση και προσφυγές, για να υπάρξει πριν από λίγες εβδομάδες- και έπειτα από γνωμάτευση του Συνηγόρου του Πολίτη- μια διόρθωση για τις γυναίκες: το νέο όριο των 1,65 μ. κρίθηκε μεγάλο και κατέβηκε στο 1,60 μ.- για τους άνδρες έμεινε ίδιο.

Τι λένε οι σωματομετρικές μελέτες

ΤΟΣΟ ΣΤΟ δικαστήριο για τις ΕΠ.ΟΠ. όσο και στη γνωμάτευση του Συνηγόρου του Πολίτη έγινε επίκληση διαφόρων σωματομετρικών μελετών ώστε να προσδιοριστεί το μέσο ύψος των Ελληνίδων.

Η πρώτη έρευνα που αναφέρεται είναι αυτή της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (υπό τον καθηγητή Γ. Π. Χρούσο, το 2001). Πήραν μέρος 5.000 αγόρια και κορίτσια και το μέσο ύψος των 18χρονων αγοριών βρέθηκε 1,77 μ., ενώ των κοριτσιών 1,63 μ. Τα ευρήματα αυτά συμφωνούν και με αναλύσεις του ενήλικου πληθυσμού που έγιναν από τον καθηγητή Δ. Τριχόπουλο και την καθηγήτρια Αντωνία Τριχοπούλου. Η άλλη έρευνα που αναφέρεται είναι η Εθνική Ανθρωποκεντρική Ερευνα που έγινε σε 2.000 άτομα από το Ελληνικό Κέντρο Τεχνολογίας και Σχεδιασμού (ΕΛΚΕΔΕ) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιά (δρ. Γ. Σκρουμπέλος) και το Ινστιτούτο Σωματομετρίας. Σύμφωνα με αυτήν ο μέσος Ελληνας έχει ύψος 1,76 μ., ενώ η μέση Ελληνίδα 1,63 μ. (Στις ηλικίες 20-24 οι άνδρες είναι 1μ.78,1 και οι γυναίκες 1μ.63,2). Το ουσιώδες- που μέτρησε στα συμπεράσματαείναι ότι ανεξαρτήτως ηλικίας μόνο περίπου το 20% των ανδρών έχουν ύψος λιγότερο από 1,70 μ. Αντίθετα άνω του 1,65 μ. βρίσκεται περίπου το 35% των γυναικών. «Συνεπώς, λέει ο Συνήγορος του Πολίτη, πολύ περισσότερες αριθμητικά γυναίκες από άνδρες πλήττονται από το όριο (1,70 μ. για άνδρες και 1,65 μ. για γυναίκες). Να σημειωθεί ότι το Διοικητικό Εφετείο έχει λάβει υπόψη του επικουρικώς και μια αρκετά πιο παλιά ανθρωπολογική μελέτη του Αρη Πουλιανού, όπου αναφέρεται ότι το μέσο ανάστημα για τους άνδρες είναι 1,67 μ. και για τις γυναίκες 1,55 μ. Πάντως ο κυκεώνας δεν περιορίζεται σ΄ αυτά καθώς, όπως αναφέρουν νομικοί, το Συμβούλιο της Επικρατείας προσδιορίζει ως κατώτερο όριο για τις γυναίκες που θέλουν να σταδιοδρομήσουν στην ΕΛ.ΑΣ. το 1,70 μ.